Tersamisk: Skilnad mellom versjonar

Sletta innhald Nytt innhald
LaaknorBot (diskusjon | bidrag)
s r2.7.3rc2) (robot la til: pl:Język ter
Trondtr (diskusjon | bidrag)
 
(15 mellomliggjande versjonar av 9 brukarar er ikkje viste)
Line 1:
{{Infoboks_språk |
| namn = Tersamisk
| heimnamn = -
| familycolor=uralsk
| land = [[Russland]]
| distrikt = [[Murmansk oblast]], i [[Russland]]
| talarar = 6 (også rapportert utdøydd)
| slekt = [[uralske språk]]
| utbreiing = Ikkje bland dei 100 største
| familie slekt2= [[finsk-ugriske språk]]<br />[[samiske språk]]<br />[[austsamiske språk]]; [[uralske språk]]
|slekt3=[[samiske språk]]
|abc=ikkje skriftspråk
|slekt4=[[austsamiske språk]]
|abc=ikkjeIkkje skriftspråk
| iso3 = sjt
|glotto=ters1235
}}
'''Tersamisk''' er eit [[samiske språk|samisk språk]] som blir, eller vart, snakka på [[Kolahalvøya]] i dei austlege delane av [[Murmansk oblast]] i [[Russland]]. Det er rekna som eit døyande språk med berre to eldre talarar (2010). Tersamisk høyrer til dei austsamiske språka, og dei næraste slektningane er [[enaresamisk språk|enaresamisk]], [[skoltesamisk språk|skoltesamisk]], [[kildinsamisk språk|kildinsamisk]] og [[akkalasamisk språk|akkalasamisk]].
 
<!--Den eldste kjende dokumentasjonen av samiske språk er ei tersamisk ordliste frå 1557, skriven ned av den britiske oppdagaren [[Steven Borough]] i 1557 og gjeven ut av [[Richard Hakluyt]].<ref>Aikio Samuli: «Olbmot ovdal min - Sámiid historjá 1700-logu rádjái». Girjegiisá: Kárášjohka, 1992. Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.</ref> -->Språket er blitt noko studert gjennom lydopptak, nedskrifter og tospråklege ordbøker, men det er ikkje utvikla noko standardisert skriftspråk eller nokon grammatikk.<ref>Itkonen T. I.: "Koltan- ja kuolanlapin sanakirja", Helsinki: [[Société Finno-Ougrienne]], 1958; Itkonen T. I.: «Koltan- ja kuolanlappalaisia satuja», 1931.''[[Société Finno-Ougrienne|Memoires de la Société Finno-Ougrienne]] 60''. Oppgjevne av Engelsk Wikipedia.</ref>
 
==Status==
Tersamisk har vore eit språk i nedgang dei siste tiåra, då dei fleste tersamane har gått over til [[russisk]]. Tidleg på 1990-talet hadde språket seks eldre talarar, på 2000-talet var det berre to att.<ref name="Tiuraniemi Olli 2004">Tiuraniemi Olli: "Anatoli Zaharov on maapallon ainoa turjansaamea puhuva mies", ''Kide'' 6 / 2004. Oppgjeve av Engelsk Wikipedia.</ref>
 
Nedgangen til tersamisk blei framskunda av [[Sovjetunionen|sovjetisk]] [[kollektivisering]] og [[sovjetisk språkpolitikk|språkpolitikk]] der tersamisk blei forbode å nytta i heimar og skular på 1930-talet.
Innbyggjarane i den største av dei seks landsbyane der ein tala språket, Jokanga, blei flytta til den [[lukka by]]en Gremikha (no [[Ostrovnoj]]).<ref name="Tiuraniemi Olli 2004"/>
 
==Kjelder==
{{refstart}}
*[http://www.ethnologue.com/language/sjt «Saami, Ter»], ethnologue.com
*Thomas Nilsen, [http://barentsobserver.com/en/sections/society/sami-languages-disappears «Sami languages disappears»], barentsobserver.com (February 19, 2010)
{{refslutt}}
 
== Bakgrunnsstoff ==
* [https://glottolog.org/resource/languoid/id/ters1235 Glottolog: Bibilografi over tersamisk språkforsking]
* [http://giellatekno.uit.no/dicts/sjtdicts.nob.html Tersamiske ordlister] frå [[Giellatekno]]
 
{{Incubator|Wp/sjt|prosjekt=Wikipedia}}
 
 
{{Samiske språk}}
{{Uralske språk}}
{{samar}}
 
{{Språkspire}}
 
Rad 20 ⟶ 47:
[[Kategori:Språk i Russland]]
[[Kategori:Einskildspråk]]
 
<!--interwiki (no, sv, da first; then other languages alphabetically by name)-->
 
[[no:Tersamisk]]
[[sv:Tersamiska]]
[[be-x-old:Церская саамская мова]]
[[bg:Тер-саамски език]]
[[br:Samieg Ter]]
[[cs:Terská sámština]]
[[de:Tersamische Sprache]]
[[et:Turjasaami keel]]
[[en:Ter Sami language]]
[[eo:Ter-samea lingvo]]
[[hif:Ter Sami]]
[[fr:Same de Ter]]
[[hr:Ter laponski (jezik)]]
[[it:Lingua sami di Ter]]
[[lt:Terio samių kalba]]
[[mk:Терски лапонски јазик]]
[[nl:Ter-Samisch]]
[[pms:Lenga Saami, Ter]]
[[pl:Język ter]]
[[pt:Língua sami de Ter]]
[[ru:Йоканьгско-саамский язык]]
[[se:Darjjesámegiella]]
[[fi:Turjansaame]]
[[bat-smg:Tere samiu kalba]]