Bosmuizen: verschil tussen versies
k robot Erbij: es:Apodemus |
Opmaak |
||
(19 tussenliggende versies door 16 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Taxobox zoogdier |
{{Taxobox zoogdier |
||
| fossiel=Laat-[[Mioceen]] tot heden |
| fossiel = Laat-[[Mioceen]] tot heden |
||
| afbeelding= |
| afbeelding = 180429-Waldmaus-01.jpg |
||
| afbeeldingtekst=[[Bosmuis]] (''Apodemus sylvaticus'') |
| afbeeldingtekst = [[Bosmuis]] (''Apodemus sylvaticus'') |
||
| orde=[[Knaagdieren|Rodentia]] (Knaagdieren) |
| orde = [[Knaagdieren|Rodentia]] (Knaagdieren) |
||
| familie=[[Muridae]] (Muisachtigen) |
| familie = [[Muridae]] (Muisachtigen) |
||
| onderfamilie=[[Muizen en ratten van de Oude Wereld|Murinae]] (Muizen en ratten van de Oude Wereld) |
| onderfamilie = [[Muizen en ratten van de Oude Wereld|Murinae]] (Muizen en ratten van de Oude Wereld) |
||
| taxon=[[Geslacht (biologie)|Geslacht]] |
| taxon = [[Geslacht (biologie)|Geslacht]] |
||
| w-naam=''Apodemus'' |
| w-naam = ''Apodemus'' |
||
| auteur=[[Johann Jakob Kaup|Kaup]] |
| auteur = [[Johann Jakob Kaup|Kaup]] |
||
| datum=1829 |
| datum = 1829 |
||
| typesoort=''[[Brandmuis|Mus agrarius]]'' [[Peter Simon Pallas|Pallas]] [[1771]] |
| typesoort = ''[[Brandmuis|Mus agrarius]]'' [[Peter Simon Pallas|Pallas]] [[1771]] |
||
| commons = Category:Apodemus |
|||
| species = Apodemus |
|||
}} |
}} |
||
De '''bosmuizen''' (''Apodemus'') vormen een [[geslacht (biologie)|geslacht]] van [[Palearctisch gebied|Palearctische]] [[muis (dier)|muizen]] uit de onderfamilie der [[muizen en ratten van de Oude Wereld]] (Murinae). Er worden over het algemeen twee [[ondergeslacht]]en onderscheiden, ''Apodemus'' en ''Sylvaemus''. De [[kleine Japanse bosmuis]] (''Apodemus argenteus'') behoort mogelijk tot een derde ondergeslacht, evenals de [[Himalayabosmuis]] (''Apodemus gurkha''). Soms worden nog twee andere ondergeslachten onderscheiden, ''Karstomys'', voor de [[rotsmuizen]] ''[[Apodemus mystacinus]]'' en ''[[Westelijke rotsmuis|A. epimelas]]'', en ''[[Alsomys]]'', voor enige Oost-Aziatische soorten. ''Alsomys'' is nauw verwant aan het ondergeslacht ''Apodemus'', en ''Karstomys'' aan ''Sylvaemus''. Er zijn ruim 20 soorten bekend. In Nederland en België komen twee soorten voor, de [[bosmuis]] (''Apodemus sylvaticus'') en de [[geelhalsbosmuis]] (''Apodemus flavicollis''). Het geslacht is het nauwst verwant aan het [[Japan]]se geslacht ''[[Tokudaia]]'' en aan de uitgestorven geslachten ''[[Rhagamys]], [[Rhagapodemus]], [[Sinapodemus]]'' en ''[[Parapodemus]]''. |
De '''bosmuizen''' (''Apodemus'') vormen een [[geslacht (biologie)|geslacht]] van [[Palearctisch gebied|Palearctische]] [[muis (dier)|muizen]] uit de onderfamilie der [[muizen en ratten van de Oude Wereld]] (Murinae). |
||
==Onderverdeling== |
|||
