Sjå kjelda til Molte

{{taksoboksLua
|taksonomi_WD=ja
}}

'''Molte''' (''Rubus chamaemorus'') er ein plante i [[rosefamilien]]. Det gule [[bær]]et smakar godt og vert nytta som mat. 
Molte er namnet både på planten og bæret. '''Myrbær''' er eit anna namn på molte. Det vert særleg brukt om den umogne frukta.

== Skildring ==
Molteplanten er ein fleirårig [[urt]] som gjerne veks på [[myr]]. Høgda er 5-20 cm.

Molte har ein krypande [[jordstengel]], og mange blomar kan kome frå same plante. [[Blomst]]rane er kvite. På ein enkelt plante er det berre hoblomster eller berre hannblomster, ikkje begge delar. [[Frukt]]ene, som er samansette av små steinfrukter, vert gule når dei mognar.

Molta har ei karakteristisk utvikling frå blome til mogen frukt.

* Blomen er open
* Kronblada fell av, og begerblada, hamsen, let seg att.
* Frukta startar å vekse, kvit til grøn.
* Ein ser den harde raude frukta, karten, mellom begerblada.
* Bergerblada rettar seg ut, Frukta er mogen.

== Utbreiing ==
[[Fil:Nesseby komm.svg|mini|Nesseby sitt kommunevåpen.]]

Molteplanten veks over heile Noreg. Han er å finne i torvmark, på næringsfattig [[myr]]jord, og i open skog. I Gudbrandsdalen veks han opp til 1400 m.o.h. På dei høgste veksestadane er plantene ofte sterile.

Elles veks han rund heile den nordlege halvkula. For det meste finn ein molta mellom 55°N og 78°N. I tillegg til Norden, veks han og i Baltikum, gjennom Nord-Russland aust til [[Stillehavet]]. Små førekomstar er funne lenger sør, mellom anna i Tyskland. Der kan han finnast i [[Weser]]- og [[Elbe]]-dalane. I Nord-Amerika veks molte gjennom det meste av [[Alaska]] og [[Canada]].

== Kultur ==

Molta er [[fylkesblom]]ster i [[Finnmark]]. [[Nesseby kommune]] har ein molteplante i kommunevåpenet
Den finske 2 [[euro]]mynten viser molte og molteblome.

== Bruk ==
[[Fil:Moltekrem.jpg|mini|Moltekrem]]
Bæra vert mellom anna brukt til [[syltetøy]] og [[moltekrem]]. Dei kan òg brukast til å laga [[likør]] av. Molte inneheld mykje [[C-vitamin]]. Molta har vore viktig for den nordlegaste delen av Noreg. Difor er det forbod mot å plukke molte på annan manns molteland. Dette gjeld i [[Finnmark]], [[Troms]] og [[Nordland]]<ref>[http://www.lovdata.no/all/hl-19020522-010.html#400 Straffelova av 22-5-1902 $ 400]</ref>. Tidlegare var det forbod mot å plukke moltekart over heile landet. Den lova vart teken vekk då det ikkje ser ut som molteplanten tek skade av kartplukking, noko ein tidlegare trudde.

== Kjelder ==
{{refopning}}
*	C. A .M. Lindman: ''Nordens Flora''. Oslo 1977
*	[[Knut Fægri]]: ''Norges Planter'' Oslo 1970
*	Ørjan Nilsson: ''Nordisk Fjellflora''. Oslo 1995
* [[Ove Arbo Høeg|Høeg, Ove Arbo]]: ''Planter og tradisjon''. [[Universietsforlaget]], 1975. ISBN 82-00-08930-4
----
* ''Denne artikkelen bygger på «[[:en:Cloudberry|Cloudberry]]» frå {{Wikipedia-utgåve|en}}, den 21. 02.2008'' 
{{refslutt}}

=== Fotnotar ===
{{fotnoteliste}}

== Bakgrunnsstoff ==
* [http://linnaeus.nrm.se/flora/di/rosa/rubus/rubucha.html Den virtuella floran om molte]
* [http://www.toyen.uio.no/botanisk/fylkesblomster/finnmark.html Botanisk museum om fylkesblomstrar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080527212332/http://www.toyen.uio.no/botanisk/fylkesblomster/finnmark.html |date=2008-05-27 }}
{{commons|Rubus chamaemorus}}
{{wikispecies|Rubus chamaemorus}}

{{Frukt og bærboks}}
{{Autoritetsdata}}

[[Kategori:Rosefamilien]]
[[Kategori:Viltveksande plantar i Noreg]]
[[Kategori:Bær]]
[[Kategori:Subarktisk flora]]