Naar inhoud springen

Wereldkampioenschap voetbal 1974

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Wereldkampioenschap voetbal 1974
1974 FIFA World Cup
WK 1974 – embleem
WK 1974 – embleem
Toernooi-informatie
Gastland Vlag van Duitsland West-Duitsland

West Berlijn

Datum 13 juni 1974 – 7 juli 1974
Teams 16 (van 5 confederaties)
Stadions (in 9 gaststeden)
Winnaar Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland (2e titel)
Toernooistatistieken
Wedstrijden 38
Doelpunten 97  (2,55 per wedstrijd)
Toeschouwers 1.774.022  (46.685 per wedstrijd)
Topscorer(s) Vlag van Polen Grzegorz Lato
Beste speler Vlag van Nederland Johan Cruijff
Navigatie
Vorige     Volgende
Portaal  Portaalicoon   Voetbal

Het FIFA wereldkampioenschap voetbal 1974 was de tiende editie van een internationale voetbalwedstrijd tussen de nationale mannenteams van landen die aangesloten zijn bij de FIFA. West-Duitsland (en West-Berlijn) fungeerde als gastheer van de eindronde van het kampioenschap, zoals besloten door de FIFA op 6 juli 1966 tijdens een congres in Londen. Aan het kwalificatietoernooi deden 99 landen mee, waarvan er 92 ook daadwerkelijk in actie kwamen. De loting voor de WK-eindronde werd verricht op zaterdag 5 januari 1974 in Frankfurt am Main (West-Duitsland).

In 1974 werd voor het eerst een tweede ronde gespeeld bestaande uit groepswedstrijden, en geen kwart- en halve finales zoals in de voorgaande edities. Het voordeel hiervan was dat er tussen eerste ronde en finales twee keer zoveel wedstrijden zouden moeten worden gespeeld. Een nadeel zou kunnen zijn dat ploegen afwachtend en risicomijdend zouden gaan spelen. Dat bleek bij dit toernooi niet het geval te zijn. De nieuwe opzet werd gehandhaafd bij het WK in 1978; in 1982 werd het aantal deelnemende landen uitgebreid naar 24 en werd een andere opzet noodzakelijk.

Zie het artikel Wereldkampioenschap voetbal 1974 (kwalificatie) voor een uitgebreide beschrijving van de kwalificaties
FIFA-lid Confederatie Kwalificatie Aantal dln.
(incl. 1974)
Dln.
op rij
Eerste
dln.
Laatste
dln.
Titels
(excl. 1974)
Beste
prestatie
Vlag van Zaïre Zaïre CAF Finaleronde 1e 1 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Vlag van Australië Australië OFC Finale 1e 1 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland UEFA Gastland 8e 6 1934 1970 1 Kampioen
Vlag van Zweden Zweden UEFA Winnaar groep 1 6e 2 1934 1970 0 Tweede
Vlag van Italië Italië UEFA Winnaar groep 2 8e 4 1934 1970 2 Kampioen
Vlag van Nederland Nederland UEFA Winnaar groep 3 3e 1 1934 1938 0 Eerste ronde
Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek UEFA Winnaar groep 4 1e 1 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Vlag van Polen Polen UEFA Winnaar groep 5 2e 1 1938 1938 0 Eerste ronde
Vlag van Bulgarije (1971-1990) Bulgarije UEFA Winnaar groep 6 4e 4 1962 1970 0 Groepsfase
Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië UEFA Winnaar groep 7 6e 1 1930 1962 0 Vierde
Vlag van Schotland Schotland UEFA Winnaar groep 8 3e 1 1954 1958 0 Groepsfase
Vlag van Haïti Haïti CONCACAF Eerste finalegroep 1e 1 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Vlag van Brazilië Brazilië CONMEBOL Titelverdediger 10 10 1930 1970 3 Kampioen
Vlag van Uruguay Uruguay CONMEBOL Winnaar groep 1 7 4 1930 1970 2 Kampioen
Vlag van Argentinië Argentinië CONMEBOL Winnaar groep 2 6 1 1930 1966 0 Tweede
Vlag van Chili Chili CONMEBOL play-off
(UEFA–CONMEBOL)
5 1 1930 1966 0 Derde

Deelnemende landen

[bewerken | brontekst bewerken]
Deelnemende landen.
Groep A Groep B Groep C Groep D

Vlag van Australië Australië
Vlag van Chili Chili
Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek
Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland

Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië
Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië
Vlag van Schotland Schotland
Vlag van Zaïre Zaïre

Vlag van Bulgarije (1971-1990) Bulgarije
Vlag van Nederland Nederland
Vlag van Uruguay Uruguay
Vlag van Zweden Zweden