Er worden over het algemeen twee [[ondergeslacht]]en onderscheiden, ''Apodemus'' en ''Sylvaemus''. De [[kleine Japanse bosmuis]] (''Apodemus argenteus'') behoort mogelijk tot een derde ondergeslacht, evenals de [[Himalayabosmuis]] (''Apodemus gurkha''). Soms worden nog twee andere ondergeslachten onderscheiden, ''Karstomys'', voor de [[rotsmuizen]] ''[[Apodemus mystacinus]]'' en ''[[Westelijke rotsmuis|A. epimelas]]'', en ''[[Alsomys]]'', voor enige Oost-Aziatische soorten. ''Alsomys'' is nauw verwant aan het ondergeslacht ''Apodemus'', en ''Karstomys'' aan ''Sylvaemus''. Er zijn ruim 20 soorten bekend. In Nederland en België komen twee soorten voor, de [[bosmuis]] (''Apodemus sylvaticus'') en de [[geelhalsbosmuis]] (''Apodemus flavicollis''). Het geslacht is het nauwst verwant aan het [[Japan]]se geslacht ''[[Tokudaia]]'' en aan de uitgestorven geslachten ''[[Rhagamys]], [[Rhagapodemus]], [[Sinapodemus]]'' en ''[[Parapodemus]]''. |
|||
De bosmuizen vormen zowel het oudste geslacht van de Europese [[muizen en ratten van de Oude Wereld|Murinae]] als het geslacht van de Murinae dat het grootste verspreidingsgebied in de tijd heeft. De oudste vertegenwoordigers van het geslacht stammen uit het Laat-Mioceen van Europa. Binnen de Murinae zijn alleen ''[[Progonomys]]'' en ''[[Antemus]]'' uit [[Pakistan]] ouder. |
De bosmuizen vormen zowel het oudste geslacht van de Europese [[muizen en ratten van de Oude Wereld|Murinae]] als het geslacht van de Murinae dat het grootste verspreidingsgebied in de tijd heeft. De oudste vertegenwoordigers van het geslacht stammen uit het Laat-Mioceen van Europa. Binnen de Murinae zijn alleen ''[[Progonomys]]'' en ''[[Antemus]]'' uit [[Pakistan]] ouder. |
||
==Soorten== |
|||
De |
De twintig soorten zijn: |
||
* ''argenteus''-groep |
* ''argenteus''-groep |
||
** [[Kleine Japanse bosmuis |
** ''[[Kleine Japanse bosmuis|Apodemus argenteus]]'' – Kleine Japanse bosmuis |
||
* ''gurkha''-groep |
* ''gurkha''-groep |
||
** [[Himalayabosmuis |
** ''[[Himalayabosmuis|Apodemus gurkha]]'' – Himalayabosmuis |
||
* Ondergeslacht ''[[Apodemus (ondergeslacht)|Apodemus]]'' |
* Ondergeslacht ''[[Apodemus (ondergeslacht)|Apodemus]]'' |
||
** [[Brandmuis |
** ''[[Brandmuis|Apodemus agrarius]]'' – Brandmuis |
||
** [[Chevriers bosmuis |
** ''[[Chevriers bosmuis|Apodemus chevrieri]]'' – Chevriers bosmuis |
||
** [[Zuid-Chinese bosmuis |
** ''[[Zuid-Chinese bosmuis|Apodemus draco]]'' – Zuid-Chinese bosmuis |
||
** [[Sichuanbosmuis |
** ''[[Sichuanbosmuis|Apodemus latronum]]'' – Sichuanbosmuis |
||
** [[Koreaanse bosmuis |
** ''[[Koreaanse bosmuis|Apodemus peninsulae]]'' – Koreaanse bosmuis |
||
** [[Taiwanese bosmuis |
** ''[[Taiwanese bosmuis|Apodemus semotus]]'' – Taiwanese bosmuis |
||
** [[Grote Japanse bosmuis |
** ''[[Grote Japanse bosmuis|Apodemus speciosus]]'' – Grote Japanse bosmuis |
||
* Ondergeslacht ''[[Sylvaemus]]'' |
* Ondergeslacht ''[[Sylvaemus]]'' |
||
** [[Alpenbosmuis |
** ''[[Alpenbosmuis|Apodemus alpicola]]'' – Alpenbosmuis |
||
** ''[[Apodemus avicennicus]]'' |
** ''[[Apodemus avicennicus]]'' |
||
** [[Westelijke rotsmuis |
** ''[[Westelijke rotsmuis|Apodemus epimelas]]'' – Westelijke rotsmuis |
||
** [[ |
** ''[[Grote bosmuis|Apodemus flavicollis]]'' – Grote bosmuis |
||
