Tamil: Skilnad mellom versjonar
Sletta innhald Nytt innhald
s r2.7.3) (robot la til: pa:ਤਾਮਿਲ ਬੋਲੀ |
s Fjerner malen 'Commonskat', lekk i sidestolpen |
||
| (15 mellomliggjande versjonar av 9 brukarar er ikkje viste) | |||
| Line 14: | Line 14: | ||
|byrå=Ymse akademi og [[Regjering]]a i [[Tamil Nadu]] |
|byrå=Ymse akademi og [[Regjering]]a i [[Tamil Nadu]] |
||
|iso1=ta|iso2=tam|iso3=tam}} |
|iso1=ta|iso2=tam|iso3=tam}} |
||
'''Tamil''' (தமிழ் ''tamiḷ'') er eit [[dravidiske språk|dravidisk språk]] som hovudsakleg blir tala av [[tamilar]] i [[Tamil Nadu]] og på [[Sri Lanka]], med mange mindre tamiltalande samfunn i andre land. I [[1996]] var tamil det 18. mest tala språket i verda med over 74 millionar brukarar. |
|||
'''Tamil''' (தமிழ் ''tamiḷ'') er eit [[dravidiske språk|dravidisk språk]] som hovudsakleg blir tala av [[tamilar]] i [[Tamil Nadu]] og på [[Sri Lanka]], med mange mindre tamiltalande samfunn i andre land. I [[1996]] var tamil det 18. mest tala språket i verda med over 74 millionar brukarar. |
|||
=== Offisiell status === |
=== Offisiell status === |
||
[[Fil:Tamil-flag.gif|thumb|Det internasjonale tamilske flagget. Teksten tyder ‘Alle land er vår heim, alle folk er vår ætt’.]] |
|||
Tamil er eit av 22 [[Språk i India|«nemnde språk»]] i [[India]], og er offisielt i delstaten [[Tamil Nadu]]. |
Tamil er eit av 22 [[Språk i India|«nemnde språk»]] i [[India]], og er offisielt i delstaten [[Tamil Nadu]]. |
||
| Line 35: | Line 34: | ||
=== Fonologi === |
=== Fonologi === |
||
== Grammatikk == |
== Grammatikk == |
||
| Line 43: | Line 41: | ||
=== Genussystem === |
=== Genussystem === |
||
== Skriftsystem == |
== Skriftsystem == |
||
[[Fil:Word Tamil.svg|mini|«Tamil» skrive med tamilsk skrift. Den første bokstaven står for lyden «ta», den andre er ein kombinasjon av «m» og «i», og den siste lyden «l» (eigentleg «zh») har ein prikk over for å visa at han ikkje er følgd av ein vokal.]] |
|||
Tamil blir skrive med eit eige alfabet. Alfabetet, ''vatteluttu'', er eitt av dei [[indiske alfabet]]a. Desse alfabeta er analytiske stavingsalfabet, dvs. at kvar [[glyff]] står for ei [[staving]], slik at hovuddelen av glyffen står for ein konsonant, men der kvar vokal har sitt diakritiske teikn. |
Tamil blir skrive med eit eige alfabet. Alfabetet, ''vatteluttu'', er eitt av dei [[indiske alfabet]]a og stammar frå [[brahmi]]. Desse alfabeta er analytiske stavingsalfabet, dvs. at kvar [[glyff]] står for ei [[staving]], slik at hovuddelen av glyffen står for ein konsonant, men der kvar vokal har sitt diakritiske teikn. |
||
I [[Unicode]] har dei ulike indiske alfabeta kvar si side, slik at bokstavar med same uttale har same posisjon i [[kodetabell]]en. Blant tamilar har det vore motstand mot Unicode, til fordel for eit system der kvar stavingssymbol har ein kodeposisjon, men Unicode er no på frammarsj. |
|||
== Historie == |
== Historie == |
||
| Line 54: | Line 54: | ||
=== Ytre språkhistorie === |
=== Ytre språkhistorie === |
||
Tamil er eit av dei få levande [[klassisk språk |
Tamil er eit av dei få levande [[klassisk språk]]a og har ein litteraturtradisjon som er over 2000 år gammal. Skriftspråket har endra seg lite på denne tida, og klassisk tamilsk litteratur vert derfor mykje lese og har stor vekt enno. Til dømes blir skoleelevar underviste i tamilske bokstavar med bruk av eit dikt som vart skrive i det [[1. hundreåret]]. |
||
Lingvistar klassifiserer tamilsk [[litteratur]] og språk i tre periodar — gammalperioden ([[-200|200 f.Kr.]]–[[700]]), mellomperioden ([[700]]–[[1500]]) og den moderne perioden (frå [[1500]] til notida). I mellomperioden blei tamil påverka av [[sanskrit]] både i ordtilfanget og litterære former. I den moderne perioden har mange lånord blitt tekne vekk frå språket for å gjera det meir forståeleg for vanlege folk. Mange moderne forfattarar har også prøvd å bruka meir frå tradisjonane brukt i gammalperioden i verka sine. |
