Kina-regionen: Skilnad mellom versjonar

Sletta innhald Nytt innhald

På line

Versjonen frå 16. november 2014 kl. 14:48

Kina (tradisjonell kinesisk skrift 中國, forenkla kinesisk 中国;, pinyin Zhōngguó, Wade-Giles Chung-kuo) er eit land i Aust-Asia som frå 1949 i røynda er delt i to. Folkerepublikken Kina (med hovudstad i Beijing) (eller Peking) omfattar alle fastlandsprovinsane. Republikken Kina (med hovudstad Taipei) styrer berre over provinsen og øya Taiwan (Formosa) og nokre små øyar i provinsen Fujian. Styremaktene i båe republikkane gjer krav på å vera styresmakt i heile Kina. Republikken Kina sin offisielle hovudstad er Nanjing (eller Nanking) som ligg i fastlands-Kina.

Kina er ofte rekna som den eldste framleis eksisterande sivilisasjonen. Historia til landet vert kjenneteikna av ymse delingar og samanslåingar mellom skiftande periodar av fred og krig, og valdelege maktskifte. Makta låg gjerne i hovudsak hjå den kinesiske keisaren. Den røynlege makta kunne liggja hjå mektige embetsmenn og regionale krigsherrar. Kina sitt landområde har variert gjennom historia. Særleg frå 600-talet til og med 1300-talet, kunne Kina reknast som den mest avanserte sivilisasjonen i verda. Frå 1800-talet til ut på 1900-talet var landet for svakt til å slå attende europeisk kolonialisme og japansk invasjon. Samstundes var det interne konfliktar i landet. Kommunistsigeren i den kinesiske borgarkrigen etablerte Folkerepublikken Kina på fastlandet, medan Republikken Kina si regjering heldt fram med å kontrollera Taiwan og nokre mindre øyar i Austkinahavet.

Kina har eit folketal på over ein milliard og utgjer ein femdel av menneska på jorda. Fleirtalet er han-kinesarar. Viktige minoritetar inkluderer mandsjuarar. Det kinesiske språket er inndelt i ei rad variasjonar. Beijiingdialekten vert nytta som utgangspunkt for standardkinesisk.

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Kina-regionen

@@ Line 1: / Line 1: @@
-[[Fil:Ch-map.png|mini|Kart over Kina]]nazi land
+[[Fil:Ch-map.png|mini|Kart over Kina]]
 [[Fil:Great Wall of China.jpeg|mini|Den kinesiske muren]]
+'''Kina''' (tradisjonell [[kinesisk skrift]] 中國, forenkla kinesisk 中国;, [[pinyin]] ''Zhōngguó'', [[Wade-Giles]] ''Chung-kuo'') er eit land i Aust-Asia som frå [[1949]] i røynda er delt i to. ''[[Folkerepublikken Kina]]'' (med hovudstad i [[Beijing]]) (eller Peking) omfattar alle fastlandsprovinsane. ''[[Republikken Kina]]'' (med hovudstad [[Taipei]]) styrer berre over provinsen og øya [[Taiwan]] (Formosa) og nokre små øyar i provinsen [[Fujian]]. Styremaktene i båe republikkane gjer krav på å vera styresmakt i heile Kina. Republikken Kina sin offisielle hovudstad er [[Nanjing]] (eller Nanking) som ligg i fastlands-Kina.
+Kina er ofte rekna som den eldste framleis eksisterande [[sivilisasjon]]en. [[Kinesisk historie|Historia til landet]] vert kjenneteikna av ymse delingar og samanslåingar mellom skiftande periodar av [[fred]] og [[krig]], og valdelege maktskifte. Makta låg gjerne i hovudsak hjå den [[Kinesiske keisarar|kinesiske keisaren]]. Den røynlege makta kunne liggja hjå mektige embetsmenn og regionale krigsherrar. Kina sitt landområde har variert gjennom historia. Særleg frå [[600-talet]] til og med [[1300-talet]], kunne Kina reknast som den mest avanserte sivilisasjonen i verda. Frå [[1800-talet]] til ut på [[1900-talet]] var landet for svakt til å slå attende [[Europa|europeisk]] [[kolonialisme]] og [[Japan|japansk]] invasjon. Samstundes var det interne konfliktar i landet. Kommunistsigeren i [[den kinesiske borgarkrigen]] etablerte Folkerepublikken Kina på fastlandet, medan Republikken Kina si regjering heldt fram med å kontrollera Taiwan og nokre mindre øyar i [[Austkinahavet]].
+Kina har eit folketal på over ein milliard og utgjer ein femdel av menneska på [[jorda]]. Fleirtalet er [[han-kinesarar]]. Viktige minoritetar inkluderer [[mandsjuar]]ar. Det kinesiske språket er inndelt i ei rad variasjonar. Beijiingdialekten vert nytta som utgangspunkt for [[standardkinesisk]].
 == Bakgrunnsstoff ==