Wikipèdia

Union Europèa : Diferéncia entre lei versions

Navigar dins l'istoric
← Cambiament precedent
Contengut suprimit Contengut apondut
VisualWikitext
Addbot (discussion | contribucions)
82 852 modifications
m Bot: Migrating 179 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q458 (translate me)
Cap resum de modificació
Balisas : cambiament per telefonet Modificacion pel web mobil
 
(40 revisions intermediàrias per 15 utilizaires pas afichadas)
Linha 1 :
<templatestyles src="Infotaula/styles.css"/>
{{1000 fondamentals}}
{|class="infobox"
{| border="1" align="right" cellpadding="4" cellspacing="0" width="300" style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
|+ <big>'''{{{1|{{PAGENAME}}}}}'''</big>
|-
| aligncolspan="center2" colspanclass="2entete" align="center" style="background:#f9f9f9;003399 " | [[Fichièr:Flag_of_Europe.svg{{blanc|250px|]]'''Union Europèa'''}}
|-
| align="center" colspan="2" style="background:#f9f9f9;" | [[Fichièr:EUFlag locationof Europe.png|280pxsvg|187x187px]]
|-
| colspan="2" style="align:center"|<center>[[Bandièra]]</center>
| align="center" colspan="2" style="border-bottom:3px solid gray;" | <font size="-1">''[[Devisa nacionala|Devisa]] : « In varietate concordia »<br />(latin: La concòrdia dins la diversitat)''</font>▼
|-
| colspan="2" style="background:#f9f9f9;align:center" | [[Fichièr:European Union (blue).svg|280x280px]]
|-
▲| aligncolspan="center2" colspanalign="2center" style="border-bottom:3px solid gray;" | <font size="-1">''[[Devisa nacionala|Devisa]] : « [[In varietate concordia]] »''<br />''(en latin: « La concòrdia dinsen la diversitat »)''</font>
|-----
| [[Lenga oficiala|'''Lengas oficialas''']]
| [[alemand]], [[anglés]], [[bulgar]], [[chèc]], [[croat]], [[danés]], [[eslovac]], [[eslovèn]], [[espanhòl]], [[estonian]], [[finés]], [[francés]], [[Grèc (lenga)|grèc]], [[irlandés]] (gaelic), [[italian]], [[leton]], [[lituanian]], [[maltés]], [[neerlandés]], [[polonés]], [[portugués]], [[romanés]], [[ongrés]] e [[suedés]].
Vejatz tanben las [[Lengas oficialas de l'Union Europèaeuropèa]]
|-----
| [[Lista de las capitalas del mond|'''Capitalas''']] || [[Luxemborg (vila)|Luxemborg]], [[Brussèlas]], [[Estrasborg]]
|-
| [[Presidéncia del Conselh Europèu|'''President del Conselh''']]
| [[JoséCharles SócratesMichel]],<br />[[PortugauBelgica]] ³
|-
| [[Comission Europèa|'''President de la Comission''']]
| [[Ursula von der Leyen]],<br />[[Alemanha]]
| [[José Manuel Durão Barroso]]<br /><small>''(dempuèi lo [[22 de novembre]] de [[2004]])''</small>
|-
| '''[[President del Parlament Europèu|President del Parlament]] <!--president-->'''
| [[David Sassoli]],<br />[[Itàlia]]
| [[Hans-Gert Pöttering]]
|-----
| '''[[Aira|Superfícia]] <br />&nbsp;- Totala <br />&nbsp;- % aiga '''
| [[Lista dels païses per superfícia|Classat 7{{e}}]] ¹<br /> 3&nbsp;976&nbsp;952 km² <small>(UE25)</small><br />x,xx%
|-----
| '''[[Populacion]]<br />&nbsp;- Totala ([[2000]]) <br />&nbsp;- [[Densitat de populacion|Densitat]] '''
| [[Lista dels païses per populacion|Classat 3{{e}}]] ¹<br /> 454&nbsp;900&nbsp;000 ab. <small>(UE25)</small><br />116 ab./km²
|-----
| '''[[Moneda]] ''' || [[èuro]] (€) {{4}}
|-----
| [[Fus orari|'''Fuses oraris''']]
| essencialament : [[Temps Universal Coordenat|UTC]] +0 a +2, <small>regions perifericas : -4 a +4.</small>
|-----
| [[Imne nacional|'''Imne europèu''']] || L’''[[Òda a la jòia]]'' de la<br />[[9ena sinfonia de Beethoven]]
|-----
| [[Jornada d'Euròpa|'''Jornada d'Euròpa''']] || [[9 de mai]] <small>(anniversari de la <br />[[Declaracion Schuman|declaraciondedeclaracion de]] [[Robert Schuman]])</small>
|-----
| [[Internet TLD|'''Domeni Internet''']] || [[.eu]], .eu.int<br /><small>(actualament, per las societats)</small>
|-----
| [[Lista dels indicatius telefonics internationals per país|'''Indicatiu telefonic''']]
| +3 <small>(en projècte)</small> +3 et +4 <small>(actual)</small><br /><small>(en foncion dels païses membres)</small>
|-----
| '''[[PIB]] <small>(basa PPA)</small><br />&nbsp;- Total ([[2004]])<br />&nbsp;- PIB/ab.'''
| Classat 1{{èr}} ¹<br />9&nbsp;610 miliards d'euros<br />21&nbsp;125 €/ab.
|-
| '''Formacion<br />(de la [[Comunautat Economica Europèa|CEE]])<br />Formacion<br />(de l'UE)<br />'''
| [[Tractat de Roma]]<br /><small>&nbsp;- [[25 de març]] de [[1957]] / {{1èr de genièr}} de [[1958]]<br /></small>[[Tractat de Maastricht]]<br /><small>&nbsp;- [[7 de febrièr]] de [[1992]] / {{1èr de novembre}} de [[1993]] </small>
|-
| align="right" colspan="2" | <small>¹ ''se considerat coma Estat unic''<br />
Linha 57 ⟶ 60:
|}
 
