Sjå kjelda til Permtida

{{geologisk periode
|from=299
|middle=270
|to=241
|bilete=
|o2=23
|co2=900
|temp=16
}}
'''Perm''' er ein [[geologisk periode]] som strekkjer seg frå tida 299,9 ± 0,8 millionar år sidan til 251,0 ± 0,4 millionar år sidan.<ref>F.M. Gradstein, F.M, J.G. Ogg, A.G. Smith, & al. (2004): A Geologic Time Scale 2004. Cambridge University Press [http://www.geo365.no/sfiles/4/92/7/file/A3linScale_ChevronSealevel_Nov06.pdf PDF] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131101163005/http://www.geo365.no/sfiles/4/92/7/file/A3linScale_ChevronSealevel_Nov06.pdf |date=2013-11-01 }}</ref>  Han er den siste perioden i [[paleozoikum]]. Perioden vart etterfølgd av [[trias]], den første delen av [[mesozoikum]].

Perm vart kalla opp etter kongedømet [[Permia]] i [[Russland]] av den skotske geologen [[Roderick Murchison]] i 1841, og ikkje den vesle byen [[Perm]] som mange ofte trur.<ref name="Murchison_etal_1845">{{Cite book | first1=R.I. | last1=Murchison | first2=E. | last2=de Verneuil | first3=A. | last3=von Keyserling | title=Geology of Russia in Europe and the Ural Mountains. Vol. 1: Geology | pages=138–139 | url=https://archive.org/details/geologyrussiaeu1murc/page/n213 | publisher =John Murray  | date=1845 | location=London  | quote=...Convincing ourselves in the field, that these strata were so distinguished as to constitute a system, connected with the carboniferous rocks on the one hand, and independent of the Trias on the other, we ventured to designate them by a geographical term, derived from the ancient kingdom of Permia, within and around whose precincts the necessary evidences had been obtained. ... For these reasons, then, we were led to abandon both the German and British nomenclature, and to prefer a geographical name, taken from the region in which the beds are loaded with fossils of an independent and intermediary character; and where the order of superposition is clear, the lower strata of the group being seen to rest upon the Carboniferous rocks.}}</ref>

Permsystemet er bergartar som er avsette i perm.

==Oppdaging==
Uttrykket «perm» (eller ''permian'') vart innført i [[geologi]]en i 1841 av sir [[Roderick Murchison|Sir R. I. Murchison]], president i Geological Society of London, som identifiserte typiske [[stratum]] i ei omfattande russisk undersøking med [[Edouard de Verneuil]]. Murchison hevda i 1841 at han kalla «permtida» opp etter det gamle kongedømet Permia eller [[Store Perm]].<ref>[http://www.earthscape.org/r3/erwin/erwin10.html "Origin of the Permian"]{{Død lenkje|date=oktober 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

== Inndeling ==

Inndelinga av perm er ført opp i kronologisk rekkefølge, frå eldst til yngst, med aldra og viktigaste hendingar.

=== Cisuralium ===
Epoken Cisuralium varte frå 299 ± 0,8 millionar år sidan til 270,6 ± 0,7.

==== Asselium ====
Asselium (Krumaium/Uskalikium/Surenium/Wolfcamp), er den første [[geologisk alder|alderen]] i perm, som varte frå 299 ± 0,8 millionar år sidan til 294,6 ± 0,8 millionar år sidan.

==== Sakmarium ====
Sakmarium (Sterlitamakium/Tastubium/Leonard/Wolfcamp) er ein alder som varte frå 294,6 ± 0,8 millionar år sidan til 284,4 ± 0,7 millionar år sidan.

==== Artinskium ====
Artinskium (Baigendzinium/Aktastinium) er ein alder som varte frå 284,4 ± 0,7 millionar år sidan til 275,6 ± 0,7 millionar år sidan.

==== Kungurium ====
[[Fil:Dimetrodon8DB.jpg|mini|Dimetrodonar levde i kungurium i Nord-Amerika]]
Kungurium (Irenium/Filippovium/Leonard) var ein alder i som varte frå 275,6 ± 0,7 millionar år sidan til 270,6 ± 0,7 millionar år sidan.

=== Guadalupium ===
Guadalupium, òg kalla zechstein eller mellomperm, er ein epoke der korallreva blømde i dei grunne hava og [[pattedyrliknande krypdyr]] på land vart erstatta av tidlege [[therapsidar]]. Han består av tre aldrar: Roadium, wordium og captianium. .

