Brontekst bekijken van Portaal:Oudheid/werkplaats/Ahmose I

{{Infobox farao Egypte
| naam = Ahmose
| leven = Amosis, volgens Manetho<ref>''Aegyptiaca'' fr. 52 (Syncellus, Africanus)-53 a-b (Eusebius).</ref>
| afbeelding = AhmoseI-StatueHead_MetropolitanMuseum.png
| afbeeldingbreedte = 150
| onderschrift = Een fragmentair beeld van Ahmose ([[Metropolitan Museum of Art]], [[New York (stad)|New York]]).
| functie = [[Lijst van heersers over Egypte|Farao van de 18e dynastie]]
| periode = ca. 1550/1549–1525/1524 v.Chr.<ref name="regering">D. Arnold, A. Dodson, K. Kitchen, N. Reeves, I. Shaw, J. von Beckerath. Andere visies van specialisten : 1570 tot 1546 v.Chr. (E. F. Wente), 1569 tot 1545 v.Chr. (D. B. Redford), 1554 tot 1529 v.Chr. (R. A. Parker), 1552 tot 1527 v.Chr. (E. Hornung), 1552 tot 1526 v.Chr. (N. Grimal), 1540 tot 1525 v.Chr. (J. Malek), 1540 tot 1515 v.Chr. (C. Aldred), 1539 tot 1514 v.Chr. (E. Krauss), 1530 tot 1504 v.Chr. (W. Helck). Een recent artikel herziet de datering aan de hand van de "stèle van de storm" naar ca. 1566/1552–1570/1544 v.Chr. ({{Aut|R.K. Ritner - N. Moeller}}, The Ahmose ‘Tempest Stela’, Thera and Comparative Chronology, in ''JNES'' 73 (2014), p. 17.).</ref>
| voorganger = [[Kamose]] ([[Opper-Egypte]])<br />[[Chamoedi]] ([[Neder-Egypte]])
| opvolger = [[Amenhotep I]]
| vader = [[Ta'a II (Seqenenre)]]
| moeder = [[Ahhotep]]
| horus = <hiero>O29:L1-w</hiero>
| nebty = <hiero>t:t-A53-F31-t-G43</hiero>
| goldenhorus = <hiero>S24:O34-N17:N17</hiero>
| praenomen = <hiero>N12-F31-s</hiero>
| nomen = <hiero>ra:nb-F9:t-F9:t</hiero>
}}
'''Ahmose I''' (ook wel '''Amosis I''', "Amenes" en "Aahmes"; "uit Iah geboren"<ref>Bestaande uit ''Iâh'' en ''msj'' ("op de wereld zetten, geboren worden uit"). Zie: {{Aut|R.O. Faulkner}}, ''A concise dictionary of Middle Egyptian'', Oxford, 1962, p. 116. Zelfs indien de transcripties verschillen,d zijn, bevat de naam Ahmose steeds dezelfde werkwoordsvorm (ms(j)) zoals in Ramses, "uit Ra geboren".</ref>) was een [[farao]] van het [[oude Egypte]] en de stichter van de [[Egypte XVIII|achttiende dynastie]]. Hij was een lid van het [[Thebe (Egypte)|Thebaanse]] koningshuis, de zoon van farao [[Ta'a II (Seqenenre)|Tao II Seqenenre]] en nauwe verwant van de laatste farao van de [[Egypte XVII|zeventiende dynastie]], [[Kamose]].<ref>Het is gesuggereerd dat hij eerder een neef dan een jongere broer van Kamose zou zijn geweest ({{Aut|C. Vandersleyen}}, Une stèle de l'an 18 d'Amosis à Hanovre, in ''CdE'' 52 (1977), pp. 243-244 (''nonvidi''), {{Aut|G.P.F. van den Boorn}}, ''The duties of the vizier: civil administration in the Early New Kingdom'', Londen - New York, 1988, p. [http://books.google.be/books?id=cwAOAAAAQAAJ&pg=PA340 340 (n. 27)].).</ref> [[Manetho]] schrijft vijfentwintig regeringsjaren aan hem toe.<ref>''Aegyptiaca'' fr. 53 a-b (Eusebius).</ref> Hij was eerst koning van Thebe van 1550/1549 tot 1540 v.Chr., vervolgens van heel Egypte tot 1525/1524 v.Chr.<ref name="regering"/>

Tijdens het bewind van zijn vader of grootvader, kwam Thebe in opstand tegen de [[Hyksos]], de heersers van [[Neder-Egypte]]. Toen hij zeven jaar oud sneuvelde zijn vader in de strijd,<ref name="Shaw 199">{{Aut|J. Bourriau}}, The Second Intermediate Period (c. 1650-1550 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA199 199].</ref> en hij was nog geen tien jaar toen Kamose aan onbekende oorzaken overleed, na slechts een drie jaar te hebben geregeerd. Ahmose I besteeg vervolgens de troon<ref>{{Aut|M.R. Bunson}}, art. ‘Ahmose, in {{Aut|M.R. Bunson}}, ''Encyclopedia of Ancient Egypt'', New York, 2002<sup>2</sup>, p. [http://books.google.be/books?id=-6EJ0G-4jyoC&pg=PA15 15].</ref> en nam als praenomen of kroningsnaam Neb-Pehty-Re ("De heer van kracht is Re").

Tijdens zijn bewind voltooide hij de verovering en verdrijving van de Hyksos uit het deltagebied, herstelde de Thebaanse heerschappij over heel Egypte, en herbevestigde met succes de Egyptische macht in de voormalige onderworpen gebieden [[Nubië]] en [[Kanaän (gebied)|Kanaän]].<ref name="Grimal 192">{{Aut|N. Grimal}} - trad. {{Aut|I. Shaw}}, ''A History of Ancient Egypt'', Malden - Oxford - Victoria, 1992, p. [http://books.google.be/books?id=GzTiXt49I0YC&pg=PA192 192].</ref> Hij reorganiseerde de administratie van het land, heropende steengroeven, mijnen en handelsroutes en begon enorme bouwwerken van een type dat niet meer had plaatsgevonden sinds de tijd van het [[Middenrijk (Egypte)|Middenrijk]]. Dit bouwprogramma culmineerde in de bouw van de laatste door inheemse Egyptische heersers gebouwde piramide. Ahmoses heerschappij legde de fundamenten voor het [[Nieuwe Rijk]], waaronder de Egyptische macht een hoogtepunt bereikte.

