Zeearend: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
red. tijdsbestendiger |
k →België: link Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele app Bewerking via Android-app |
||
| (12 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 17: | Regel 17: | ||
| afbeeldingIItekst = |
| afbeeldingIItekst = |
||
<div style="display:inline-block; text-align:initial; width:auto;"> |
<div style="display:inline-block; text-align:initial; width:auto;"> |
||
Verspreidingsgebied |
Verspreidingsgebied |
||
{{legenda|#00FF00|als [[zomergast]] (lichtgroen)}} |
{{legenda|#00FF00|als [[zomergast]] (lichtgroen)}} |
||
{{legenda|#008100|als [[jaarvogel]] (donkergroen)}} |
{{legenda|#008100|als [[jaarvogel]] (donkergroen)}} |
||
| Regel 24: | Regel 24: | ||
}} |
}} |
||
De '''zeearend''' (''Haliaeetus albicilla''), soms '''Europese zeearend''' of '''witstaartzeearend''' genoemd, is een [[Roofvogels|roofvogel]] uit de [[Familie (biologie)|familie]] |
De '''zeearend''' (''Haliaeetus albicilla''), soms '''Europese zeearend''' of '''witstaartzeearend''' genoemd, is een [[Roofvogels|roofvogel]] uit de [[Familie (biologie)|familie]] van de [[havikachtigen]] (Accipitridae). De wetenschappelijke naam van de soort werd als ''Falco albicilla'' in 1758 gepubliceerd door [[Carl Linnaeus]] in de tiende editie van ''[[Systema naturae]]''.<ref>{{la}}{{aut|Linnaeus, C.}} (1758). [https://biodiversitylibrary.org/page/726996 ''Systema naturae'' ed. 10: 89]</ref> Het is de grootste roofvogel van Noord-[[Europa (werelddeel)|Europa]].<ref>[https://web.archive.org/web/20201215074957/http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i001030.html De zeearend in Nederland], Natuurinformatie ([[Internet Archive]])</ref><ref>[https://www.nederlandsesoorten.nl/linnaeus_ng/app/views/species/nsr_taxon.php?id=139474 Zeearend ''Haliaeetus albicilla''] in het Nederlands Soortenregister</ref> |
||
== Uiterlijke kenmerken == |
== Uiterlijke kenmerken == |
||
| Regel 33: | Regel 33: | ||
== Voedsel == |
== Voedsel == |
||
Het voedsel van de zeearend bestaat uit vis, (water)vogels, kleine zoogdieren en aas. Soms stelen ze voedsel van andere roofvogels. |
Het voedsel van de zeearend bestaat uit vis, (water)vogels, kleine zoogdieren en aas. Soms stelen ze voedsel van andere roofvogels. |
||
[[Bestand:Zeearend op gans als prooi-4961963.webm|thumb|none|Een zeearend eet van een gevangen gans]] |
[[Bestand:Zeearend op gans als prooi-4961963.webm|thumb|none|Een zeearend eet van een gevangen gans.]] |
||
== Vijanden == |
== Vijanden == |
||
| Regel 40: | Regel 41: | ||
== Voortplanting == |
== Voortplanting == |
||
Zeearenden zijn [[sociaal dier|sociaal levende dieren]] zonder territorium. Ze kunnen rustig naast elkaar broeden. Eieren leggen ze in hoge nesten, meestal in bomen bij moerasgebieden of op een steile rotswand langs kustgebieden. Het legsel bestaat meestal uit twee of drie witte eieren. |
Zeearenden zijn [[sociaal dier|sociaal levende dieren]] zonder territorium. Ze kunnen rustig naast elkaar broeden. Eieren leggen ze in hoge nesten, meestal in bomen bij moerasgebieden of op een steile rotswand langs kustgebieden. Het legsel bestaat meestal uit twee of drie witte eieren. |
||
[[Bestand:Zittende en vliegende zeearenden van verschillende leeftijden-4961975.webm|thumb|none|Zeearenden van verschillende leeftijden]] |
[[Bestand:Zittende en vliegende zeearenden van verschillende leeftijden-4961975.webm|thumb|none|Zeearenden van verschillende leeftijden]] |
