Naar inhoud springen

Bioom: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
k →Zie ook: biotoop toegevoegd
Geen bewerkingssamenvatting
 
(34 tussenliggende versies door 19 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Zie artikel|Zie voor het kunstwerk Bioom van Yasser Ballemans: [[Bioom (Yasser Ballemans)]]}}
⚫
Een '''bioom''' is de verzameling [[soort]]en planten, dieren en andere organismen die in een bepaald gebied leven waar dezelfde condities heersen, met name klimatologische omstandigheden. De term is verwant met [[Ecosysteem]] en vegetatiegordel.
'''Biomen''' zijn de zes grote '''vegetatiezones''' op [[aarde (planeet)|aarde]] waar de [[milieufactor]]en, in het bijzonder het [[klimaat]] en de overheersende [[vegetatie]], vergelijkbaar zijn, en tot op zekere hoogte, ook de hieraan [[adaptatie (biologie)|aangepaste]] dieren en andere organismen.<ref>[http://www.ucmp.berkeley.edu/glossary/gloss5/biome/ the World's Biomes]</ref><ref>{{aut|Campbell, N,A. et al.}} ('''2008''') ''Biology.'' 8th edition. Person International Edition, San Francisco</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20110222001659/http://www.worldbiomes.com/ Explore Five of the World's Main Biomes]</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20171020073056/http://wwf.panda.org/about_our_earth/teacher_resources/webfieldtrips/major_biomes/ Major '''Biomes''' of the World / WWF]</ref>


⚫
<!--Een '''bioom''' is de verzameling [[soort]]en planten, dieren en andere organismen die in een bepaald gebied leven waar dezelfde condities heersen, met name klimatologische omstandigheden. De term is verwant met [[Ecosysteem]] en vegetatiegordel.-->
Klassiek worden 6 primaire biomen onderscheiden:
Klassiek worden zes primaire biomen onderscheiden:
# [[Tropisch bos|tropische bossen]]
* [[Tropisch bos|tropische bossen]]
# [[loofbos]]sen
# [[naaldbos]]sen
* [[loofbos]]sen
# [[grasland]]en
* [[naaldbos]]sen
# [[woestijn]]en
* [[grasland]]en
* [[woestijn]]en
# [[toendra|toendra's]]
* [[toendra]]'s
Deze kennen echter wel weer een onderverdeling, zoals [[tropisch regenwoud]] binnen tropisch bos.
Deze zes biomen kennen een verdere onderverdeling, zoals het sub-bioom [[tropisch regenwoud]], binnen het bioom [[tropisch bos]].


==WWF-biomen==
== WWF-biomen ==
[[Bestand:Biomes-percentage.jpg|{{largethumb}}|Het aandeel naar oppervlak van de 14 WWF-biomen]] Het [[World Wide Fund for Nature]] (WWF) onderscheidt 14 biomen. Het grootteaandeel van de 14 biomen varieert. De woestijnen en droge struwelen vormen het grootste bioom, de mangrovebossen het kleinste.
[[Bestand:Biomes-percentage.jpg|thumb|Het aandeel naar oppervlak van de 14 WWF-biomen]] Het [[World Wide Fund for Nature]] (WWF) onderscheidt 14 biomen.<ref>[https://web.archive.org/web/20110222001659/http://www.worldbiomes.com/ Explore Five of the Main World's Biomes.]</ref> Het grootteaandeel van de 14 biomen varieert. De woestijnen en droge struwelen vormen het grootste bioom, de mangrovebossen het kleinste.


Het WWF verdeelt deze biomen verder in [[ecoregio]]'s.<ref>[https://www.worldwildlife.org/publications/terrestrial-ecoregions-of-the-world Terrestrial Ecoregions of the World / WWF]. [https://web.archive.org/web/20230510091514/https://www.worldwildlife.org/publications/terrestrial-ecoregions-of-the-world Gearchiveerd] op 10 mei 2023.</ref><ref>{{aut|Olson D.M. et al.}} (2001) [https://www.worldwildlife.org/publications/terrestrial-ecoregions-of-the-world Terrestrial ecoregions of the world: a new map of life on Earth], [https://web.archive.org/web/20161217081258/http://69.90.183.227/doc/articles/2002-/A-00513.pdf pdf]</ref>
⚫
Het WWF verdeelt deze biomen verder in ecoregio's. In de WWF-code van een [[ecoregio]] wordt onderstaande nummering gebruikt. Bijvoorbeeld de ecoregio waarin Nederland en Vlaanderen liggen heeft de code PA'''04'''02. Het '''04''' deel daarvan geeft aan dat het bioom ervan tot de ''Gematigd loofbos en gemengd bos'' behoort. Het voorvoegsel '''PA''' geeft aan dat de [[ecozone]] het Palaearctische gebied is.