==Familie==
Ahmose was een lid van de Thebaanse [[Egypte XVII|zeventiende dynastie]]. Zijn grootvader en grootmoeder, [[Ta'a I (Senachtenre)|Ta'a I Senachtenre]] en [[Tetisheri]], hadden minstens twaalf kinderen, waaronder [[Ta'a II (Seqenenre)|Ta'a II Seqenenre]] en [[Ahhotep]]. Broer en zus trouwden, volgens de traditie van de Egyptische koninginnen, met elkaar. Hun kinderen waren een jong gestorven zoon genaamd Ahmose<ref>Als god vereerd in de regio van Thebe onder de naam Ahmose-Sipair. Jong gestorven: {{Aut|C. Vandersleyen}}, ''Iâhmès Sapaïr, fils de Séqénenrê Djéhouty-âa (XVIIe dynastie) et la statue du Louvre E 15 682'', Brussel, 2005; {{Aut|C. Barbotin}}, Un intercesseur dynastique à l'aube du Nouvel Empire. La statue du prince Iâhmès, in ''La revue du Louvre et des musées de France'' 4 (2005), pp. 19-28.</ref>, Ahmose I, verschillende dochters, en misschien ook Kamose.<ref>{{Aut|C. Vandersleyen}}, ''L'Égypte et la vallée du Nil'', II, Parijs, 1995, p. 199. (''non vidi'')</ref> Ahmose volgde in de traditie van zijn vader en trouwde met een aantal van zijn zusters, waaronder [[Ahmose-Nefertari]] zijn [[grote koninklijke vrouw]], die de eerste koningin was om de priesterfunctie van "[[godsvrouw van Amon]]" aan te nemen.<ref>{{Aut|B.M. Bryan}}, The 18th Dynasty before the Amarna Period (c. 1550-1352 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA210 210].</ref> Ze hadden meerdere kinderen, waaronder de dochters [[Ahmose-Meritamon]] B, [[Ahmose-Sitamun]] A en zonen [[Siamon (zoon van Ahmose I)|Siamon]] A, [[Ahmose-Ankh]],<ref>{{Aut|A. Dodson}}, Crown Prince Djhutmose and the Royal Sons of the Eighteenth Dynasty, in ''JEA'' 76 (1990), p. 91 (''non vidi'').</ref> [[Amenhotep I]] en [[Ramose (prins)|Ramose]] A (de "A" en "B" aanduidingen achter de namen zijn een door Egyptologen gebruikte conventie om een onderscheid te maken tussen de koninklijke kinderen en vrouwen die anders dezelfde naam hebben).<ref>{{Aut|A. Dodson - D. Hilton}}, ''The Complete Royal Families of Ancient Egypt'', Londen - New York, 2004, p. 126 (''non vidi'').</ref> Zij waren mogelijk ook de ouders van [[Mutnofret]], dewelke de vrouw van [[Thoetmosis I]] zou worden. Ahmose-Ankh was Ahmose's erfgenaam, maar hij ging ergens tussen het 17de en 22ste regeringsjaar van Ahmose zijn vader voor in de dood.<ref name="Wente 271">{{Aut|E.F. Wente}}, Thutmose III's Accession and the Beginning of the New Kingdom, in ''JNES'' 57 (1975), p. 271 (''non vidi'').</ref> [[Amenhotep I]] volgde hem, na mogelijk een korte periode van gedeeld koningschap, op.

Er was geen duidelijke breuklijn binnen de koninklijke familie tussen de 17e en 18e dynastie. De historicus Manetho, die tijdens de [[Ptolemaeën|Ptolemaeïsche dynastie]] schreef, beschouwd de uiteindelijke verdrijving van de Hyksos na bijna een eeuw en het herstel van de inheemse Egyptische heerschappij over het hele land als een gebeurtenis die belangrijk genoeg was om de start van een nieuwe dynastie te rechtvaardigen.<ref>{{Aut|D. Redford}}, ''History and Chronology of the 18th Dynasty of Egypt: Seven Studies'', Toronto, 1967, p. 28 <sup>([http://books.google.be/books?id=fvNxAAAAMAAJ&q=%22Placed+him+at+the+head+of+a+new+dynasty+only+because%22&dq=%22Placed+him+at+the+head+of+a+new+dynasty+only+because%22&hl=nl&sa=X&ei=mhYcT8y0CcSF8gPu0KjBCw&ved=0CC8Q6AEwAA a], [http://books.google.be/books?id=fvNxAAAAMAAJ&q=%22Egypt+and+inaugurated+a+period+of+independence%22&dq=%22Egypt+and+inaugurated+a+period+of+independence%22&hl=nl&sa=X&ei=txYcT5GCEoup8AO7-8CACw&ved=0CEQQ6AEwAw b])</sup>.</ref>

==Regering==
===Context===
Het conflict tussen de lokale koningen van Thebe en de Hyksoskoning [[Apepi I]] Awoserre begon onder het bewind van Ta'a II Seqenenre en zou, na bijna 30 jaar van onregelmatige periodes van conflict en oorlog, onder het bewind van Ahmose I worden beëindigd. Ta'a II sneuvelde in de strijd tegen de Hyksos, zoals zijn veelverwonde mummie op gruwelijke wijze suggereert,<ref>Zijn mummie werd teruggevonden in de [[DB320|koninklijke grafkelder van Deir el-Bahari]].</ref> en van zijn opvolger Kamose is geweten dat hij de landen rond de Hyksoshoofdstad, Avaris (het huidige Tell el-Dab'a) met aan- en overvallen bestookte.<ref name="Shaw 199"/> Kamose kende klaarblijkelijk slechts een korte heerschappij, daar zijn hoogste (ons gekende) regeringsjaar zijn derde is, en werd opgevolgd door Ahmose I. Apepi is mogelijk rond dezelfde periode gestorven. Er is onenigheid over de vraag of twee namen voor Apepi gevonden in de historische bronnen, de namen van twee verschillende vorsten of meerdere namen voor één en dezelfde koning zijn. Indien het inderdaad om verschillende koningen gaat, dan wordt Apepi I Awoserre gedacht rond dezelfde tijd als Kamose te zijn gestorven en werd deze opgevolgd door Apepi II Aqenienre.<ref name="Grimal 192"/>

Ahmose besteeg de troon toen hij nog een kind was, waardoor zijn moeder, [[Ahhotep]], als regentes optrad tot hij meerderjarig was. Als we mogen afgaan op een aantal beschrijvingen van haar koninklijke rol, toen ze aan de macht was, inclusief de algemene eretitel "die zorgt draagt voor Egypte", heeft ze de Thebaanse machtsbasis in de jaren voorafgaand aan Ahmoses volledige machtsovername effectief geconsolideerd.<ref name="Grimal 201">{{Aut|N. Grimal}} - trad. {{Aut|I. Shaw}}, ''A History of Ancient Egypt'', Malden - Oxford - Victoria, 1992, p. [http://books.google.be/books?id=GzTiXt49I0YC&pg=PA201 201].</ref> Indien Apepi Aqenienre inderdaad een opvolger van Apepi Awoserre was, dan wordt hij verondersteld opgesloten te zijn gebleven in de delta gedurende Ahhoteps regentschap, omdat zijn naam op geen enkel van de monumenten of objecten ten zuiden van [[Bubastis]] voorkomt.<ref>{{Aut|N. Grimal}} - trad. {{Aut|I. Shaw}}, ''A History of Ancient Egypt'', Malden - Oxford - Victoria, 1992, p. [http://books.google.be/books?id=GzTiXt49I0YC&pg=PA192 192][http://books.google.be/books?id=GzTiXt49I0YC&pg=PA193 -][http://books.google.be/books?id=GzTiXt49I0YC&pg=PA194 194].</ref>

===Strijd tegen de Hyksos en herovering van de Nijldelta===
<span name="Hyksos">[[Bestand:Hyksos.jpg|thumb|left|Tekening van een bas-reliëf van Ahmose I vechtend tegen de Hyksos.]]</span>
Ahmose begon de herovering van het door de [[Hyksos]] bezette [[Neder-Egypte]]. In het 15de jaar van zijn regering, nam hij [[Memphis (Egypte)|Memphis]] in. Hij bleef optrekken en bereikte het grensgebied van de Nijldelta rond het jaar 11 van de Hyksoskoning [[Chamoedi]], maar de volgorde van de daarop volgende gebeurtenissen is niet algemeen aanvaard.<ref>{{Aut|J. Bourriau}}, The Second Intermediate Period (c. 1650-1550 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA203 203].</ref>