Vlag van Argentinië Argentinië
Vlag van Haïti Haïti
Vlag van Italië Italië
Vlag van Polen Polen

Dortmund Düsseldorf Frankfurt WK 1974
Speellocaties
München
Westfalenstadion Rheinstadion Waldstadion Olympiastadion
Capaciteit: 54.000 Capaciteit: 67.000 Capaciteit: 61.000 Capaciteit: 80.000
Gelsenkirchen Hamburg Hannover Stuttgart West-Berlijn
Parkstadion Volksparkstadion Niedersachsenstadion Neckarstadion Olympiastadion
Capaciteit: 72.000 Capaciteit: 62.000 Capaciteit: 65.000 Capaciteit: 71.000 Capaciteit: 86.000

Scheidsrechters

[bewerken | brontekst bewerken]

Dertig scheidsrechters werden voor de wedstrijden aangewezen.

AFC

CAF

CONCACAF

OFC

UEFA

Groepsfase – Eerste ronde

[bewerken | brontekst bewerken]

De grote schok kwam na de loting, toen West-Duitsland uitgerekend aan Oost-Duitsland werd gekoppeld. Het zou de eerste (en laatste) keer zijn, dat de beide bloedverwanten een interland tegen elkaar zouden spelen. Na het zowel qua spel als qua resultaat zeer succesvolle EK in 1972 werd er veel verwacht van de West-Duitsers. De eerste wedstrijd won West-Duitsland met 1-0 van Chili door een kanonskogel van Paul Breitner. De Chileen Caszely werd met een rode kaart uit het veld gestuurd, de eerste in de WK-geschiedenis. In de tweede wedstrijd verwachtte het kritische thuispubliek een monsterzege tegen Australië, maar dat viel tegen, het thuispubliek begon de ploeg uit te fluiten en aanvoerder Franz Beckenbauer reageerde zich met wegwerpgebaren af tegen het eigen publiek. De 3-0 zege was wel genoeg voor plaatsing voor de volgende ronde. Oost-Duitsland won ondertussen van Australië, speelde gelijk tegen Chili en omdat Chili niet won van Australië, was Oost-Duitsland al voor de kraker tegen West-Duitsland ook al zeker geplaatst. Echter, qua prestige stond er veel meer op het spel, het was een strijd tussen kapitalisme en communisme. West-Duitsland draaide stroef, Oost-Duitsland beperkte zich tot verdedigen. 13 minuten voor tijd scoorde Jürgen Sparwasser het winnende doelpunt voor de communistische heilstaat tot grote vreugde van de regering Honecker. Beckenbauer belegde een vergadering voor zijn team zonder coach Helmut Schön om onder het genot van drank en sigaren de ploeg bij elkaar te brengen, achteraf gezien een beslissend moment in het kampioenschap. Voornaamste slachtoffer was de uitblinker van het laatste EK Günter Netzer, hij was al gepasseerd ten gunste van de andere spelbepaler Wolfgang Overath, maar zou nu op de tribune terechtkomen. Voor West-Duitsland had de pijnlijke nederlaag ook een gunstig effect, het ontliep nu in de volgende ronde Brazilië en Nederland.

Land Wed Win Gel Ver DV DT +/− Pnt
Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek 3 2 1 0 4 1 3 5
Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland 3 2 0 1 4 1 3 4
Vlag van Chili Chili 3 0 2 1 1 2 –1 2
Vlag van Australië Australië 3 0 1 2 0 5 –5 1

14 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
West-Duitsland Vlag van Bondsrepubliek Duitsland 1 – 0 Vlag van Chili Chili Olympiastadion, West-Berlijn
Toeschouwers: 81.100
Scheidsrechter: Doğan Babacan (Vlag van Turkije Turkije)
Breitner Goal 18' wedstrijdverslag

14 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Duitse Democratische Republiek Vlag van Duitse Democratische Republiek 2 – 0 Vlag van Australië Australië Volksparkstadion, Hamburg
Toeschouwers: 17.000
Scheidsrechter: Youssou N'Diaye (Vlag van Senegal Senegal)
Curran Goal 58' (e.d.)
Streich Goal 72'
wedstrijdverslag

18 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
West-Duitsland Vlag van Bondsrepubliek Duitsland 3 – 0 Vlag van Australië Australië Volksparkstadion, Hamburg
Toeschouwers: 53.300
Scheidsrechter: Mahmoud Mustafa Kamel (Vlag van Verenigde Arabische Republiek Egypte)
Overath Goal 12'
Cullmann Goal 34'
Müller Goal 53'
wedstrijdverslag

