Tersamisk: Skilnad mellom versjonar

Sletta innhald Nytt innhald
sInkje endringssamandrag
Trondtr (diskusjon | bidrag)
 
(10 mellomliggjande versjonar av 6 brukarar er ikkje viste)
Line 12:
|abc=Ikkje skriftspråk
| iso3 = sjt
|glotto=ters1235
}}
'''Tersamisk''' er eit [[samiske språk|samisk språk]] som blir, eller vart, snakka på [[Kolahalvøya]] i dei austlege delane av [[Murmansk oblast]] i [[Russland]]. Det er rekna som eit døyande språk med bareberre to eldre talarar (2010). Tersamisk høyrer til dei austsamiske språka, og dei næraste slektningane er [[enaresamisk]], [[skoltesamisk]], [[kildinsamisk]] og [[akkalasamisk]].
 
<!--Den eldste kjende dokumentasjonen av samiske språk er ei tersamisk ordliste frå 1557, skriven ned av den britiske oppdagaren [[Steven Borough]] i 1557 og gjeven ut av [[Richard Hakluyt]].<ref>Aikio Samuli: "«Olbmot ovdal min - Sámiid historjá 1700-logu rádjái"». Girjegiisá: Kárášjohka, 1992. Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.</ref> -->Språket er blitt noko studert gjennom lydopptak, nedskrifter og tospråklege ordbøker, men det er ikkje utvikla noko standardisert skriftspråk eller nokon grammatikk.<ref>Itkonen T. I.: "Koltan- ja kuolanlapin sanakirja", Helsinki: [[Société Finno-Ougrienne]], 1958; Itkonen T. I.: "«Koltan- ja kuolanlappalaisia satuja"», 1931.''[[Société Finno-Ougrienne|Memoires de la Société Finno-Ougrienne]] 60''. Oppgjevne av Engelsk Wikipedia.</ref>
 
==Status==
Tersamisk har vore eit språk i nedgang dei siste tiåra, då dei fleste tersamane har gått over til [[russisk]]. Tidleg på 1990-talet hadde språket seks eldre 6 talarar, på 2000-talet var talet gåttdet nedberre tilto 2att.<ref name="Tiuraniemi Olli 2004">Tiuraniemi Olli: "Anatoli Zaharov on maapallon ainoa turjansaamea puhuva mies", ''Kide'' 6 / 2004. Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.</ref>
 
Nedgangen til tersamisk blei framskunda av [[Sovjetunionen|sovjetisk]] [[kollektivisering]] og [[sovjetisk språkpolitikk|språkpolitikk]] der tersamisk blei forbode å nytta i heimar og skular på 1930-talet.
Innbyggjarane i den største av dei 6seks landsbyane der ein tala språket, Jokanga, blei flytta til den [[lukka by]]en Gremikha (no [[Ostrovnoj]]).<ref name="Tiuraniemi Olli 2004"/>
<ref name="Tiuraniemi Olli 2004"/>
 
== Bakgrunnsstoff ==
* {{Incubator|Wp/sjt|prosjekt=Wikipedia}}
 
==Kjelder==
Rad 32 ⟶ 29:
*Thomas Nilsen, [http://barentsobserver.com/en/sections/society/sami-languages-disappears «Sami languages disappears»], barentsobserver.com (February 19, 2010)
{{refslutt}}
 
== Bakgrunnsstoff ==
* [https://glottolog.org/resource/languoid/id/ters1235 Glottolog: Bibilografi over tersamisk språkforsking]
* [http://giellatekno.uit.no/dicts/sjtdicts.nob.html Tersamiske ordlister] frå [[Giellatekno]]
 
* {{Incubator|Wp/sjt|prosjekt=Wikipedia}}
 
 
{{Samiske språk}}
{{Uralske språk}}
{{samar}}
 
{{Språkspire}}