Roden (Nederland)
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
| |||
| Straatzicht Kanaalstraat-Julianaplein | |||
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Drenthe
| ||
| Gemeente |  Noordenveld
| ||
| Coördinaten | 53° 8′ NB, 6° 26′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (1 jan. 2016) |
17.430 | ||
| Detailkaart | |||
| |||
| Locatie in de gemeente Noordenveld | |||
| Foto's | |||
| |||
| Catharinakerk van Roden | |||
| |||
Roden (Drents: Roon) is een Nederlands esdorp[1] in het noorden van de provincie Drenthe, ongeveer vijftien kilometer ten zuidwesten van de stad Groningen. Tot 1 januari 1998 was Roden een zelfstandige gemeente. Bij de laatste gemeentelijke herindeling van Drenthe in 1998 ging de gemeente op in de gemeente Noordenveld.
Roden lag in de 20e eeuw aan de Tramlijn Drachten - Groningen. Een andere belangrijke verbinding was de Rodervaart. Tegenwoordig vormen de N372 en de N373 de belangrijkste verbindingen.
Roden heeft een centrumfunctie voor de gemeente Noordenveld, met een uitgebreid industriegebied en een groot aantal winkels. Het dorp is met 17.430 inwoners de 5e plaats van de provincie Drenthe.
Brink
De geschiedenis van Roden gaat terug tot de Middeleeuwen en loopt grotendeels parallel met die van de meeste Drentse esdorpen. Van de oude brink is weinig meer over. Deze brink is grotendeels bestraat en omzoomd door gebouwen waarvan de kerk het meest dominerende is. De brink is de plaats waar meerdere keren per jaar een kermis wordt gehouden. Op de brink staat een standbeeld van Ot en Sien.
Rodermarkt
Iedere vierde dinsdag van september vindt de Rodermarkt (Noord-Drents: 'Ronermaark') plaats. Dit is van oorsprong een vee- en warenmarkt maar door het teruglopende aanbod van vee is de laatste decennia de nadruk steeds meer op de warenmarkt komen te liggen. De markt trekt vele duizenden bezoekers uit de wijde omgeving. Rondom deze markt wordt een groot aantal evenementen georganiseerd, waaronder de finale van de Miss Noord Verkiezing, een kermis, grasbaanraces voor motoren (om de Gouden Helm) op zondag en een optocht met versierde wagens op zaterdag, de Rodermarktparade. Op woensdag ten slotte vindt de kortebaandraverij plaats op de Norgerweg die voor deze gelegenheid wordt bedekt met zand, waarna er een draverij wordt gehouden.
De Rodermarktparade bestaat uit een optocht van muziekkorpsen en versierde wagens. Deze wagens worden gebouwd door wijkverenigingen en scholen in Roden en omstreken. De mooiste wagens worden beloond met prijzen. Jaarlijks komen duizenden mensen naar Roden om te genieten van de optocht, de sfeer of het nachtleven gedurende de Rodermarktperiode.
Erfgoed
Landgoed Mensinge
Aan de zuidoostkant van het oude dorpscentrum bevindt zich havezate Mensinge met omringende grachten en weilanden. Het huis met landgoed is zo'n 5,5 hectare groot en sinds 1985 niet meer in particulier bezit maar eigendom van de gemeente. Het werd gesticht in 1381 en de voorname eigenaren ervan hebben een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Roden en omstreken. Tegenwoordig is het deels museum en deels in gebruik als huisvesting van enkele bedrijven. Ook is op het landgoed in de voormalige boerderij 'Winsinghhof' een cultureel centrum gevestigd. Aan het landgoed grenzen de natuurgebieden Mensingebos en Sterrebos met vrij toegankelijke bossen en heide.
Kerk
Al rond het jaar 800 waren rondtrekkende monniken bezig met de verspreiding van het geloof in Drenthe. In Vries stond in 775 al een kapel. In 1139 was er in Roden een dochterkerk van de Bonifatiuskerk van Vries.[2] Het aangezicht van de Roder Brink wordt bepaald door de in de 13e eeuw gebouwde Catharinakerk, die gewijd werd aan de heilige Catharina. Het oudste deel van de kerk is het schip, dat uit de dertiende eeuw dateert. Het koor zelf stamt uit de vijftiende eeuw.[3]
Volgens het testament van Maria Catharina Hoppinck uit 1776, werden 10.000 carolusguldens beschikbaar gesteld voor de bouw van een orgel. Het orgel werd gebouwd door Albertus Antoni Hinsz (1704-1785), een uit Duitsland afkomstige orgelbouwer.[4]
Blokgooien
Roden kent ook immaterieel, oftewel 'levend' erfgoed. Immaterieel (levend) erfgoed is een gebruik of traditie wat vroeger, maar ook nu nog wordt beoefend. Het kenmerk van immaterieel erfgoed is dat het dynamisch is en dus verandert en meegroeit met de tijd. Het spel blokgooien[5] wordt vanaf september na Rodermarkt gespeeld op het 'Moltmakersstuk' wat is gelegen op het heidegebied ten zuiden van het Mensingebos.