18 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (CET)
Chili Vlag van Chili 1 – 1 Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek Olympiastadion, West Berlijn
Toeschouwers: 28.300
Scheidsrechter: Aurelio Angonese (Vlag van Italië Italië)
Ahumada Goal 69' wedstrijdverslag Hoffmann Goal 55'

22 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Australië Vlag van Australië 0 – 0 Vlag van Chili Chili Olympiastadion, West Berlijn
Toeschouwers: 17.400
Scheidsrechter: Jafar Namdar (Vlag van Iran Iran)
wedstrijdverslag

22 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
West-Duitsland Vlag van Bondsrepubliek Duitsland 0 – 1 Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek Volksparkstadion, Hamburg
Toeschouwers: 60.200
Scheidsrechter: Ramón Barreto (Vlag van Uruguay Uruguay)
wedstrijdverslag Sparwasser Goal 77'

Heel de wereld vergaapte zich bij voorbaat om een hernieuwde kennismaking met het samba-voetbal van Brazilië, maar dat viel tegen. Van de wonderploeg van 1970 waren alleen Rivelino en Jairzinho nog over en de rest van de ploeg blonk vooral uit in keihard spel. De eerste twee wedstrijden tegen Joegoslavië en Schotland eindigde in een doelpuntloos gelijkspel, wedstrijden die de wereldkampioen ook had kunnen verliezen, zo miste de Schotse aanvoerder Billy Bremner voor een leeg doel. Brazilië had nu een 3-0 zege nodig tegen Zaïre en dat lukte precies, het verlossende doelpunt viel pas elf minuten voor tijd dankzij een blunder van de keeper. Zaïre deed daarvoor al genoeg van zich spreken. Tegen Schotland bleef de schade nog beperkt tot 2-0, omdat de Schotten veel kansen misten. Tegen Joegoslavië ging het helemaal mis, 9-0 na een ruststand van 6-0. Na ruim een half uur werd de keeper gewisseld bij een 3-0 stand, de eerste actie van de nieuwe keeper was de bal uit het net te halen. De dictator van het land Mobutu was woedend en eiste van zijn team niet meer dan een 3-0 nederlaag tegen de Brazilianen, hetgeen wonderwel lukte. De wedstrijd werd legendarisch, omdat speler Muepu Ilunga de bal keihard wegtrapte bij een vrije trap van de Brazilianen. Algemeen werd de actie gezien als naïviteit, maar later verklaarde de speler dat hij bewust solliciteerde voor een rode kaart als protest tegen zijn eigen regering. Achteraf waren de wedstrijden tegen Zaïre beslissend, want ook de wedstrijd tussen Schotland en Joegoslavië eindigde in een gelijkspel. Schotland was uitgeschakeld, het zou het enige team op het toernooi zijn dat geen nederlaag leed.

Land Wed Win Gel Ver DV DT +/− Pnt
Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië 3 1 2 0 10 1 9 4
Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië 3 1 2 0 3 0 3 4
Vlag van Schotland Schotland 3 1 2 0 3 1 2 4
Vlag van Zaïre Zaïre 3 0 0 3 0 14 –14 0

13 juni 1974
«onderlinge duels»
17:00 (MET)
Brazilië Vlag van Brazilië (1968-1992) 0 – 0 Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië Waldstadion, Frankfurt
Toeschouwers: 62.000
Scheidsrechter: Rudolf Scheurer (Vlag van Zwitserland Zwitserland)
wedstrijdverslag

14 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Zaïre Vlag van Zaïre 0 – 2 Vlag van Schotland Schotland Westfalenstadion, Dortmund
Toeschouwers: 27.000
Scheidsrechter: Gerhard Schulenburg (Vlag van Duitsland West-Duitsland)
wedstrijdverslag Lorimer Goal 26'
Jordan Goal 34'

18 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Joegoslavië Vlag van Joegoslavië (1943-1992) 9 – 0 Vlag van Zaïre Zaïre Parkstadion, Gelsenkirchen
Toeschouwers: 31.700
Scheidsrechter: Omar Delgado Gómez (Vlag van Colombia Colombia)
Bajević Goal 8'Goal 30'Goal 81'
Džajić Goal 14'
Šurjak Goal 18'
Katalinski Goal 22'
Bogićević Goal 35'
Oblak Goal 61'
Petković Goal 65'
wedstrijdverslag

18 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (CET)
Schotland Vlag van Schotland 0 – 0 Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië Waldstadion, Frankfurt
Toeschouwers: 62.000
Scheidsrechter: Arie van Gemert (Vlag van Nederland Nederland)
wedstrijdverslag