Het is zeer moeilijk om de verovering voorafgaand aan de belegering van de Hyksoshoofdstad, Avaris, te bestuderen. Bijna alles wat we weten, is ons bekend uit de door de soldaat [[Ahmose, zoon van Abana]] in zijn graf achtergelaten autobiografie, en de achterkant van de [[Rhind-papyrus]], die bestaat uit dagboekaantekeningen,<ref>{{Aut|A.J. Spalinger}}, ''War in Ancient Egypt. The New Kingdom'', Malden - Oxford - Carlton, 2005, p. [http://books.google.be/books?id=jgpjTIAw0N4C&pg=PA23 23].</ref> waarvan er een zegt:
<blockquote>{{Cquote|Regeringsjaar 11, de tweede maand van ''shomu'' - Heliopolis werd genomen; eerste maand van ''akhet'', dag 23, deze zuiderse prins brak binnen in Tjaru (huidige Tell Heboua).<ref>{{Aut|J. Bourriau}}, The Second Intermediate Period (c. 1650-1550 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA200 200].</ref>}}</blockquote>
Terwijl men voorheen aannam dat het regeringsjaar moest verwijzen naar dat van Ahmose, is men nu van mening dat het verwijst naar het 11de regeringsjaar van Chamoedi, de toenmalige Hyksoskoning en tegenstander van Ahmose. De Rhind-papyrus verwijst naar Ahmose met de inferieure titel "zuiderse prins" of "prins van het zuiden" in plaats van die van koning of farao, zoals een Thebaanse aanhanger van Ahmose zonder twijfel zou hebben gedaan.<ref>{{Aut|T. Schneider}}, The Relative Chronology of the Middle Kingdom and the Hyksos Period (Dyns. 12–17), in {{Aut|E. Hornung - R. Krauss - D. Warburton}} (edd.), ''Ancient Egyptian Chronology'', Leiden, 2006, p. 195 <sup>([http://books.google.be/books?ei=I5wiT6WhMMWh0QWz3qHOCg&hl=nl&id=HEZtAAAAMAAJ&dq=Ancient+Egyptian+Chronology&q=%22the+regnal+year%22++%22can+only#search_anchor a])</sup>.</ref> [[Anthony Spalinger]] wijst er in een bespreking van een werk van [[Kim Ryholt]] op dat de indirecte verwijzing naar Ahmose als "hij-van-het-zuiden" (Ryholts vertaling) erop wijst dat de schrijver een aanhanger van de Hyksoskoning was en dat het dus niet meer dan logisch is dat de regeringsjaren verwijzen naar de regering van Chamoedi en niet die van Ahmose.<ref>{{Aut|A. Spalinger}}, Bespreking van {{Aut|K.S.B. Ryholt}}, ''The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c. 1800-1550 B.C.'', Kopenhagen, 1997, in ''[[JNES]]'' 60 (2001), p. 299: "it is reasonable to expect a Theban-oriented text to describe its Pharaoh in this manner? For if the date refers to Ahmose, then the scribe must have been an adherent of that ruler. To me, the very indirect reference to Ahmose—it must be Ahmose—ought to indicate a supporter of the Hyksos dynasty; hence, the regnal years should refer to this monarch and not the Theban [king]."</ref>

[[Bestand:AhmoseI-FragmentaryStela-StatueMarbleTorso MetropolitanMuseumOfArt.png|thumb|Drie personen (Djéhouty, Ahhotep en Ahmès), zonder twijfel de koninklijke familie, die Ahmose volgen, toen nog "zoon van de koning" (Stele MMA 90.6.130, [[Metropolitan Museum of Art]], [[New York (stad)|New York]]).]]

De Rhind-papyrus geeft ons ook een beeld van de militaire strategie van Ahmose tijdens zijn herovering van de Nijldelta. Nadat hij in juli [[Heliopolis (Egypte)|Heliopolis]] was binnengetrokken, zakte hij langs de oostelijke delta af om [[Tjaru]] in te nemen, de voornaamste grensversterking op de [[Weg van Horus]], via de weg van Egypte naar Kanaän, waarbij hij [[Avaris]] volledig links liet liggen. In oktober werd Tjaru ingenomen, waarmee alle verkeer tussen Kanaän en Avaris werd afgesneden.<ref>{{Aut|J. Bourriau}}, The Second Intermediate Period (c. 1650-1550 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, pp. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA200 200]-[http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA200 201].</ref> Dit lijkt erop te wijzen dat hij van plan was om een blokkade te leggen rond Avaris, waarbij de Hyksoshoofdstad niet kon rekenen op de hulp of bevoorrading uit Kanaän .

Het verhaal van het laatste deel van de campagne werd ontdekt op de muren van het graf van [[Ahmose, zoon van Abana]], een soldaat die in deze veldtocht had gevochten. Hieruit kunnen we opmaken dat Ahmose drie aanvallen deed op Avaris, de hoofdstad van de Hyksos, maar tegelijkertijd ook een kleine opstand iets ten zuiden van Egypte moest zien te onderdrukken. Hierna nam hij, tijdens de vierde aanval op Avaris, de stad in.<ref>{{Aut|J.H. Breasted}} (ed. trad.), ''Ancient Records of Egypt'', II, Chicago, 1906, pp. [http://books.google.be/books?id=bT0q7nt1-gUC&pg=PA7 7]–[http://books.google.be/books?id=bT0q7nt1-gUC&pg=PA7 8].</ref> Hij bekroonde zijn overwinning op de Hyksos met de verovering van hun vesting [[Sharuhen]] (het huidige Tell el-Ajjul), nabij [[Gaza (stad)|Gaza]], na een belegering van drie jaar.<ref>{{Aut|J. Bourriau}}, The Second Intermediate Period (c. 1650-1550 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, pp. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA197 197].</ref> Ahmose zou Avaris in zijn 18e of ten laatste in zijn 19e regeringsjaar hebben ingenomen. Dit wordt gesuggereerd door "a graffito in the quarry at Tura whereby 'oxen from Canaan' were used at the opening of the quarry in Ahmose's regnal year 22."<ref>{{Aut|T. Schneider}}, Middle Kingdom and the Second Intermediate Period, in {{Aut|E. Hornung - R. Krauss - D.A. Warburton}} (edd.), ''Ancient Egyptian Chronology'', Leiden - Boston, 2006, p. 195.</ref> Aangezien het vee waarschijnlijk pas na de belegering van Sharuhen, die volgde op de val van Avaris, werd ingevoerd, betekent dit dat de regering van [[Chamoedi]] ten laatste in het 18e of 19e regeringsjaar van Ahmose eindigde.

===Buitenlandse campagnes===
<span id="Dolk">[[Bestand:BronzeDagger-AhmoseI.png|thumb|left|Dolk met Ahmose's naam ([[Royal Ontario Museum]], [[Toronto]]).]]</span>
Na het verslaan van de Hyksos, begon Ahmose een campagne in [[Syrië]] en [[Nubië]]. Hij voerde oorlog in Nubië, voorbij de 2e [[cataract (Nijl)|cataract]], waar hij de ''Iountyou Sétyou'' onderwierp.<ref>Letterlijk: "Nubische boogschutters" ({{Aut|C. Vandersleyen}}, ''L'Égypte et la vallée du Nil'', II, Parijs, 1995, p. 225 <sup>([http://books.google.be/books?id=DuQtAQAAIAAJ&q=Iountyou+S%C3%A9tyou&dq=Iountyou+S%C3%A9tyou&hl=nl&sa=X&ei=R7YmT9bJFIKh-Qb07OjkCA&ved=0CDUQ6AEwAQ a])</sup>.</ref> Het land wordt onder het gezag van een onderkoning geplaatst, de "[[koninklijke zoon van Kush]]", [[Djehuti]].<ref>De - zuiver honoraire - titel doet niet anders dan het onderlijnen van het belang van de functie.</ref>

