Brontekst bekijken van Varna (stad)

{{Infobox plaats in Bulgarije
| land                = Bulgarije
| naam                = Varna
| altnaam             = Варна
| area                = [[Varna (oblast)|Varna]]
| soort               = Stad
| coa                 = Varna coat of arms.gif
| flag                = Varna Flag.gif
| lat_deg             = 43
| lat_min             = 12
| lat_sec             = 37
| lat_dir             = N
| lon_deg             = 27
| lon_min             = 54
| lon_sec             = 35
| lon_dir             = E
| km2                 = 154,236
| inwoners            = 336.505
| census              = 31 december 2018
| hoogte              = 80
| postcode            = 9000-9030
| netnummer           = 052
| kenteken            = BG
| www                 = varna.bg
| burgemeester        = Blagomir Kotsev
| image1              = Pantheon Varna.jpg
| caption1            = Het Pantheon
| image2              = Etnografisch Museum.jpg
| caption2            = Etnografisch Museum
| image3              = Or de Varna - Nécropole.jpg
| caption3            = De oudste gouden [[sieraden]] ter wereld zijn gevonden in de [[necropolis]] van Varna (de Varna cultuur)
}}
'''Varna''' ([[Bulgaars]]: Варна) is een stad in [[Bulgarije]] met circa 350.000 inwoners, gelegen aan de [[Zwarte Zee]]. Het is de derde stad en de belangrijkste [[havenstad]] van het land.

== Geschiedenis==

Al tijdens de [[Gumelnițacultuur]] in de [[kopertijd]] was Varna een belangrijk centrum, getuige de zeer rijke vondsten van het [[grafveld van Varna]].

Varna kreeg zijn huidige naam onder de Bulgaarse [[Kan (titel)|kan]] [[Asparoech]], die de nederzetting in 681 veroverde. Voor de komst van de [[Bulgaren]] woonden er eerst Thraciërs en vervolgens Grieken. De Griekse stadstaat ''[[Odessos]]'' was in de eerste eeuw voor Christus in Romeinse handen gekomen. Resten van Romeinse [[thermen]] herinneren aan deze periode.

In 1391 viel Varna in handen van het [[Ottomaanse Rijk]]. In 1444 vond hier de [[Slag bij Varna]] plaats, waarbij de Ottomanen een [[Kruistocht|kruisvaardersleger]] versloegen en de Pools-Hongaarse koning [[Wladislaus van Varna|Ladislaus]] sneuvelde. Hij dankt zijn bijnaam ''Varnensis'' aan de stad. In Varna bevindt zich een [[mausoleum]] voor hem.

In 1828 vond de [[belegering van Varna]] plaats, waarbij het Ottomaanse leger door de Russen weer werd teruggedrongen uit het gebied.

Van 1949 tot 1956, de periode waarin Bulgarije in de greep was van het [[stalinisme]], droeg de stad de naam '''Stalin''', die haar werd opgelegd ter ere van [[Jozef Stalin|Stalins]] zeventigste verjaardag.

== Bevolking ==
Op 31 december 2018 telt de gemeente Varna 345.369 inwoners, waarvan 335.505 in de stad zelf en 8.864 in de nabijgelegen dorpen op het platteland.<ref>[https://web.archive.org/web/20190705153246/http://nsi.bg/en/content/6704/population-districts-municipalities-place-residence-and-sex Nationaal Statistisch Instituut]</ref> Sinds de negentiende eeuw is de bevolking van de stad Varna verachtvoudigd. Varna is een van de weinige nederzettingen in Bulgarije waar de bevolking toeneemt. 

{|width="50%" class="wikitable" style="text-align:center;font-size:90%;line-height:120%
! colspan=19 | De bevolkingsontwikkeling van de gemeente en stad Varna <ref>[http://pop-stat.mashke.org/bulgaria-cities.htm]</ref>
|-
! Jaar !!1887 ||  1910 || 1934 !! 1946 !! 1956 !! 1965 !! 1975 !! 1985 !! 1992 !! 2001 !! 2011 !! 2018
|-
| '''stad Varna''' || {{winst}} 25.256 || {{winst}}41.419 || {{winst}}69.563 ||{{winst}}76.954 ||{{winst}} 120.345 || {{winst}}180.110 || {{winst}}252.525 || {{winst}}302.211 || {{winst}}308.432 || {{winst}}312.889 || {{winst}}334.870 || {{winst}}336.505
|-
| '''gemeente Varna''' || geen gegevens || geen gegevens || {{winst}} 75.243 || {{winst}} 82.309 ||{{winst}}125.616 || {{winst}}186.591 || {{winst}}257.254 || {{winst}}308.646 || {{winst}}314.178 || {{winst}}320.464 || {{winst}}343.704 || {{winst}}345.369	
|-
| '''oblast Varna''' || geen gegevens || geen gegevens || {{winst}} 256.425 || {{winst}} 266.617 || {{winst}} 314.163 || {{winst}} 366.855 || {{winst}} 431.024 || {{winst}} 464.945 || {{verlies}} 462.970 || {{verlies}} 462.013 || {{winst}}475.074 || {{verlies}} 471.252
|}
==== Nederzettingen in de gemeente Varna ====
De gemeente Varna bestaat uit één stad en vijf dorpen. Bijna 97% van de bevolking van de gemeente Varna woont in de stad Varna. 
{| class="wikitable"
! colspan=19 | Plaatsen in de gemeente Varna
|-
! Plaats || Cyrillisch || Inwonersaantal (2017)<ref>[https://www.citypopulation.de/php/bulgaria-varna.php?adm2id=0305]</ref>
|-
| '''stad Varna''' || '''град Варна''' || '''{{winst}} 335.854'''
|-
| dorp [[Topoli]] || село Тополи || {{verlies}} 3.082
|-
| dorp [[Kamenar (Varna)|Kamenar]] || село Каменар|| {{winst}} 2.795 
|-
| dorp [[Konstantinovo (Varna)|Konstantinovo]] || село Константиново || {{verlies}} 1.506 
|-
| dorp [[Zvezditsa (Varna)|Zvezditsa]] || село Звездица || {{verlies}} 1.164 
|-
| dorp [[Kazasjko]] || село Казашко || {{winst}} 347
|-
! gemeente Varna !! община Варна || {{verlies}} 344.748
|}