22 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Zaïre Vlag van Zaïre 0 – 3 Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië Parkstadion, Gelsenkirchen
Toeschouwers: 36.200
Scheidsrechter: Nicolae Rainea (Vlag van Roemenië (Roemenië)
wedstrijdverslag Jairzinho Goal 12'
Rivellino Goal 66'
Valdomiro Goal 79'

22 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Schotland Vlag van Schotland 1 – 1 Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië Waldstadion, Frankfurt
Toeschouwers: 56.000
Scheidsrechter: Alfonso González Archundia (Vlag van Mexico Mexico)
Jordan Goal 88' wedstrijdverslag Karasi Goal 81'

Eindelijk plaatste Nederland zich voor een wereldkampioenschap, de grote generatie van Ajax en Feyenoord kon zich eindelijk manifesteren tegen de grote landen. De KNVB had weinig vertrouwen in coach Fadrhonc en besloot de succescoach van Ajax en FC Barcelona Rinus Michels als supervisor aan te stellen. In de oefencampagne liep het allemaal totaal niet en de verwachtingen waren laag. Eenmaal in het trainingskamp ontstonden opmerkelijke wijzigingen, Jan Jongbloed kreeg de voorkeur boven Piet Schrijvers, omdat hij een meevoetballende keeper was en in het centrum van de verdediging werd middenvelder Arie Haan naar achteren gehaald en Wim Rijsbergen debuteerde als voorstopper. Het totaalvoetbal was geboren, voetbal waar alle spelers op verschillende plaatsen rouleerden gedurende de wedstrijden onder de bezielende leiding van aanvoerder Johan Cruijff en Wim van Hanegem. Nederland begon overweldigend, tweevoudig wereldkampioen en nummer vier van het laatste WK Uruguay was in Hannover volslagen kansloos, slechts twee goals van Johnny Rep leverde de demonstratie op. Tegen Zweden speelde met name Cruijff weergaloos, maar men bleef steken op 0-0. In deze wedstrijd was er één wijziging ten opzichte van de eerste wedstrijd: Piet Keizer speelde op de plaats van Rob Rensenbrink, maar de oude meester kon niet overtuigen. Het zou de enige wijziging zijn gedurende het hele toernooi in de basiself. In de laatste groepswedstrijd overdonderden de Nederlanders Bulgarije in hun fameuze stijl: aanvallend en als het moest keihard. Nederland won met 4-1 (o.a. dankzij twee benutte strafschoppen van Johan Neeskens) en plaatste zich samen met Zweden voor de tweede ronde, dat Uruguay met 3-0 klopte.

Land Wed Win Gel Ver DV DT +/− Pnt
Vlag van Nederland Nederland 3 2 1 0 6 1 5 5
Vlag van Zweden Zweden 3 1 2 0 3 0 3 4
Vlag van Bulgarije (1971-1990) Bulgarije 3 0 2 1 2 5 –3 2
Vlag van Uruguay Uruguay 3 0 1 2 1 6 –5 1

15 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Uruguay Vlag van Uruguay 0 – 2 Vlag van Nederland Nederland Niedersachsenstadion, Hannover
Toeschouwers: 55.100
Scheidsrechter: Károly Palotai (Vlag van Hongarije Hongarije)
wedstrijdverslag Rep Goal 7'Goal 86'

15 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Zweden Vlag van Zweden 0 – 0 Vlag van Bulgarije (1971-1990) Bulgarije Rheinstadion, Düsseldorf
Toeschouwers: 23.800
Scheidsrechter: Edison Perez Nunez (Vlag van Peru Peru)
wedstrijdverslag

19 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Bulgarije Vlag van Bulgarije (1971-1990) 1 – 1 Vlag van Uruguay Uruguay Niedersachsenstadion, Hannover
Toeschouwers: 13.400
Scheidsrechter: Jack Taylor (Vlag van Engeland Engeland)
Bonev Goal 75' wedstrijdverslag Pavoni Goal 87'

19 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (CET)
Nederland Vlag van Nederland 0 – 0 Vlag van Zweden Zweden Westfalenstadion, Dortmund
Toeschouwers: 53.700
Scheidsrechter: Werner Winsemann (Vlag van Canada Canada)
wedstrijdverslag

23 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Bulgarije Vlag van Bulgarije (1971-1990) 1 – 4 Vlag van Nederland Nederland Westfalenstadion, Dortmund
Toeschouwers: 53.300
Scheidsrechter: Tony Boskovic (Vlag van Australië Australië)
Krol Goal 78' (e.d.) wedstrijdverslag Neeskens Goal 5' (pen.)Goal 44' (pen.)
Rep Goal 71'
de Jong Goal 88'

