Henk Lankhorst
Henk Lankhorst | ||||
---|---|---|---|---|
H.J. Lankhorst (1967)
| ||||
Algemeen | ||||
Volledige naam | Hendrik Johannes Lankhorst | |||
Geboren | Amsterdam, 18 april 1914 | |||
Overleden | Amsterdam, 24 mei 1976 | |||
Partij | PSP | |||
|
Hendrik Johannes (Henk) Lankhorst (Amsterdam, 18 april 1914 – aldaar, 24 mei 1976) was een Nederlandse politicus. Hij was medeoprichter van de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP).
Lankhorst werd geboren als zoon van Willem Frederik Lankhorst en Henriëtte Jeanette de Bock. Hij was later gehuwd met Joop Roolker.
Hij was PSP'er die afkomstig was uit de kring van de vooroorlogse CDU
CDU
Voor mei 1940 was Lankhorst actief in het Nederlands Christelijk Jongeren Gilde, een jeugdorganisatie die verwant was aan de CDU, maar daarvan geen deel uitmaakte.
Toen de CDU na de Bevrijding overeind krabbelde en een doorstart trachtte te maken (onder meer was bij het Bombardement op het Bezuidenhout de gehele administratie van deze partij verloren gegaan) was Lankhorst een van de leden die daarin een actieve rol speelden, waartoe reeds in 1944 tijdens de Bezetting ook onder de voormalige leden van deze partij heimelijk voorbereidingen waren getroffen. Hij was in 1932 lid geworden van deze progressieve protestants-christelijke partij, die in 1941 evenals vele andere partijen was verboden en ontbonden. In het alom heersend klimaat van politieke vernieuwing na 1945 werd echter betwijfeld over de bestaansgrond van de partij. Tegelijkertijd waren er onder de leden van de tijdens de Bezetting eveneens verboden SDAP initiatieven die uiteindelijk zouden leiden tot de oprichting van de Partij van de Arbeid. Het CDU zou in 1946 opgaan in deze nieuwe partij.
Lankhorst bleek actief in de CDU tot aan de formele opheffing van de partij op het congres in februari 1946, waarin tot dat opgaan in de Partij van de Arbeid werd besloten. Een minderheid van de partij stemde daarmee niet in. Diverse leden richtten toe nieuwe partijtjes op. [1].
PSP
In de jaren zestig werd Lankhorst hij hét gezicht van de PSP. Hij wordt vaak omgeschreven als plichtsgetrouw en nauwgezet; beminnelijk in de omgang en daardoor, ondanks zijn radicale standpunten, gewaardeerd door zijn collega-Kamerleden. Hij was bekend als een goed organisator. Lankhorst kreeg later in zijn partij het verwijt dat hij als lid van de Tweede Kamer niet fel genoeg was. Hij bedankte voor het Tweede Kamerlidmaatschap en stapte over naar de Eerste Kamer. In de Tweede Kamer werd hij als fractievoorzitter opgevolgd door Hans Wiebenga. Lankhorst werd in 1969 aanvankelijk niet gekozen tot lid van de Eerste Kamer, omdat PSP-leden van de Provinciale Staten van Noord-Holland op Dik Noordewier stemden. De Tweede Kamerleden van de PSP waren hier hevig ontstemd over. Uiteindelijk zag Noordewier van zijn zetel af, zodat Lankhorst alsnog zitting kon nemen.[2]
Tijdens een debat in de Tweede Kamer over de oorlogsdreiging rond de Nieuw-Guinea-kwestie in januari 1962 vergeleek Lankhorst "het voormalig Nederlands bestuur over Nederlands-Indië" met de Duitse Bezetting van Nederland in 1940-´45 [3], wat hem door velen niet in dank werd afgenomen. Zeer gegriefd betoonde zich destijds de minister van Buitenlandse Zaken Joseph Luns die hem "de heer Lamstraal" noemde, waarvoor de Kamer zijn excuses verlangde. [4] [5] [6] [7] [8]
Partijlidmaatschappen
- Christelijk-Democratische Unie (CDU), van 1932 tot 1946
- Christen-Democratische Volkspartij (CDVP), van 1945 tot 1946
- Socialistische Unie, van 7 maart 1950 tot januari 1957
- Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP), vanaf 27 januari 1957
Loopbaan
- timmermansleerling, vanaf 1928