<br clear="all">
⚫
In de WWF-code van een [[ecoregio]] wordt onderstaande nummering gebruikt. Bijvoorbeeld de ecoregio waarin Nederland en Vlaanderen liggen heeft de code PA'''04'''02. Het '''04''' deel daarvan geeft aan dat het bioom ervan tot de ''Gematigd loofbos en gemengd bos'' behoort. Het voorvoegsel '''PA''' geeft aan dat de [[ecozone]] het Palaearctische gebied is.
{{Clearboth}}
{{Panorama|Biomes of the world.svg|850px|De indeling naar biomen volgens het WWF}}
{{Panorama|Biomes of the world.svg|850px|De indeling naar biomen volgens het WWF}}
{{Kolommen lijst | breedte=21 | aantal=3 | inhoud=
{| style="border:1px solid #CCCCCC; background-color:transparent;" align="center" width="100%"
|width="20%"|
{{legenda|#447821|01. [[{{ecoz|01}}]]}}
{{legenda|#447821|01. [[{{ecoz|01}}]]}}
{{legenda|#D4AA00|02. [[{{ecoz|02}}]]}}
{{legenda|#D4AA00|02. [[{{ecoz|02}}]]}}
Regel 23: Regel 26:
{{legenda|#71C837|04. [[{{ecoz|04}}]]}}
{{legenda|#71C837|04. [[{{ecoz|04}}]]}}
{{legenda|#005500|05. [[{{ecoz|05}}]]}}
{{legenda|#005500|05. [[{{ecoz|05}}]]}}
|width="20%"|
{{legenda|#2CA05A|06. [[{{ecoz|06}}]]}}
{{legenda|#2CA05A|06. [[{{ecoz|06}}]]}}
{{legenda|#FFDD55|07. [[{{ecoz|07}}]]}}
{{legenda|#FFDD55|07. [[{{ecoz|07}}]]}}
Regel 29: Regel 31:
{{legenda|#80B3FF|09. [[{{ecoz|09}}]]}}
{{legenda|#80B3FF|09. [[{{ecoz|09}}]]}}
{{legenda|#C6AFE9|10. [[{{ecoz|10}}]]}}
{{legenda|#C6AFE9|10. [[{{ecoz|10}}]]}}
|width="20%"|
{{legenda|#87DECD|11. [[{{ecoz|11}}]]}}
{{legenda|#87DECD|11. [[{{ecoz|11}}]]}}
{{legenda|#C87137|12. [[{{ecoz|12}}]]}}
{{legenda|#C87137|12. [[{{ecoz|12}}]]}}
{{legenda|#FFF6D5|13. [[{{ecoz|13}}]]}}
{{legenda|#FFF6D5|13. [[{{ecoz|13}}]]}}
{{legenda|#D400AA|14. [[{{ecoz|14}}]]}}
{{legenda|#D400AA|14. [[{{ecoz|14}}]]}}
{{legenda|#ECECEC|Rotsen of ijs}}
{{legenda|#ECECEC|IJs of onbegroeid}}
|}
}}


==Andere indelingen==
== Andere indelingen ==
Het WWF is niet de enige die gepoogd heeft een indeling naar biomen te maken. Er zijn ook andere indelingen, bijvoorbeeld naar vegetatie
Het WWF heeft niet als enige gepoogd een indeling naar biomen te maken. Er zijn ook andere indelingen, bijvoorbeeld naar vegetatie