23 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Zweden Vlag van Zweden 3 – 0 Vlag van Uruguay Uruguay Rheinstadion, Düsseldorf
Toeschouwers: 28.300
Scheidsrechter: Erich Linemayr (Vlag van Oostenrijk Oostenrijk)
Edström Goal 46'Goal 77'
Sandberg Goal 74'
wedstrijdverslag

Vooraf waren de ogen van de wereld in deze groep vooral gericht op Italië, dat aantrad met de generatie, die vier jaar geleden de finale haalde. Belangrijkste onderdeel van de ploeg was nog steeds de defensie, in twaalf achtereenvolgende wedstrijden kreeg doelman Dino Zoff geen enkel doelpunt tegen. Voor Haïti maakte Emmanuel Sanon tot ieders verbazing het eerste doelpunt van het Caraïbische land; de Azzuri wonnen nog wel met 3-1, maar de eerste twijfels waren ontstaan. Na een gelijkspel tegen Argentinië had Italië genoeg aan een gelijkspel tegen Polen om zich te kwalificeren voor de volgende ronde. Polen had inmiddels te maken met een gouden generatie, spits Lubański ontbrak door een blessure, maar met de spitsen Lato en Szarmach en de middenvelder Deyna had de ploeg nog steeds veel creativiteit. De ploeg was olympisch kampioen, won in de kwalificatie verrassend van Engeland en ontpopte zich op het WK als een smaakmaker. Tegen een opvallend sportief Argentinië had men met hogere cijfers moeten winnen dan met 3-2 en Haïti was kansloos: 7-0. De ploeg had het rustig aan kunnen doen tegen Italië, maar het gaf opnieuw gas, de Italianen waren kansloos en scoorde pas vlak voor tijd een tegentreffer, 2-1 door Fabio Capello. Omdat de Argentijnen met 4-1 wonnen van Haïti waren de Italianen op doelsaldo uitgeschakeld. Sanon scoorde opnieuw voor Haïti en verdiende een transfer naar de Belgische club Beerschot.

Land Wed Win Gel Ver DV DT +/− Pnt
Vlag van Polen Polen 3 3 0 0 12 3 9 6
Vlag van Argentinië Argentinië 3 1 1 1 7 5 2 3
Vlag van Italië Italië 3 1 1 1 5 4 1 3
Vlag van Haïti Haïti 3 0 0 3 2 14 –12 0

15 juni 1974
«onderlinge duels»
18:00 (MET)
Italië Vlag van Italië 3 – 1 Vlag van Haïti Haïti Olympiastadion, München
Toeschouwers: 53.000
Scheidsrechter: Vicente Llobregat (Vlag van Venezuela 1930–1954 Venezuela)
Rivera Goal 52'
Benetti Goal 66'
Anastasi Goal 79'
wedstrijdverslag Sanon Goal 46'

15 juni 1974
«onderlinge duels»
18:00 (MET)
Polen Vlag van Polen 3 – 2 Vlag van Argentinië Argentinië Neckarstadion, Stuttgart
Toeschouwers: 32.700
Scheidsrechter: Clive Thomas (Vlag van Wales Wales)
Lato Goal 7'Goal 62'
Szarmach Goal 8'
wedstrijdverslag Heredia Goal 60'
Babington Goal 66'

19 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Argentinië Vlag van Argentinië 1 – 1 Vlag van Italië Italië Neckarstadion, Stuttgart
Toeschouwers: 70.100
Scheidsrechter: Pavel Kazakov (Vlag van Sovjet-Unie Sovjet-Unie)
Houseman Goal 20' wedstrijdverslag Perfumo Goal 35' (e.d.)

19 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Haïti Vlag van Haïti 0 – 7 Vlag van Polen Polen Olympiastadion, München
Toeschouwers: 25.300
Scheidsrechter: Govindasamy Suppiah (Vlag van Singapore Singapore)
wedstrijdverslag Lato Goal 17'Goal 87'
Deyna Goal 18'
Szarmach Goal 30'Goal 34'Goal 50'
Gorgoń Goal 31'

23 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Argentinië Vlag van Argentinië 4 – 1 Vlag van Haïti Haïti Olympiastadion, München
Toeschouwers: 25.900
Scheidsrechter: Pablo Sánchez Ibáñez (Vlag van Spanje (11 okt. 1945- 20 jan. 1977) Spanje)
Yazalde Goal 15'Goal 68'
Houseman Goal 18'
Ayala Goal 55'
wedstrijdverslag Sanon Goal 63'

23 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Polen Vlag van Polen 2 – 1 Vlag van Italië Italië Neckarstadion, Stuttgart
Toeschouwers: 70.100
Scheidsrechter: Hans-Joachim Weyland (Vlag van Duitsland West-Duitsland)
Szarmach Goal 38'
Deyna Goal 44'
wedstrijdverslag Capello Goal 85'

