Leerstoel

Een leerstoel is in het academisch spraakgebruik een hoogleraarspost. De hoogleraar bekleedt een leerstoel met een bepaalde leeropdracht, het onderwerp of vak waarin hij of zij geacht wordt onderwijs te geven en onderzoek te doen.

Nederland

In Nederland zijn er gewone, buitengewone en bijzondere leerstoelen, bekleed door respectievelijk een gewoon hoogleraar, buitengewoon hoogleraar en bijzonder hoogleraar. Bijzondere leerstoelen worden vaak uit externe bronnen gefinancierd.

België

In België bestaan bijzondere leerstoelen voornamelijk aan de KU Leuven en de Université catholique de Louvain. Daarnaast bestaan er bijzondere leerstoelen aan de andere universiteiten en aan sommige hogescholen.

Katholieke Universiteit Leuven

Sinds 1982 worden aan de Katholieke Universiteit Leuven, naar Angelsaksisch model, leerstoelen-op-naam opgericht. Ze worden aangewend om de belangstelling aan te wakkeren van personen, verenigingen en bedrijven voor universitair onderzoek en kennisoverdracht. In de praktijk gaat het om tijdelijke leerstoelen (gemiddeld drie jaar) op basis van een daartoe gedane schenking, die rond de 60.000 à 100.000 euro per jaar bedraagt.

De leerstoelen-op-naam bieden de mogelijkheid aan de universiteit om de meest getalenteerde docenten en hun medewerkers aan te moedigen. De titularis kan het ter beschikking gestelde bedrag aanwenden voor onderwijs en/of onderzoek. Hij/zij kan ook voor de looptijd van de leerstoel een buitenlandse onderzoeker of extra personeel aantrekken.

De schenkers kunnen aan de leerstoel hun eigen naam toekennen, of die van een bedrijf, vereniging of persoon die ze op een speciale wijze willen erkennen. Het wetenschappelijke thema van een leerstoel wordt bepaald in overleg met de schenker en de academische overheid. De titularis van de leerstoel wordt benoemd door de rector van de universiteit, op voorstel van de decaan van de faculteit. Het grootste aantal leerstoelen heeft betrekking op onderzoek in de faculteit geneeskunde.

Enkele voorbeelden van leerstoelen aan de K.U.Leuven

Leerstoelen die werden ingehuldigd begin 2011:

Faculteit Geneeskunde, Roche Chair in Gastrointestinal Oncology, titularis: Prof. dr. Erik Van Cutsem (2011- )
Faculteit Geneeskunde, CAF-DCF leerstoel in innovatief stamcelonderzoek, titularis: prof. dr. Michel Delforge (2011- )
Faculteit Geneeskunde, Fonds Herman Van den Berghe, titularis: De heer Jan Verhamme (2011- )
Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, Deloitte Chair on Governance, titularis: Prof. dr. Ann Gaeremynck (2011- )
Faculteit Geneeskunde, Actelion Leerstoel voor PAH gerelateerd aan volwassen congenitale hartpathologie, titularis: Prof. dr. Werner Budts (2011- )

Lijst van leerstoelen-op-naam aan de K.U.Leuven

De hiernavolgende lijst geeft de toestand weer van bijzondere leerstoelen aan de KU Leuven begin 2011.

