Olmen

**Olmen**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Antwerpen
Gemeente	Balen
Fusie	1977
Coördinaten	51° 9′ NB, 05° 9′ OL
Algemeen
Oppervlakte	17,02 km²
Inwoners ; (1/1/2020)	3.785 ; (222 inw./km²)
Overig
Postcode	2491
NIS-code	13003(B)
Oude NIS-code	13030
Detailkaart
	;
Portaal	België

Olmen is een dorp in de Belgische provincie Antwerpen en een deelgemeente van de gemeente Balen. Olmen was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977.

Toponymie

In 1288 werd Olmen voor het eerst vermeld als Olmele hetgeen iepenbos betekent.

Geschiedenis

Van de voorgeschiedenis van Olmen is weinig bekend, slechts enkele Keltische en Romeinse vondsten getuigen daarvan. In 1288 was het dorp een allodium aan de oostgrens van het Hertogdom Brabant. Het patronaatsrecht en het tiendrecht was in bezit van de Abdij van Postel, toen nog een Priorij.

De heerlijkheid werd bestuurd door leden van de families Van Olmen, Brant, Van Crayenhem, Van Varick, Damant, Oem en Van Huldenbergh. Later werd het een zelfstandige gemeente, die in 1977 bij Balen werd gevoegd.

In 1858 kwam het Kanaal Dessel-Kwaadmechelen gereed en ook enkele verkeerswegen, waardoor de omgeving van Olmen werd ontsloten. Toch duurde het nog enige tijd voordat de industrialisatie van de streek op gang kwam. Wie geen werk had in de landbouw vond dat in het Luikse industriegebied. Later kwam er ook werkgelegenheid in de Kempense steenkoolmijnen. Anno 2020 wonen er vooral forenzen die in de nabijgelegen bedrijven werken. Op 6 december 2022 wonnen 165 mensen samen de EuroMillions jackpot van 142,9 miljoen euro via een krantenwinkel in Olmen.

Bezienswaardigheden

De neogotische Sint-Willibrorduskerk heeft een toren uit de 15de eeuw.
De Oude Pastorij en omgeving zijn beschermd. De omgrachte pastorie heeft een poortgebouw uit 1713. Het oorspronkelijke gebouw stamt uit 1647 en was afhankelijk van de Abdij van Postel. Dit gebouw werd gesloopt in 1911 en vervangen door een bouwwerk van Pieter Jozef Taeymans in neotraditionalistische stijl. Het poortgebouw en de omgrachting bleven behouden.
De Boskapel uit 1841
De Straalmolen op de Grote Nete
De Hoolstmolen op de Grote Nete
Pakawi park, een dierentuin tot 2019 bekend als de Olmense Zoo.
T’pleintje : uitgebreide speeltuin te kruisblokken waar alle childhoodmemories zijn ontstaan.

Natuur en landschap

Net ten noorden van Olmen loopt de Grote Nete. Ten westen van het dorp ligt het Kanaal Dessel-Kwaadmechelen. Men vindt in de vallei van de Grote Nete enkele natuurgebieden, waaronder Griesbroek.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Politiek

Geschiedenis

Lijst van burgemeesters

Periode		Naam burgemeester
	1800 - 1807	Jean Louis Ricquier
	1808 - 1810	Raeyen
	1810 - 1813	Nicolet
	1813 - 1815	Henricus De Backer^[1]
	1815 - 1818	Henricus Gerardus Schooffs
	1818 - 1824	Joseph Michaux
	1824 - 1830	Petrus Franciscus Vaes
	1830 - 1835	Willebrordus Van Clemens
	1836 - 1848	Henricus Philippus Gaethoffs
	1848 - 1874	Leon Rommers
	1875 - 1908	Hubert (Huibrecht) Vaes
	1908 - 1919	Victor Leysen
	1921 - 1933	Eduard Luyten
	1933 - 1958	Remi Oeyen^[2] (UCB)
	1959 - 1965	Emiel Dillen
	1965 - 1976	Louis Oeyen (Gemeentebelangen)

Cultuur

Evenementen

Carnaval

Het belangrijkste culturele evenement dat het folkloristisch karakter van Olmen hoog houdt, is carnaval. Elk jaar wordt carnaval in Olmen uitbundig gevierd. Op zondag is er een carnavalsbal. Hier begint carnaval voor de volwassenen. De volgende dag gaan kinderen en partijen in de voormiddag verkleed van deur tot deur ‘bedelen’. Ze zingen liedjes, waarvoor ze dan snoep of een centje krijgen.

In de vooravond houdt elke partij een ‘hanekap’, door iedereen te bezichtigen. Het is de bedoeling dat de kop van de haan er wordt afgeklopt. (De haan is al dood) Elke partij doet dit op een andere manier: op een ronddraaiend rad, met de fiets, geblinddoekt,... Wie de kop van de haan eraf klopt, is de nieuwe koning. Deze koning geeft dan een ‘vat’. Hij moet de hele tijd rondlopen met de kleren en steek.

De persoon die voor de koning had geslagen is de ordenance. Deze moet de stok - met een haan op - van de koning vasthouden.

De volgende dag is er een defilé. Alle leden van de partij hebben speciale kleren aan, in de kleuren van de vlag van de partij. Vervolgens komen ze samen op de markt, waar de koningen op het podium moeten, en de andere leden van de partijen hun koning toezingen. Na deze ceremonie gaat elke partij op kroegentocht door Olmen. ’s Avonds zijn er nog plaatselijke bals ter afsluiting van de carnavalsdagen.

Het Olmense carnaval is eigenlijk de "Vastenavondviering". Nog 2 dagen feesten om de 40 dagen vasten in te gaan. Het is niet vergelijkbaar met de carnavalvieringen die elders in het land plaatsvinden. In buurgemeente Oostham wordt wel op vergelijkbare manier nog "vastenavond" gevierd.