Walter Brune

Heuvel-Galerie in Eindhoven (2013)

Walter Brune (Bremen, 14 februari 1926) is een Duitse architect, planoloog en vastgoedondernemer. Hij speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van retailarchitectuur in Duitsland, zoals Victor Gruen in de USA.

Biografie

Brune deed als jonge afgestudeerd ingenieur drie jaar praktijkervaring op bij Gustav August Munzer, waarna hij zich als zelfstandige vestigde. Hij was eerst werkzaam voor de zware industrie en ontwierp begin jaren vijftig als jonge architect het steenkolenmijn Prosper-Haniel en meerdere elektriciteitscentrales, mijnschachttorens enz. Eind jaren vijftig viel hij op bij het warenhuisconcern Karstadt. Hiervoor ontwierp hij twintig jaar lang warenhuizen. Het hoogtepunt was het ontwerp en ontwikkeling van het hoofdkantoor van Karstadt in Essen. Talrijke bouwwerken voor de handel, industrie en kantoren stammen ook uit deze tijd.

Twee decennia lang, tussen 1950 en 1970, ontwikkelde hij naast grote projecten, landhuizen in bungalowstijl voor kopstukken uit de handel en de industrie, zoals voor Helmut Horten, Wolf en Bauknecht. Over deze huizen werden vanwege hun unieke karakter wereldwijd in architectuurtijdschriften gepubliceerd.

Brune had een van de productiefste architectenbureaus uit zijn tijd in het toenmalige West-Duitsland met nevenvestigingen in New York, Teheran, Kabul en Nederland. Samen met de Amerikaanse architect Marcel Breuer kreeg hij opdrachten van de Wereldbank voor omvangrijke projectontwikkelingen. Voor de sjah van Perzië ontwierp hij Namak Abroud, een nieuwe stad aan de Kaspische Zee.

Ondernemer

Het geld dat Brune verdiende, investeerde hij telkens in grondstukken, die hij in de jaren zestig bebouwde als nevenactiviteit naast zijn architectenbureau. Zo ontstond een tot op de dag van vandaag omvangrijke vastgoedonderneming.

Detailhandel en binnenstad

Sinds het begin van de jaren tachtig was hij als architect, projectontwikkelaar, adviseur en exploitant van in de binnensteden geïntegreerde winkelcentra actief, nadat hij tussen 1970 en 1973 het RheinRuhrZentrum in Mülheim an der Ruhr had ontworpen. Aan dit bouwtype van een groot, niet geïntegreerd winkelcentrum op een braakliggend industrieterrein in het stadsdeel Heissen heeft hij later erkent dat het een doodsteek voor de binnensteden betekent. Hij ontwikkelde dan het concept van de stadsgalerie, een aan de binnenstedelijke bouwblokstructuren aangepaste vorm van een multifunctioneel aangelegd retailarchitectuur. Dit werd voor het eerst toegepast in de Kö-Galerie in Düsseldorf. Daarna volgde een opdracht van de stad Eindhoven om de binnenstad opnieuw te beleven met de Heuvel-Galerie. Bestaande bebouwing werd hierbij verbonden met de nieuwe architectuur.

Hij zette zich als 'Stadsstrijder' in voor het behoud van levendige binnensteden en publiceerde onder meer in 2006 het boek Angriff auf die City en in 2009 het boek Centro Oberhausen – Die verschobene Stadtmitte en in 2014 het boek Factory Outlet Center – Ein neuer Angriff auf die City.

Vermogen

Volgens het Duitse tijdschrift Manager Magazin had Brune in 2013 een vermogen van zo'n 600 miljoen euro, waarmee hij de 200e plaats innam op de lijst van 500 rijkste Duitsers.

Prijzen en onderscheidingen

• 1966: BDA-Preis van de Bundes Deutscher Architekten voor de bouw van een gietwerkfabriek.
• 1987: ICSC European Shopping Center Award “Shopping-Center of the Year 1986” voor de in 1986 geopende Kö-Galerie.
• 1989: Bundesverdienstkreuz am Bande
• 1991: Bouwforum Leonardo da Vinci voor de Heuvel Galerie in Eindhoven
• 1992 ICSC-commendation for excellence voor de projectontwikkeling van een binnenstadwinkelcentrum.
• 1994: ICSC European Shopping Center Award voor de vernieuwing van het RheinRuhrZentrums.
• 1995: ICSC European Shopping-Center Award voor de Schadow-Arkaden in Düsseldorf.
• 2005: urbanicom Preis voor zijn oeuvre als architect, ontwerper, opdrachtgever, cultureel ambassadeur en mediastrijder voor de steden.

