Naar inhoud springen

X-klasse: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Wutsje (overleg | bijdragen)
moderatoren
106.002 bewerkingen
k →Inzet: fix
k Ombouw ISBN naar sjabloon ivm uitschakeling magische link
(21 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Image:X-craft admiral boarding (IWM FL 021832).jpg|thumb|right|200px|X craft in de haven van [[Portsmouth]]]]
[[Bestand:X24 view from side.jpg|thumb|De enige bewaarde X24 in het [[Royal Navy Submarine Museum]]]]
[[Image:X-craft engine room (IWM A 026933).jpg|thumb|right|200px|X-craft, [[Machinekamer (schip)|machinekamer]]]]
[[Bestand:X-craft admiral boarding (IWM FL 021832).jpg|thumb|X-craft in de haven van [[Portsmouth (Engeland)|Portsmouth]]]]
[[Bestand:X-craft engine room (IWM A 026933).jpg|thumb|[[Machinekamer (schip)|Machinekamer]] van de X-craft]]
De '''X-klasse''' ([[Engels]]: ''X class'' of ''X-craft'') was de aanduiding van een klasse [[onderzeeboot|mini-onderzeeboten]] van de [[Royal Navy|Britse marine]].
De '''X-klasse''' ([[Engels]]: ''X class'' of ''X-craft'') was de aanduiding van een klasse [[onderzeeboot|mini-onderzeeboten]] van de [[Royal Navy|Britse marine]]. Het 12e flottielje had zijn thuisbasis in [[Loch Cairnbawn]] in het noordwesten van [[Schotland]].


== Beschrijving ==
== Beschrijving ==
De X-klasse-onderzeeërs werden gebouwd in 1943 en 1944 en waren met name bestemd voor het uitvoeren van sabotage-acties tegen vijandelijke doelen. De naamgeving hing samen met de bij de Royal Navy gebruikelijke lettervolgorde van onderzeërklassen. Eerst werden twee [[prototype]]s gebouwd. Daarna volgden twaalf exemplaren van het type ''X5'' (met een lengte van 15,72 meter en een [[waterverplaatsing]] van circa 30 ton) en achttien exemplaren van het licht afwijkende type ''XE'' (met een lengte van 16,15 meter en een waterverplaatsing van circe 34 ton). De schepen hadden twee respectievelijk drie bemanningsleden en konden tevens plaats bieden aan twee [[Duiker (beroep)|duikers]]. De bewapening bestond uit twee explosieve ladingen die aan weerszijden van de romp werden meegevoerd. Deze moesten aan het doel bevestigd worden of in de nabijheid daarvan achtergelaten, waarna ze met een tijdsontsteking tot ontploffing werden gebracht.
De X-klasse-onderzeeërs werden gebouwd in 1943 en 1944 en waren met name bestemd voor het uitvoeren van sabotage-acties tegen vijandelijke doelen. De naamgeving hing samen met de bij de Royal Navy gebruikelijke lettervolgorde van onderzeeërklassen. Eerst werden twee [[prototype]]s gebouwd. Daarna volgden twaalf exemplaren van het type ''X5'' (met een lengte van 15,72 meter en een [[waterverplaatsing]] van circa 30 ton) en 18 exemplaren van het licht afwijkende type ''XE'' (met een lengte van 16,15 meter en een waterverplaatsing van circa 34 ton).


De schepen hadden twee respectievelijk drie bemanningsleden en konden tevens plaats bieden aan twee [[Duiker (beroep)|duikers]]. De bewapening bestond uit twee explosieve ladingen die aan weerszijden van de romp werden meegevoerd. Deze moesten onder het doel gelegd worden, waarna ze met een tijdontsteking tot ontploffing werden gebracht.
De geringe [[actieradius]] - in theorie 1300 [[zeemijl]]en (ruim 2400 km) boven water, doch slechts 80 zeemijlen (nog geen 150 km) onder water - maakte het noodzakelijk, de X-craft tot in de nabijheid van het aan te vallen doel te slepen. Ook de geringe zeewaardigheid van de X-craft vergrootte de inzetbaarheid niet.

De geringe [[actieradius]] en zeewaardigheid maakte het noodzakelijk, de X-craft tot in de nabijheid van het aan te vallen doel te slepen.


== Inzet ==
== Inzet ==
In september 1943 werden zes X-crafts ingezet bij een aanval op de Duitse [[slagschip|slagschepen]] [[Tirpitz (slagschip)|Tirpitz]] en [[Scharnhorst]] in de [[Kaa Fjord]] in [[Noorwegen]]. De aanval was gedeeltelijk een succes, aangezien de Tirpitz zodanig werd beschadigd dat het tot april 1944 duurde eer de reparaties voltooid waren. Alle X-crafts gingen echter verloren. Bij de voorbereiding van de [[Landing in Normandië|geallieerde landing]] in [[Normandië]] werden twee X-crafts ingezet bij de navigatie voor de geallieerde landingsvloot. De bemanning van de X-crafts werd voor de door hen betoonde moed onderscheiden met diverse medailles, waaronder (viermaal) het [[Victoria Cross]].
In september 1943 werden zes X-crafts van het 12e flottielje ingezet bij [[Operatie Source]], een aanval op de Duitse [[slagschip|slagschepen]] [[Tirpitz (slagschip)|''Tirpitz'']] en ''[[Scharnhorst]]'' en de zware kruiser [[Deutschland (pantserschip)|''Lutzow'']] in de [[Kaa Fjord]] in [[Noorwegen]]. De aanval was een succes, aangezien de ''Tirpitz'' zwaar werd beschadigd en tot april 1944 buiten gevecht gesteld was. Alle X-crafts gingen echter verloren.<ref>Grove, pp. 123-131</ref>