L'L’'''Union Europèa''' (sigla: UE, {{AFI|[y.e]|3=pron}}) es una [[organizacion internacionala]] que recampa la majoritat dels estats del [[Euròpa|continent europèu]]. Aquela organizacion al còp supranacionala e intergovernamentala es estada establida amb aquela denominacion per 12 estats amb lo [[Tractat de Maastricht]] en [[1993]]. L'UnionL’Union Europèa completa compren la [[Comunautat Europèa]], precedentament nomenada [[Comunautat Economica Europèa]], dicha tanben ''Mercat Comun'', tant coma doas formas de cooperacions institucionalizadas, la Politica Estrangièra e de Seguretat Comuna (PESC) e la cooperacion en matèria de justícia e d'afars interiors.
 
L'UnionL’Union recampa vint e sètset estats [[Euròpa|europèus]] dempuèi lo {{1èr de genièrfebrièr}} de [[20072020]] : [[Alemanha]], [[Àustria]], [[Belgica]], [[Bulgaria]], [[Chequia]], [[Chipre (país)|Chipre]], [[Croàcia]], [[Danemarc]], [[Eslovaquia]], [[Eslovènia]], [[Espanha]], [[Estònia]], [[Finlàndia]], [[França]], [[Grècia]], [[Irlanda (país)|Irlanda]], [[Itàlia]], [[Letònia]], [[Lituània]], [[Luxemborg (país)|Luxemborg]], [[Malta]], [[Ongria]], los [[Païses Basses]], [[Polonha]], [[Portugal]], lo [[Reialme Unit]], [[Romania]] e [[Suècia]].
 
