Naar inhoud springen

Autocefalie

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Autocefaal versus autonoom)
Dit artikel past in de serie over de
Orthodoxie

Ook bekend als
"Oosters christendom"

Orthodoxie

De belangrijkste concilies
Nicea I
Constantinopel I
Efeze
Chalcedon
Constantinopel II
Constantinopel III
Nicea II

Theologie
Athanasius
Basilius de Grote
Johannes Chrysostomus
Efrem de Syriër
Gregorius van Nazianze
Gregorius van Nyssa

Patriarchaten
Alexandrië
Antiochië
Bulgarije
Constantinopel
Georgië
Jeruzalem
Moskou
Servië
Roemenië
Rusland

Autocefale kerken
Albanië
Cyprus
Griekenland
Oekraïne
Polen
Tsjechië en Slowakije

Tradities
Oosters-katholieke kerken
Oosters-orthodoxe kerken
Oosters-orthodoxe kerken in Oekraïne
Oriëntaals-orthodoxe kerken
Oudgelovigen
Syrisch christendom

Liturgie
Alexandrijnse liturgie
Antiocheense liturgie
Byzantijnse liturgie
Chaldeeuwse liturgie
Iconenverering

Personen
Patriarch
Pope
Katholikos

Kerkinterieur
Icoon
Iconostase

Liturgische gewaden
Phelonion
Epitrachelion · Podriaznik
Zona · orarion

Autocefalie (autokephal: zelfstandig, van het Oudgriekse αὐτός, autós, zelf, en κεφαλή, kephalē, hoofd) is de zelfstandigheid van de oosterse-orthodoxe, oriëntaals-orthodoxe en oudkatholieke kerken die niet onder een hogere bestuursvorm vallen. De bestuurlijke zelfstandigheid van autocefale kerken hangt samen met de veelal eigen nationale organisatie van deze kerken. De autocefale kerken worden bestuurd door een patriarch, een metropoliet of een aartsbisschop.

In principe zijn deze kerkleiders gelijk, in de praktijk zijn er gradaties. De oecumenisch patriarch van Constantinopel is de primus inter pares of de eerste onder de gelijken; hij heeft een moreel, niet een autoritair leiderschap.

De oosters-orthodoxe kerken kennen geen equivalent voor de paus van de Rooms-Katholieke Kerk met een primaat van jurisdictie (hoogste gezag) en de aan hem toegeschreven onfeilbaarheid.

Vrij ingewikkeld is de situatie binnen de Oekraïens-Orthodoxe Kerk.

Van de oriëntaals-orthodoxe kerken zijn de Armeens-Apostolische Kerk, Koptisch-Orthodoxe Kerk, Ethiopisch-Orthodoxe Kerk, Eritrees-Orthodoxe Tewahedo Kerk, Syrisch-Orthodoxe Kerk en de Malankaarse Syrisch-Orthodoxe Kerk autocefaal.

Autonome kerk

[bewerken | brontekst bewerken]

Autonome kerken zijn semi-zelfstandig. Ze hebben hun eigen organisatorische structuur, maar hangen voor de benoeming van bisschoppen af van een patriarchaat.

De voornaamste autonome oosters-orthodoxe kerken zijn de Russisch-Orthodoxe Kerk in het Buitenland (New York), de Orthodoxe Kerk in Amerika (Washington) en die van Finland (Kuopio), Estland (Tallinn), Letland (Riga) en Moldavië (Chisinau).

Van de oriëntaals-orthodoxe kerken zijn de Brits-Orthodoxe Kerk, Frans Koptisch-Orthodoxe Kerk, Brahmavar-Orthodoxe Kerk en de Malankara Jacobitisch-Syrisch-Christelijke Kerk autonoom.