** [[Kaukasusbosmuis |
** ''[[Kaukasusbosmuis|Apodemus hyrcanicus]]'' – Kaukasusbosmuis |
||
** [[Oostelijke rotsmuis |
** ''[[Oostelijke rotsmuis|Apodemus mystacinus]]'' – Oostelijke rotsmuis |
||
** [[Wards bosmuis |
** ''[[Wards bosmuis|Apodemus pallipes]]'' – Wards bosmuis |
||
** [[Pontische bosmuis |
** ''[[Pontische bosmuis|Apodemus ponticus]]'' – Pontische bosmuis |
||
** [[Kasjmirbosmuis |
** ''[[Kasjmirbosmuis|Apodemus rusiges]]'' – Kasjmirbosmuis |
||
** [[Bosmuis |
** ''[[Bosmuis|Apodemus sylvaticus]]'' – Bosmuis |
||
** [[Kleine bosmuis |
** ''[[Kleine bosmuis|Apodemus uralensis]]'' – Kleine bosmuis |
||
** [[Perzische bosmuis |
** ''[[Perzische bosmuis|Apodemus witherbyi]]'' – Perzische bosmuis |
||
==Fossiele soorten== |
|||
Daarnaast is er nog een aantal fossiele soorten bekend: ''[[Apodemus agustii]], [[Apodemus alsomyoides]], [[Apodemus atavus]], [[Apodemus barbarae]], [[Apodemus caesareanus]], [[Apodemus debruijni]], [[Apodemus dominans]], [[Apodemus etruscus]], [[Apodemus gorafensis]], [[Apodemus gudrunae]], [[Apodemus jeanteti]], [[Apodemus leptodus]], [[Apodemus levantinus]], [[Apodemus lewisi]], [[Apodemus lugdunensis]], [[Apodemus maastrichtensis]], [[Apodemus manu]], [[Apodemus maximus]], [[Apodemus mirabilis]], [[Apodemus meini]], [[Apodemus orientalis]], [[Apodemus qiui]], [[Apodemus schaubi]], [[Apodemus whitei]]'' en ''[[Apodemus zhangwagouensis]]''. |
Daarnaast is er nog een aantal fossiele soorten bekend: ''[[Apodemus agustii]], [[Apodemus alsomyoides]], [[Apodemus atavus]], [[Apodemus barbarae]], [[Apodemus caesareanus]], [[Apodemus debruijni]], [[Apodemus dominans]], [[Apodemus etruscus]], [[Apodemus gorafensis]], [[Apodemus gudrunae]], [[Apodemus jeanteti]], [[Apodemus leptodus]], [[Apodemus levantinus]], [[Apodemus lewisi]], [[Apodemus lugdunensis]], [[Apodemus maastrichtensis]], [[Apodemus manu]], [[Apodemus maximus]], [[Apodemus mirabilis]], [[Apodemus meini]], [[Apodemus orientalis]], [[Apodemus qiui]], [[Apodemus schaubi]], [[Apodemus whitei]]'' en ''[[Apodemus zhangwagouensis]]''. |
||
Regel 48: | Regel 55: | ||
[[Categorie:Apodemus-divisie]] |
[[Categorie:Apodemus-divisie]] |
||
[[bg:Полски мишки]] |
|||
[[cs:Myšice]] |
|||
[[de:Waldmäuse]] |
|||
[[en:Apodemus]] |
|||
[[es:Apodemus]] |
|||
[[fr:Apodemus]] |
|||
[[lt:Dirvinės ir miškinės pelės]] |
|||
[[no:Skogmus]] |
|||
[[oc:Apodemus]] |
|||
[[pl:Apodemus]] |
|||
[[pt:Apodemus]] |
|||
[[ru:Полевые мыши]] |
|||
[[sah:Ойуур кутуйахтара]] |
|||
[[sv:Skogsmöss]] |
|||
[[zh:姬鼠屬]] |
Huidige versie van 18 feb 2024 om 18:07
Bosmuizen Fossiel voorkomen: Laat-Mioceen tot heden | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bosmuis (Apodemus sylvaticus) | |||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||
Apodemus Kaup, 1829 | |||||||||||||
Typesoort | |||||||||||||
Mus agrarius Pallas 1771 | |||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||
Bosmuizen op Wikispecies | |||||||||||||
|
De bosmuizen (Apodemus) vormen een geslacht van Palearctische muizen uit de onderfamilie der muizen en ratten van de Oude Wereld (Murinae).
