Roze maagdenpalm: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.8.6 |
||
(13 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Taxobox |
{{Taxobox |
||
| type = plant |
| type = plant |
||
| naam = Roze maagdenpalm |
|||
| afbeelding = CatharanthusRoseus3.jpg |
| afbeelding = CatharanthusRoseus3.jpg |
||
| afbeeldingtekst = |
| afbeeldingtekst = |
||
| rijk = |
| rijk = [[Planten|Plantae]] (Planten) |
||
| stam = |
| stam = [[Embryophyta]] (Landplanten) |
||
| klasse = |
| klasse = [[Zaadplanten|Spermatopsida]] (Zaadplanten) |
||
| clade1 = [[Bedektzadigen]] |
| clade1 = [[Bedektzadigen]] |
||
| clade2 = [['Nieuwe' tweezaadlobbigen]] |
| clade2 = [['Nieuwe' tweezaadlobbigen]] |
||
| clade4 = [[Lamiiden]] |
| clade4 = [[Lamiiden]] |
||
| orde = |
| orde = [[Gentianales]] |
||
| familie = |
| familie = [[Maagdenpalmfamilie|Apocynaceae]] (Maagdenpalmfamilie) |
||
| geslacht = ''[[Catharanthus]]'' |
| geslacht = ''[[Catharanthus]]'' |
||
| taxon = [[soort]] |
|||
| w-naam = ''Catharanthus roseus'' |
| w-naam = ''Catharanthus roseus'' |
||
| auteur = [[Linnaeus|L.]] |
| auteur = ([[Carl Linnaeus|L.]]) [[George Don|G.Don]] |
||
| datum = 1837 |
| datum = 1837 |
||
| afbeeldingII = |
| afbeeldingII = Catharanthus_roseus_kz1.JPG |
||
| afbeeldingIItekst = |
| afbeeldingIItekst = Roze maagdenpalm |
||
}} |
}} |
||
De '''roze maagdenpalm''' |
De '''roze maagdenpalm''' (''Catharanthus roseus'') is een kruidachtig gewas. |
||
De roze maagdenpalm is [[endemie (biogeografie)|endemisch]] in [[Madagaskar]], maar de soort is daar bedreigd. In [[Europa (werelddeel)|Europa]] en andere delen van de wereld wordt de soort veelvuldig als [[kamerplant]] gebruikt. De plant is een bron van vinblastine en [[vincristine]], twee stoffen die gebruikt worden in medicijnen voor de behandeling van [[leukemie]] en de [[ziekte van Hodgkin]]. Een andere stof die uit de plant gewonnen wordt, ajmalicine, wordt gebruikt om de bloeddruk te verlagen. |
De roze maagdenpalm is [[endemie (biogeografie)|endemisch]] in [[Madagaskar]], maar de soort is daar bedreigd. In [[Europa (werelddeel)|Europa]] en andere delen van de wereld wordt de soort veelvuldig als [[kamerplant]] gebruikt. De plant is een bron van [[vinblastine]] en [[vincristine]], twee stoffen die gebruikt worden in medicijnen voor de behandeling van [[leukemie]] en de [[ziekte van Hodgkin]]. Een andere stof die uit de plant gewonnen wordt, ajmalicine, wordt gebruikt om de bloeddruk te verlagen. |
||
''Catharanthus roseus'', dat van huis uit meerjarig is, wordt in Europa als eenjarige plant gekweekt. Aan de bloemen kan men zien dat het een familielid is van ''Vinca'', de [[maagdenpalm]]. Het blad van de Vinca ziet er echter heel anders uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt ''Vinca'' |
''Catharanthus roseus'', dat van huis uit meerjarig is, wordt in Europa als eenjarige plant gekweekt. Aan de bloemen kan men zien dat het een familielid is van ''Vinca'', de [[maagdenpalm]]. Het blad van de Vinca ziet er echter heel anders uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt ''Vinca'' uitlopers die zich op de grond vastzetten en zo een heel tapijt vormen, terwijl ''Catharanthus'' een opgaande groei vertoont. |
||
⚫ | |||
De plant is ook in andere delen van de wereld geïntroduceerd. Vooral in [[Midden-Amerika]] en langs de oostkust van [[Australië (land)|Australië]] groeit ''Catharanthus roseus'' veel in het wild. |
De plant is ook in andere delen van de wereld geïntroduceerd. Vooral in [[Midden-Amerika]] en langs de oostkust van [[Australië (land)|Australië]] groeit ''Catharanthus roseus'' veel in het wild. |
||
⚫ | |||
== Synoniemen == |
== Synoniemen == |
||
[[File:Catharanthus_roseus_kz1.JPG|thumb|Roze maagdenpalm]] |
|||
[[Synoniem (plantkunde)|Synoniemen]] voor de geaccepteerde naam (''Catharanthus roseus'') zijn: |
[[Synoniem (plantkunde)|Synoniemen]] voor de geaccepteerde naam (''Catharanthus roseus'') zijn: |
||
* ''Ammocallis rosea'' (L.) |
* ''Ammocallis rosea'' (L.) Small |
||
* ''Lochnera rosea'' (L.) |
* ''Lochnera rosea'' (L.) Rchb. ex Spach |
||
* ''Vinca rosea'' L. , [[basioniem]] |
* ''Vinca rosea'' L. , [[basioniem]] |
||
== Afbeeldingen == |
== Afbeeldingen == |
||
<gallery> |
<gallery> |
||
Catharanthus roseus.jpg|''Catharanthus roseus'' |
|||
Catharanthus roseus white CC-BY-SA.jpg|Witte ''Catharanthus roseus'' |
|||