Under roadium var det låge mangfaldet [[caseidar]] i kungrium fortrengt og stort sett erstatta av eit rikt mangfald av tidlege therapsidar. Det er ikkje usannsynleg at desse tidlege therapsidane kan hatt ei stoffskifteutvikling i retning det pattedyr har. Uansett fylte desse dyra raskt ledige nisjar og vart særs varierte med både store og små plante- og kjøttetarar. Dei [[vekselvarm]]e dyra frå tidleg perm døydde tidleg i denne alderen eller kanskje før.

Therapsidane høyrte til fleire særeigne (men som var i slekt) slektslinjer og ingen av dei hadde klåre forhistorier. Desse inkluderte dei moderat store ''[[Biarmosuchia]]'', relativt lettbygde dyr med lange lemmer, den enorme kjøtetande ''Eotitanosuchium'' (i hovudsak storvokste biarmosuchidar), dei bisarre [[estemmenosuchidar|estemmenosuchidane]] som var planteetarar som ser ut til å ha halde til i myrområde og hadde rare gevirliknande beinutvekstar på hovudet, og dei store [[brithopodidae]] som høyrde til ei anna planteetande slekt og var meir kraftigare bygd enn biarmosuchidane. Merk at bortsett frå estemennosuchidan, som ersatta cotolyhunchinane som store planteetarar, var alle desse dyra kjøtetarar. Som den pelycosaur-dominerte faunaen i tidleg perm var dette eit primitivt økosystem med overvekt av kjøtetarar.

Sjølv om store og små primitive therapsidar herska i roadium, var det òg ein rik fauna av stamtetrapodar og uspesialiserte krypdyr.

Tetrapodane var hovudsakleg halvakvatiske fiskeetarar med ein krokodille-liknande utsjånad, men det var òg mindre akvatiske og heilt landlege artar. Bortsett frå den akvatiske ''Batrachosaurus'' høyrte alle til ordenen ''Temnospondyli''.

=== Lopingium ===
Klimaet i lopingium var varmt og tørt. Epoken, som strekte seg frå 260,4 ± 0,7 millionar år sidan til 251 ± 0,4 millionar år sidan, hadde ein av dei største [[ørken]]ane gjennom tidene, som dekte dei indre områda av superkontinentet [[Pangaea]]. [[Monsun]]ar dominerte truleg klimaet på kysten og litt innover i landet. Det var truleg færre isbrear enn i tidlegare epokar. Epoken starta med ei utrydding av den dominerande therapsiden ''[[Dinocephalia]]'' og mange [[pattedyrliknande krypdyr]] som framleis eksisterte. Desse vart erstatta av mindre therapsidar, ''[[Gorgonopsia]], [[Therocephalia]]'' og [[cynodontar]]. Andre dyr, som ''[[Pareiasaura]]'' erstatta dei planteetande ''[[Dinocephalia]]'' og mange dyr som tetrapodar, insekt og fleire var talrike på land. Dyrelivet i sjøen var òg rikt.

Dette tok slutt då ei masseutrydding enda lopingium og heile [[paleozoikum]]. Denne hendinga vert kalla [[perm-trias-utryddinga]] og var den største masseutryddinga som nokon gong har skjedd på jorda. Om lag 95 % av alle artar i havet døydde ut, og 75 % av alle artar på landjorda. Då utryddinga tok slutt var landet og havet i praksis tomt for liv, men enkelte dyr overlevde og kunne fylle tomrommet. Paleozoikum tok slutt og [[mesozoikum]]. Denne epoken er etterfølgd av [[tidleg trias]].

Lopingium består av to aldrar, wuchiapingium (''wujiapingium'', ''djulfium'', ''dzhulfium'', ''longtanium'', ''rustlerium'', ''saladoan'', ''kazanium'' eller ''castile''), frå 260,4 ± 0,7 til 253,8 ± 0,7 millionar år sidan, og changhsingium (òg kalla ''changxingium'', ''dorashamium'', ''Dewey Lake'' eller ''tatarium'') frå 253,8 ± 0,7 til 251 ± 0,4 millionar år sidan.