Van de Europese landen plaatsten zich zes landen voor de volgende ronde, vorig WK vier. Zuid-Amerika verloor een plaats (van drie naar twee) en Noord-Amerika verloor zijn enige plaats. Alleen West-Duitsland en Brazilië wisten zich opnieuw te plaatsen, Engeland werd uitgeschakeld door Polen, Italië door zowel Polen als Argentinië, Joegoslavië, Uruguay door zowel Nederland als Zweden, Oost-Duitsland nam de plaats in van de Sovjet-Unie, Peru en Mexico. Van de afvallers was de uitschakeling van Italië en in mindere mate Uruguay een grote verrassing, Schotland had een beter lot verdiend. In de eerste ronde maakten Nederland en Polen de beste indruk, de favorieten West-Duitsland en Brazilië stelden teleur. Joegoslavië, Oost-Duitsland en Argentinië voldeden aan de verwachtingen, verrassend was de prestatie van Zweden.

Groepsfase – Tweede ronde

[bewerken | brontekst bewerken]

In de tweede ronde denderde Nederland verder, Argentinië kwam nog goed weg met een 4-0 nederlaag door treffers van Ruud Krol, Johnny Rep en tweemaal Johan Cruijff. De wedstrijd tegen Oost-Duitsland was geen show vanwege de defensieve houding van de tegenstander, maar men boekte gewoon een regelmatige 2-0 overwinning dankzij goals van Johan Neeskens en Rob Rensenbrink. Brazilië speelde nog steeds niet goed, maar met name Rivelino sleepte de ploeg erdoorheen: hij scoorde tegen zowel Oost-Duitsland als Argentinië met respectievelijk een weergaloze vrije trap en een afstandsschot.

De wedstrijd tussen Nederland en Brazilië was in feite een halve finale, maar bij een gelijkspel zou Nederland de finale spelen. Brazilië wilde de titel van 1970 niet zomaar weggeven en sleep de messen. Aangezien Nederland ook niet bepaald een zachtaardig team was, ontstond een schoppartij. In de eerste helft kreeg Brazilië nog de betere kansen, maar in de tweede helft zette Nederland orde op zaken dankzij twee goals van eerst Neeskens en daarna Cruijff. Vooral de goal van Cruijff was prachtig vanwege een indrukwekkende ren en voorzet van verdediger Ruud Krol, typisch geval van "totaalvoetbal". Na de tweede goal sloegen de stoppen bij de Brazilianen helemaal door en werd Luis Pereira uit het veld gestuurd na een smerige tackle op Neeskens.

Na de wedstrijd tegen Oost-Duitsland zochten de spelers wat vertier. In het Waldhotel Krautkrämer in Hiltrup gingen wat spelers waaronder Johan Cruijff zwemmen met een aantal dames. Een journalist van de Bild Zeitung was ook aanwezig in het hotel en de dag voor de halve finale tegen Brazilië verscheen een artikel in de krant met de kop: "Johan Cruyff, Sekt und Nackte Mädchen". De concentratie voor de finale tegen West-Duitsland werd verstoord, omdat met name de vrouw van Cruijff eiste, dat hij onmiddellijk terug naar huis ging onder dreiging van een scheiding. Later gaf de journalist toe dat het verhaal flink opgeklopt was, maar de Duitsers hadden wel hun zin. Cruijff speelde in de finale zijn minste wedstrijd van het toernooi.

Land Wed Win Gel Ver DV DT +/− Pnt
Vlag van Nederland Nederland 3 3 0 0 8 0 8 6
Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië 3 2 0 1 3 3 0 4
Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek 3 0 1 2 1 4 –3 1
Vlag van Argentinië Argentinië 3 0 1 2 2 7 –5 1

26 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Nederland Vlag van Nederland 4 – 0 Vlag van Argentinië Argentinië Parkstadion, Gelsenkirchen
Toeschouwers: 56.548
Scheidsrechter: Bob Davidson (Vlag van Schotland Schotland)
Cruyff Goal 11'Goal 90'
Krol Goal 25'
Rep Goal 73'
wedstrijdverslag

26 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Brazilië Vlag van Brazilië (1968-1992) 1 – 0 Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek Niedersachsenstadion, Hannover
Toeschouwers: 59.863
Scheidsrechter: Clive Thomas (Vlag van Wales Wales)
Rivellino Goal 60' wedstrijdverslag

