Wikipèdia

Arle

una comuna francesa
Vila d'Occitània

Arle (en francés Arles) es una vila d'Occitània, en Provença e es la capitala de Camarga. Es una comuna dau departament dei Bocas de Ròse dins la region administrativa de Provença-Aups-Còsta d'Azur. Son animal totemic es lo leon. Lo gentilici es arlatenc -a.

Arle
Arles
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
Au bòrd daus quais, vista sul centre istoric d'Arle.
Armas
Geografia fisica
geolocalizacion
Coordenadas 43° 40′ 36″ N, 4° 37′ 40″ E
Superfícia 758,93 km²
Altituds
 · Maximala
 · Mejana
 · Minimala 		 
57 m
5 m
0 m
Geografia politica
País  Provença
Parçan Camarga
Estat Bandièra de França França
Region
93 		Provença Aups e Còsta d'Azur
Departament
13 		Bocas de Ròse Armas dau Departament dei Bocas de Ròse
Arrondiment
132 		Arle
(capluòc)
Canton
1398 		Capluòc de 2 cantons
Intercom
241300417 		Comunautat d'aglomeracions d'Arle-Crau-Camarga-Montanheta
Cònsol Patrick de Carolis
(2020-2026)
Geografia umana
Populacion
Populacion totala
(2018) 		51 031 ab.
Evolucion de la populacion
Evolucion de la populacion

51 831 ab.
Densitat 69,26 ab./km²
Autras informacions
Gentilici arlatenc -a
Arlesiens, Arlesiennes en francés
Còde INSEE 13004
www.ville-arles.fr
Patrimòni Mondial de l'UNESCO
Patrimòni Mondial de l'UNESCO

Toponimia

modificar

Lo nom d’Arle deriva d’Arelate, mot d’origina celtica significant luec situat près de l’estanh[1], per referéncia ais terrenhs sanhós qu'enròdan la ciutat. Durant l'Edat dau Fèrre (sègle VIIIen-IIen avans J.-C.), Arle èra un dei principaus oppida celtics de Mediterranèa[2]. Vèrs 50 av. J.-C., Juli Cesar sona encara la ciutat Arelate dins sei Comentaris sus la Guèrra civila (I, 36, 4)[3].

Se pòt qu'en latin tardiu, lo nom Arelate sia estat abreujat en Àrele, a l'origina de la fòrma occitana[4]. La fòrma longa se conservèt dens lo nom dau parçan d'Arle, l'Arletés (Arlatés?).

Sos escainoms istorics son Arle lo Blanc a l'Edat Mejana e Arles en France ("Arles en França") abans 1789[5].

Geografia

modificar

Arle se situa a la broa de Ròse, ont comença son dèlta a la pòrta de Camarga. La vila la bastiguèron au sègle VI sus un ròc que domina la riba senèstra de Ròse e se desvolopèt vèrs l'oèst, sus la riba drecha (quartier de Trencatalha) puèi au Sud (quartiers dau Borg Vièlh, de la Roqueta e de Barriòu) e au Nòrd (quartiers de Montplaser e de Trebon). La preséncia de paluns a l'èst a limitat son desvolopament dins aquela direccion. La vila d'Arle es marcada fortament per la preséncia de Ròse que la còpa en dos e que demòra encara, a l'ora d'ara, una menaça a causa de seis aigats.

Quartiers

modificar

La vila se compausa de nòus quartiers:

  • L'Autura

Coma son nom l'indica es lo quartier pus aut de la vila, e tanben lo pus ancian , poblat dempuèi lo sègle VI. Sei carrieras pichòtas son fòrça presadas dei toristas; es uèi situat dins lo sector sauvagardat de la vila.

  • La Ciutat (quartièr de l'Ostau de vila)

Situat au centre de la vila, lo quartier de la ciutat ne foguèt lo centre religiós e politic dempuei l'antiquitat. Aquela denominacion, d’origina medievala, es uei rarament utilizada; se ditz ara quartier de l'ostau de vila en referéncia a un de seis edificis mai conegut. D'una granda riquessa arquitecturala es tanben fòrça animat, en particular durant la Feria Coma l’ensems dau centre vila, fa partit dau sector sauvagardat.