== Hav ==

Havnivået i perm var generelt lågt og det var generelt få kystområde fordi nesten alle landmassane var samla i eitt enkelt kontinent, [[Pangaea]]. Sjølv om kontinentet var enormt hadde det kortare kystlinje enn seks til åtte mindre kontinent med same samla areal ville hatt. Dette kunne ha medverka til den omfattande utryddinga av sjødyr mot slutten av perioden, der særs mange sjødyr forsvann.

== Paleogeografi ==
[[Fil:280 Ma plate tectonic reconstruction.png|mini|venstre|Verda slik ein meiner ho såg i permtida]]

Under permtida var alle landmassane på [[jorda]], bortsett frå delar av [[Aust-Asia]], samla i eitt enkelt [[superkontinent]] kalla [[Pangaea]]. Pangaea låg på begge sider av [[ekvator]] og strekte seg mot polane. Dette hadde stor effekt på havstraumane i det enorme [[superhav]]et [[Panthalassa]] og [[Paleo-Tethys-havet]], som låg mellom Asia og [[Gondwana]]. [[Kimmeria]]-kontinentet braut laus frå [[Gondwana]] og dreiv nordover til [[Laurasia]], og førte til at Paleo-Tethys-havet krympa. Eit nytt hav voks fram i sør, [[Tethyshavet]], eit hav som skulle dominere gjennom det meste av [[mesozoikum]]. Store kontinentale landmassar skapte klima med ekstreme variasjonar, mellom anna eit ekstremt [[kontinentalklima]] med store temperaturkontrastar og eit [[monsun]]klima med varierande regntider. Ørkenar ser ut til å ha dekt store område av Pangea. Slike tørre forhold var gode for [[nakenfrøa planter]]. Dei første moderne [[tre]]a, ([[bartre]], [[Gingko-slekta|tempeltre]] og [[konglepalme|konglepalmar]]) dukka opp i perm.

Det er særleg tre område i verda som er kjende for store førekomstar frå perm, [[Uralfjella]] (der perm vart definert), [[Kina]] og sørvestlege område av [[Nord-Amerika]], der [[Permbekkenet]] i [[Texas]] i [[USA]] har fått namn etter dei tjukkaste førekomstane av bergartar frå perm i verda.

== Klima ==
I starten av perm var jorda framleis inne i ei [[istid]], så polområda var dekte av tjukke islag. [[Isbre]]ane heldt fram med å dekke mykje av [[Gondwana]], som dei hadde gjort gjennom siste del av [[karbontida]].

Permtida, mot slutten av [[paleozoikum]], markerte ei stor endring i klimaet på jorda. Mot midten av perioden hadde klimaet vorte mykje varmare og isbreane trekte seg tilbake, medan dei indre områda av kontinenta vart tørrare. Det meste av indre Pangea var truleg tørt med store nedbørsvingingar gjennom året. Denne uttørkinga held fram gjennom sein perm i lag med varierande varmare og kaldare periodar.

== Liv ==
[[Fil:Dimetr eryopsDB.jpg|mini|''[[Dimetrodon]]'' og ''[[eryops]]''- tidleg perm, Nord-Amerika]]
[[Fil:EdaphosaurusDB.jpg|mini|venstre|''[[Edaphosaurus]] pogonias'' - tidleg perm]]
[[Fil:Ocher fauna DB.jpg|mini|Ocher-fauna - tidleg mellomperm, Ural]]
[[Fil:Titanophoneus 3.jpg|mini|''[[Titanophoneus]]'' og ''[[ulemosaurus]]'', Ural]]
=== Marint liv ===
Marine førekomstar frå perm er rike på fossil av [[mollusk]]ar, [[pigghudingar]] og [[armføtingar]]. Fossilerte skjel av to artar virvelause dyr vert mykje nytta til å identifisere berglag frå perm og samsvare dei med funn frå andre stader. Desse var [[fusulinid]]ar, ein slags amøbe-liknande [[protist]] med skjel som er ein [[Foraminifera]] og [[ammonitar]], som er blekksprutar med skjel som ikkje er så ulike moderne [[nautilus]]ar. Mot slutten av perm døydde [[trilobittar]] og mange andre sjødyr ut.

