Éamon de Valera
Éamon de Valera | |||
| |||
Fødd | 14. oktober 1882 Manhattan | ||
---|---|---|---|
Død | 29. august 1975 (92 år) | ||
Statsborgar av | USA, Den irske fristaten, Irland | ||
Parti | Sinn Féin (1926) | ||
Yrke | matematikar, diplomat, politikar | ||
Utdanna ved | Royal University of Ireland C.B.S. Charleville | ||
Mor | Catherine Coll | ||
Far | Juan Vivion de Valera | ||
Ektefelle | Sinéad De Valera | ||
Barn | Brian de Valera, Emer de Valera, Vivion de Valera, Máirin de Valéra, Éamon de Valera, Rúaidhrí de Valera, Terry de Valera | ||
Medlem | Irish Republican Brotherhood Royal Society Conradh na Gaeilge | ||
Alle verv |
|
Eamon de Valera (fødd Edward George de Valera, 14. oktober 1882–29. august 1975) var ein irsk opprørsleiar og politikar på Irland. Han var taoiseach (statsminister) i Republikken Irland tre gonger, og president frå 1959 til 1973. Han var også ein hovudperson bak den irske grunnloven.[1]
De Valera var mest kjend som ein av leiarane av den irske kampen for sjølvstende frå Det sameinte kongeriket Storbritannia og Irland tidleg på 1900-talet. Han hadde ei leiande rolle under den irske sjølvstendekrigen og motstanden mot den anglo-irske traktaten under den irske borgarkrigen som følgde (1922–1923). Etter å ha gått ut av Sinn Féin i 1926, fordi rørsla boikotta det irske parlamentet, skipa han Fianna Fáil og blei regjeringsleiar i Den irske fristaten og seinare taoiseach) frå 1932 til 1948, 1951 til 1954 og 1957 til 1959, då han gav seg etter å ha blitt vald til irsk president. Den politiske ståstaden hans utvikla seg frå ein militant republikanisme til sosial og kulturell konservatisme.[2]
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Éamon de Valera» frå Wikipedia på engelsk, den 27. mars 2016.
- ↑ «Mr. Éamon de Valera». Oireachtas Members Database. Henta 1 June 2009.
- ↑ Ferriter, Judging Dev: A Reassessment of the Life and Legacy of Eamon De Valera. (2007)