||
| Regel 47: | Regel 49: | ||
Er worden twee ondersoorten onderscheiden: |
Er worden twee ondersoorten onderscheiden: |
||
* '' |
* ''Haliaeetus albicilla albicilla'': van Europa en noordelijk Azië tot [[India]] en China, |
||
* '' |
* ''Haliaeetus albicilla groenlandicus'': in [[Groenland]]. |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
| Regel 57: | Regel 59: | ||
| Azerbeidzjan || 5-10 |
| Azerbeidzjan || 5-10 |
||
|- |
|- |
||
| België || |
| België || 1 |
||
|- |
|- |
||
| Bosnië en Herzegovina || 25-50 |
| Bosnië en Herzegovina || 25-50 |
||
| Regel 127: | Regel 129: | ||
| caption2 = Eerste vliegpoging |
| caption2 = Eerste vliegpoging |
||
}} |
}} |
||
Na een afwezigheid van verscheidene eeuwen in Nederland werd in 2006 weer een succesvolle broedpoging geconstateerd, in de [[Oostvaardersplassen]].<ref>[https://www.nrc.nl/nieuws/2006/05/22/zeearend-broedt-in-nederland-11133144-a445062 Zeearend broedt in Nederland], ''[[NRC Handelsblad|NRC]]'', 22 mei 2006</ref> Het zeearendenpaar lijkt zich blijvend in dit gebied te hebben gevestigd, en daarmee in Nederland; sinds 2006 wordt er ieder jaar succesvol gebroed.<ref>[https://www.nu.nl/overig/2253756/zeldzame-zeearend-verovert-nederland.html Zeldzame zeearend verovert Nederland], [[NU.nl]], 24 mei 2010</ref> Na mislukte broedpogingen elders in 2010, onder meer in het [[Lauwersmeer]]gebied,<ref>[https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zeearend-nestelt-zich-in-nederland~ba8a5281/ Zeearend nestelt zich in Nederland], ''[[de Volkskrant]]'', 24 maart 2010</ref> nam het aantal geslaagde broedpogingen toe en nestelden zeearenden op verschillende plaatsen in Noord-Nederland en de Zeeuws-Zuid-Hollandse delta, zoals in de [[Biesbosch]], de [[Slikken van de Heen (Tholen)|Slikken van de Heen]],<ref>[https://web.archive.org/web/20140310142843/http://www.lc.nl/friesland/regio/article13579953.ece/Jonge-zeearend-in-Lauwersmeer Jonge zeearend in Lauwersmeer], ''[[Leeuwarder Courant]]'', 18 mei 2011 (Internet Archive))</ref><ref>[https://www.destentor.nl/dronten/jonge-zeearenden-geringd-bij-biddinghuizen~ad55461b/ Jonge zeearenden geringd bij Biddinghuizen], ''[[De Stentor]]'', 24 mei 2018</ref><ref>[https://www.boswachtersblog.nl/oostvaardersplassen/2017/05/19/voor-de-11e-keer-zeearenden-geringd-in-de-oostvaardersplassen/ Voor de 11e keer zeearenden geringd in de Oostvaardersplassen], boswachtersblog.nl, 19 mei 2017</ref><ref>[https://nos.nl/artikel/2227268-europese-zeearend-krijgt-jongen-in-zeeland-dit-is-gaaf.html Europese zeearend krijgt jongen in Zeeland, 'dit is gaaf'], [[Nederlandse Omroep Stichting|NOS]], 14 april 2018</ref> [[Nationaal Park De Oude Venen|De Oude Venen]]<ref>[https://web.archive.org/web/20180530040031/https://www.itfryskegea.nl/opnieuw-jonge-zeearenden-in-nationaal-park-de-alde-feanen/ Jonge zeearend geboren in natuurgebied de Alde Feanen], [[It Fryske Gea]], 7 mei 2018 (Internet Archive)</ref> en het [[Zuidlaardermeer]].<ref>[https://www.rtvnoord.nl/nieuws/177878/eerste-groningse-zeearend-geboren Eerste Groningse zeearend geboren], [[RTV Noord]], 9 mei 2017</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20160703034425/http://www.staatsbosbeheer.nl/over-staatsbosbeheer/dossiers/zeearend/feiten-en-cijfers Feiten en cijfers - Dossier: Zeearend] februari 2017, [[Staatsbosbeheer]] (Internet Archive)</ref> |