=== Landliv ===
Livet på land i perm inkluderer mange typar [[planter]], [[sopp]], [[leddyr]] og forskjellige typar [[tetrapodar]]. I perm dekte ein massiv ørken dei indre områda av Pangea. Den varme sona spreidde seg på den nordlege halvkula og ein enorm ørken utvikla seg. Berglaga frå denne tida vart farga raude av [[jernoksid]], som følgje av den intense oppvarminga sola hadde på den plantelause ørkenoverflata. Fleire eldre plante- og dyreartar døydde ut eller vart marginale.

I byrjinga av perm blømde framleis floraen frå karbontida. Om lag frå midten av perm skjedde dei ei stor endring i vegetasjonen. Sumptre som [[kråkefotplanter]] vart erstatta av meir avanserte [[bartre]], som betre tilpassa seg endringane i dei klimatiske tilhøva. Mange viktige bartreartar spreidde seg i perm og fleire av desse utvikla seg til familiane ein har i dag. Kråkefotplanter og sumpskogane dominerte framleis [[kontinentet Sør-Kina]] sidan dette var eit isolert kontinent som låg nær ekvator. Her var òg truleg oksygennivået høgt. [[Gingko-slekta|Tempeltre]] og [[konglepalmar]] dukka òg opp i perioden. Mange område hadde rike skogar med eit mangfaldig planteliv.

=== Insekt i perm ===
Frå siste halvdel av [[karbontida]] og langt ut i perm var dei mest suksessfulle insektartane primitive [[kakkerlakkar]]. Seks faste føter, to velutvikla foldevinger og relativt gode auge, lange, velutvikla antenner, eit altetande meltingssystem, ein oppbevaringsstad for å lagre sperm, eit [[kitin]]skjelett som støtta og verna, i tillegg til ei form for mage og effektiv munn gav han store fordelar i forhold til andre planteetande dyr. Om lag 90 % av insekta var [[kakkerlakk]]-liknande<ref>Zimmerman EC (1948) Insects of Hawaii, Vol. II. Univ. Hawaii Press</ref>

[[Augestikkar]]ar var det dominerande flygande rovinsektet og dominerte truleg alle rovinsekt.<ref>Grzimek HC Bernhard (1975) Grzimek's Animal Life Encyclopedia Vol 22 Insects. Van Nostrand Reinhold Co. NY.</ref><ref>Riek EF Kukalova-Peck J (1984) A new interpretation of dragonfly wing venation based on early Upper Carboniferous fossils from Argentina (Insecta: Odonatoida og basic character states in Pterygote wings.) Can. J. Zool. 62; 1150-1160.</ref> Forgjengarane til desse er dei eldste dyra med venger ein har funne fossil av,<ref>Wakeling JM Ellington CP (1997) Dragonfly flight III lift og power requirements. Journal of Experimental Biology 200; 583-600, a. 589</ref> tilbake i [[devontida]] og er forskjellig frå andre venger på alle mogelege måtar.<ref>Matsuda R (1970) Morphology og evolution of the insect thorax. Mem. Ent. Soc. Can. 76; 1-431.</ref> Denne prototypen kan ha vore opphav til mange moderne eigenskapar hos dyr, sjølv seint i [[karbontida]], og det er mogeleg at dei fanga sjølv små virveldyr fordi enkelte av artane hadde vengespenn på over 70&nbsp;cm.<ref>Riek EF Kukalova-Peck J (1984) A new interpretation of dragonfly wing venation based on early Upper Carboniferous fossils from Argentina (Insecta: Odonatoida og basic character states in Pterygote wings.) Can. J. Zool. 62; 1150-1160</ref> Fleire nye og viktige insektgrupper dukka opp på denne tida, som [[biller]] og [[tovenger]].

=== Krypdyr og amfibiar ===

Det landlege dyrelivet i tidleg perm var dominert av [[pattedyrliknande krypdyr]] og [[amfibiar]], i mellomperm av primitive [[therapsidar]], som ''[[Dinocephalia]]'' og i sein perm av meir avanserte therapsidar som ''[[Gorgonopsia]]'' og ''[[Dicynodont]]''. Heilt mot slutten av perm dukka dei første [[Archosauriformar|archosaurusane]] opp, ei gruppe som var opphavet til [[dinosaur]]ar i den påfølgjande perioden [[trias]]. Mot slutten av perm dukka òg dei første [[cynodontar|cynodontane]] opp, som skulle utvikle seg til [[pattedyr]] i trias. Ei anna gruppe therapsidar, ''[[Therocephalia]]'' (som ''[[trochosaurus]]''), oppstod i mellomperm. Det var ingen flygande virveldyr.