Abbott Chair for IBD Research, titularissen: Prof. dr. Paul Rutgeerts & Prof. dr. Gert Van Assche
Abbott Chair for Psoriatic Arthritis, titularissen: Prof. dr. Rik Lories & Dr. Kurt De Vlam
Acerta Leerstoel Talent Management & Employability, titularis: Prof. dr. Luc Sels
Actelion Leerstoel voor PAH gerelateerd aan volwassen congenitale hartpathologie, titularis: Prof. dr. Werner Budts
Actelion Leerstoel voor Pulmonale Hypertensie, titularis: Prof. dr. M. Delcroix
ACW-ACV Leerstoel Duurzame, rechtvaardige en zorgzame samenleving, titularis: Prof. dr. Patrick Develtere
Agfa-Gevaert Leerstoel voor Radiologische Beeldvorming & Beeldverwerking, titularis: Prof. dr. G. Marchal
AG Insurance Chair in Health Insurance: The challenge to align societal goals and actuarial practice in complementary health Insurance, titularissen: Prof. dr. Jan Dhaene, Prof. dr. Marc Goovaerts en Prof.dr. Michel Denuit
Amgen Leerstoel voor Supportieve Kanker Therapie, titularis: Prof. dr. J. Vansteenkiste
AMO (Advanced Medical Optics) Chair in Refractive Surgery, titularissen: Prof. dr. Bea Foets & Prof. dr. Werner Spileers
Andreas Grüntzig Leerstoel voor Interventionele Cardiologie (Medtronic B.V.), titularissen: Prof. dr. W. Desmet & Dr. C. Dubois
Arthur Bax en Anna Vanluffelen Leerstoel voor de ziekte van Alzheimer, titularis: Prof. dr. Bart De Strooper
Astellas Leerstoel voor Oncologische Urologie, titularis: Prof. dr. Hein Van Poppel
AstraZeneca Chair in Cardiology, titularissen: Prof. dr. Hein Heidbüchel and Prof. dr. S. Janssens
AstraZeneca Chair in Personalised Lung Cancer Care, titularis: Prof. dr. Johan Vansteenkiste
AstraZeneca in de Respiratoire Pathofysiologie, titularis: Prof. dr. M. Decramer
Atlas Copco Research Chair in Service Systems, titularis: Prof. dr. Marc Lambrecht
Balcaen Leerstoel, titularis: Prof. dr. Marc Boogaerts
Bayer Lecture Chair on dual targeting theradiagnostics as a potential new cancer therapy, titularis: Prof. dr. Yicheng Ni
Bayer Leerstoel voor onderzoek en educatie omtrent congenitale bloedingsproblemen bij kinderen, titularis: Prof. dr. Christel Van Geet
Bayer Chair on Fundamental Genetic Research regarding the Neuroimmunologieal Aspects of Multiple Sclerosis, titularis: Prof. dr. Bénédicte Dubois
Baxter Leerstoel Parenterale Voeding, titularis: Prof. dr. Ludo Willems
Baxter Leerstoel voor Preventie en Behandeling van Inhibitoren bij Hemofilie, titularissen: Prof. dr. Marc Jacquemin en Prof. dr. Kathelijne Peerlinck
Benoit Steverlynck Leerstoel voor Hematologie (N.V. Koceram), titularis: Prof. dr. M. Boogaerts
Biotronik Leerstoel Cardiale Elektrofysiologie, titularis: Dr. Dieter Nuyens
BNP Paribas Fortis Chair in HR Management, titularis: Prof. dr. Martin Euwema
Boerenbond Leerstoel Landbouw en Samenleving, titularis: Prof. dr. Eddy Decuypere, prof. dr. Johan De Tavernier en prof. dr. Josse De Baerdemaeker.^[1]
C.A.F. - D.C.F. Leerstoel voor Onderzoek bij Transplantatie van Abdominale Organen, titularissen: Prof. dr. Diethard Monbaliu en Prof. dr. Jacques Pirenne
C.A.F. - D.C.F. Leerstoel voor Stamcelplasticiteit, titularis: Prof. dr. M. Delforge
Capgemini, titularis: Prof. dr. Marc Van Hulle
Cardiale Elektrofysiologie, titularis: Prof. dr. Rik Willems
Chair Baron J.P. Berghmans & Professor G. Dereymaeker in Biomechanics of Ankle and Foot, titularissen: Prof. dr. Jos Vander Sloten en Prof. dr. Ilse Jonkers
Chair Em. Prof. dr. A. Baert – Siemens Medical Solutions, titularis: Prof. dr. G. Marchal
Chair in Intraocular Surgery, titularis: Prof. dr. P. Stalmans
Chair Translational Research in Knee Surgery, titularis: Prof. dr. Johan Bellemans