- administratief medewerker makelaars- en assurantiekantoor, van 1932 tot 1948
- firmant firma Recourt en Lankhorst, verzekeringsmakelaars, van 1948 tot 1959
- lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 1 juli 1958 tot juni 1963
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 maart 1959 tot 1 juni 1969
- fractievoorzitter PSP Tweede Kamer, van 21 april 1962 tot 1 juni 1969
- lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 16 september 1969 tot 10 mei 1971
Partijpolitieke functies
- lid landelijke jeugdraad CDU, vanaf 1936
- secretaris landelijke jeugdraad CDU, vanaf 1940
- secretaris CDU, van 1944 tot februari 1946
- secretaris CDVP, van 1945 tot 1946
- secretaris PSP, van 27 januari 1957 tot 2 mei 1959
- lijstaanvoerder PSP Tweede Kamerverkiezingen 1959 (in alle kamerkringen, uitgezonderd Noord-Holland en Amsterdam)
- politiek leider PSP, van 21 april 1962 tot 1 juni 1969
- lijsttrekker PSP Tweede Kamerverkiezingen 1963
- lijstaanvoerder PSP Tweede Kamerverkiezingen 1967 (in alle kamerkringen, uitgezonderd Noord-Holland en Amsterdam)
- fractiesecretaris PSP Eerste Kamer, van 16 september 1969 tot mei 1971
Nevenfuncties
- lid bestuur Nederlands Christelijk Jongeren Gilde (NCJG), van augustus 1937 tot mei 1940 (medeoprichter)
- medewerker NCJG-orgaan De Bries
- hoofdredacteur De Bries
- voorzitter NCJG, van 1941 tot 1950
- lid hoofdbestuur "Kerk en Vrede", van 1946 tot 1967
- secretaris scheidsgerecht van de bedrijfsvereniging voor ongevallenverzekering voor het agrarisch bedrijf
- secretaris scheidsgerecht van de bedrijfsvereniging voor ongevallenverzekering voor de zuivelindustrie
- penningmeester Centraal Steunfonds voor hulp aan principiële dienstweigeraars
- lid Contact Commissie Dienstweigeringswet, omstreeks 1959 en nog in 1967
Gedelegeerde commissies
- lid Presidium (vijfde ondervoorzitter) (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1966 tot 1 juni 1969
Opleiding
- Openbare Aert van Nes-school te Amsterdam, van 1920 tot 1926
- opleiding voor timmerman LTS Concordia inter nos te Amsterdam, van 1926 tot 1928
- vakdiploma's assurantiewezen
Activiteiten als parlementariër
- Hield zich in de Tweede Kamer met name bezig met defensie, dienstplicht en volkshuisvesting en was daarnaast woordvoerder bij belangrijke debatten.
Wetenswaardigheden
- Zijn vader was stationschef in Zuid-Afrika en kelner in Chili.
Verkiezingen
- Was in 1954 tweede op de kandidatenlijst voor de Socialistische Unie bij de Staten-verkiezingen in Noord-Holland
- Werd in 1969 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland
Verenigingen, sociëteiten, genootschappen
- lid Christelijke Jonge Mannen Vereniging (CJMV), van 1922 tot 1938
- lid Kerk en Vrede, vanaf 1935
- Gedenkboek 25 jaar PSP
- Onstuimig maar geduldig. Interviews en biografische schetsen uit de geschiedenis van de PSP (1987)
- De informatie op deze pagina, of een eerdere versie daarvan, is geheel of gedeeltelijk afkomstig van www.parlement.com. Overname was tot 1 februari 2016 toegestaan met bronvermelding.
- ↑ Protestants en progressief - De Christelijk-Democratische Unie 1926-1946, H.J.Langeveld (1988), pag.406
- ↑ Gekozen met voorkeurstemmen, maar geen zitting, parlement.com
- ↑ ´Ons land verder in gevarenzone - Verklaring Luns ontmoet scherpe kritiek van PvdA, Het Parool, 04 januari 1962
- ↑ Luns beledigde Lankhorst - Nu excuses aangeboden, De Waarheid, 5 januari 1962
- ↑ Luns mompelde iets na..., De Telegraaf 5 januari 1962
- ↑ Pijnlijk incident rond Lankhorst in Kamer, Leeuwarder courant, 05 januari 1962
- ↑ Algemeen Handelsblad, 6 januari 1992 en 13 januari 1962
- ↑ Luns betuigt zijn spijt - Deining in Kamer om lelijk woord, Het Parool 05 januari 1962