Naar inhoud springen

Roze maagdenpalm: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
kGeen bewerkingssamenvatting
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.8.6
 
(39 tussenliggende versies door 21 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Taxobox
{{Taxobox
| type=plant
| type = plant
⚫
| afbeelding = CatharanthusRoseus3.jpg
⚫
| naam= Roze maagdenpalm
⚫
| afbeeldingtekst =
⚫
| afbeelding= CatharanthusRoseus3.jpg
⚫
| rijk = [[Planten|Plantae]] (Planten)
⚫
| afbeeldingtekst=
⚫
| stam = [[Embryophyta]] (Landplanten)
⚫
| rijk= [[Planten|''Plantae'']] (Planten)
⚫
| klasse = [[Zaadplanten|Spermatopsida]] (Zaadplanten)
⚫
| stam= ''[[Embryophyta]]'' (Landplanten)
⚫
| clade1 = [[Bedektzadigen]]
⚫
| klasse= ''[[Spermatopsida]]'' (Zaadplanten)
| clade2 = [['Nieuwe' tweezaadlobbigen]]
⚫
| clade1= [[Bedektzadigen]]
| clade4 = [[Lamiiden]]
| clade2= [['nieuwe' Tweezaadlobbigen]]
| clade4= [[Lamiiden]]
| orde = [[Gentianales]]
⚫
| familie = [[Maagdenpalmfamilie|Apocynaceae]] (Maagdenpalmfamilie)
| orde= ''[[Gentianales]]''
⚫
| geslacht = ''[[Catharanthus]]''
⚫
| familie= ''[[Apocynaceae]]'' (Maagdenpalmfamilie)
| geslacht= ''[[Catharanthus]]''
| w-naam = ''Catharanthus roseus''
⚫
| auteur = ([[Carl Linnaeus|L.]]) [[George Don|G.Don]]
| taxon= [[soort]]
⚫
| datum = 1837
⚫
| w-naam= ''Catharanthus roseus''
| afbeeldingII = Catharanthus_roseus_kz1.JPG
⚫
| auteur= ([[Linnaeus|L.]]) [[George Don|G.Don]]
⚫
| afbeeldingIItekst = Roze maagdenpalm
⚫
| datum= 1837
| afbeeldingII=
| afbeeldingIItekst=
}}
}}


De '''roze maagdenpalm''' ''(Catharanthus roseus)'' is een kruidachtig gewas.
De '''roze maagdenpalm''' (''Catharanthus roseus'') is een kruidachtig gewas.


De roze maagdenpalm is [[endemie (biogeografie)|endemisch]] in [[Madagaskar]]. In [[Europa (werelddeel)|Europa]] en andere delen van de wereld wordt de soort veelvuldig als [[kamerplant]] gebruikt.
De roze maagdenpalm is [[endemie (biogeografie)|endemisch]] in [[Madagaskar]], maar de soort is daar bedreigd. In [[Europa (werelddeel)|Europa]] en andere delen van de wereld wordt de soort veelvuldig als [[kamerplant]] gebruikt. De plant is een bron van [[vinblastine]] en [[vincristine]], twee stoffen die gebruikt worden in medicijnen voor de behandeling van [[leukemie]] en de [[ziekte van Hodgkin]]. Een andere stof die uit de plant gewonnen wordt, ajmalicine, wordt gebruikt om de bloeddruk te verlagen.


⚫
''Catharanthus roseus'', dat van huis uit meerjarig is, wordt in Europa als eenjarige plant gekweekt. Aan de bloemen kan men zien dat het een familielid is van ''Vinca'', de [[maagdenpalm]]. Het blad van de Vinca ziet er echter heel anders uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt ''Vinca'' uitlopers die zich op de grond vastzetten en zo een heel tapijt vormen, terwijl ''Catharanthus'' een opgaande groei vertoont.
Daarnaast is de plant een bron van [[vinblastine]] en [[vincristine]], twee stoffen die gebruikt worden in medicijnen voor de behandeling van [[leukemie]] en [[Hodgkinlymfoom]]. Een andere stof die uit de plant gewonnen wordt, [[ajmalicine]], wordt gebruikt om de bloeddruk te verlagen.