Rijksmonumenten
Koren en muziekverenigingen
- De Schola Gregoriana Roden en het Roder Jongenskoor zijn afkomstig uit Roden
- Muziekvereniging Noordenveld, vooral bekend van Showband Noordenveld
Economie
In 2005-2006 is het winkelcentrum na een uitgebreide verbouwing behoorlijk veranderd. Cordis was van 1968 tot 2008 een grote werkgever in Roden.
Sport
Even buiten het dorp, in de richting van Steenbergen, bevindt zich een baansportcentrum. Dit complex, geschikt voor internationale langebaanraces, kwam in september 2003 gereed. Het centrum omvat een grasbaan, een gravelbaan en een zandbaan.
Roden telt verder de hockeyvereniging MHC Roden, de voetbalclubs ONR en VV Roden, een handbalvereniging HVR'97, een golfbaan en de atletiekvereniging Groningen atletiek: afdeling Roden.
Verkeer en vervoer
Roden is bereikbaar via de A7 en de N372 en N373.
Roden wordt bediend door de volgende buslijnen:
- Q-link lijn 4: Groningen Beijum - Roden (voorheen Qliner 317)
- Lijn 17: Roden - Zernike (3 ritten in de ochtendspits naar Zernike)
- Lijn 83: Assen - Norg - Roden - Leek - Groningen
- Lijn 87: Roden - Groningen, Martini Ziekenhuis
- Nachtbus 417: Groningen - Roden - Leek - Groningen
Bekende Rodenaren
- Janine Abbring, programmamaker, tekstschrijver, journalist en presentatrice
- Marco Bos, ex-beroepswielrenner
- Ellen ten Damme, geboren in Warnsveld in 1967, actrice en zangeres, groeide in Roden op.
- Bouwe Dijkstra, oprichter en dirigent van het Roder Jongenskoor.
- Peter Dijkstra, internationaal koordirigent, oprichter van the Gents.
- Cees de Galan, econoom aan de Rijksuniversiteit Groningen (1932-1987) en vooraanstaand PvdA-lid, in 1981 als informateur betrokken bij het 'lijmen' van het kabinet-Van Agt II (1981-1982).
- Eric van Eerdenburg, Festivaldirecteur Lowlands. Geboren op 8 februari 1961 Amerika (Drenthe), nabij Een en woonde tot zijn 17e jaar in Roden.
- Menno de Galan, geboren 1960, zoon van Cees de Galan, journalist.
- Tette Hofstra, geboren 1943 in Lutkewierum, oudgermanist aan de Rijksuniversiteit Groningen en medeauteur van een lexicon van Germaanse leenwoorden in het Fins.
- Tieme Klompe, profvoetballer.
- Bertus van Lier (Utrecht 1906 - 1972 Roden), musicoloog, dirigent en componist, werkzaam aan de Rijksuniversiteit Groningen.
- Erwin van de Looi voetballer, voetbaltrainer
- Ronny (Ronnie) Lutam (artiest/kindster), bekende liedjes waren o.a. The Big Bear Bump, M'n ouwe fiets en I'm gonna knock on your door.
- Tony Neef (geboren 29 januari 1961), musicalartiest, woonde vanaf zijn vierde tot en met zijn negentiende jaar in Roden.
- Sander Rozema, voetballer.
- Hindericus Scheepstra (geboren in Roden op 17 maart 1859, overleden in 1913) was onderwijzer en schrijver van kinderboeken. Hij schreef verhalen over Ot en Sien.
- M. Vasalis, pseudoniem van Margaretha Droogleever Fortuyn-Leenmans (Den Haag 1909 - 1998 Roden), een bekend Nederlands dichteres, woonde van 1964 tot haar dood in Roden in het huis De Zulthe.
- Gerry Velema, auteur.
- Erwin Wiersinga, geboren in 1962, organist/orgeldocent
Zie ook
Externe link
- ↑ Bijhouwer J.T.P. (1977). Het Nederlandse Landschap. Amsterdam: Kosmos.
- ↑ Encyclopedie Drenthe: Roden
- ↑ Karstkarel, Peter Alle middeleeuwse kerken: Van Harlingen tot Wilhelmshaven (2007) Leeuwarden/Groningen, Uitgeverij Noordboek, ISBN 978 9033005589
- ↑ Het Hinszorgel in Roden
- ↑ Infosite Blokgooien
· 
· 