Na een afwezigheid van verscheidene eeuwen in Nederland werd in 2006 weer een succesvolle broedpoging geconstateerd, in de [[Oostvaardersplassen]].<ref>[https://www.nrc.nl/nieuws/2006/05/22/zeearend-broedt-in-nederland-11133144-a445062 Zeearend broedt in Nederland], ''[[NRC Handelsblad|NRC]]'', 22 mei 2006</ref> Het zeearendenpaar lijkt zich blijvend in dit gebied te hebben gevestigd, en daarmee in Nederland; sinds 2006 wordt er ieder jaar succesvol gebroed.<ref>[https://www.nu.nl/overig/2253756/zeldzame-zeearend-verovert-nederland.html Zeldzame zeearend verovert Nederland], [[NU.nl]], 24 mei 2010</ref> Na mislukte broedpogingen elders in 2010, onder meer in het [[Lauwersmeer]]gebied,<ref>[https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zeearend-nestelt-zich-in-nederland~ba8a5281/ Zeearend nestelt zich in Nederland], ''[[de Volkskrant]]'', 24 maart 2010</ref> nam het aantal geslaagde broedpogingen toe en nestelden zeearenden op verschillende plaatsen in Noord-Nederland en de Zeeuws-Zuid-Hollandse delta, zoals in de [[Biesbosch]], de [[Slikken van de Heen (Tholen)|Slikken van de Heen]],<ref>[https://web.archive.org/web/20140310142843/http://www.lc.nl/friesland/regio/article13579953.ece/Jonge-zeearend-in-Lauwersmeer Jonge zeearend in Lauwersmeer], ''[[Leeuwarder Courant]]'', 18 mei 2011 (Internet Archive))</ref><ref>[https://www.destentor.nl/dronten/jonge-zeearenden-geringd-bij-biddinghuizen~ad55461b/ Jonge zeearenden geringd bij Biddinghuizen], ''[[De Stentor]]'', 24 mei 2018</ref><ref>[https://www.boswachtersblog.nl/oostvaardersplassen/2017/05/19/voor-de-11e-keer-zeearenden-geringd-in-de-oostvaardersplassen/ Voor de 11e keer zeearenden geringd in de Oostvaardersplassen], boswachtersblog.nl, 19 mei 2017</ref><ref>[https://nos.nl/artikel/2227268-europese-zeearend-krijgt-jongen-in-zeeland-dit-is-gaaf.html Europese zeearend krijgt jongen in Zeeland, 'dit is gaaf'], [[Nederlandse Omroep Stichting|NOS]], 14 april 2018</ref> [[Nationaal Park De Oude Venen|De Oude Venen]]<ref>[https://web.archive.org/web/20180530040031/https://www.itfryskegea.nl/opnieuw-jonge-zeearenden-in-nationaal-park-de-alde-feanen/ Jonge zeearend geboren in natuurgebied de Alde Feanen], [[It Fryske Gea]], 7 mei 2018 (Internet Archive)</ref> en het [[Zuidlaardermeer]].<ref>[https://www.rtvnoord.nl/nieuws/177878/eerste-groningse-zeearend-geboren Eerste Groningse zeearend geboren], [[RTV Noord]], 9 mei 2017</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20160703034425/http://www.staatsbosbeheer.nl/over-staatsbosbeheer/dossiers/zeearend/feiten-en-cijfers Feiten en cijfers - Dossier: Zeearend] februari 2017, [[Staatsbosbeheer]] (Internet Archive)</ref> |
||
Daarnaast wordt de zeearend waargenomen op andere plaatsen, bijvoorbeeld op [[Tiengemeten]]<ref>[https://web.archive.org/web/20180621170952/https://www.natuurmonumenten.nl/natuurgebieden/tiengemeten/nieuws/zeearenden-op-tiengemeten-voor-het-eerst-aan-het-nestelen Zeearenden op Tiengemeten voor het eerst aan het nestelen!], [[Natuurmonumenten]], 11 maart 2017 (Internet Archive)</ref> en in de [[Gelderse Poort (natuurgebied)|Gelderse Poort]].<ref>[https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=19556 Zeearend overzomert in de Gelderse Poort], [[Nature Today]], 15 juni 2014</ref> In 2019 werden ten minste veertien zeearenden op Nederlandse bodem geboren.<ref>[https://www.nu.nl/dieren/5947308/nederlandse-zeearenden-voor-het-eerst-uitgerust-met-gps-zender.html Zeearend in Nederland met gps-zender. Nu.nl 21 juni 2019]</ref>Tussen 2006 en 2020 groeide de Nederlandse populatie tot twintig broedparen, deze brachten in totaal circa 100 nakomelingen voort. |