Catharanthus roseus Blanco1.42-cropped.jpg|Tekening van ''Catharanthus roseus'', ca. 1880 |
|||
Catharanthus roseus MHNT.BOT.2005.0962.jpg|Vruchten en zaden |
|||
Catharanthus_roseus_Prague_2017_1.jpg|Exemplaar in de botanische tuin van Praag |
|||
Cultivero rojo de Madagascar Bígaro.jpg|Rode cultivar |
|||
</gallery> |
</gallery> |
||
== Externe links == |
== Externe links == |
||
* {{Cite web |url= |
* {{Cite web |url=http://www.fwnactueel.leidenuniv.nl/index.php3?c=320 |title=Stress signaling in Catharanthus roseus |author=Bea Pauw, [[Universiteit Leiden]] |date=december 2004 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061011123844/http://www.fwnactueel.leidenuniv.nl/index.php3?c=320 |archivedate=2006-10-11 }} |
||
* {{en}} {{Cite web |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?70159 |title=''Catharanthus roseus'' (L.) G. Don |author=[[United States Department of Agriculture|USDA]] }} |
* {{en}} {{Cite web |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?70159 |title=''Catharanthus roseus'' (L.) G. Don |author=[[United States Department of Agriculture|USDA]] |bezochtdatum=6 januari 2007 |archiefdatum=24 september 2015 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20150924155328/http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?70159 |dodeurl=ja }} |
||
* {{en}} {{Cite web |url=http://eol.org/pages/581125/overview |title=''Catharanthus roseus'', Madagascar Periwinkle |author=[[Encyclopedia of Life]] }} |
* {{en}} {{Cite web |url=http://eol.org/pages/581125/overview |title=''Catharanthus roseus'', Madagascar Periwinkle |author=[[Encyclopedia of Life]] }} |
||
{{Commonscat|Catharanthus roseus}} |
{{Commonscat|Catharanthus roseus}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Categorie:Medicinale plant]] |
[[Categorie:Medicinale plant]] |
||
[[Categorie:Kamerplant]] |
[[Categorie:Kamerplant]] |
||
⚫ | |||
[[Categorie:Plant uit het Afrotropisch gebied|roze maagdenpalm]] |
|||
⚫ |
Huidige versie van 20 mrt 2022 om 03:26
Roze maagdenpalm | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Soort | |||||||||||||||||||
Catharanthus roseus (L.) G.Don (1837) | |||||||||||||||||||
Roze maagdenpalm | |||||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||||
Roze maagdenpalm op Wikispecies | |||||||||||||||||||
|
De roze maagdenpalm (Catharanthus roseus) is een kruidachtig gewas.
De roze maagdenpalm is endemisch in Madagaskar, maar de soort is daar bedreigd. In Europa en andere delen van de wereld wordt de soort veelvuldig als kamerplant gebruikt. De plant is een bron van vinblastine en vincristine, twee stoffen die gebruikt worden in medicijnen voor de behandeling van leukemie en de ziekte van Hodgkin. Een andere stof die uit de plant gewonnen wordt, ajmalicine, wordt gebruikt om de bloeddruk te verlagen.
Catharanthus roseus, dat van huis uit meerjarig is, wordt in Europa als eenjarige plant gekweekt. Aan de bloemen kan men zien dat het een familielid is van Vinca, de maagdenpalm. Het blad van de Vinca ziet er echter heel anders uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt Vinca uitlopers die zich op de grond vastzetten en zo een heel tapijt vormen, terwijl Catharanthus een opgaande groei vertoont.
De keel van de bloemkroon van Catharanthus is door borstelachtige haartjes praktisch afgesloten. Naast de roze en witte vorm bestaan er talloze cultivars van deze soort met rode, paarse, donkerroze of tweekleurige bloemen.
De plant is ook in andere delen van de wereld geïntroduceerd. Vooral in Midden-Amerika en langs de oostkust van Australië groeit Catharanthus roseus veel in het wild.
Synoniemen
[bewerken | brontekst bewerken]Synoniemen voor de geaccepteerde naam (Catharanthus roseus) zijn:
- Ammocallis rosea (L.) Small
- Lochnera rosea (L.) Rchb. ex Spach
- Vinca rosea L. , basioniem
Afbeeldingen
[bewerken | brontekst bewerken]-
Catharanthus roseus
-
Witte Catharanthus roseus
-
Tekening van Catharanthus roseus, ca. 1880
-
Vruchten en zaden
-
Exemplaar in de botanische tuin van Praag
-
Rode cultivar
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Bea Pauw, Universiteit Leiden, Stress signaling in Catharanthus roseus (december 2004). Gearchiveerd op 11 oktober 2006.
- (en) USDA, Catharanthus roseus (L.) G. Don. Gearchiveerd op 24 september 2015. Geraadpleegd op 6 januari 2007.
- (en) Encyclopedia of Life, Catharanthus roseus, Madagascar Periwinkle.