Hij bereikte in de loop van zijn 22ste regeringsjaar [[Djahy]] in de [[Levant]] en wellicht ook de [[Eufraat]], maar over het algemeen wordt [[Thoetmosis I]], een van zijn opvolgers, gedacht de eerste te zijn om tot aan de Eufraat campagne te voeren. Ahmose ging echter in ieder geval tot aan Kedem (vermoedelijk in de nabijheid van [[Byblos]]), volgens een [[ostrakon]] uit het graf van zijn vrouw, Ahmose-Nefertari.<ref>{{aut|J.M. Weinstein}}, The Egyptian Empire in Palestine, A Reassessment, in ''Bulletin of the American Schools of Oriental Research'' 241 (1981), p. 6 (''non vidi'').</ref> Details over deze spectaculaire campagne zijn schaars, omdat onze voornaamste bron van informatie, [[Ahmose, zoon van Abana]], die in de Egyptische marine diende, geen deel uitmaakte van deze landexpeditie. Desalnietemin kan uit archeologisch onderzoek in het zuiden van Kanaän worden afgeleid dat in de late [[16e eeuw v.Chr.]], dat Ahmose en zijn directe opvolgers met hun expedities alleen de bedoeling hadden de macht van de Hyksos te breken door hun steden te vernietigen en de bedoeling hadden om Kanaän te veroveren. Veel sites zijn volledig vernield en werden niet herbouwd tijdens deze periode - iets wat een farao die was gebrand op verovering en tribuut zeer waarschijnlijk zou nalaten te doen.<ref>{{aut|J.M. Weinstein}}, The Egyptian Empire in Palestine, A Reassessment, in ''Bulletin of the American Schools of Oriental Research'' 241 (1981), p. 7 (''non vidi'').</ref>

Ahmoses campagnes in Nubië zijn beter gedocumenteerd. Kort tijd na de eerste campagne, kwam een Nubiër genaamd Aata in opstand tegen Ahmose, maar werd door deze op verpletterende wijze verslagen. Na deze poging, verenigde een anti-Thebaanse Egyptenaar genaamd Tetian een groot aantal rebellen in Nubië, maar ook hij werd verslagen.

Ahmose, zoon van Abana schrijft in zijn biografie dat na zijn terugkeer uit Nubië, de koning met een opstand moest afrekening van een "verachtelijke vijand, Tetian was zijn naam. Hij had de oproerkraaier om zich heen verzamelde. Zijne Majesteit doodde hem en het was alsof zijn bende nooit had bestaan".<ref>{{Aut|K. Sethe}}, ''Urkunden des ägyptischen Altertums'', IV, Leipzig, 1932-1961, p. 6.</ref>

Ahmose herstelde de Egyptische heerschappij in Nubië, dat vanaf dan werd gecontroleerd vanuit een nieuw opgericht administratief centrum in [[Buhen]].<ref>{{Aut|N. Grimal}} - trad. {{Aut|I. Shaw}}, ''A History of Ancient Egypt'', Malden - Oxford - Victoria, 1992, p. [http://books.google.be/books?id=GzTiXt49I0YC&pg=PA194 194].</ref> Ahmose lijkt ook verschillende lokale vorsten te hebben beloond, die zijn zaak en die van zijn dynastieke voorgangers hadden gesteund.<ref name="BDAE 18">art. Ahmose I, in {{Aut|I. Shaw - P. Nicholson}}, ''The British Museum Dictionary of Ancient Egypt'', Londen, 1995, p. 18.</ref>

Nadat hij uiteindelijk "in beslag (had) genomen de erfenis van degene die hem heeft geschapen"<ref>Hiermee wordt bedoelt: de hereniging van Opper- en Neder-Egypte.</ref> deed hij rijkelijke schenkingen aan de tempel van [[Amon (mythologie)|Amon]] in [[Karnak (Egypte)|Karnak]].<ref>{{Aut|K. Sethe}}, ''Urkunden des ägyptischen Altertums'', IV, Leipzig, 1932-1961, pp. 22f.</ref> Daarnaast, heeft hij de [[nomarch]]en vervangen door vertrouwenspersonen, [[Turkoois (mineraal)|turkooismijnen]] en [[kalksteen]]- en [[albast]]groeven geopend, en de handel met Byblos en de Levant hersteld.

===Opvolging===
Ahmose werd opgevolgd door zijn zoon [[Amenhotep I]]. Enkele onderzoekers hebben gesuggereerd dat Ahmose een tijd lang (maximaal zes jaar) Amenhotep als co-regent naast zich had.<ref>{{Aut|G. Wittmann}}, Was there a coregency of Ahmose with Amenophis I?, in ''JEA'' 60 (1974), pp. 250-251. (''non vidi'')</ref> Indien er sprake was van een co-regentschap, kan Amenhotep niet eerder tot koning zijn gekroond dan in het 18e jaar van Ahmose, het vroegst mogelijke jaar waarin Ahmose-Ankh, de troonopvolger, zou zijn gestorven.<ref name="Wente 271"/> Er is indirect bewijs voor het bestaan van zo'n co-regentschap, maar definitief bewijs ontbreekt:
*drie kleine voorwerpen met de ''[[Vijf_namen_van_de_farao#Praenomen_.28cartouche.29|praenomina]]'' van beiden naast elkaar: een hieronder vermelde glazen kraal, een klein [[veldspaat|veldspaten]] amulet en een gebroken stèle, allen geschreven in de gepaste stijl van het begin van de achttiende dynastie.<ref name="Gordon 296">{{Aut|A.H. Gordon}}, A Glass Bead of Ahmose and Amenhotep I, in ''JNES'' 41 (1982), p. 296 (''non vidi'').</ref> Deze laatste stèle zegt dat Amenhotep "het eeuwige leven (werd) gegeven", een Egyptische idioom, dat aangeeft dat de koning in leven is, maar de naam van Ahmose wordt niet gevolgd door het gebruikelijke epitheton ''[[Maa-cheroe]]'' ("oprecht van stem") dat wordt aan dode farao's gegeven.<ref name="Gordon 296"/> Men ontving pas een ''praenomen'', eens men de troon besteeg, en in de veronderstelling dat beiden daadwerkelijk op diezelfde moment nog in leven waren, wordt aangegeven dat beiden tezelfdertijd regeerden. Het is echter mogelijk, dat Amenhotep zijn band met zijn reeds overleden, geliefde vader - de hereniger van Egypte - wenste aan te halen;
*Amenhotep I lijkt bijna de voorbereiding van een [[Sed-festival]] te hebben afgerond, of zelfs al zijn begonnen dit te vieren toen hij overleed. Maar het bewind van Amenhotep I wordt algemeen aangenomen slechts 21 jaar te hebben geduurd en een Sed-festival wordt traditioneel pas tijdens het 30e regeringsjaar gevierd. Indien Amenhotep I een significante co-regentschap met zijn vader had, stellen sommigen geleerden dat hij van plan was om zijn Sed-festival te vieren op de dag dat hij voor het eerst werd gekroond, in plaats van de dag dat hij alleen begon te regeren. Dit zou ons toelaten om de mate van voltooiing van de voorbereidingen voor zijn Sed-festival in Karnak te kunnen verklaren.<ref>{{Aut|E.F. Wente}}, Thutmose III's Accession and the Beginning of the New Kingdom, in ''JNES'' 57 (1975), p. 272 (''non vidi'').</ref> Er zijn twee contemporaine voorbeelden uit het [[Nieuwe Rijk]] van een breuk met deze traditie: met name [[Hatsjepsoet]], die haar Sed-festival in haar 15e jaar vierde, en [[Achnaton]], die de zijn vierde in het begin van zijn 4e regeringsjaar;<ref>{{Aut|J.A. Tyldesley}}, ''Hatchepsut. The Female Pharaoh'', Londen - New York - e.a., 1998, p. 111.</ref>
*de vrouw van Ahmose, [[Ahmose-Nefertari]], wordt zowel "[[Grote koninklijke vrouwe]]" als "[[Koninklijke moeder]]" genoemd op twee stèles die werden opgericht in de kalksteengroeven van Ma'sara tijdens het 22ste jaar van de regering van Ahmose. Om letterlijk "Koninklijke moeder" te zijn, zou Amenhotep in dat jaar reeds al koning moeten zijn geweest.<ref>Het is echter mogelijk dat het slechts een eretitel was, daar [[Ahhotep]] de titel aannam zonder dat ze de moeder was van een ons bekende koning. {{Aut|A.H. Gordon}}, A Glass Bead of Ahmose and Amenhotep I, in ''JNES'' 41 (1982), p. 297 (''non vidi'').</ref> Het is echter mogelijk dat haar zoon Amenemhat een co-regent was van [[Amenhotep I]], maar nog voor Amenhotep stierf.<ref name="Wente 271"/>