==== Religie ====
De meeste inwoners behoren tot de [[Bulgaars-Orthodoxe Kerk]] (83%). Minderheden zijn [[islamitisch]] (2%), [[protestants]] (1%) of [[Katholieke Kerk in Bulgarije|katholiek]] (<1%). Verder is zo een 5% ongodsdienstig. De rest van de bevolking heeft geen antwoord gegeven op de optionele vraag.

== Verkeer ==
Varna heeft een internationaal [[Luchthaven Varna|vliegveld]], waardoor de stad jaarlijks door toeristen wordt aangedaan op weg naar bijvoorbeeld een strandvakantie aan het [[Goudstrand]] of [[Albena]] aan de Zwarte Zee.

== Bezienswaardigheden ==
* [[Kathedraal van de Ontslapenis van de Moeder Gods (Varna)|Kathedraal van de Ontslapenis van de Moeder Gods]]
* Sint Nikolakerk
* [[Archeologisch Museum van Varna|Archeologisch Museum]]
* Etnografisch Museum
* Marinemuseum
* Museum van de Geschiedenis van de Geneeskunde
* Kunstgeschiedenismuseum
* Museum van Moderne Geschiedenis
* [[Zeetuin|Primorskipark]]
* Pantheon
* Aquarium
* Dolfinarium
* Planetarium
* Dierentuin
* Opera
* Romeinse Thermen

== Sport ==
[[Tsjerno More Varna]] is de belangrijkste voetbalclub van Varna. De club werd vier keer landskampioen van Bulgarije en speelt in de [[Parva Liga]].

== Geboren ==
* [[Fritz Zwicky]] (1898-1974), Zwitsers astronoom-astrofysicus
* [[George Baker (acteur)|George Baker]] (1931-2011), Brits acteur
* [[Filipp Kirkorov]] (1967), Russische zanger
* [[Tatiana Koleva]] (1970), percussionist
* [[Elitsa Todorova]] (1977), zangeres
* [[Dragomir Draganov]] (1981), voetbalscheidsrechter
* [[Georgi Iliev]] (1981), voetballer
* [[Vanja Stambolova]] (1983), atlete
* [[Viktoria Georgieva]] (1997), zangeres

== Stedenbanden ==
Varna heeft een [[partnerstad|stedenband]] met:
* {{DK-VLAG}} [[Aalborg (stad)|Aalborg]] (Denemarken), sinds 1976<ref name="stedenbanden-ep">{{en}} [https://web.archive.org/web/20150924003827/http://www.europeprize.net/en//?page_id=5 Overzicht partnersteden op Europeprize.net], geraadpleegd op 14 augustus 2015</ref>
* {{NL-VLAG}} [[Dordrecht]] (Nederland), sinds 2001
* {{US-VLAG}} [[Miami]] (Verenigde Staten), niet meer actief<ref name="stedenbanden-tc">{{en}} [https://web.archive.org/web/20150910131643/http://www.tampachamber.com/Trade-Council/International-Protocol/Sister-Cities.aspx Sister Cities]</ref>
* {{FI-VLAG}} [[Turku]] (Finland), sinds 1963
* {{ZA-VLAG}} [[Kaapstad]] (Zuid-Afrika), sinds 2012<ref name="Stedenbanden-varna">{{en}} [http://varna-bulgaria.info/2012/varna-and-south-africa%E2%80%99s-capital-cape-town-signed-twinning-agreement/ Varna and South Africa’s capital Cape Town signed twinning agreement], geraadpleegd op 14 augustus 2015</ref>

== Galerij ==
<gallery mode="packed" widths="150px" heights="150px">
Varna Cathedral 01.jpg
Bulgaria-Varna-01.JPG
Bulgaria-Varna-03.JPG
Bulgaria-Varna-04.JPG
</gallery>

{{Appendix}}
{{Commonscat|Varna}}
{{Coor title dms|43|12|24.85|N|27|54|54.31|E|scale:50000_type:city_region:BG}}

[[Categorie:Varna| ]]