De keel van de bloemkroon van ''Catharanthus'' is door borstelachtige haartjes praktisch afgesloten. Naast de roze en witte vorm bestaan er talloze cultivars van deze soort met rode, paarse, donkerroze of tweekleurige bloemen.
⚫
''Catharanthus roseus'', dat van huis uit meerjarig is, wordt in Europa als eenjarige plant gekweekt. Aan de bloemen kan men zien dat het een familielid is van ''[[Vinca]]'', de [[maagdenpalm]]. Het blad van de Vinca ziet er echter heel anders, kleiner, uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt ''Vinca'' ranken die zich op de grond vastzetten en zo een heel tapijt vormen, terwijl ''Catharanthus'' een opgaande groei vertoont. De kroonkeel van ''Catharanthus'' is door borstelachtige haartjes praktisch afgesloten.


De plant is ook in andere delen van de wereld geïntroduceerd. Vooral in [[Midden-Amerika]] en langs de oostkust van [[Australië (land)|Australië]] groeit ''Catharanthus roseus'' veel in het wild. In Madagaskar zelf is de soort bedreigd.
De plant is ook in andere delen van de wereld geïntroduceerd. Vooral in [[Midden-Amerika]] en langs de oostkust van [[Australië (land)|Australië]] groeit ''Catharanthus roseus'' veel in het wild.


== Synoniemen ==
==[[Synoniem (plantkunde)|Synoniem]]en ==
[[Synoniem (plantkunde)|Synoniemen]] voor de geaccepteerde naam (''Catharanthus roseus'') zijn:
* ''Ammocallis rosea'' (L.) Small
* ''Ammocallis rosea'' (L.) Small
* ''Lochnera rosea'' (L.) Reichenb. ex Spach
* ''Lochnera rosea'' (L.) Rchb. ex Spach
* ''Vinca rosea'' L. (= [[basioniem]])
* ''Vinca rosea'' L. , [[basioniem]]


== Populaire namen ==
== Afbeeldingen ==
<gallery>
* [[Nederlands]]: Roze maagdenpalm
⚫
Catharanthus roseus.jpg|''Catharanthus roseus''
* [[Engels]]: Madagascar periwinkle, rosy periwinkle, Cape periwinkle, old-maid
⚫
Catharanthus roseus white CC-BY-SA.jpg|Witte ''Catharanthus roseus''
* [[Frans]]: Pervenche de Madagascar
⚫
Catharanthus roseus Blanco1.42-cropped.jpg|Tekening van ''Catharanthus roseus'', ca. 1880
* [[Spaans]]: Pervinca de Madagascar, chatas, chula
Catharanthus roseus MHNT.BOT.2005.0962.jpg|Vruchten en zaden
* [[Duits]]: Madagaskar-Immergrün, Rosen-Immergrün
Catharanthus_roseus_Prague_2017_1.jpg|Exemplaar in de botanische tuin van Praag
Cultivero rojo de Madagascar Bígaro.jpg|Rode cultivar
</gallery>


== Bronnen ==
== Externe links ==
* {{Cite web |url=http://www.fwnactueel.leidenuniv.nl/index.php3?c=320 |title=Stress signaling in Catharanthus roseus |author=Bea Pauw, [[Universiteit Leiden]] |date=december 2004 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061011123844/http://www.fwnactueel.leidenuniv.nl/index.php3?c=320 |archivedate=2006-10-11 }}
*{{en}}[http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?70159 USDA]
* {{en}} {{Cite web |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?70159 |title=''Catharanthus roseus'' (L.) G. Don |author=[[United States Department of Agriculture|USDA]] |bezochtdatum=6 januari 2007 |archiefdatum=24 september 2015 |archiefurl=https://web.archive.org/web/20150924155328/http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxon.pl?70159 |dodeurl=ja }}
*[http://web.archive.org/web/20061011123844/http://www.fwnactueel.leidenuniv.nl/index.php3?c=320 Universiteit Leiden]
* {{en}} {{Cite web |url=http://eol.org/pages/581125/overview |title=''Catharanthus roseus'', Madagascar Periwinkle |author=[[Encyclopedia of Life]] }}

{|
⚫
|valign="top"|[[Bestand:Catharanthus roseus.jpg|thumb|left|''Catharanthus roseus'']]
⚫
|valign="top"|[[Bestand:Catharanthus roseus white CC-BY-SA.jpg|thumb|left|Witte ''Catharanthus roseus'']]
⚫
|valign="top"|[[Bestand:Catharanthus roseus Blanco1.42-cropped.jpg|thumb|left|Tekening van ''Catharanthus roseus'', ca. [[1880]]]]
|}