Bij de voorbereiding van de [[Landing in Normandië|geallieerde landing]] in [[Normandië]] werden twee X-crafts ingezet bij de navigatie voor de geallieerde landingsvloot.
⚫
''X.24'' is bewaard gebleven en is tentoongesteld in het ''RN Submarine Museum'' in [[Gosport]], [[Engeland]].


In 1945 werd een aanval uitgevoerd op de Japanse zware kruisers ''Myoko'' en ''Takao'' te Singapore.<ref>Grove, p. 127</ref>
{{Bronnen|bronvermelding=

⚫
* J Flack, ''100 Years of Royal Navy Submarines'', Shrewsbury 2002, ISBN 1 84037 300 8, pp. 132-139
Bemanningen van de X-crafts werd voor de door hen betoonde moed onderscheiden met diverse medailles, waaronder (viermaal) het [[Victoria Cross]].
}}

⚫
De ''X24'' is bewaard gebleven en is tentoongesteld in het [[Royal Navy Submarine Museum]] in [[Gosport (Hampshire)|Gosport]], [[Engeland]].

== Referenties ==
{{References}}

== Bronnen ==
⚫
* {{Aut|J Flack}}, ''100 Years of Royal Navy Submarines'', Shrewsbury 2002, {{ISBN|1 84037 300 8}}, pp. 132-139
* {{Citeer boek |titel=Sea Battles in close-up : World War 2 Volume 2 |achternaam=Grove |voornaam=Eric |url=https://archive.org/details/seabattlesinclos0000grov |taal=en |uitgever=Ian Allen ltd |datum=1993 |isbn=0-7110-2118-X}}


[[Categorie:Onderzeebootklasse]]
[[Categorie:Onderzeebootklasse]]
[[Categorie:Britse marine]]
[[Categorie:Britse marine]]

[[de:X-Klasse]]
[[en:X class submarine]]
[[fr:Classe X]]
[[it:Classe X (sommergibile Regno Unito)]]

Versie van 27 feb 2024 20:51

De enige bewaarde X24 in het Royal Navy Submarine Museum
X-craft in de haven van Portsmouth
Machinekamer van de X-craft

De X-klasse (Engels: X class of X-craft) was de aanduiding van een klasse mini-onderzeeboten van de Britse marine. Het 12e flottielje had zijn thuisbasis in Loch Cairnbawn in het noordwesten van Schotland.

Beschrijving

De X-klasse-onderzeeërs werden gebouwd in 1943 en 1944 en waren met name bestemd voor het uitvoeren van sabotage-acties tegen vijandelijke doelen. De naamgeving hing samen met de bij de Royal Navy gebruikelijke lettervolgorde van onderzeeërklassen. Eerst werden twee prototypes gebouwd. Daarna volgden twaalf exemplaren van het type X5 (met een lengte van 15,72 meter en een waterverplaatsing van circa 30 ton) en 18 exemplaren van het licht afwijkende type XE (met een lengte van 16,15 meter en een waterverplaatsing van circa 34 ton).

De schepen hadden twee respectievelijk drie bemanningsleden en konden tevens plaats bieden aan twee duikers. De bewapening bestond uit twee explosieve ladingen die aan weerszijden van de romp werden meegevoerd. Deze moesten onder het doel gelegd worden, waarna ze met een tijdontsteking tot ontploffing werden gebracht.

De geringe actieradius en zeewaardigheid maakte het noodzakelijk, de X-craft tot in de nabijheid van het aan te vallen doel te slepen.

Inzet

In september 1943 werden zes X-crafts van het 12e flottielje ingezet bij Operatie Source, een aanval op de Duitse slagschepen Tirpitz en Scharnhorst en de zware kruiser Lutzow in de Kaa Fjord in Noorwegen. De aanval was een succes, aangezien de Tirpitz zwaar werd beschadigd en tot april 1944 buiten gevecht gesteld was. Alle X-crafts gingen echter verloren.[1]

Bij de voorbereiding van de geallieerde landing in Normandië werden twee X-crafts ingezet bij de navigatie voor de geallieerde landingsvloot.

In 1945 werd een aanval uitgevoerd op de Japanse zware kruisers Myoko en Takao te Singapore.[2]

Bemanningen van de X-crafts werd voor de door hen betoonde moed onderscheiden met diverse medailles, waaronder (viermaal) het Victoria Cross.

De X24 is bewaard gebleven en is tentoongesteld in het Royal Navy Submarine Museum in Gosport, Engeland.

Referenties

  1. ↑ Grove, pp. 123-131
  2. ↑ Grove, p. 127

Bronnen

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=X-klasse&oldid=67108860"