Daarnaast wordt de zeearend waargenomen op andere plaatsen, bijvoorbeeld op [[Tiengemeten]]<ref>[https://web.archive.org/web/20180621170952/https://www.natuurmonumenten.nl/natuurgebieden/tiengemeten/nieuws/zeearenden-op-tiengemeten-voor-het-eerst-aan-het-nestelen Zeearenden op Tiengemeten voor het eerst aan het nestelen!], [[Natuurmonumenten]], 11 maart 2017 (Internet Archive)</ref> en in de [[Gelderse Poort (natuurgebied)|Gelderse Poort]].<ref>[https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=19556 Zeearend overzomert in de Gelderse Poort], [[Nature Today]], 15 juni 2014</ref> In 2019 werden ten minste veertien zeearenden op Nederlandse bodem geboren.<ref>[https://www.nu.nl/dieren/5947308/nederlandse-zeearenden-voor-het-eerst-uitgerust-met-gps-zender.html Zeearend in Nederland met gps-zender. Nu.nl 21 juni 2019]</ref> Tussen 2006 en 2020 groeide de Nederlandse populatie tot twintig broedparen, deze brachten in totaal circa 100 nakomelingen voort. |
||
=== België === |
=== België === |
||
De zeearend werd tot 2022 niet nestelend aangetroffen in België.<ref>[https://www.natuurpunt.be/pagina/zeearend Zeearend], [[Natuurpunt]]</ref><ref>[https://waarnemingen.be/species/353/maps/?start_date=2005-01-01 Zeearend - ''Haliaeetus albicilla''], [[Waarnemingen.be]] (waarnemingen in België sinds 2005)</ref> Wel wordt er sinds 2019 met regelmaat een adult paar in de Scheldevallei waargenomen. |
De zeearend werd tot 2022 niet nestelend aangetroffen in België.<ref>[https://www.natuurpunt.be/pagina/zeearend Zeearend], [[Natuurpunt]]</ref><ref>[https://waarnemingen.be/species/353/maps/?start_date=2005-01-01 Zeearend - ''Haliaeetus albicilla''], [[Waarnemingen.be]] (waarnemingen in België sinds 2005)</ref> Wel wordt er sinds 2019 met regelmaat een adult paar in de Scheldevallei waargenomen. |
||
In 2024 was er een eerste broedpaar ooit in België, voor zover bekend,<ref>https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/03/15/koppel-zeearenden-aan-het-broeden-in-natuurgebied-blankaert-woum/</ref> nadat het in 2023 een nest bouwde in [[De Blankaart]].<ref>{{Citeer web |url=https://www.natuurpunt.be/nieuws/betty-en-paul-koppel-zeearenden-van-de-blankaart-bouwen-nest-20231023 |titel=Betty en Paul, koppel zeearenden van de Blankaart, bouwen nest! |bezochtdatum=2023-10-23 |werk=Natuurpunt |archiefurl=https://web.archive.org/web/20231023191500/https://www.natuurpunt.be/nieuws/betty-en-paul-koppel-zeearenden-van-de-blankaart-bouwen-nest-20231023|archiefdatum=2023-10-23}}</ref> In april 2024 kwamen twee kuikens uit hun ei. De West-Vlaamse acteurs [[Maaike Cafmeyer]] en [[Wim Willaert]] werden [[meter (peterschap)|meter]] en peter.<ref>https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/30/bekijk-2-kuikens-van-zeearenden-komen-voor-het-eerst-piepen-in/</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/18/eerste-zeearend-geboren-in-natuurgebied-de-blankaert-in-woumen/ |titel=Zeearend geboren in natuurgebied De Blankaart in Woumen: een primeur in België |datum=2024-04-18 |bezochtdatum=2024-04-18 |werk=vrtnws.be |archiefurl=https://web.archive.org/web/20240418193422/https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/18/eerste-zeearend-geboren-in-natuurgebied-de-blankaert-in-woumen/|archiefdatum=2024-04-18}}</ref> |
