Akhaía

Periferieininga Akhaía Περιφερειακή ενότητα Αχαΐας
Periferi	Vest-Hellas
Hovudstad	Pátra
Folketal	305 979 (2021)
Areal	3 271 km²
Folketettleik	94/km²
Kommunar	5
Postnummer	25x xx - 26x xx
Retningsnummer	269x0, 2610
Bilnummer	AX
Heimeside	www.achaia.gr

Periferieininga Akhaía (gresk Περιφερειακή ενότητα Αχαΐας, Periferiakí enótita Akhaías) er ei periferieining i Hellas i periferien Vest-Hellas. Hovudstaden i periferieininga er Pátra. Periferieininga ligg på nordkysten av Peloponnes, og strekkjer seg frå fjellkjedene Erýmanthos og Kyllíni i sør til Korintbukta i nord der fjellet Panakhaikó (1 902 moh) ligg. Akhaía grensar i vest til prefekturet Ilía, i sør til Arkadía og i aust til Korinthía. Korintbukta dekkjer heile nordkysten.

Geografi

Av fjell finn ein Omblós i aust, Erýmanthos sentralt, Khelmós eller Aroánia i søraust, Skóllis i sørvest, Móvri og Mávro Óros i vest. Av elvar finn ein Lárissos, Tythévs, Píros og Kháradros i nordvest og Selinoúndas og Vouraikós i aust.

Administrativ inndeling

Tidlegare var Akhaía eit prefektur. Frå 2011 er periferieininga delt inn i fem kommunar.

Periferieining	Kommune	Tidlegare kommune
Akhaía	Vest-Akhaía	Dými
		Lárissos
		Móvri
		Olenía
	Pátra	Pátra
		Vrakhnéika
		Messátida
		Paralía
		Río
	Erýmanthos	Farrés
		Kaléndzi
		Leóndio
		Tritéa
	Ejália	Ejíra
		Éjo
		Akráta
		Diakoptó
		Erinéos
		Symbolitía
	Kalávryta	Kalávryta
		Aroánia
		Klitoría
		Paíon

Historie

Kart over Akhaía i antikken

I tida under Romarriket dekte provinsen Akhaia store delar av Hellas, bortsett frå Thessalía, Ípiros og Akarnanía. Keisar Augustus gav Akhaía politiske fordelar og større status enn dei andre greske provinsane, sidan det låg nærare Roma enn dei andre provinsane. Etter regjeringstida til Augustus vart derimot provinsen Akhaía slått saman med provinsen Makedonia. I mellomalderen vart Akhaía ein del av Austromarriket.

På 1200-talet vart fyrstedømet Akhaia grunnlagd i Hellas etter det fjerde krosstoget. Dette vart erobra av Det osmanske riket på midten av 1400-talet. Området vart seinare invadert av Venezia på 1500- og 1600-talet, men kom tilbake til osmanarane. I 1821 vart Akhaía ein del av Hellas under den greske sjølvstendekrigen. Dei første åra som gresk område vart Akhaía slått saman med Ilía i prefekturet Akhaía-Ilía fram til 1899. I 1909 vart dei igjen slått saman og først i 1936 vart dei igjen skild frå kvarandre. Området rundt Mataránga var ein del av Ilía fram til 1990-åra.

Mange flyktningar kom til Akhaía under den gresk-tyrkiske krigen 1919-1922.

Byar og tettstader

Dei største byane og tettstadene i periferieininga er:

Tettstad	Kommune	Folketal 2011	Folketal 2021
Pátra	Pátra	168 034	169 886
Éjo	Ejália	20 422	19 857
Káto Akhaía	Vest-Akhaía	6 618	7 689
Ovryá	Pátra	6 308	6 424
Río	Pátra	4 664	5 430
Paralía	Pátra	6 336	5 378
Ájos Vasílios	Pátra	2 662	2 889
Deménika	Pátra	2 783	2 845
Rododáfni	Ejália	2 564	2 776
Vrakhnéika	Pátra	2 571	2 640
Mindilógli	Pátra	2 120	2 104
Diakoptó	Ejália	2 183	1 912
Kalávryta	Kalávryta	1 674	1 600
Aktéo	Pátra	1 494	1 451
Akráta	Ejália	1 393	1 329
Ejíra	Ejália	1 462	1 309
Témeni	Ejália	1 214	1 213
Sajéika	Vest-Akhaía	1 038	1 210
Kamáres	Ejália	1 218	1 194
Rojítika	Pátra	1 288	1 194
Néo Soúli	Pátra	756	1 048
Syliveniótika	Ejália	1 165	958

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Achaea Prefecture» frå Wikipedia på engelsk, den 7. september 2007.