Chair Translational Research in Multiple Sclerosis, titularis: Prof. dr. Bénédicte Dubois
Covidien AG Medtronic Chair Surgical Treatment Pulmonary Emphysema, titularis: Prof. Dr. Laurens Ceulemans
CSL Behring Chair in Primary Immune Deficiency in Children, titularis: Prof. dr. Isabelle Meyts
Deloitte Leerstoel Corporate Governance, titularissen: Prof. dr. Ann Gaeremynck en Prof. dr. Nancy Huyghebaert
Delta Lloyd Life Leerstoel Pensioenbeleid, titularis: Prof. dr. Jos Berghman
Dexia Leerstoel Corporate Social Responsibility in the Financial Sector, titularis: Prof. dr. Patrick Develtere
E. von Behring Chair in Neuromuscular and Neurodegenerative Disorders, titularis: Prof. dr. W. Robberecht
EGA Chair European Policy toward Generic Medicine, titularis: Prof. dr. Steven Simoens
Electrabel Leerstoel voor Electrowarmte (Electrabel N.V.), Beheerder: Prof. dr. ir. Ronnie Belmans
Eli Lilly & Boehringer Ingelheim Chair in Biological Psychiatry, titularis: Prof. dr. Koen Demyttenaere
Eli Lilly L. Hertel Leerstoel voor Respiratoire Oncologie, titularis: Prof. dr. J. Vansteenkiste
EU-China Leerstoel InBev-Baillet Latour, titularis: Prof. dr. Jan Wouters
Essenscia Chair Safety Engineering, titularis: prof. dr. Jan Degrève
Ferring Chair in Reproductive Medicine, titularis: Prof. dr. Thomas D'Hooghe
Fethullah Gülen Chair for Intercultural Studies, titularis: Prof. dr. Johan Leman
Forum Anne en André Leysen "Interculturele verhoudingen", titularis: Prof. dr. Marie-Claire Foblets
Fortis Chair in Financial and Actuarial Risk Management, titularissen: Prof. dr. Jan Dhaene, Prof. dr. Marc Goovaerts en Prof. dr. Steven Vanduffel
GlaxoSmithKline Chair in Pulmonary Vascular Pathology, titularis: Prof. dr. Marion Delcroix
GlaxoSmithKline Leerstoel voor Infectieziekten, titularissen: Prof. dr. J. Van Eldere en Prof. dr. P.M. Tulkens
GlaxoSmithKline Leerstoel voor Respiratoire Farmacologie, titularis: Prof. dr. G. Verleden
Hydrophobin Leerstoel, titularis: Prof. dr. G. Derdelinckx
Innogenetics Viral Hepatitis Histopathology Chair, titularis: Prof. dr. T. Roskams
INTAMS Chair for the Study of Marriage and Spirituality, titularis: Prof. dr. T. Knieps
Internationale Roche Leerstoel voor Hematologie, titularis: Prof. dr. G. Verhoef
Interventional Cardiology Cournand Forssman, titularis: Prof. dr. W. Desmet
Jean-François Peterbroeck Chair for Translational Lung Cancer Research, titularis: Prof. dr. Johan Vansteenkiste en prof. Christophe Dooms
Johnson&Johnson in Reconstructive Surgery, titularis: Dr. Michiel Mulier
Johnson&Johnson Surgical Research in Pelvic Floor Dysfunction, titularis: Prof. dr. André D’Hoore
Kanunnik P.J. Triest Leerstoel voor Onderwijs en Onderzoek ten behoeve van Pastoraat in de Gehandicaptenzorg en Geestelijke Gezondheidszorg, titularis: Prof. dr. A. Liégeois
KBC: Ontwikkelen en beheren van business services als Shared Assets, titularissen: Prof. dr. Monique Snoeck Co-Titularis & Prof. dr. Guido Dedene
Knowledge Discovery in Databases Politie Amsterdam - Amstelland, titularis: Prof. dr. S. Viaene
Leerstoel Christendom van het Midden-Oosten, titularis: Prof.dr. Hermanus Teule
Leerstoel Ignatiana en Jesuitica, titularis: Prof. dr. R. Faesen
Leerstoel Leeftijdsgerelateerde Veranderingen in de Menselijke Motoriek, titularissen: dr. B.C.M. Smits - Engelsman en Prof. dr. S. Swinnen
Leerstoel Pastoraat bij Doven en Slechthorenden, titularis: Prof. dr. M. Broesterhuizen
Leerstoel voor Wetenschappelijk Onderzoek over Infectieziekten in Ontwikkelingslanden, titularis: Prof. dr. A. M. Van Damme
LVD Leerstoel voor Plaatbewerking, titularis: Prof. dr. ir. Joost Duflou