== Pilars ==
Linha 70 ⟶ 73:
 
== Territòri ==
[[File:Carta_UE_occitan.pdf|500px|left|L'UE, sos país e las datas d'adesion]]
 
{{Clr}}
{| border="1" font-size: 100%;" width="100%" cellspacing="0" style="background: #F5F5DC"
|
{| align="left" cellspacing="0"
|-
Linha 88 ⟶ 93:
|-
| bgcolor=#CCCCFF | '''Chipre''' || align="center" | Kypros || align="center" | '''CY'''
|-
| bgcolor=#CCCCFF | '''Croàcia''' || align="center" | Hrvatska || align="center" | '''HR'''
|-
| bgcolor=#CCCCFF | '''Danemarc''' || align="center" | Danmark || align="center" | '''DK'''
Linha 133 ⟶ 140:
| bgcolor=#CCCCFF | '''Suècia''' || align="center" | Sverige || align="center" | '''SE'''
|-
| bgcolor=#D8BFD8E8D8A1 |<small>Sens data prevista<small/small>
|-
| bgcolor=#D8BFD8E8D8A1 | '''FYRÒM**Islanda''' || align="center" | ** || align="center" | '''MKIS'''
|- 238 218 147
| bgcolor=#E8D8A1 | '''Montenegro''' || align="center" | ** || align="center" | '''ME'''
|-
| bgcolor=#D8BFD8E8D8A1 | '''CroàciaMacedònia del Nòrd''' || align="center" | Hrvatska** || align="center" | '''HRMK'''
|-
| bgcolor=#D8BFD8E8D8A1 | '''TurquiaSerbia''' || align="center" | Türkiye** || align="center" | '''TRRS'''
|-
| bgcolor=#E8D8A1 | '''Turquia''' || align="center" | Türkiye || align="center" | '''TR'''
|}
{| align="right" cellspacing="0" width="40%"
|-
| [[Fichièr:UE-EU-ISO 3166-1EU_Member_states_and_Candidate_countries_map.pngsvg|530px|]]
|- border="1"
| bgcolor=#F5F5DC|<br />
|- border="1"
| '''[[Region ultraperiferica]]'''<br />
[[Departaments d'otramar]] francés: Guaiana ('''GF''' ) - Guadalope ('''GP''') - Maiòta ('''YT''') - Martinica ('''MQ''') - Reünion ('''RE''')<br />
[[Portugal]]: Açòres ('''Azo''') - Madèira ('''Mad''')<br />
[[Espanha]]: Canàrias ('''Can''').
|- bgcolor=#F5F5DC
| <br />
|-
| bgcolor=#F5F5DC|''(*)= Abreviacion - Acronimia <br /> (**)= '''[[FYRÒM]]'''= Anciana Republica Iogoslava de Macedònia. Denominacion oficiala de l'UE per l'estat de [[Macedònia (país)|Macedònia]].''
|}
|}
Linha 164 ⟶ 174:
 
== Institucions ==
{{Article detalhat|Institucions europèas}}
 
Las institucions de l'Union Europèa son las institutions que regisson l'Union Europèas. Essent venguda una figura politica, economica e monetari, aquela a besonh d'institucions que lo ròtle es de defendre las seunas valors, los seus objectius, los seus interesses, e aqueles dels ciutadans e dels Estats membres<ref name="traitésurlunion">{{Ligam web
|url=http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2008:115:0013:0045:FR:PDF
|títol=Version consolidé du traité sur l'Union européenne
|auteur=
|an=9 mai 2008
|editor=Jornal oficial de l'Union Europèa
|pagina=10-15.
}}</ref>, e que foncionan en collaboracion prima amb los govèrns e las administracions d'aqueles.
 
Segon l'article 13 del [[Tractat de Maastricht]], aquelas institucions son las seguentas: lo [[Parlament Europèu]], lo [[Conselh Europèu]], lo [[Conselh de l'Union Europèa]], la [[Comission Europèa]], la [[Cort de Justícia Europèa|Cort de Justícia de l'Union Europèa]], la [[Banca Centrala Europèa]] e la [[Cort dels Comptes Europèa]].
 