Lingvistar klassifiserer tamilsk [[litteratur]] og språk i tre periodar — gammalperioden ([[-200|200 f.Kr.]]–[[700]]), mellomperioden ([[700]]–[[1500]]) og den moderne perioden (frå [[1500]] til notida). I mellomperioden blei tamil påverka av [[sanskrit]] både i ordtilfanget og litterære former. I den moderne perioden har mange lånord blitt tekne vekk frå språket for å gjera det meir forståeleg for vanlege folk. Mange moderne forfattarar har også prøvd å bruka meir frå tradisjonane brukt i gammalperioden i verka sine. |
||
== Døme == |
|||
Korte døme på språket. |
|||
== Bakgrunnsstoff == |
== Bakgrunnsstoff == |
||
{{Autoritetsdata}} |
|||
[[Kategori: |
[[Kategori:Tamilsk språk| ]] |
||
[[Kategori:Dravidiske språk]] |
[[Kategori:Dravidiske språk]] |
||
[[Kategori:Tamil Nadu]] |
[[Kategori:Tamil Nadu]] |
||
| Line 71: | Line 68: | ||
[[Kategori:Språk i India]] |
[[Kategori:Språk i India]] |
||
[[Kategori:Einskildspråk]] |
[[Kategori:Einskildspråk]] |
||
[[Kategori:Ord frå tamil]] |
|||
<!--interwiki (no, sv, da first; then other languages alphabetically by name)--> |
|||
{{Link FA|de}} |
|||
{{Link FA|en}} |
|||
[[no:Tamilsk]] |
|||
[[sv:Tamil]] |
|||
[[da:Tamil]] |
|||
[[af:Tamil]] |
|||
[[ar:لغة تاملية]] |
|||
[[an:Idioma tamil]] |
|||
[[az:Tamil dili]] |
|||
[[bn:তামিল ভাষা]] |
|||
[[bjn:Bahasa Tamil]] |
|||
[[zh-min-nan:Tamil-gí]] |
|||
[[be:Тамільская мова]] |
|||
[[be-x-old:Тамільская мова]] |
|||
[[bcl:Tamil]] |
|||
[[bg:Тамилски език]] |
|||
[[bs:Tamilski jezik]] |
|||
[[br:Tamileg]] |
|||
[[ca:Tàmil]] |
|||
[[cs:Tamilština]] |
|||
[[cy:Tamileg]] |
|||
[[de:Tamil]] |
|||
[[et:Tamili keel]] |
|||
[[el:Ταμίλ γλώσσα]] |
|||
[[en:Tamil language]] |
|||
[[es:Idioma tamil]] |
|||
[[eo:Tamila lingvo]] |
|||
[[eu:Tamilera]] |
|||
[[fa:زبان تامیلی]] |
|||
[[hif:Tamil bhasa]] |
|||
[[fr:Tamoul]] |
|||
[[ga:An Tamailis]] |
|||
[[gl:Lingua támil]] |
|||
[[gu:તમિલ ભાષા]] |
|||
[[ko:타밀어]] |
|||
[[hy:Թամիլերեն]] |
|||
[[hi:तमिल भाषा]] |
|||
[[hr:Tamilski jezik]] |
|||
[[id:Bahasa Tamil]] |
|||
[[is:Tamílska]] |
|||
[[it:Lingua tamil]] |
|||
[[he:טמילית]] |
|||
[[jv:Basa Tamil]] |
|||
[[kn:ತಮಿಳು]] |
|||
[[krc:Тамил тил]] |
|||
[[ka:ტამილური ენა]] |
|||
[[kw:Tamilek]] |
|||
[[rw:Igitamili]] |
|||
[[sw:Kitamil]] |
|||
[[kv:Тамил кыв]] |
|||
[[ku:Zimanê tamîlî]] |
|||
[[la:Lingua Tamulica]] |
|||
[[lv:Tamilu valoda]] |
|||
[[lb:Tamil]] |
|||
[[lt:Tamilų kalba]] |
|||
[[lij:Lengua tamil]] |
|||
[[hu:Tamil nyelv]] |
|||
[[mk:Тамилски јазик]] |
|||
[[mg:Fiteny tamily]] |
|||
[[ml:തമിഴ്]] |
|||
[[mr:तमिळ]] |
|||
[[xmf:ტამილური ნინა]] |
|||
[[ms:Bahasa Tamil]] |
|||
[[nl:Tamil]] |
|||
[[new:तमिल भाषा]] |
|||
[[ja:タミル語]] |
|||
[[oc:Tamol]] |
|||
[[or:ତାମିଲ ଭାଷା]] |
|||
[[uz:Tamil tili]] |
|||
[[pa:ਤਾਮਿਲ ਬੋਲੀ]] |
|||
[[pnb:تامل]] |
|||
[[pms:Lenga Tamil]] |
|||
[[pl:Język tamilski]] |
|||
[[pt:Língua tâmil]] |
|||
[[ro:Limba tamilă]] |
|||
[[rmy:Tamilikani chhib]] |
|||
[[qu:Tamil simi]] |
|||
[[rue:Тамільскый язык]] |
|||
[[ru:Тамильский язык]] |
|||
[[sa:तमिऴ्]] |
|||
[[sco:Taimil leid]] |
|||
[[sq:Gjuha tamile]] |
|||
[[scn:Lingua tamil]] |
|||
[[si:දෙමළ]] |
|||
[[simple:Tamil language]] |
|||
[[sl:Tamilščina]] |
|||
[[so:Luqada Tamil-ka]] |
|||
[[ckb:زمانی تامیلی]] |
|||
[[sr:Тамилски језик]] |
|||
[[sh:Tamilski jezik]] |
|||
[[fi:Tamil]] |
|||
[[tl:Wikang Tamil]] |
|||
[[ta:தமிழ்]] |
|||
[[roa-tara:Lènga tamil]] |
|||
[[te:తమిళ భాష]] |
|||
[[th:ภาษาทมิฬ]] |
|||
[[tg:Забони томилӣ]] |
|||
[[tr:Tamilce]] |
|||
[[uk:Тамільська мова]] |
|||
[[ur:تامل زبان]] |
|||
[[ug:تامىل تىلى]] |
|||
[[vi:Tiếng Tamil]] |
|||
[[war:Tinamil]] |
|||
[[yo:Èdè Tàmil]] |
|||
[[zh-yue:泰米爾文]] |
|||
[[bat-smg:Tamėlu kalba]] |
|||
[[zh:泰米尔语]] |
|||
Siste versjonen frå 24. mars 2016 kl. 21:43
- For andre tydingar av oppslagsordet, sjå Tamil (fleirtyding).