Management of Inflammatory Bowel Disease, titularissen : Prof. dr. P. Rutgeerts en Prof.dr. S. Vermeire
Marguerite-Marie Delacroix Leerstoel, "Kind, Ontwikkeling en Samenleving", titularis: Prof. dr. Paul De Cock.
Materialise Dental and Dentsply Friadent Chair for Implant Supported Oral Rehabilitation, titularis : School voor Tandheelkunde, Mondziekten en Kaakchirurgie
Materialise Leerstoel "Patiëntspecifieke, beeldgebaseerde biomechanica", titularis: Prof. dr. ir. Jos Vander Sloten
Merck Chair in Reproductive Medicine and Surgery, titularis: Prof. dr. Thomas D’Hooghe
Merck Serono Chair for Translational Research in Digestive Oncology, titularissen: Prof. dr. Eric Van Cutsem en Prof. dr. Sabine Tejpar
Microsoft Research Chair on Intelligent Environments, titularissen: Prof. dr.J.Vanthienen en Prof.dr. W. Lemahieu
MSD/Schering-Plough Chair in Viral Hepatitis, titularis: Prof. dr. F. Nevens
Novartis Pharma Chair in Gerontology and Geriatrics, titularis: Prof. dr. Steven Boonen
Pfizer Chair for Research and Education on Haemophilia, titularis: Prof. dr. Kathelijne Peerlinck
Pfizer Chair for Research and Teaching in Glaucoma, titularis: Prof. dr. Thierry Zeyen
Pfizer Chair for Hypertension and Cardiovascular Research, titularis: Prof. dr. J. Staessen
Pfizer Leerstoel voor Atherothrombose, titularissen: Prof. dr. J. Van Cleemput en Prof. dr. P. Verhamme
Prof. Norbert Heimburger Chair in Thrombosis and Hemostasis, titularissen: Prof. dr. K. Peerlinck and Prof. dr. C. Van Geet
Quantitative Consumer and Market Modeling, titularis: Prof. dr. Martina Vandebroek
Raf Van Gorp Leerstoel voor Genetica, titularis: Prof. dr. J.P. Fryns
Rik Branson Leerstoel Civil Society, titularis: Prof. dr. E. Schokkaert
Roche Chair in Gastrointestinal Oncology, titularis: Prof. dr. E. Van Cutsem
Roche Chair in Hematology, titularis: Prof. dr. Gregor Verhoef
Roche Chair in Liver Diseases, titularis: Prof. dr. F. Nevens
Roche Chair in Molecular Targeted Cancer Therapy, titularis: Prof. dr. J. Vansteenkinste
Roche & GlaxoSmithKline Chair in Osteoporosis, titularis: Prof. dr. S. Boonen
Ruelens-Van Gorp Foundation For Dystonia Research - Chair for Primary Dystonia, titularis: Prof. dr. Bart De Strooper
Sanofi-Aventis Leerstoel voor Digestieve Oncologie, titularis : Prof. dr. E. Van Cutsem
Sanofi-Aventis Leerstoel: Orthopedische Heelkunde, titularis : Prof. dr. Johan Bellemans
Schering-Plough Chair in IBD, titularis: Prof.dr. Paul Rutgeert
Schering-Plough Leerstoel voor Onderzoek in Inflammatoire Darmziekten, titularis: Prof. dr. P. Rutgeerts
Serono Chair Neurologie: Multiple sclerose, titularis: Prof. dr. B. Dubois
The Openconnect Research Chair on Business Process Discovery & Intelligence, titularis: Prof. dr. Guido Dedene
Toshio Nakao Chair, titularissen: Prof. dr. B. Van Meerbeek en Prof. dr. P. Lambrechts
UCB Chair of “Rheumatoid Arthritis Care”, titularis: Prof. dr. René Westhovens
UCB Leerstoel voor Cognitieve Ontwikkelingsstoornissen, titularis: Prof. dr. L. Lagae
UCB Leerstoel in Management of Inflammatory Bowel Disease, titularissen: Prof. dr. P. Rutgeerts & Prof. dr. Severine Vermeire
Van der Weyden Leerstoel- Paul & Dora Janssen, titularis: Prof. dr. J. Van der Stock
Varian Chair in Radiobiology, titularis: Prof. dr. K. Haustermans
Verelst Leerstoel voor onderzoek naar nieuwe behandelingen van Baarmoederkanker, titularissen: Prof. dr. Frédéric Amant en Prof. dr. Ignace Vergote
W.K. Kellogg Chair in Cereal Science and Nutrition, titularissen: Prof. dr. ir. Jan Delcour & Prof. dr. Kristin Verbeke
Wyeth Chair Early Rheumatoid Arthritis management: Implementation of Intensive Treatment Strategies, titularis: Prof. dr. Patrick Verschueren