Vanwege deze onzekerheid, is een co-regentschap op dit moment onmogelijk te bewijzen of te weerleggen. Zowel Redford's als Murnane's werken over dit onderwerp zijn besluiteloos over de zaak met als argument dat er onvoldoende overtuigend bewijs voor of tegen een co-regentschap is. Zelfs indien dit het geval was, zou dit geen enkel verschil voor de chronologie van deze periode betekenen, omdat in dit geval Amenhotep zijn regeringsjaren zou zijn beginnen te dateren vanaf zijn eerste jaar als een enige soeverein.<ref>{{Aut|D.B. Redford}}, ''History and Chronology of the 18th Dynasty of Egypt: Seven Studies'', Toronto, 1967, p. 51 <sup>([http://books.google.be/books?id=fvNxAAAAMAAJ&q=%22In+this+type+of+coregency+the+junior+partner%22&dq=%22In+this+type+of+coregency+the+junior+partner%22&hl=nl&sa=X&ei=Fy4pT5PMDZSIhQfW5aGdBQ&ved=0CDUQ6AEwAA a], [http://books.google.be/books?id=fvNxAAAAMAAJ&q=%22and+monuments+giving+equivalent+dates+according+to+the+two%22&dq=%22and+monuments+giving+equivalent+dates+according+to+the+two%22&hl=nl&sa=X&ei=cS4pT7fbG5G5hAeR27mlBQ&ved=0CC8Q6AEwAA b],[http://www.google.be/search?hl=nl&safe=off&noj=1&biw=1600&bih=678&tbm=bks&q=%22Only+a+double-dated+inscription+can+indicate+that+one+is+dealing+with+the+second%22&oq=%22Only+a+double-dated+inscription+can+indicate+that+one+is+dealing+with+the+second%22&aq=f&aqi=&aql=&gs_sm=e&gs_upl=6068l6068l0l6296l1l1l0l0l0l0l90l90l1l1l0 c],[http://books.google.be/books?id=fvNxAAAAMAAJ&q=%22For+a+coregency+of+Ahmose+with+Amenhotpe+I+there+is+scarcely+any+evidence.%22&dq=%22For+a+coregency+of+Ahmose+with+Amenhotpe+I+there+is+scarcely+any+evidence.%22&hl=nl&sa=X&ei=xi4pT5HQGMLJhAflnPDDBQ&ved=0CDEQ6AEwAA d])</sup>, {{Aut|W.J. Murnane}}, ''Ancient Egyptian Coregencies'', Chicago, 1977, p. [http://oi.uchicago.edu/pdf/saoc40.pdf 114.]</ref> Maar voorstanders van een co-regentschap wijzen er op dat sinds er ten minste een opstand tegen Ahmose was, dat het zeker niet onlogisch zou zijn geweest dat hij reeds een troonsopvolger voor zijn dood zou hebben aangesteld om dynastieke twisten te vermijden.<ref>{{Aut|A.H. Gordon}}, A Glass Bead of Ahmose and Amenhotep I, in ''JNES'' 41 (1982), p. 297 (''non vidi'').</ref>

==Kunst en bouwwerken==
<span name="Armband">[[Bestand:Louvre 032007 02.jpg|thumb|Armband met de naam van Ahmose teruggevonden op de mummie van [[Khamose]] ([[Louvre]], [[Parijs]]).]]</span>
Met de hereniging van Opper- en Neder-Egypte onder Ahmose, vond tevens een vernieuwing van de koninklijke steun aan de kunsten en monumentale bouw plaats. Ahmose zou een tiende van zijn middelen hebben besteed aan de dienst van de [[Egyptische_mythologie#Goden|traditionele goden]],<ref>{{Aut|G. Maspero}} - ed. {{Aut|A.H. Sayce}} - trad. {{Aut|M.L. McClure}}, ''History Of Egypt, Chaldæa, Syria, Babylonia, and Assyria'', IV, Londen, 1903, p. [https://archive.org/stream/historyofegyptch04rappuoft#page/129/mode/1up 129].</ref> aan het stimuleren van grote monumentale gebouwen en alle kunsten. Toch heeft zijn latere bouwprogramma na de inname van de delta, daar het verslaan van de Hyksos relatief laat in de regering van Ahmose plaatsvond, niet meer dan zeven jaar geduurd,<ref>{{Aut|B.M. Bryan}}, The 18th Dynasty before the Amarna Period (c. 1550-1352 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA209 209].</ref> en een groot deel van wat hij was begonnen werd waarschijnlijk voltooid door zijn zoon en opvolger [[Amenhotep I]].<ref>{{Aut|B.M. Bryan}}, The 18th Dynasty before the Amarna Period (c. 1550-1352 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA213 213].</ref>

De gebouwen uit de regering van Ahmose zijn gemaakt uit veel fijnere steen dan die van de [[tweede tussenperiode]]. De controle over de Delta en Nubië bood toegang tot materialen die niet beschikbaar waren in Opper-Egypte: het [[goud]] en [[zilver]] uit Nubië, [[lapis lazuli]] uit afgelegen gebieden van Centraal-Azië, het [[ceder]]hout uit [[Byblos]].<ref name="Grimal 200">{{Aut|N. Grimal}} - trad. {{Aut|I. Shaw}}, ''A History of Ancient Egypt'', Malden - Oxford - Victoria, 1992, p. 200.</ref> De turquoisemijnen van [[Serabit el-Khadem]] in de [[Sinaï (schiereiland)|Sinaï]] werden heropend.<ref name="Grimal 200"/> Hoewel de exacte aard van de relatie tussen Egypte en Kreta onzeker is, is het in ieder geval zeker dat Minoïsche schilderijen en fresco's zijn teruggevonden op voorwerpen uit die tijd, en Egypte beschouwde de [[Egeïsche Zee]] als deeluitmakend van haar rijk.<ref name="Grimal 200"/> Ahmosis heropende de kalksteengroeven van [[Tura (Egypte)|Tura]] voor de bouw van de monumenten van de regering in [[Memphis (Egypte)|Memphis]] en [[Thebe (Egypte)|Thebe]], en maakte volgens een inscriptie in de steengroevegebruik van het in Fenicië opgeëiste Aziatische vee om de stenen te vervoeren.<ref name="inscriptie">{{Aut|C. Barbotin}}, ''Âhmosis et le début de la XVIIIe dynastie'', Parijs, 2008, p. 223, doc. 22 (''non vidi''), [http://reshafim.org.il/ad/egypt/texts/quarry_inauguration.htm {{Aut|A. Dollinger}}, Quarry inauguration under Ahmose I, reshafim.org.il (2004).]</ref>