30 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Argentinië Vlag van Argentinië 1 – 2 Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië Niedersachsenstadion, Hannover
Toeschouwers: 39.400
Scheidsrechter: Vital Loraux (Vlag van België België)
Brindisi Goal 35' wedstrijdverslag Rivellino Goal 32'
Jairzinho Goal 49'

30 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Duitse Democratische Republiek Vlag van Duitse Democratische Republiek 0 – 2 Vlag van Nederland Nederland Parkstadion, Gelsenkirchen
Toeschouwers: 68.348
Scheidsrechter: Rudolf Scheurer (Vlag van Zwitserland Zwitserland)
wedstrijdverslag Neeskens Goal 7'
Rensenbrink Goal 59'

3 juli 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Argentinië Vlag van Argentinië 1 – 1 Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek Parkstadion, Gelsenkirchen
Toeschouwers: 54.254
Scheidsrechter: Jack Taylor (Vlag van Engeland Engeland)
Houseman Goal 20' wedstrijdverslag Streich Goal 14'

3 juli 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Nederland Vlag van Nederland 2 – 0 Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië Westfalenstadion, Dortmund
Toeschouwers: 53.700
Scheidsrechter: Kurt Tschenscher (Vlag van Duitsland West-Duitsland)
Neeskens Goal 50'
Cruyff Goal 65'
wedstrijdverslag

Na de blamage tegen Oost-Duitsland moest West-Duitsland zich revancheren in een puur Europese poule. De weer eens veel te flegmatieke Joegoslaven werden met een regelmatige 2-0 verslagen, o.a. dankzij opnieuw een kanonskogel van Paul Breitner. Tegen een van de revelaties van dit toernooi Zweden had West-Duitsland het erg moeilijk. Voor rust stond Zweden met 1-0 voor dankzij een goal van de spits van PSV Ralf Edström. Na de rust gaf de thuisploeg meteen gas en kwam met 2-1 voor, maar Zweden toonde karakter en scoorde meteen de gelijkmaker. In de slotfase besliste invaller Jürgen Grabowski en Uli Hoeness de wedstrijd: 4-2. Polen won ook beide wedstrijden, dus was de wedstrijd West-Duitsland-Polen een veredelde halve finale, waarbij West-Duitsland genoeg had aan een gelijkspel. Polen was zwaar in het nadeel als aanvallende ploeg door de hevige regenval, alle aanvallen sneuvelden in het water. In de tweede helft nam West-Duitsland het heft in handen, eerst miste Uli Hoeness een strafschop, maar een typische goal van Gerd Müller besliste de wedstrijd. Met geweldige reflexen zorgde doelman Sepp Maier, dat Polen ondanks een geweldig toernooi de finale niet haalde.

Land Wed Win Gel Ver DV DT +/− Pnt
Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland 3 3 0 0 7 2 5 6
Vlag van Polen Polen 3 2 0 1 3 2 1 4
Vlag van Zweden Zweden 3 1 0 2 4 6 –2 2
Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië 3 0 0 3 2 6 –4 0

26 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Joegoslavië Vlag van Joegoslavië (1943-1992) 0 – 2 Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland Rheinstadion, Düsseldorf
Toeschouwers: 67.385
Scheidsrechter: Armando Marques (Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië)
wedstrijdverslag Breitner Goal 39'
Müller Goal 82'

26 juni 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Zweden Vlag van Zweden 0 – 1 Vlag van Polen Polen Neckarstadion, Stuttgart
Toeschouwers: 44.955
Scheidsrechter: Ramón Barreto (Vlag van Uruguay Uruguay)
wedstrijdverslag Lato Goal 43'

30 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Polen Vlag van Polen 2 – 1 Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië Waldstadion, Frankfurt
Toeschouwers: 58.000
Scheidsrechter: Rudi Glöckner (Vlag van Duitse Democratische Republiek Oost-Duitsland)
Deyna Goal 24' (pen.)
Lato Goal 62'
wedstrijdverslag Karasi Goal 43'

30 juni 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
West-Duitsland Vlag van Bondsrepubliek Duitsland 4 – 2 Vlag van Zweden Zweden Rheinstadion, Düsseldorf
Toeschouwers: 67.800
Scheidsrechter: Pavel Kazakov (Vlag van Sovjet-Unie Sovjet-Unie)
Overath Goal 51'
Bonhof Goal 52'
Grabowski Goal 76'
Hoeneß Goal 89' (pen.)
wedstrijdverslag Edström Goal 24'
Sandberg Goal 53'

3 juli 1974
«onderlinge duels»
16:30 (MET)
Polen Vlag van Polen 0 – 1 Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland Waldstadion, Frankfurt
Toeschouwers: 62.000
Scheidsrechter: Erich Linemayr (Vlag van Oostenrijk Oostenrijk)
wedstrijdverslag Müller Goal 76'

