Tersamisk: Skilnad mellom versjonar
Sletta innhald Nytt innhald
s robot: fjerna skanwikikommentar |
Utvida |
||
Line 1:
{{Infoboks_språk |
| namn = Tersamisk
| heimnamn =
| familycolor=uralsk
| land = [[Russland]]
| distrikt = [[Murmansk oblast]]
| talarar = 6 (også rapportert utdøydd)
| slekt = [[uralske språk]]
|
|slekt3=[[samiske språk]]
|abc=ikkje skriftspråk▼
|slekt4=[[austsamiske språk]]
| iso3 = sjt
}}
'''Tersamisk''' er eit [[samiske språk|samisk språk]] som blir, eller vart, snakka på [[Kolahalvøya]] i dei austlege delane av [[Murmansk oblast]] i [[Russland]]. Det er rekna som eit døyande språk med bare to eldre talarar (2010). Tersamisk høyrer til dei austsamiske språka, og dei næraste slektningane er [[
Den eldste kjende dokumentasjonen av samiske språk er ei tersamisk ordliste frå 1557, skriven ned av den britiske oppdagaren [[Stephen Borough|Stephen Burrough]] i 1557 og gjeven ut av [[Richard Hakluyt]].<ref>Aikio Samuli: "Olbmot ovdal min - Sámiid historjá 1700-logu rádjái". Girjegiisá: Kárášjohka, 1992. Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.</ref> Språket er blitt noko studert gjennom lydopptak, nedskrifter og tospråklege ordbøker, men det er ikkje utvikla noko standardisert skriftspråk eller nokon grammatikk.<ref>Itkonen T. I.: "Koltan- ja kuolanlapin sanakirja", Helsinki: [[Société Finno-Ougrienne]], 1958; Itkonen T. I.: "Koltan- ja kuolanlappalaisia satuja", 1931.''[[Société Finno-Ougrienne|Memoires de la Société Finno-Ougrienne]] 60''. Oppgjevne av Engelsk Wikipedia.</ref>
==Status==
Tersamisk har vore eit språk i nedgang dei siste tiåra, då dei fleste tersamane har gått over til [[russisk]]. Tidleg på 1990-talet hadde språket eldre 6 talarar, på 2000-talet var talet gått ned til 2.<ref name="Tiuraniemi Olli 2004">Tiuraniemi Olli: "Anatoli Zaharov on maapallon ainoa turjansaamea puhuva mies", ''Kide'' 6 / 2004. Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.</ref>
Nedgangen til tersamisk blei framskunda av [[Sovjetunionen|sovjetisk]] [[kollektivisering]] og [[sovjetisk språkpolitikk|språkpolitikk]] der tersamisk blei forbode å nytta i heimar og skular på 1930-talet.
Innbyggjarane i den største av dei 6 landsbyane der ein tala språket, Jokanga, blei flytta til den [[lukka by]]en Gremikha (no [[Ostrovnoj]]).
<ref name="Tiuraniemi Olli 2004"/>
== Bakgrunnsstoff ==
* {{Incubator|Wp/sjt|prosjekt=Wikipedia}}
==Kjelder==
{{refstart}}
*[http://www.ethnologue.com/language/sjt «Saami, Ter»], ethnologue.com
*Thomas Nilsen, [http://barentsobserver.com/en/sections/society/sami-languages-disappears «Sami languages disappears»], barentsobserver.com (February 19, 2010)
{{refslutt}}
{{Samiske språk}}
| |||