Bahai: Skilnad mellom versjonar

'''Bahá'íBahai-trua'''[[#(*) Skrivemåte og tyding|*]] er den yngste av dei [[monoteisme|monoteistiske]] [[religion|verdsreligionane]]. HoHan har totalt over seks millionar tilhengarar på alle kontinenta. Religionen er den nest mest geografisk spreidde etter [[kristendommen]]. Grunnleggjaren [[Bahá'u'lláh]][[#(*) Skrivemåte og tyding|*]] ([[1817]]-[[1892]]) understrekar «einskapen åt menneskja, slår fast at dei store religionane er som kapitelulike kapittel i éi bok og formulerer [[visjon]]en av ein ny [[verdsorden]] grunna på andelege prinsipp».

I [[Iran]] i år [[1844]] forkynte [[Bab|Báb]][[#(*) Skrivemåte og tyding|*]] ([[1819]]-[[1850]]) at han var forløparen til den lova i alle religionar. Bábs følgjesveinar vart kalla bábíar. Bahá'u'lláh vart raskt ein av Bábs leiande [[forkynnar]]ar, og i [[1863]] i [[Bagdad]] grunnla han bahá'í-religionen. Etter Bahá'u'lláhs forvising og bortgang i [[Det heilage landet]] i [[1892]] fortsette sonen hans [[Abdu'l-Bahá|`Abdu'l-Bahá]][[#(*) Skrivemåte og tyding|*]] ([[1844]]-[[1921]]) utbreiinga av trua. `Abdu'l-Bahás barnebarn [[Shoghi Effendi]] ([[1897]]-[[1957]]) vart utpeikt til bahá'í-trua sin beskyttar. Under hans inspirerte leiing voks trua globalt. I dag blir det internasjonale bahá'í-samfunnet leia av det demokratisk valde [[Universelle Rettferdas Hus]], med sete på [[Karmelfjellet]] i byen [[Haifa]] i det nordlege [[Israel]].

Dei sentrale prinsippa er [[Gud]]s einskap, ei skapande kraft, Gud, som gjer seg kjent for [[menneske|menneska]] via Guds bodberarar (eller [[profet]]ar). Uavhengig leiting etter sanninga vert kravd og ein må fri seg frå fordommar og overtru. Bahá'u'lláh meiner at religion og [[vitskap]] må vera i harmoni. Religion må danne grunnlaget for einskap og kjærleik. Like rettar for kvinner og menn trengst for denne tidsalderen. Eit internasjonalt [[hjelpespråk]] bør utviklast og [[grunnleggjande utdanning]] for alle er nødvendig for øktauka forståing og betre [[kommunikasjon]] mellom landa. Det krevst òg ei rettvis fordeling av jordas [[ressurs]]ar. Bahá'u'lláh peikar òg på at globale [[føderasjon|føderale]] institusjonar for å sikre verdsfreden må opprettast. Ein felles [[verdsvaluta|valuta]] med felles [[mynteining]] blir føreslege — med mål om å forenkle [[økonomi]]ske [[transaksjon]]ar og foreine verdas nasjonar.

Bahá'íanes heilagaste bok og hovudverk er ''[[Kitáb-i-Aqdas]]'' skriven av Bahá'u'lláh sjølv i [[1873]]. Boka består av 190 vers og utdjupande kommentarar. Innhaldet spenner frå lover, formaningar, profeti, levereglar og arverett til organisering av eit framtidig verdssamfunn. Ho vart omsett til engelsk i [[1992]]. Andre hovudbøker er ''[[Kitáb-i-Iqan]]'' (''Vissheitas bok'') og ''[[Dei skjulte ord]]''.

=== VanlegAlminneleg Bahá'íbahai ===

* [http://www.planetbahai.com/ Engelsk lenkjesamling: Planet Bahai] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201027031658/http://planetbahai.com/ |date=2020-10-27 }}

=== Ortodoks Bahá'íbahai ===