En mai d'aquelas institucions primárias foguèron creadas d'organs s'ocupan de domènis especifics ([[Mediator europèu]]), d'organs financièrs ([[Banca Centrala Europèa|BCE]], [[Banca Europèa d'Inverstiment|BEI]]), consultatius ([[Comitat Economic e Social Europèu|CESE]], [[Comitat de las Regions|CDR]]) , interinstitucionals ([[Jornal Oficial de l'Union Europèa|JOUE]]) o decentralizats (las agéncias).
 
== Simbòls ==
Linha 202 ⟶ 226:
* [[Tractat de Corfo (1994)|Tractat de Corfo]] del [[24 de junh]] de [[1994]]: adesion d'[[Àustria]], de [[Finlàndia]] e de [[Suècia]]
* Adesion de [[Bulgaria]] e de [[Romania]] (21 de junh de 2005)
* Adesion de [[Croàcia]] (9 de decembre de 2011)
 
== Presa de decision dins l'Union Europèa ==
 
Linha 211 ⟶ 235:
== Las relacions amb los païses europèus non membres ==
 
==Referéncias==
<references/>
== Per anar pus luènh ==
=== Vejatz tanben ===
Linha 219 ⟶ 245:
* [[Cort de Justícia Europèa]]
* [[Cort dels Comptes Europèa]]
* La [[BEI]], Banca Europèa d'Investiment]] (BEI)
* [[Budgèt de l'Union Europèa]]
 
'''Autras institucions activas en Euròpa'''
* [[Conselh d'Euròpa]] (N.B. : Es pas una institucion de l'Union Europèa)
* [[Partenariat Oriental]]
* [[Union de l'Euròpa Occidentala]] (es una organizacion a despart que s'es fonduda, progressivament, dins l'Union)
* [[Eufor]] en [[Bòsnia e Ercegovina]]
 
'''Articles ligats'''
* [[InternetLengas dinsoficialas de l'Union Europèaeuropèa]]
* [[Lengas dins l'Union Europèa]]
* [[Regions ultraperifericas]]
 
=== [[Wikipèdia:Ligams extèrnes|Ligams extèrnes]] ===
{{commons|European Union}}
* [http://en.wikivoyage.org/wiki/European_Union European Union - Wikivoyage]
* [http://www.robert-schuman.com/ Robert Schuman, paire d'Euròpa]
* [http://www.info-europe.fr/ www.info-europe.fr]
* [http://europa.eu/index_fr.htm Lo portal oficial] de l'Union Europèa
* [httphttps://web.archive.org/web/20171003103616/https://www.ena.lu/ European NAvigator - Tot sus l'istòria e las institucions de l'Union Europèa]
* [http://naissanceeurope.free.fr/ Naissença de l'Union Europèa]
* [http://www.taurillon.org/ Lo Taurillon, magazin eurocitadan - Webzine dels [[Joves Europèus França]]][[Joves Europèus França]]
* [http://www.eurosduvillage.com/ Los "Èuros del Vilatge", sit pedagogic d'informacion e de debat sus l'Union Europèa]
* [https://web.archive.org/web/20061118062307/http://hypo.ge.ch/www/cliotexte/html/europe.union.1930.html Tèxtes sus un projècte d'union federala europèa (1929-1930)]
* [http://verts-europe-sinople.net/ Sit d'informacion sus Euròpa pròche dels [[Verds]]][[Verds]]
* {{dmoz|Union europèa|http://dmoz.org/World/Français/Société/Institucions_e_administracions/Union_europèa/}}
{{wikitravel|l'Union Europèa|Union Europèa}}
 
{{Paleta Païses d'Euròpa (COE)}}
{{Païses e territòris d'otramar}}
{{Prèmi Nobel de la Patz}}
 
[[Categoria:Union Europèa|*]]
 
{{Ligam AdQ|en}}
{{Ligam AdQ|hu}}
{{Ligam AdQ|ro}}
{{Ligam AdQ|sco}}
{{Ligam AdQ|sl}}
{{Ligam AdQ|sv}}
{{ligam AdQ|de}}
{{ligam AdQ|en}}
{{ligam AdQ|es}}
{{ligam AdQ|fi}}
{{ligam AdQ|pt}}
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/wiki/Union_Europèa »