Banda-eilanden
| Eilandengroep | |
|---|---|
| |
| Locatie | |
| Locatie | Bandazee |
| Coördinaten | 4°35'0"ZB, 129°55'0"OL |
| Algemeen | |
| Inwoners | ca. 15.000 |
| Foto's | |
| |
| Banda Besar gezien vanop Fort Belgica | |
De Banda-eilanden (Indonesisch: Kepulauan Banda), soms kortweg Banda genoemd, vormen een groep van kleine vulkanische eilanden in de Bandazee en behoren tot de Indonesische eilandengroep de Molukken en de provincie Zuid-Molukken. Het inwonertal bedraagt circa 15.000. De hoofdstad is Banda Neira, op het eiland met dezelfde naam. Tot in het midden van de 18e eeuw waren de Banda-eilanden de enige bron voor de specerijen nootmuskaat en foelie, afkomstig van de muskaatnoot. De eilanden zijn tegenwoordig een populaire bestemming voor scubaduiken en snorkelen.
Geschiedenis
In 1512 bezocht de Portugese ontdekkingsreiziger Francisco Serrão als een van de eerste Europeanen deze eilanden. De Nederlanders veroverden de eilanden in de 17e eeuw om de productie van nootmuskaat en foelie in handen te krijgen. Op dat moment bracht nootmuskaat in Europa veel geld op. Het was een onderdeel van kwakzalversmiddelen tegen de pest, en een monopolie was zeer lucratief.
De plaatselijke bevolking, die van Melanesische afkomst was, werd in 1621 onder Jan Pieterszoon Coen door de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) in een bloedbad uitgemoord,[1] en vervangen door slaven uit Madagaskar en Indiërs. Fort Belgica op Banda Neira, een van de forten die door de VOC werden gebouwd, is het grootste Europese fort in Indonesië.
In 1999 braken er gewelddadige godsdiensttwisten uit, die het toerisme een gevoelige slag toebrachten.
Des Alwi, overleden november 2010, was de orang kepala lima (soort burgemeester) van Banda en was bevriend met prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld. Een van de laatste perkeniers op Banda was Wim van den Broeke, die woonde op het eiland Lonthor. Zowel prins Bernhard als oud-minister Pronk bezochten hem.
-
Fort Belgica op Banda Neira (1824) -
Natuur en waterweg op de Banda-eilanden -
Banda Neira tussen 1724 en 1726 -
Rade de Banda in 1846 -
Banda, Lonthor en Gunung Api (ca. 1820)
Geografie
De Banda-eilanden liggen circa 130 kilometer ten zuiden van het eiland Ceram en circa 2000 kilometer oostelijk van Java. Ze zijn onderdeel van de Indonesische provincie Zuid-Molukken. De eilanden rijzen op uit een oceaan die 4 tot 6 kilometer diep is, en hebben een totale oppervlakte van ongeveer 42 km². De Bandazee vormt een geliefd duikparadijs; onder anderen Jacques-Yves Cousteau heeft het gebied diverse malen bezocht. De actieve vulkaan Banda Api is geregeld uitgebarsten, voor het laatst in 1988.
Er zijn zeven bewoonde eilanden en talloze onbewoonde.[bron?]
Hoofdgroep:
- Banda Neira (of Naira), het eiland met de belangrijkste nederzetting en een vliegveld.
- Banda Api, een actieve vulkaan met een hoogste punt op 640m
- Lonthor of Banda Besar is het grootste eiland; het is 12 km lang en 3 km breed. Hier bevinden zich 29 eeuwenoude nootmuskaatperken.
Westelijk van de hoofdgroep:
- Pulau Ai of Pulau Ay
- Pulau Run, nog westelijker
Oostelijk:
- Pulau Pisang, ook wel Syahrir genaamd
Ten zuidoosten:
- Pulau Hatta, voorheen Sarangoeni genoemd, daarna Rosengain of Rozengain (vernoemd naar Johan Lodewijksz. Rosengeyn).
Kleine eilanden, waarvan de meeste onbewoond, zijn:
- Nailaka, noordoostelijk van Pulau Run
- Batu Kapal
- Manuk, een actieve vulkaan
- Pulau Keraka of Pulau Karaka (Krab eiland)
- Manukang
- Hatta rif
Bevolking en talen
De meeste van de huidige inwoners stammen af van migranten of bannelingen uit diverse delen van Indonesië. De inheemse Bandanezen leven tegenwoordig op de Kei-eilanden (Kepulauan Kei) zuidoostelijk van de Banda-eilanden, waar Banda wordt gesproken in de dorpen Banda Eli en Banda Elat op Kai Besar.
De meeste Bandanezen spreken een op het Maleis gebaseerde creolentaal die verschilt van het Ambonees Maleis. Het Bandanees Maleis staat bekend om het unieke accent.
Voorbeelden :
- jij : pane
- vork : forok
- mier : mir
- lepel : lepe
Zie ook
Verder lezen
- Ghosh, Amitav (2021). The Nutmeg's Curse: Parables for a Planet in Crisis. University of Chicago Press. ISBN 1529369479.
Externe links
- Joop van den Berg Het verloren volk, een geschiedenis van de Banda-eilanden (1995)
- ↑ Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "Maluku. § 2. Geschiedenis". Microsoft Corporation/Het Spectrum.
· 
· 