  • Lo Mejan

Lo Mejan se situa entre lei quartiers de la Ciutat a l’èst e au sud, de la Roqueta a l’oèst e de Ròse au nòrd; lo quartier ocupa una superfícia modesta dau centre de la vila e son abitat se distinguís pauc dei quartiers vesins. Son istòria remonta a la renaissença medievala de la vila. Encuei, ambe l’arribada deis edicions Actes Sud, lo quartier a pres una orientacion culturala e aperten tanben au sector suvagardat de la vila[6].

  • La Roqueta

Sonat autrecòps, Borg dei Porcelets o Vielh Borg lo quartier de la Roqueta se situa entre Ròse, lo baloard Clemenceau e la carriera Gambetta. Lo nom de Borg deis Porcelets remonta au sègle XI quora lo quartier èra lo fèu dei senhors arlatencs. Lo tèrme de Vielh Borg li foguèt bailat per oposicion au quartier dau nòrd d’Arle creat pauc après e apelat lo Borg Nòu. Après estre estat un quartier de pescadors e de mestiers liats au flume dusca l’arrivada dau camin de fèrre au mitan dau sègle XIX, la Roqueta ambe seis ostaus estrechs e seis otèls particulars, es encuei un quartier de 2500 abitants que coneis un reviscòl important ambe l’implantacion de fòrça botigas e comèrcis[7].

Istòria

modificar
 Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !

Eraldica

modificar
 
Blason d’Arle

Administracion

modificar
Lista dei cònsols successius
Periòde Identitat Etiqueta Qualitat
2020 2026 Patrick de Carolis    
2014 2020 Hervé Schiavetti PCF  
2008 2014 Hervé Schiavetti PCF  
Totas las donadas non son pas encara conegudas.

Demografia

modificar
modificar « persona »
 v · d · m  		Evolucion demografica
Populacion comunala actuala (2013): 52566, totala: 53629
 

1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
20 000 18 470 20 151 20 150 20 236 20 048 20 460 23 101 23 208

1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
24 816 25 543 26 367 24 695 25 095 23 480 23 491 24 288 24 567

1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
29 314 28 116 31 010 31 014 29 146 32 485 29 165 35 017 37 443

1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2007 2008
41 932
 45 774
 50 059
 50 500
 52 058
 50 426
 51 970
 52 197
 52 729
53 817
2009 2010
52 979
54 088 		52 661
53 785
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE
 
Evolucion de la populacion 1962-2008


Luòcs e monuments

modificar
 
Vista generala d’Arle, presa deis Arenas vèrs lo nòrd
 
Leis arenas

Personalitats liadas ambé la comuna

modificar
  • Bertran Boisset (mitat sègle XIV-debuta sègle XV), erudit d'Arle, autor d'una cronica e d'un Tractat de destrar e d'atermenar.

Camin de Compostèla

modificar

La Via Tolosana dei camins de Sant Jacme debuta a Arle.

 
Patrimòni Mondial de l'UNESCO
Etapa precedenta

Debuta 		Romavatge de Sant Jacme de Compostèla

Via Tolosana 		Etapa seguenta

Sant Geli

Veire tanben

modificar

Liames extèrnes

modificar

Nòtas

modificar
  1. ↑ Luec situat près (are) de l’estanh (late) ; lo radicau *lat- es generalament ligat au substantiu feminin latis, bessai celtic, que designa « un palun, una sanha ». Se retròba tanben aquela rasiga late dins d’autres toponims de vilatges situats dins de zonas de paluns, mai que mai en Provença o en Lengadòc : Pèiralata, Lata…
    . Fonts : Encyclopédie universalis, consultée le 4/05/2008; patrimoine.ville-arles, consulté le 4/05/2008
  2. ↑ référence, Dominique Garcia, La Celtique méditerranéenne. Habitats et sociétés en Languedoc et en Provence. VIII-sègle IIs av. J.-C., éditions Errance, Paris, 2004, (ISBN 2-87772-286-4)
  3. ↑ « Naves longas Arelate numero XII facere instituit » (« Il fit construire à Arles douze vaisseaux de guerre »).
  4. ↑ DAUZAT, Albert. Les noms de lieux: origine et évolution; villes et villages--pays--cours d'eau--montagnes--lieux-dits. Delagrave, 1926.
  5. ↑ https://www.lexilogos.com/provencal/felibrige.php?q=arle
  6. ↑ Source : patrimoine.ville-arles.fr, consulté le 1/05/2008
  7. ↑ Source : patrimoine.ville-arles.fr, consulté le 1/05/2008
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Arle&oldid=2451449 »