| Tamil தமிழ் | ||
| Klassifisering | Dravidiske språk | |
| Bruk | ||
| Tala i | Sri Lanka, India | |
| Område | Tamil Nadu i India, den nordlege delen av Sri Lanka | |
| Tamiltalande i alt | ca. 74 millionar (1999) | |
| Rangering | 18 | |
| Skriftsystem | Tamilsk skrift | |
| Offisiell status | ||
| Offisielt språk i | India, Sri Lanka og Singapore | |
| Normert av | Ymse akademi og Regjeringa i Tamil Nadu | |
| Språkkodar | ||
| ISO 639-1 | ta | |
| ISO 639-2 | tam | |
| ISO 639-3 | tam | |
Tamil (தமிழ் tamiḷ) er eit dravidisk språk som hovudsakleg blir tala av tamilar i Tamil Nadu og på Sri Lanka, med mange mindre tamiltalande samfunn i andre land. I 1996 var tamil det 18. mest tala språket i verda med over 74 millionar brukarar.
Offisiell status
[endre | endre wikiteksten]Tamil er eit av 22 «nemnde språk» i India, og er offisielt i delstaten Tamil Nadu.
Dialektar
[endre | endre wikiteksten]Avleidde språk
[endre | endre wikiteksten]Det sørindiske språket malayalam utvikla seg frå tamil mellom 800-talet og 1300-talet.
Lydsystem
[endre | endre wikiteksten]Tamil har 12 vokalar og 18 konsonantar.
Vokalar
[endre | endre wikiteksten]Tamil har eit vokalsystem med 5 korte og 5 lange vokalar, og 2 diftongar
Konsonantar
[endre | endre wikiteksten]Fonologi
[endre | endre wikiteksten]Grammatikk
[endre | endre wikiteksten]Tamil er eit agglutinerande språk; ordformene består av stamme og suffiks.
Ordforråd
[endre | endre wikiteksten]Genussystem
[endre | endre wikiteksten]Skriftsystem
[endre | endre wikiteksten]
Tamil blir skrive med eit eige alfabet. Alfabetet, vatteluttu, er eitt av dei indiske alfabeta og stammar frå brahmi. Desse alfabeta er analytiske stavingsalfabet, dvs. at kvar glyff står for ei staving, slik at hovuddelen av glyffen står for ein konsonant, men der kvar vokal har sitt diakritiske teikn.
I Unicode har dei ulike indiske alfabeta kvar si side, slik at bokstavar med same uttale har same posisjon i kodetabellen. Blant tamilar har det vore motstand mot Unicode, til fordel for eit system der kvar stavingssymbol har ein kodeposisjon, men Unicode er no på frammarsj.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Indre språkhistorie
[endre | endre wikiteksten]Ytre språkhistorie
[endre | endre wikiteksten]Tamil er eit av dei få levande klassisk språka og har ein litteraturtradisjon som er over 2000 år gammal. Skriftspråket har endra seg lite på denne tida, og klassisk tamilsk litteratur vert derfor mykje lese og har stor vekt enno. Til dømes blir skoleelevar underviste i tamilske bokstavar med bruk av eit dikt som vart skrive i det 1. hundreåret.
Lingvistar klassifiserer tamilsk litteratur og språk i tre periodar — gammalperioden (200 f.Kr.–700), mellomperioden (700–1500) og den moderne perioden (frå 1500 til notida). I mellomperioden blei tamil påverka av sanskrit både i ordtilfanget og litterære former. I den moderne perioden har mange lånord blitt tekne vekk frå språket for å gjera det meir forståeleg for vanlege folk. Mange moderne forfattarar har også prøvd å bruka meir frå tradisjonane brukt i gammalperioden i verka sine.