== Externe link ==
* [http://www.eol.org/taxa/16496926 ''Catharanthus roseus''] door [http://www.mobot.org/MOBOT/Research/curators/applequist.shtml Wendy L. Applequist] op de [http://www.eol.org Encyclopedia of Life]


{{Commonscat|Catharanthus roseus}}
{{Commonscat|Catharanthus roseus}}


[[Categorie:Apocynaceae|roze maagdenpalm]]
[[Categorie:Maagdenpalmfamilie]]
[[Categorie:Endemische plant uit Madagaskar|roze maagdenpalm]]
[[Categorie:Medicinale plant]]
[[Categorie:Medicinale plant]]
[[Categorie:Kamerplant]]
[[Categorie:Kamerplant]]

[[bn:নয়নতারা]]
[[ca:Pervinca de Madagascar]]
[[ceb:Catharanthus roseus]]
[[de:Rosafarbene Catharanthe]]
[[en:Catharanthus roseus]]
[[es:Catharanthus roseus]]
[[fr:Pervenche de Madagascar]]
[[hsb:Róžowy barbjenk]]
[[hu:Rózsás meténg]]
[[id:Tapak dara]]
[[ml:നിത്യകല്യാണി]]
[[ms:Bunga tapak dara]]
[[pl:Barwinek różowy]]
[[ru:Катарантус розовый]]
[[ta:நித்திய கல்யாணி]]
[[te:బిళ్ళ గన్నేరు]]
[[th:แพงพวยฝรั่ง]]
[[vi:Dừa cạn]]
[[zh:長春花]]
[[zh-min-nan:Ji̍t-ji̍t-chhun]]

Huidige versie van 20 mrt 2022 om 03:26

Roze maagdenpalm
Roze maagdenpalm
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'Nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade:Lamiiden
Orde:Gentianales
Familie:Apocynaceae (Maagdenpalmfamilie)
Geslacht:Catharanthus
Soort
Catharanthus roseus
(L.) G.Don (1837)
Roze maagdenpalm
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Roze maagdenpalm op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De roze maagdenpalm (Catharanthus roseus) is een kruidachtig gewas.

De roze maagdenpalm is endemisch in Madagaskar, maar de soort is daar bedreigd. In Europa en andere delen van de wereld wordt de soort veelvuldig als kamerplant gebruikt. De plant is een bron van vinblastine en vincristine, twee stoffen die gebruikt worden in medicijnen voor de behandeling van leukemie en de ziekte van Hodgkin. Een andere stof die uit de plant gewonnen wordt, ajmalicine, wordt gebruikt om de bloeddruk te verlagen.

Catharanthus roseus, dat van huis uit meerjarig is, wordt in Europa als eenjarige plant gekweekt. Aan de bloemen kan men zien dat het een familielid is van Vinca, de maagdenpalm. Het blad van de Vinca ziet er echter heel anders uit en daaraan zijn ze gemakkelijk te onderscheiden. Voorts maakt Vinca uitlopers die zich op de grond vastzetten en zo een heel tapijt vormen, terwijl Catharanthus een opgaande groei vertoont.

De keel van de bloemkroon van Catharanthus is door borstelachtige haartjes praktisch afgesloten. Naast de roze en witte vorm bestaan er talloze cultivars van deze soort met rode, paarse, donkerroze of tweekleurige bloemen.

De plant is ook in andere delen van de wereld geïntroduceerd. Vooral in Midden-Amerika en langs de oostkust van Australië groeit Catharanthus roseus veel in het wild.

Synoniemen

[bewerken | brontekst bewerken]

Synoniemen voor de geaccepteerde naam (Catharanthus roseus) zijn:

  • Ammocallis rosea (L.) Small
  • Lochnera rosea (L.) Rchb. ex Spach
  • Vinca rosea L. , basioniem

Afbeeldingen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Catharanthus roseus
    Catharanthus roseus
  • Witte Catharanthus roseus
    Witte Catharanthus roseus
  • Tekening van Catharanthus roseus, ca. 1880
    Tekening van Catharanthus roseus, ca. 1880
  • Vruchten en zaden
    Vruchten en zaden
  • Exemplaar in de botanische tuin van Praag
    Exemplaar in de botanische tuin van Praag
  • Rode cultivar
    Rode cultivar
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Catharanthus roseus van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Roze_maagdenpalm&oldid=61341935"