|||
=== Duitsland === |
=== Duitsland === |
||
| Regel 147: | Regel 152: | ||
== Externe links == |
== Externe links == |
||
* |
* {{Citeer web |archiefurl=https://web.archive.org/web/20070310222837/http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=vogels&record=Haliaeetus+albicilla |archiefdatum=10-03-2007 |dodeurl=ja |url=http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=vogels&record=Haliaeetus+albicilla |website=SoortenBank.nl |titel=Zeearend (Haliaeetus albicilla)}} |
||
* |
* {{Citeer web |url=https://www.werkgroepzeearend.nl/ |titel=Werkgroep Zeearend Nederland}} |
||
* {{ |
* {{Observation.org taxon |domein=waarneming.nl}} |
||
* {{Observation.org taxon |domein=waarnemingen.be}} |
|||
* [https://web.archive.org/web/20060221192055/http://www.ivnvechtplassen.org/ivn_vogels_niet_vechtstreek/Zeearend_Haliaeetus-albicilla.html Verhaal vanuit de Vechtstreek, IVN Vecht & Plassengebied, 1998] ([[Internet Archive]]) |
|||
* {{Observation.org taxon}} |
|||
| ⚫ | |||
* {{Citeer web |archiefurl=https://web.archive.org/web/20060221192055/http://www.ivnvechtplassen.org/ivn_vogels_niet_vechtstreek/Zeearend_Haliaeetus-albicilla.html |archiefdatum=21-02-2006 |dodeurl=ja |url=http://www.ivnvechtplassen.org/ivn_vogels_niet_vechtstreek/Zeearend_Haliaeetus-albicilla.html |titel=Kennis der Natuur - Zeearend (Haliaeetus albicilla) |website=IVN Vecht & Plassengebied}} |
|||
| ⚫ | |||
{{Appendix}} |
{{Appendix}} |
||
{{Taxonbalk}} |
|||
[[Categorie:Havikachtigen]] |
[[Categorie:Havikachtigen]] |
||
[[Categorie:Dier uit het Palearctisch gebied]] |
[[Categorie:Dier uit het Palearctisch gebied]] |
||
Huidige versie van 30 apr 2024 om 11:53
Dit artikel gaat over de soort Haliaeetus albicilla. Zie de pagina zeearenden voor andere soorten uit het geslacht Haliaeetus, of de pagina zeearend (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van 'zeearend'.
| Zeearend IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2021) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Haliaeetus albicilla (Linnaeus, 1758) Originele combinatie Falco albicilla | |||||||||||||
| |||||||||||||
Verspreidingsgebied ■ als zomergast (lichtgroen)
■ als jaarvogel (donkergroen)
■ als wintergast (blauw)
| |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Zeearend op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
De zeearend (Haliaeetus albicilla), soms Europese zeearend of witstaartzeearend genoemd, is een roofvogel uit de familie van de havikachtigen (Accipitridae). De wetenschappelijke naam van de soort werd als Falco albicilla in 1758 gepubliceerd door Carl Linnaeus in de tiende editie van Systema naturae.[2] Het is de grootste roofvogel van Noord-Europa.[3][4]
Uiterlijke kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De lengte van een volwassen zeearend bedraagt 70 tot 92 cm, de vleugelspanwijdte is 200 tot 250 cm en het gewicht 3,1 tot 7,5 kg. Een zeearend kan tot 20 jaar oud worden.
Vanwege de grote spanwijdte wordt de zeearend ook wel de 'vliegende deur' genoemd. Buiten zijn enorme spanwijdte vallen zijn grote gele snavel, de diep gevingerde vleugels en zijn witte staart op. Jonge exemplaren hebben die witte staart overigens niet.
Voedsel
[bewerken | brontekst bewerken]Het voedsel van de zeearend bestaat uit vis, (water)vogels, kleine zoogdieren en aas. Soms stelen ze voedsel van andere roofvogels.