3 juli 1974
«onderlinge duels»
19:30 (MET)
Zweden Vlag van Zweden 2 – 1 Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië Rheinstadion, Düsseldorf
Toeschouwers: 41.300
Scheidsrechter: Luis Pestarino (Vlag van Argentinië Argentinië)
Edström Goal 29'
Torstensson Goal 85'
wedstrijdverslag Šurjak Goal 27'

Drie Europese en één Zuid-Amerikaanse land plaatsten zich voor de laatste vier, vorig WK twee tegen twee. In vergelijking met het vorige WK plaatste West Duitsland en Brazilië zich opnieuw voor de halve finales, Italië en Uruguay werden uitgeschakeld door respectievelijk Polen en Nederland.

Knock-outfase

[bewerken | brontekst bewerken]

6 juli 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Brazilië Vlag van Brazilië (1968-1992) 0 – 1 Vlag van Polen Polen Olympiastadion, München
Toeschouwers: 77.100
Scheidsrechter: Aurelio Angonese (Vlag van Italië Italië)
wedstrijdverslag Lato Goal 76'

De finale was een Europese aangelegenheid, het vorige WK een duel tussen Europa en Zuid-Amerika. Brazilië werd uitgeschakeld door Nederland, West-Duitsland nam de plaats in van Italië.

Zie Finale wereldkampioenschap voetbal 1974 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

7 juli 1974
«onderlinge duels»
16:00 (MET)
Nederland Vlag van Nederland 1 – 2 Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland Olympiastadion, München
Toeschouwers: 78.200
Scheidsrechter: Jack Taylor (Vlag van Engeland Engeland)
Neeskens Goal 2' (pen.) wedstrijdverslag Breitner Goal 25' (pen.)
Müller Goal 43'

Doelpuntenmakers

[bewerken | brontekst bewerken]
7 doelpunten
5 doelpunten
4 doelpunten
3 doelpunten
2 doelpunten
1 doelpunt
Eigen doelpunten

Toernooiranglijst

[bewerken | brontekst bewerken]
Plaats Land Groep GW Win Gel Ver DV DT +/− Pnt
1 Vlag van Bondsrepubliek Duitsland West-Duitsland 1/B 7 6 0 1 13 4 +9 12
2 Vlag van Nederland Nederland 3/A 7 5 1 1 15 3 +12 11
3 Vlag van Polen Polen 4/B 7 6 0 1 16 5 +11 12
4 Vlag van Brazilië (1968-1992) Brazilië 2/A 7 3 2 2 6 4 +2 8
Uitgeschakeld in de 2e groepsfase
5 Vlag van Zweden Zweden 3/B 6 2 2 2 7 6 +1 6
6 Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek 1/A 6 2 2 2 5 5 0 6
7 Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Joegoslavië 2/B 6 1 2 3 12 7 +5 4
8 Vlag van Argentinië Argentinië 4/A 6 1 2 3 9 12 −3 4
Uitgeschakeld in de 1e Groepsfase
9 Vlag van Schotland Schotland 2 3 1 2 0 3 1 +2 4
10 Vlag van Italië Italië 4 3 1 1 1 5 4 +1 3
11 Vlag van Chili Chili 1 3 0 2 1 1 2 −1 2
12 Vlag van Bulgarije (1971-1990) Bulgarije 3 3 0 2 1 2 5 −3 2
13 Vlag van Uruguay Uruguay 3 3 0 1 2 1 6 −5 1
14 Vlag van Australië Australië 1 3 0 1 2 0 5 −5 1
15 Vlag van Haïti Haïti 4 3 0 0 3 2 14 −12 0
16 Vlag van Zaïre Zaïre 2 3 0 0 3 0 14 −14 0
Aantal wedstrijden 38
Totaal aantal doelpunten 97
Eigen doelpunten 3
Aantal rode kaarten 5
Aantal gele kaarten 86
Doelpuntgemiddelde per wedstrijd 2,55
Toeschouwerstotaal 1.774.022
Toeschouwersgemiddelde 46.685

Op 22 juni 1974 heeft West-Duitsland de eerste en enige keer in de geschiedenis tegen de DDR gespeeld. DDR won met 1-0. De Oost-Duitse overheid had zijn ploeg minutieus voorbereid en gecontroleerd onder de naam 'Operatie Leder'. Na verlies tegen Brazilië (1-0) en tegen Nederland (2-0) en het gelijkspel tegen Argentinië (1-1) verliet de DDR het wereldkampioenschap. West-Duitsland won in 1974 de finale tegen Nederland (2-1).

WK 1974 in beeld

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie 1974 FIFA World Cup van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.