De kunst tijdens de regeerperiode van Ahmose is gelijk aan de Thebaanse stijl van het [[Middenrijk (Egypte)|Middenrijk]]<ref name="Russmann 210-211">{{Aut|E.R. Russmann - e.a}}, ''Eternal Egypt: Masterworks of Ancient Art from the British Museum'', Brooklyn - New York, 2001, pp. [http://books.google.be/books?id=xNmoKfdeJ1sC&pg=PA210 210]-[http://books.google.be/books?id=xNmoKfdeJ1sC&pg=PA211 211].</ref> en de [[Stele|stelae]] van deze periode zijn van dezelfde kwaliteit.<ref name="Grimal 200"/> Dit wijst op een conservatieve tendens om de gebruiken van voor de Hyksosoverheersing te doen herleven. Ondanks al deze kunstnijverheid, zijn er slechts drie beelden die als Ahmose zijn geïdentificeerd overgeleverd: een [[oesjabti]] in het [[British Museum]], vermoedelijk afkomstig uit zijn graf (dat tot op heden niet is teruggevonden), en twee levensgrote beelden, waarvan een zich in het [[Metropolitan Museum of Art]] in [[New York (stad)|New York]] en een ander zich in het museum van [[Khartoem]] bevindt.<ref name="Russmann 210-211"/> Allen vertonen een lichte bolling van de ogen, die we ook terugvinden op stelae die de farao voorstellen. In dezelfde stijl is een kleine kalkstenen sfinx, die zich bevindt in het [[National Museum of Scotland]] (het vroegere Royal Museum) in [[Edinburgh]], voorlopig geïdentificeerd als een voorstelling van Ahmose.<ref>{{Aut|E.R. Russmann}}, Art in Transition: The Rise of the Eighteenth Dynasty and the Emergence of the Thutmoside Style in Sculpture and Relief, in {{Aut|C. Roehrig}} (ed.), ''Hatshepsut: From Queen to Pharaoh'', New York, 2005, pp. 24-25.</ref>

Men meent dat de [[glaskunst]] tijdens de regering van Ahmose op punt werd gesteld. De oudste voorbeelden van lijken defecte [[Email (glazuur)|faiencestukken]] te zijn geweest, maar het ambacht van glasblazen begon pas bij het begin van de [[18e dynastie van Egypte|18e dynastie]].<ref>{{Aut|J.D. Cooney}}, Glass Sculpture in Ancient Egypt, in ''Journal of Glass Studies'' 2 (1960), p. 11.</ref> Een van de gevonden oudste kralen draagt de namen van Ahmose en Amenhotep I, geschreven in een rond de tijd van zijn regering gedateerde stijl.<ref name="Gordon 296"/> Als de glaskunst ten vroegste onder de regering van Ahmose werd uitgewerkt en de eerste objecten ten vroegste tijdens de regering van zijn opvolger kunnen worden gedateerd, is het waarschijnlijk dat het een van zijn onderdanen was die de glastechniek ontdekte.<ref name="Gordon 296"/>

Ahmose hervatte de grote bouwprojecten van voor de [[tweede tussenperiode]]. Hij begon, in het zuiden van het land, voornamelijk uit bakstenen opgetrokken tempels te bouwen, waaronder een in het Nubische dorp [[Buhen]]. In [[Opper-Egypte]], breidde hij de [[Tempel van Amon (Karnak)|tempel van Amon]] in [[Karnak (Egypte)|Karnak]] en de tempel van [[Mentoe]] op [[Armant]].<ref name="Grimal 200"/><!--nakijken--> Volgens een inscriptie uit [[Toera (Egypte)|Toera]],<ref name="inscriptie"/> gebruikte hij witte kalksteen om aan de grote [[Tempel van Ptah (Memphis)|tempel van Ptah]] en de "zuidelijke harem" Amon te bouwen,<ref>Hiermee wordt de [[Tempel van Amon (Karnak)|tempel van Amon]] in [[Karnak (Egypte)|Karnak]] bedoeld.</ref> maar kon dit tweede project niet afmaken.<ref name="Grimal 200"/><!--nakijken--> Hij bouwde ook een [[cenotaaf]] voor zijn grootmoeder, koningin [[Tetisheri]], te [[Abydos (Egypte)|Abydos]].<ref name="Grimal 263">{{Aut|N. Grimal}}, ''Histoire de l'Égypte ancienne'', Parijs, 1988, p. 263.</ref><!--nakijken-->

Opgravingen door [[Manfred Bietak]] op de site van [[Avaris]] hebben aangetoond dat Ahmose een paleis had gebouwd op de plaats van de vestingwerken van de oude hoofdstad van de Hyksos. Bietak vond ook fragmenten van fresco's in Minoïsche stijl terug die ooit de muren van het paleis sierden. Er is daarop veel gespeculeerd over de rol die de Egeïsche beschaving zou kunnen hebben gespeeld op het vlak van handel en kunst.<ref>{{Aut|B.M. Bryan}}, The 18th Dynasty before the Amarna Period (c. 1550-1352 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA208 208].</ref>

Onder de regering van Ahmose werd [[Thebe (Egypte)|Thebe]] de hoofdstad van heel Egypte, zoals ze dat was geweest aan het begin van het [[Middenrijk (Egypte)|Middenrijk]]. Deze stad zag de administratie van het land en talrijke functionarissen zich binnen haar muren vestigen, de vraag naar schrijvers nam toe terwijl de koninklijke archieven zich begonnen te vullen met rekeningen en rapporten.<ref>{{Aut|J.A. Tyldesley}}, ''Egypt's Golden Empire: The Age of the New Kingdom'', Londen, 2001, pp. 18-19 (''non vidi'').</ref> De keuze voor Thebe was waarschijnlijk strategisch, want deze stad was gelegen in het centrum van het land, halverwege tussen de Hyksos in het noorden en de Nubiërs in het zuiden: elk verzetshaard die uitbrak aan de grenzen van de Thebaanse rijk kon zo makkelijk in de kiem worden gesmoord.<ref>{{Aut|G. Maspero}} - ed. {{Aut|A.H. Sayce}} - trad. {{Aut|M.L. McClure}}, ''History Of Egypt, Chaldæa, Syria, Babylonia, and Assyria'', IV, Londen, 1903, p. [https://archive.org/stream/historyofegyptch04rappuoft#page/131/mode/1up 131].</ref>

De belangrijkste verandering was ongetwijfeld van religieuze aard: Thebe was nu zowel het religieuze als politieke centrum van het land geworden, waardoor aan haar god [[Amon (mythologie)|Amon]] de goddelijke bescherming die ervoor had gezorg dat Ahmose de Hyksos had kunnen overwinnen werd toegeschreven. Het belang van het [[tempel van Amon (Karnak)|tempelcomplex van Karnak]] nam steeds meer toe, terwijl dat van Ra in Heliopolis steeds meer in belang afnam.<ref>{{Aut|J.A. Tyldesley}}, ''The Private Lives of the Pharaohs'', New York, 2001, p. 100.</ref>