{{Panorama|Vegetation-no-legend.PNG|850px|Biomen wereldwijd, gedefinieerd naar vegetatie}}
{{Panorama|Vegetation-no-legend.PNG|850px|Biomen wereldwijd, gedefinieerd naar vegetatie}}
{{Kolommen lijst | breedte=12 | aantal=5 | inhoud=
{| style="border:1px solid #CCCCCC; background-color:transparent;" align="center" width="100%"
⚫
{{legenda|#c0c0c0|[[IJskap]]pen en [[poolwoestijn]]en}}
|width="20%"|
⚫
{{legenda|#c0c0c0|[[IJskap|IJskappen]] en [[Poolwoestijn|poolwoestijnen]]}}
{{legenda|#9fd6c9|[[Toendra]]}}
{{legenda|#9fd6c9|[[Toendra]]}}
{{legenda|#006d64|[[Taiga]]}}
{{legenda|#006d64|[[Taiga]]}}
{{legenda|#a4e05d|[[Loofbos]]}}
{{legenda|#a4e05d|[[Loofbos]]}}
|width="20%"|
{{legenda|#f7ec6f|[[Steppe]]}}
{{legenda|#f7ec6f|[[Steppe]]}}
{{legenda|#0d7e0d|[[Subtropisch regenwoud]]}}
{{legenda|#0d7e0d|[[Subtropisch regenwoud]]}}
{{legenda|#907699|[[Mediterraanse vegetatie]]}}
{{legenda|#907699|[[Mediterrane vegetatie]]}}
{{legenda|#6f956f|[[Moessonbos]]}}
{{legenda|#6f956f|[[Moessonbos]]}}
|width="20%"|
{{legenda|#95583c|[[Woestijn|Zandwoestijn]]}}
{{legenda|#95583c|[[Woestijn|Zandwoestijn]]}}
{{legenda|#b97553|[[Rotsgrond]]}}
{{legenda|#b97553|[[Rotsgrond]]}}
{{legenda|#9b8447|[[Droge steppe]]}}
{{legenda|#9b8447|[[Droge steppe]]}}
{{legenda|#deb887|[[Woestijn]]}}
{{legenda|#deb887|[[Woestijn]]}}
|width="20%"|
{{legenda|#cdc954|[[Grassavanne]]}}
{{legenda|#cdc954|[[Grassavanne]]}}
{{legenda|#aca719|[[Boomsavanne]]}}
{{legenda|#aca719|[[Boomsavanne]]}}
{{legenda|#768e34|[[Subtropisch droog bos]]}}
{{legenda|#768e34|[[Subtropisch droog bos]]}}
{{legenda|#005c00|[[Tropisch regenwoud]]}}
{{legenda|#005c00|[[Tropisch regenwoud]]}}
{{legenda|#a7bddb|[[Alpiene zone|Alpiene toendra]]}}
|width="20%"|
{{legenda|#a7bddb|[[Alpinetoendra]]}}
{{legenda|#3c9798|[[Nevelwoud]]}}
⚫
}}
{{legenda|#3c9798|[[Nevelwoud]] }}
⚫
|}


== Zie ook ==
== Zie ook ==
*[[Ecologie van A tot Z]]
* [[Ecologie van A tot Z]]
*[[Biotoop]]
* [[Biotoop]]


{{Appendix|alles|2=
{{Appendix|2=
⚫
*[http://www.worldwildlife.org/science/ecoregions/item1267.html Terrestrische Ecoregio's]
----
{{References}}
{{References}}
⚫
* [https://www.worldwildlife.org/science/ecoregions/item1267.html Terrestrische Ecoregio's]
}}
}}
{{Navigatie biogeografisch}}
{{Navigatie biogeografisch}}

Huidige versie van 22 jul 2024 om 00:14

Zie voor het kunstwerk Bioom van Yasser Ballemans: Bioom (Yasser Ballemans)

Biomen zijn de zes grote vegetatiezones op aarde waar de milieufactoren, in het bijzonder het klimaat en de overheersende vegetatie, vergelijkbaar zijn, en tot op zekere hoogte, ook de hieraan aangepaste dieren en andere organismen.[1][2][3][4]

Klassiek worden zes primaire biomen onderscheiden:

Deze zes biomen kennen een verdere onderverdeling, zoals het sub-bioom tropisch regenwoud, binnen het bioom tropisch bos.

WWF-biomen

[bewerken | brontekst bewerken]
Het aandeel naar oppervlak van de 14 WWF-biomen

Het World Wide Fund for Nature (WWF) onderscheidt 14 biomen.[5] Het grootteaandeel van de 14 biomen varieert. De woestijnen en droge struwelen vormen het grootste bioom, de mangrovebossen het kleinste.

Het WWF verdeelt deze biomen verder in ecoregio's.[6][7]

In de WWF-code van een ecoregio wordt onderstaande nummering gebruikt. Bijvoorbeeld de ecoregio waarin Nederland en Vlaanderen liggen heeft de code PA0402. Het 04 deel daarvan geeft aan dat het bioom ervan tot de Gematigd loofbos en gemengd bos behoort. Het voorvoegsel PA geeft aan dat de ecozone het Palaearctische gebied is.

De indeling naar biomen volgens het WWF
De indeling naar biomen volgens het WWF
■ 06. Taiga
■ 11. Toendra
■ 14. Mangrove
■ IJs of onbegroeid

Andere indelingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Het WWF heeft niet als enige gepoogd een indeling naar biomen te maken. Er zijn ook andere indelingen, bijvoorbeeld naar vegetatie

Biomen wereldwijd, gedefinieerd naar vegetatie
Biomen wereldwijd, gedefinieerd naar vegetatie
■ Toendra
■ Taiga
■ Loofbos
■ Steppe

Zie ook

[bewerken | brontekst bewerken]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bioom&oldid=67859899"