Onderverdeling
[bewerken | brontekst bewerken]Er worden over het algemeen twee ondergeslachten onderscheiden, Apodemus en Sylvaemus. De kleine Japanse bosmuis (Apodemus argenteus) behoort mogelijk tot een derde ondergeslacht, evenals de Himalayabosmuis (Apodemus gurkha). Soms worden nog twee andere ondergeslachten onderscheiden, Karstomys, voor de rotsmuizen Apodemus mystacinus en A. epimelas, en Alsomys, voor enige Oost-Aziatische soorten. Alsomys is nauw verwant aan het ondergeslacht Apodemus, en Karstomys aan Sylvaemus. Er zijn ruim 20 soorten bekend. In Nederland en België komen twee soorten voor, de bosmuis (Apodemus sylvaticus) en de geelhalsbosmuis (Apodemus flavicollis). Het geslacht is het nauwst verwant aan het Japanse geslacht Tokudaia en aan de uitgestorven geslachten Rhagamys, Rhagapodemus, Sinapodemus en Parapodemus.
De bosmuizen vormen zowel het oudste geslacht van de Europese Murinae als het geslacht van de Murinae dat het grootste verspreidingsgebied in de tijd heeft. De oudste vertegenwoordigers van het geslacht stammen uit het Laat-Mioceen van Europa. Binnen de Murinae zijn alleen Progonomys en Antemus uit Pakistan ouder.
Soorten
[bewerken | brontekst bewerken]De twintig soorten zijn:
- argenteus-groep
- Apodemus argenteus – Kleine Japanse bosmuis
- gurkha-groep
- Apodemus gurkha – Himalayabosmuis
- Ondergeslacht Apodemus
- Apodemus agrarius – Brandmuis
- Apodemus chevrieri – Chevriers bosmuis
- Apodemus draco – Zuid-Chinese bosmuis
- Apodemus latronum – Sichuanbosmuis
- Apodemus peninsulae – Koreaanse bosmuis
- Apodemus semotus – Taiwanese bosmuis
- Apodemus speciosus – Grote Japanse bosmuis
- Ondergeslacht Sylvaemus
- Apodemus alpicola – Alpenbosmuis
- Apodemus avicennicus
- Apodemus epimelas – Westelijke rotsmuis
- Apodemus flavicollis – Grote bosmuis
- Apodemus hyrcanicus – Kaukasusbosmuis
- Apodemus mystacinus – Oostelijke rotsmuis
- Apodemus pallipes – Wards bosmuis
- Apodemus ponticus – Pontische bosmuis
- Apodemus rusiges – Kasjmirbosmuis
- Apodemus sylvaticus – Bosmuis
- Apodemus uralensis – Kleine bosmuis
- Apodemus witherbyi – Perzische bosmuis
Fossiele soorten
[bewerken | brontekst bewerken]Daarnaast is er nog een aantal fossiele soorten bekend: Apodemus agustii, Apodemus alsomyoides, Apodemus atavus, Apodemus barbarae, Apodemus caesareanus, Apodemus debruijni, Apodemus dominans, Apodemus etruscus, Apodemus gorafensis, Apodemus gudrunae, Apodemus jeanteti, Apodemus leptodus, Apodemus levantinus, Apodemus lewisi, Apodemus lugdunensis, Apodemus maastrichtensis, Apodemus manu, Apodemus maximus, Apodemus mirabilis, Apodemus meini, Apodemus orientalis, Apodemus qiui, Apodemus schaubi, Apodemus whitei en Apodemus zhangwagouensis.