Vijanden
[bewerken | brontekst bewerken]Volwassen zeearenden hebben eigenlijk geen natuurlijke vijanden, afgezien van de mens. Eieren en kuikens lopen echter het risico door roofdieren te worden buitgemaakt.
Voortplanting
[bewerken | brontekst bewerken]Zeearenden zijn sociaal levende dieren zonder territorium. Ze kunnen rustig naast elkaar broeden. Eieren leggen ze in hoge nesten, meestal in bomen bij moerasgebieden of op een steile rotswand langs kustgebieden. Het legsel bestaat meestal uit twee of drie witte eieren.
Verspreiding
[bewerken | brontekst bewerken]Oorspronkelijk kwam de zeearend in geheel Europa voor, maar op veel plaatsen zijn de aantallen sterk teruggelopen of is de soort verdwenen, vooral in Midden- en Zuid-Europa. Wel nemen de aantallen in veel landen in de eenentwintigste eeuw weer sterk toe. Zo is in Denemarken het aantal broedparen toegenomen van een broedpaar in 1995 tot 152 in 2021. In Nederland waren er volgens SOVON in 2022 dertig broedparen. De zeearend komt voor in een band over Rusland naar Azië, waar hij van de Golf van Anadyr tot het noordoosten van China leeft.
Er worden twee ondersoorten onderscheiden:
- Haliaeetus albicilla albicilla: van Europa en noordelijk Azië tot India en China,
- Haliaeetus albicilla groenlandicus: in Groenland.
| Europees land | Aantal broedparen |
|---|---|
| Albanië | 0-1 |
| Azerbeidzjan | 5-10 |
| België | 1 |
| Bosnië en Herzegovina | 25-50 |
| Bulgarije | 12-14 |
| Denemarken | 152 (2021) |
| Duitsland | 700 (2019) |
| Estland | 90 |
| Europees Rusland | 1000-2000 |
| Finland | 250 |
| Georgië | 1-2 |
| Griekenland | 6 |
| Groot-Brittannië | 31 |
| Hongarije | 97-105 |
| IJsland | 43 |
| Kroatië | 80-100 |
| Letland | 25 |
| Litouwen | 65 |
| Macedonië | 0 |
| Montenegro | 0 |
| Nederland | 30 (2022) |
| Noorwegen | ca. 2000 |
| Oekraïne | 80-100 |
| Oostenrijk | 4 |
| Polen | 660 |
| Roemenië | 28-33 |
| Servië | 40-60 |
| Slovenië | 1-3 |
| Slowakije | 2-5 |
| Tsjechië | 25-30 |
| Turkije | 8-15 |
| Wit-Rusland | 85-105 |
| Zweden | 700 |
Nederland
[bewerken | brontekst bewerken]
Het eerste zeearendjong (2006)
Eerste vliegpoging
Na een afwezigheid van verscheidene eeuwen in Nederland werd in 2006 weer een succesvolle broedpoging geconstateerd, in de Oostvaardersplassen.[5] Het zeearendenpaar lijkt zich blijvend in dit gebied te hebben gevestigd, en daarmee in Nederland; sinds 2006 wordt er ieder jaar succesvol gebroed.[6] Na mislukte broedpogingen elders in 2010, onder meer in het Lauwersmeergebied,[7] nam het aantal geslaagde broedpogingen toe en nestelden zeearenden op verschillende plaatsen in Noord-Nederland en de Zeeuws-Zuid-Hollandse delta, zoals in de Biesbosch, de Slikken van de Heen,[8][9][10][11] De Oude Venen[12] en het Zuidlaardermeer.[13][14] Daarnaast wordt de zeearend waargenomen op andere plaatsen, bijvoorbeeld op Tiengemeten[15] en in de Gelderse Poort.[16] In 2019 werden ten minste veertien zeearenden op Nederlandse bodem geboren.[17] Tussen 2006 en 2020 groeide de Nederlandse populatie tot twintig broedparen, deze brachten in totaal circa 100 nakomelingen voort.
België
[bewerken | brontekst bewerken]De zeearend werd tot 2022 niet nestelend aangetroffen in België.[18][19] Wel wordt er sinds 2019 met regelmaat een adult paar in de Scheldevallei waargenomen.