Universiteit Gent

Leerstoelen Universiteit Gent

Amnesty International, over de problematiek van de mensenrechten
Leerstoel George Sarton voor de geschiedenis van de wetenschappen (gesticht 1986)
Leerstoel Karel Geirlandt
Leerstoel Tijdschrift voor Privaatrecht
Olympische Leerstoel IBL "Henri de Baillet-Latour - Jacques Rogge" (UGent en UCL)
UNESCO Leerstoel voor Eremologie of Woestijnkunde (gesticht 2008)
Leerstoel Frans Verheeke over de toekomst van de sport (gesticht 2018)

Leerstoelen Vlerick Management School

Leerstoel Internetbankieren (in samenwerking met BNP Paribas Fortis)
‘Ondernemen in Europa – Ondernemen in Zuid-Afrika’ (in samenwerking met Universiteit Stellenbosch)

Arteveldehogeschool Gent

Internationale leerstoel Francine Gooris (opgericht 2002)
Leerstoel onderwijs
Leerstoel Jos Willems (marketing)

Vormingscentrum Guislain

Leerstoel Triest-Guislain (gemeenschappelijk initiatief met Universiteit Antwerpen) met als doel bij studenten, academici en een ruimer publiek belangstelling te wekken voor evoluties op het vlak van (geestelijke)gezondheidszorg, opvoeding, onderwijs en welzijn.

Universiteit Antwerpen

Het inwendig reglement van de universiteit voorziet hieromtrent: "Leerstoelen op naam zijn tijdelijke leerstoelen opgericht op basis van een bijdrage van personen, verenigingen of bedrijven en daarom meestal genoemd naar degene die de bijdrage levert. Deze leerstoelen functioneren slechts gedurende de financieel gedekte periode of zolang de door de schenker ter beschikking gestelde middelen dit toelaten. Voor een tijdelijke leerstoel op naam geldt een jaarlijks geschonken kapitaal van minimum 60.000 euro over een periode van minimum drie jaar".

Leerstoelen Universiteit Antwerpen

Leerstoel voor Mexicaanse Studiën "Miguel León-Portilla" (gesticht 1990)
UNICEF-leerstoel kinderrechten (gesticht 2007)
Leerstoel in transport, logistiek en haven (in samenwerking met BNP Paribas Fortis) met als doel snel en efficiënt te kunnen inspelen op nieuwe ontwikkelingen in de haven- en logistieke wereld (gesticht 2010).
Leerstoel Universitair Centrum Sint-Ignatius (gesticht 2003)
Leerstoel Jef Van Gerwen sj (Universitair Centrum Sint-Ignatius) (gesticht 2006)
Leerstoel UCSIA-IJS/UA joods-christelijke verhoudingen (Universitair Centrum Sint-Ignatius en Instituut voor Joodse Studies aan de Universiteit Antwerpen) (gesticht 2008).
Leerstoel Integraal Waterbeheer (met de steun van de Vlaamse Milieumaatschappij), (gesticht 1995)
Leerstoel “Advanced Research in Addiction Medicine & Psychiatry" (voortgezet onderzoek van verslaving aan medicijnen in de psychiatrie) (met de steun van de Broeders van Liefde) (gesticht 2006).
Leerstoel Social Profit (samenwerking met Acerta) (gesticht 2009).

Leerstoelen Artesis Hogeschool Antwerpen

Leerstoel Andries Kinsbergen

Leerstoelen Lessiushogeschool

Leerstoel Leo Tindemans, die tot doel heeft een bijdrage te leveren tot de verwezenlijking van de Europese gedachte

Vrije Universiteit Brussel

Leerstoelen

Leerstoel Humanistiek (gesteund door Unie Vrijzinnige Verenigingen) met als doel het ethische en moraalwetenschappelijke onderzoek te bevorderen over actuele maatschappelijke vraagstukken (gesticht 2006).
Leerstoel Gommaar Van Oosterwyck
Leerstoel Waardig Levenseinde (gesticht in 2011), gesteund door deMens.nu
Leerstoel Active Ageing (actief oud worden).

Universiteit Hasselt

Leerstoel 'Herman Reynders: Inclusief en Excellent Onderwijs' (gesticht in 2020)

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

↑ https://www.kuleuven.be/mecenaat/leerstoelen/theologie/boerenbond-leerstoel-landbouw-en-samenleving. Gearchiveerd op 30 december 2018.

[1] ttps://www.kuleuven.be/mecenaat/leerstoelen/theologie/boerenbond-leerstoel-landbouw-en-samenleving. Gearchiveerd op 30 december 2018.

[1]