I perm utvikla landlivet seg kraftig og dei første [[megafauna|store]] [[planteetarar]] og [[kjøtetarar]]. [[Urreptil]]ane i form av massive ''[[Pareiasaura]]r'' og mange mindre, generelt øgleliknade dyr, hadde sitt høgdepunkt i denne perioden. Ei gruppe mindre krypdyr, [[diapsidar|diapsidane]] starta å verte talrike. Desse var forgjengarane til dei fleste moderne krypdyr og dinosaurusar, [[flygeøgler]] og [[krokodillar]].

Dei tidlege forgjengarane til pattedyra, [[synapsidar]], med store krypdyr som ''[[Dimetrodon]]'', treivst òg, fordi dei tilpassa seg det tørrare klimaet. 
 
Amfibiar frå perm bestod mellom anna av ''[[Temnospondyli]]'', ''[[Lepospondyli]]'' og ''[[Batrachosauria]]''.

== Perm-trias-utryddinga ==
[[Fil:Extinction Intensity.svg|mini|Perm-trias-utryddinga er merkt med «End P» her og er den viktigaste utryddinga gjennom historia.]]
{{detaljar|Perm-trias-utryddinga}}
Permtida enda med den mest omfattande [[masseutrydding]]a som nokon gong er registrert, den såkalla [[Perm-trias-utryddinga]]. 90&nbsp;% til 95&nbsp;% av alle sjødyrartar døydde ut, og 70&nbsp;% av alle organismar på land. På individuelt nivå kan kanskje så mange som 99,5 % av einskilde organismar ha døydd som følgje av hendinga.<ref>http://www.historyfiles.co.uk/FeaturesAfrica/Permian_Extinction1.htm{{Død lenkje|date=oktober 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

Det er funn mange spor etter massive [[flaumbasalt]]utbrot av [[magma]] som varte i tusenvis av år i [[Den sibirske drenpungen]], som truleg må ha påverka miljøet og som klart kan ha medverka til masseutryddinga. At det var langt mindre kystlinje enn tidlegare, og dei stadig tørrare forholda i indre områda har truleg òg vore ei medverkande årsak. Basert på den estimerte lavamengda som vart produsert i denne perioden er det verste som kan skje at det vert kasta ut nok [[karbondioksid]] til å heve den globale temperaturen fem grader Celsius, nok til å ta livet av 95 % av livet.

Ein annan hypotese er at [[hydrogensulfid]]gass dampa ut frå havet. Delar av djuphavet vil i periodar miste all oppløyst oksygen slik at bakteriar som lever utan oksygen kan bløme og produsere hydrogensulfidgass. Om det samlar seg opp nok gass i ei oksygenfattig sone, kan gassen stige ut av havet og ut i atmosfæren.

Oksiderande gassar i atmosfæren ville ha øydelagt den giftige gassen, men etter kvart som det ikkje vart nok atmosfæriske gassar til å ta seg av den giftige gassen, ville hydrogensulfid-nivået auke dramatisk i løpet av få hundre år.

Modelleringar av slike hendingar indikerer at gassen ville ha øydelagt [[ozonlaget]] i den øvre atmosfæren slik at [[ultrafiolett]] stråling kunne ta livet av artane som hadde øydelagt den giftige gassen.<ref>Kump, ''et al'', 2005</ref> Det finst enkelte artar som derimot kan fordøye hydrogensulfid.

Ein annan hypotese byggjer på flaumbasalt-teorien. Ein auke i den globale temperaturen på 5&nbsp;°C ville ikkje vere nok til å forklare at 95 % av livet på jorda døydde ut. Men ei slik oppvarming kunne sakte, men sikkert heve havtemperaturen slik at frosne [[metan]]reservoar under havbotn nær kystlinjene smelta og med ekstra metangass, i tillegg til dei drivhusgassane som alt var der, kunne atmosfæren ha vorte enno 5&nbsp;°C varmare. Metan-hypotesen forklarar mellom anna auken i karbon-12-nivået som er funne midt i grenselaget mellom perm og trias. Det forklarer òg kvifor den første delen av masseutryddinga hovudsakleg tok livet på land, og at den andre bølgja tok livet i havet, før den tredje bølgja så tok liv på land igjen.