Werk

Bouwwerken en ontwerpen (selectie)

• Woonhuis Barbarahof, Düsseldorf, 1951
• Steenkoolmijn Franz Haniel, Bottrop, 1951–1955
• Woonhuis Horten, Düsseldorf, 1956
• Woonhuis Hoseit, Konstanz, 1957-1958
• Woonhuis Kauermann, Düsseldorf, 1957-1959
• Woonhuis in de Weinberg, Elsass, 1958
• Karstadt warenhuis Bremerhaven, 1958
• Woonhaus Stoeckel, Ratingen-Breitscheid, 1959
• Tuingereedschapfabriek Outils-Wolf, Wissembourg, 1959/1960
• Woonhuis dr. Roeckerath, Düsseldorf, 1959–1961
• Jacht- en boswachtershuis, Carp (Eifel), 1960-1961
• Woonhuis dr. Berg, Düsseldorf, 1961
• Woonhuis Teigler, Moers, 1961-1962
• Woonhuis Heimsoth, Bergisch Neukirchen, 1961-1963
• Woonhuis Engler, Meerbusch-Osterath, 1963-1965 en 1975
• Karstadt warenhaus, Celle, 1964–1965
• Karstadt-Hauptverwaltung, Essen, 1965–1969
• Woonhuis Starke, Essen-Bredeney, 1967-1968
• Woonhuis Leendertz, Krefeld, 1969-1970
• Münsterpark, Düsseldorf, 1970–1975
• Woonhuis Josef Brune, 1971-1972
• Kö-Galerie, Düsseldorf, 1983–1986
• Klokkentoren Kaiserswerth, 1986 (samen met Benno Werth)
• Heuvel-Galerie, Eindhoven, 1989–1992
• Schadow-Arkaden, Düsseldorf, 1988–1993
• Königs-Galerie, Kassel, 1992–1995

Boeken

• Die Stadtgalerie. Ein Beitrag zur Wiederbelebung der Innenstädte. Campus-Verlag, Frankfurt am Main / New York 1996, ISBN 3-593-35479-9.
• (met Rolf Junker, Holger Pump-Uhlmann) (Hrsg.): Angriff auf die City. Kritische Texte zur Konzeption, Planung und Wirkung von integrierten und nicht integrierten Shopping-Centern in zentralen Lagen. Droste, Düsseldorf 2006, ISBN 3-7700-1264-X.
• (met Holger Pump-Uhlmann) (Hrsg.): Centro Oberhausen – Die verschobene Stadtmitte: Ein Beispiel verfehlter Stadtplanung Immobilien Zeitung, Wiesbaden 2009, ISBN 978-3-94021-909-1.
• Factory Outlet Center – Ein neuer Angriff auf die City. Immobilien Zeitung, Wiesbaden 2014, ISBN 978-3-940219-24-4.
• STOPPT die VERÖDUNG unserer STÄDTE durch Shopping und Outlet Center vor den Stadtgrenzen: Eine Streitschrift von Walter Brune . Immobilien Zeitung, Wiesbaden 2018

Literatuur

• Holger Pump-Uhlmann: Der erweiterte Lebensraum: Bungalows von Walter Brune. Jovis Verlag Berlin 2008, ISBN 978-3-86859-009-8.
• Holger Pump-Uhlmann (Hrsg.): Vom Kaufhaus zur Stadtgalerie – Bauten für den Handel von Walter Brune. Jovis Verlag Berlin 2011, ISBN 978-3-86859-093-7.
• Holger Pump-Uhlmann (Hrsg.): Arbeitswelten – Büro- und Verwaltungsbauten von Walter Brune. Immobilien Zeitung, Wiesbaden 2014, ISBN 978-3-940219-22-0.
• Holger Pump-Uhlmann (Hrsg.): Wohnungsbauten von Walter Brune . Immobilien Zeitung, Wiesbaden 1017

Weblinks

• 'Walter Brune', Brune Immobilien Gruppe