Er werden meerdere steles teruggevonden in Karnak die uitvoerig het door Ahmose uitgevoerde werk beschrijven, waarvan twee hem afschilderen als een weldoener voor de tempel. Op een van deze steles, bekend als de "stèle van de storm", stelt dat hij de piramides van zijn voorgangers in Thebe zou hebben herbouwd, die door een hevige storm waren verwoest.<ref>{{Aut|J. Bourriau}}, The Second Intermediate Period (c. 1650-1550 BC), in {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000, p. [http://books.google.be/books?id=092jP1lBhtoC&pg=PA200 200]. Voor een vertaling van de stèle, zie: {{Aut|C. Barbotin}}, ''Âhmosis et le début de la XVIIIe dynastie'', Parijs, 2008, pp. 215-220, doc. 19 (''non vidi''). De [[Minoïsche uitbarsting|uitbarsting op het eiland Santorini]] in de Egeïsche Zee is door sommige specialisten aanzien als de bron van de schade aan de piramides, maar gelijkaardige beweringen komen regelmatig voor in de propagandistische teksten van andere farao's, hen daarbij voorstellend als de krachten van het duister overwinnend. Kim Ryholt heeft, zich baserend op een analyse van de gekozen woorden in de tekst van de stèle, voorgesteld in de verwoestingen veroorzaakt door deze storm een metafoor voor deze vooroorzaakt door de Hyksosbezetting, of door de bevrijdingsoorlog te zien ({{Aut|K.S.B. Ryholt}}, ''The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c. 1800-1550 B.C.'', Kopenhagen, 1997, pp. [http://books.google.be/books?hl=nl&id=ANRi7cM5ZwsC&pg=PA144 144]-[http://books.google.be/books?hl=nl&id=ANRi7cM5ZwsC&pg=PA145 145].). Voor beide stellingen is echter onvoldoende bewijs voor handen om een definitief oordeel te vellen over de oorzaak en betekenis van de "stormschade".</ref>

==Graf==
[[Bestand:Pyramid of Ahmose, Abydos, 1998.png|thumb|left|[[Piramide van Ahmose]] te [[Abydos (Egypte)|Abydos]].]]

[[Bestand:Ahmose Pyramid-i18n.svg|thumb|Schema van de [[piramide van Ahmose]].
{|
|style="width:125px" valign="top"|1 Piramide<br />2 Eigenlijke basis<br />3 Bouwplatform<br />4 Piramidetempel
|style="width:125px" valign="top"|5 Tempel A<br />6 Tempel B<br />7Tempel C
|}
]]

Ahmose bleef nog lang na zijn dood het onderwerp van verering van een fervent cultus. Hoewel de mummie van de farao werd teruggevonden bij [[Deir el-Bahri]], was het in zijn [[cenotaaf]] te [[Abydos (Egypte)|Abydos]] (de stad van [[Osiris (mythologie)|Osiris]]) dat zijn aanbidders zijn funeraire cultus onderhielden.<ref>{{Aut|T.G.H. James}}, Egypt: From the Expulsion of the Hyksos to Amenophis I, in {{Aut|I.E.S. Edwards}} - {{Aut|C.J. Gadd}} - {{Aut|N.G.L. Hammond}} (edd.), ''The Cambridge Ancient History. II. Part 1. The Middle East and the Aegean Region. c.1800–1380 BC'', Cambridge, 1973³, pp. [http://books.google.be/books?id=FF5-7JVj4jYC&pg=PA304 304]-[http://books.google.be/books?id=FF5-7JVj4jYC&pg=PA305 305].</ref> De overblijfselen van een in Abydos ontdekte dodentempel en piramide werden in [[1902]] als de zijne geïdentificeerd, in het bijzonder omwille van de ontdekking op diezelfde plaats van een dolk met daarop de naam van de koning (die zich in het Royal Ontario Museum in Canada bevindt, zie [[#Dolk|afbeelding]]).

===Piramide===
{{Zie hoofdartikel|Piramide van Ahmose}}
De overblijfselen van zijn piramide in Abydos werden in 1899 ontdekt en in 1902 geïdentificeerd.<ref>{{Aut|A.C. Mace}}, ''El Amrah and Abydos, 1899-1901'', Londen, 1902.</ref> Deze piramide en haar structuren waren in [[1993]] onderwerp van een opgraving en onderzoek door de ''Pennsylvania-Yale-New York University Expedition'' onder leiding van [[Stephen P. Harvey]].<ref name="Harvey-Pyramid-Abydos">{{Aut|S.P. Harvey}}, [http://oi.uchicago.edu/pdf/02-03_Abydos.pdf Abydos], in ''The Oriental Institute 2002–2003 Annual Report'', Chicago, 2003, {{Aut|S.P. Harvey}}, [http://www.rhodes.aegean.gr/tms/congress%20site/Abstracts.doc Pyramid Construction at Abydos], in ''Tenth International Congress of Egyptologists'', Rhodes, 2008, pp. 22–29.</ref> Het merendeel van de stenen bekleding van de buitenkant was door de eeuwen heen gestolen en de puinheuvel waarop deze was gebouwd is hierdoor ingestort. Er werden echter twee intacte lagen van ingesloten stenen teruggevonden door [[Arthur Mace]], waaruit, gebaseerd op de analyse van de buitenste kalksteen, bleek dat de piramide een steile helling van zestig graden had (ter vergelijking: de [[piramide van Cheops]] had een helling van 51 graden).<ref>{{Aut|M. Lehner}}, ''The Complete Pyramids: Solving the Ancient Mysteries'', Londen, 1997, p. 190.</ref> Hoewel het interieur van de piramide niet meer is onderzocht sinds [[1902]], hebben opgraafwerken in [[2006]] een deel van een enorme, tegen haar façade gebouwde, bakstenen helling blootgelegd.<ref>{{Aut|S.P. Harvey}}, [http://www.rhodes.aegean.gr/tms/congress%20site/Abstracts.doc Pyramid Construction at Abydos], in ''Tenth International Congress of Egyptologists'', Rhodes, 2008, pp. 22–29.</ref> Aan de voet van de piramide lag een complex van stenen tempels omringd door een bakstenen muur. Harvey's onderzoek heeft drie structuren blootgelegd naast de door Arthur Mace ontdekte "piramidetempel van Ahmose".<ref name="Harvey-Pyramid-Abydos"/> Deze structuur, het dichtst bij de basis van de piramide gelegen, werd waarschijnlijk gezien als zijn belangrijkste plaats van aanbidding. Onder de sinds 1993 ontdekte duizenden gebeeldhouwde en geschilderde fragmenten, zijn er verschillende die aspecten van een complex verhaal over een strijd tegen een Aziatische vijand beschrijven. Naar alle waarschijnlijkheid zijn deze reliëfs met boogschutters, schepen, Aziatische mensen en de eerste bekende afbeelding van het paard in Egypte, de enige voorstelling van de gevechten van de Ahmose tegen de Hyksos (zie [[#Hyksos|afbeelding]]).<ref>{{Aut|S.P. Harvey}}, [http://oi.uchicago.edu/pdf/02-03_Abydos.pdf Abydos], in ''The Oriental Institute 2002–2003 Annual Report'', Chicago, 2003, p. 6. Vgl. {{Aut|M. Lehner}}, ''The Complete Pyramids: Solving the Ancient Mysteries'', Londen, 1997, p. 190.</ref>

Aan de oostkant van de piramide, heeft Harvey twee tempels geïdentificeerd als gebouwd door de vrouw van Ahmose, koningin [[Ahmose-Nefertari]].<ref>{{Aut|S.P. Harvey}}, [http://oi.uchicago.edu/pdf/02-03_Abydos.pdf Abydos], in ''The Oriental Institute 2002–2003 Annual Report'', Chicago, 2003, p. 9.</ref> Een van deze structuren heeft een stenen stempel met de naam van de chef-penningmeester Neferperet, de verantwoordelijke ambtenaar voor de heropening van de steengroeven van Tura in het 22e regeringsjaar van Ahmose.<ref>{{Aut|S.P. Harvey}}, [http://oi.uchicago.edu/pdf/02-03_Abydos.pdf Abydos], in ''The Oriental Institute 2002–2003 Annual Report'', Chicago, 2003, pp. 7, 9.</ref> De derde - en grootste - tempel (tempel C) is vergelijkbaar met de piramidetempel in vorm en grootte, maar de gemarkeerde stenen en de details van de decoratie suggereren dat het een plaats van aanbidding voor de koningin Ahmose-Nefertari was.