Ein meir spekulativ hypotese baserer seg på at [[gammaglimt]] frå ein nærliggande [[supernova]] var årsaka til masseutryddinga.

[[Trilobittar]] som hadde eksistert sidan [[kambrium]] døydde omsider ut i denne episoden.

I 2006 fann amerikanske forskarar frå [[Ohio State University]] spor etter eit mogeleg stort [[meteoritt]][[nedslagskrater|krater]] med ein diameter på rundt 500&nbsp;km i [[Antarktis]]. Krateret ligg 1,6&nbsp;km under isen på Wilkes Land aust i Antarktis. Forskarar spekulerer i om dette nedslaget kan ha vore årsaka til perm-trias-utryddinga, sjølv om tidspunktet er så usikkert at ein berre veit det skjedde mellom 100 millionar og 500 millionar år sidan. Dei spekulerer òg i om det på noko måte kan ha medverka til at [[Australia]] vart skild frå Antarktis, som begge var ein del av [[superkontinent]]et [[Gondwana]]. [[Iridium]]- og [[kvarts]]nivåa i perm-trias-laget nærmar seg ikkje dei i [[K–T-grensa|krit-tertiær-laget]]. Sidan så mange artar og individuelle organismar døydde ut er det kasta tvil om meteornedslaget verkeleg kan ha vore årsaka. I tillegg sår fossil på [[Grønland]] tvil om teorien fordi dei viser at utryddinga skjedde gradvis og varte minst åtti tusen år med tre særskilde fasar.

Den varme sona spreidde seg på den nordlege halvkula der det dukka opp omfattande ørkenar. Bergartane som danna seg her frå denne tida er farga raude av jernoksid, som følgje av den intense oppvarminga frå sola på ei slik vegetasjonslaus overflate. Eldre plante- og dyreartar døydde ut.

Mange forskarar meiner at perm-trias-utryddinga vart skapt av ein kombinasjon av nokre eller alle hypotesane som er nemnd. Då [[Pangea]] vart danna vart det langt færre kyststrøk og dette kan ha medverka til utryddinga av mange dyreartar som levde nær kysten, både på land og i sjøen.

== I Noreg ==
I det som no er Noreg var permtida prega av omfattande [[vulkan]]sk aktivitet med tjukke og eigenarta [[lava]]straumar der [[rombeporfyr]] var ein karakteristisk [[bergart]]. Ein finn denne bergarten i ei skive av jordskorpa som sokk inn langs det som no er [[Oslofeltet]]. Bergartssmelter trengte òg fram under overflata og vart til [[larvikitt]], [[syenitt]] og [[nordmarkitt]] eller andre djupbergartar. På [[kontinentalsokkel]]en utanfor [[Vestlandet]] finst det avleiringar frå saltsjøar og [[ørken]]. Dette var mellom anna viktig for utviklinga av [[petroleum]]sførekomstane i [[Ekofisk]]området.

== Kjelder ==
{{refopning}}
* ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Permian|Permian]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 23. august 2008.'' 
** ''{{Wikipedia-utgåve|en}} oppgav desse kjeldene:''
** Ogg, Jim; June, 2004, ''Overview of Global Boundary Stratotype Sections og Points (GSSP's)'' http://www.stratigraphy.org/gssp.htm Vitja 23. august 2008.
** {{artikkelkjelde | forfattar=Kump, L.R.|forfattar2= A. Pavlov |forfattar3=M.A. Arthur | tittel=Massive release of hydrogen sulfide to the surface ocean og atmosphere during intervals of oceanic anoxia | publikasjon =Geology | bind =33 | nummer = Mai | utgjevingsår=2005 | side =397–400 | doi= 10.1130/G21295.1 }}
{{fotnoteliste|4}}

=== Andre kjelder ===
* {{snl|perm|av=Inge Bryhni|Perm}}
{{refslutt}}
== Bakgrunnsstoff ==
* {{kjelde www | tittel=International Commission on Stratigraphy (ICS)| utgjevar =Geologic Time Scale 2004| url=http://www.stratigraphy.org/}}
* [http://www.geo-lieven.com/erdzeitalter/perm/perm.htm Døme på fossil frå perm]

{{Perm}}
{{Paleozoikum}}
{{Autoritetsdata}}

[[Kategori:Permtida| ]]
[[Kategori:Geologiske tidsperiodar]]
[[Kategori:Utvalde artiklar 2020]]