In 2024 was er een eerste broedpaar ooit in België, voor zover bekend,[20] nadat het in 2023 een nest bouwde in De Blankaart.[21] In april 2024 kwamen twee kuikens uit hun ei. De West-Vlaamse acteurs Maaike Cafmeyer en Wim Willaert werden meter en peter.[22][23]
Duitsland
[bewerken | brontekst bewerken]In Duitsland telde men in 2019 ruim 700 broedparen. Tussen 2002 en 2019 werden er 158 zeearenden het slachtoffer van windturbines.
Status wereldwijd
[bewerken | brontekst bewerken]De grootte van de totale populatie wordt geschat op 20-60 duizend volwassen vogels. Op de Rode lijst van de IUCN heeft deze soort de status niet bedreigd.[1]
Afbeeldingen
[bewerken | brontekst bewerken]-
Vliegende zeearend (volwassen) -
Close-up jonge zeearend -
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Zeearend (Haliaeetus albicilla). SoortenBank.nl. Gearchiveerd op 10-03-2007.
- Werkgroep Zeearend Nederland.
- Zeearend op Waarneming.nl
- Zeearend op Waarnemingen.be
- Zeearend op Observation.org
- Kennis der Natuur - Zeearend (Haliaeetus albicilla). IVN Vecht & Plassengebied. Gearchiveerd op 21-02-2006.
- Zeearendjong in de Oostvaardersplassen in 2006, een korte documentaire van Enting Films]. youtube.com.
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑ a b (en) Zeearend op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ (la) Linnaeus, C. (1758). Systema naturae ed. 10: 89
- ↑ De zeearend in Nederland, Natuurinformatie (Internet Archive)
- ↑ Zeearend Haliaeetus albicilla in het Nederlands Soortenregister
- ↑ Zeearend broedt in Nederland, NRC, 22 mei 2006
- ↑ Zeldzame zeearend verovert Nederland, NU.nl, 24 mei 2010
- ↑ Zeearend nestelt zich in Nederland, de Volkskrant, 24 maart 2010
- ↑ Jonge zeearend in Lauwersmeer, Leeuwarder Courant, 18 mei 2011 (Internet Archive))
- ↑ Jonge zeearenden geringd bij Biddinghuizen, De Stentor, 24 mei 2018
- ↑ Voor de 11e keer zeearenden geringd in de Oostvaardersplassen, boswachtersblog.nl, 19 mei 2017
- ↑ Europese zeearend krijgt jongen in Zeeland, 'dit is gaaf', NOS, 14 april 2018
- ↑ Jonge zeearend geboren in natuurgebied de Alde Feanen, It Fryske Gea, 7 mei 2018 (Internet Archive)
- ↑ Eerste Groningse zeearend geboren, RTV Noord, 9 mei 2017
- ↑ Feiten en cijfers - Dossier: Zeearend februari 2017, Staatsbosbeheer (Internet Archive)
- ↑ Zeearenden op Tiengemeten voor het eerst aan het nestelen!, Natuurmonumenten, 11 maart 2017 (Internet Archive)
- ↑ Zeearend overzomert in de Gelderse Poort, Nature Today, 15 juni 2014
- ↑ Zeearend in Nederland met gps-zender. Nu.nl 21 juni 2019
- ↑ Zeearend, Natuurpunt
- ↑ Zeearend - Haliaeetus albicilla, Waarnemingen.be (waarnemingen in België sinds 2005)
- ↑ https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/03/15/koppel-zeearenden-aan-het-broeden-in-natuurgebied-blankaert-woum/
- ↑ Betty en Paul, koppel zeearenden van de Blankaart, bouwen nest!. Natuurpunt. Gearchiveerd op 23 oktober 2023. Geraadpleegd op 23 oktober 2023.
- ↑ https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2024/04/30/bekijk-2-kuikens-van-zeearenden-komen-voor-het-eerst-piepen-in/
- ↑ Zeearend geboren in natuurgebied De Blankaart in Woumen: een primeur in België. vrtnws.be (18 april 2024). Gearchiveerd op 18 april 2024. Geraadpleegd op 18 april 2024.