[[Bestand:Ahmose Pyramid complex-i18n.svg|thumb|Schema van het complex van de [[piramide van Ahmose]].
{|
|style="width:140px" valign="top"|1 Processieweg<br />2 piramide van Ahmose<br />3 piramide van Tetisheri
|style="width:100px" valign="top"|4 Osirisgraf<br />5 Terrastempel
|}
]]

De as van het piramidecomplex kan worden geassocieerd met een reeks van gebouwen gelegen over een afstand van een kilometer woestijn. Langs deze as zijn een aantal belangrijke structuren geplaatst:
* Een grote piramide opgedragen aan Ahmose's grootmoeder [[Tetisheri]] die een stèle bevatte van Ahmose die haar offerandes aanbiedt (zie de afbeelding links);
* Een ondergronds, uit de steen uitgehouwen complex, dat moest dienen als een symbolische voorstelling van het ondergrondse koninkrijk van [[Osiris (mythologie)|Osiris]], of als een koninklijk graf;<ref name="Lehner 191">{{Aut|M. Lehner}}, ''The Complete Pyramids: Solving the Ancient Mysteries'', Londen, 1997, p. 191.</ref>
* Een tegen de rotsen gebouwde, terrasvormige tempel, met massieve stenen en bakstenen terrassen. Deze elementen weerspiegelen een plan dat lijkt op de cenotaaf van [[Senoeseret III]] en de constructie bevat elementen die de stijl van een piramidecomplex uit zowel het [[Oude Rijk|Oude]] als het [[Middenrijk (Egypte)|Middenrijk]] lijkt te combineren.<ref name="Lehner 191"/>

Er is enige discussie over de vraag of deze piramide als graf van Ahmose was bedoeld of als cenotaaf. Hoewel de eerste onderzoekers van de piramide Mace en Currelly er niet in slaagden de inwendige kamers te vinden, is het onwaarschijnlijk dat een grafkamer zou worden teruggevonden in de puinbasis van de piramide. Daar enige vermelding van een graftombe van koning Ahmose in de lijst van geroofde graven op de [[Abottpapyrus]], en bij gebrek aan andere mogelijke kandidaten voor het graf van de koning te Thebe, is het mogelijk dat hij werd begraven te Abydos, zoals door Harvey is gesuggereerd.<ref>{{Aut|S.P. Harvey}}, [http://oi.uchicago.edu/pdf/02-03_Abydos.pdf Abydos], in ''The Oriental Institute 2002–2003 Annual Report'', Chicago, 2003, pp. 4-5.</ref> Inderdaad, het grote aantal structuren van aanbidding aan de voet van de piramide die werden ontdekt tijdens de recentste opgravingen, en de aanwezigheid van een begraafplaats die werd gebruikt door de priesters van de cultus van Ahmose aan de basis van de piramide, pleiten in het voordeel van het belang van de koningscultus te Abydos. Sommige Egyptologen geloven echter dat deze piramide (net zoals die van Tetisheri) was gebouwd als cenotaaf en dat Ahmose eerst was begraven in het zuidelijke deel van [[Dra Abu el-Naga]], samen met de overige leden van de [[17e dynastie van Egypte|17e]] en [[18e dynastie van Egypte|18e dynastie]].<ref name="Grimal 263"/>

Deze piramide is de laatste piramide ooit gebouwd als onderdeel van een koninklijk [[Egyptisch piramidecomplex|piramidecomplex]] in Egypte. De piramidevorm zal om zowel praktische als religieuze redenen door de farao's van het [[Nieuwe Rijk]] worden verlaten. Want waar de plateaus van [[Gizeh (stad)|Gizeh]], [[Aboesir]], [[Saqqara]] of [[Dasjoer]] veel ruimte boden om de piramiden te bouwen, was dit niet het geval voor Thebe waar men werd beperkt door daar aanwezige kliffen en alle graven die werden opgericht in de omliggende vlakte kwetsbaar zouden zijn voor overstromingen. De piramidevorm werd bovendien geassocieerd met de zonnegod [[Ra (god)|Ra]], die intussen door [[Amon (mythologie)|Amon]] in belang werd overschaduwd. Een van de betekenissen van de naam van Amon is daarenboven "de verborgene", wat betekent dat het nu theologisch toelaatbaar was om het graf van de farao te verbergen en de dodentempel volledig te scheiden van de plaats van de echte graftombe. Dit leverde ook het voordeel op dat men de begraafplaats van de farao kon verbergen voor [[grafroof|grafrovers]]. Al de na Ahmose komende farao's van het Nieuwe Rijk werden dan ook begraven in rotsgraven in de [[Vallei der Koningen]].<ref>{{Aut|J.A. Tyldesley}}, ''The Private Lives of the Pharaohs'', New York, 2001, p. 101.</ref>

===Mummie===
[[Bestand:Ahmose-mummy-head.png|thumb|Gemummificeerd hoofd van Ahmose.]]
De mummie van Ahmose I werd in [[1881]] teruggevonden in de "koninklijke schuilplaats" van Deir el-Bahari ([[DB320]]), gelegen in de heuvels boven de doden[[tempel van Hatsjepsoet]].<ref>{{Aut|S. Thomas}}, ''Ahmose: Liberator of Egypt'', New York, 2003, p. [http://books.google.be/books?id=Ew4JV7yVAg0C&pg=PA28 28]. Vgl. {{Aut|N. Reeves - R.H. Wilkinson}}, ''Das Tal der Könige'', Augsburg, 2002, p. 196.</ref> Hij werd begraven met de mummies van andere farao's van de [[17e dynastie van Egypte|17e]], [[18e dynastie van Egypte|18e]] en [[21e dynastie van Egypte|21e dynastie]], met name [[Amenhotep I]], [[Thoetmosis I]], [[Thoetmosis II]], [[Thoetmosis III]], [[Ramses I]], [[Seti I]], [[Ramses II]], [[Ramses IX]], [[Pinedjem I]] en [[Pinedjem II]].<ref>{{Aut|E. Thomas}}, The ''ḳȝy'' of Queen Inḥapy, in ''JARCE'' 16 (1979), p. 88.</ref>

De mummie van Ahmose werd op [[9 juni]] [[1886]] door [[Gaston Maspero]] onderzocht.<ref>{{Aut|R. Germer}}, ''Katalog der altägyptischen Pflanzenreste der Berliner Museen'' (''Ägyptologische Abhandlungen'' 47), Wiesbaden, 1988, p. [http://books.google.be/books?id=DelmTRVBFO4C&pg=PA6 6].</ref> Deze werd teruggevonden in een lijkkist die zijn naam in [[hiërogliefen]] droeg, diezelfde naam vond men ook terug op zijn wikkels in [[hiëratisch schrift]].<ref>{{Aut|I. Shaw}}, ''Exploring Ancient Egypt'', Oxford - New York, 2003, p. [http://books.google.be/books?id=eGtOW48pT_IC&pg=PA144 144].</ref> Hoewel zijn cederhouten lijkkist dateert uit de periode van de 18e dynastie, is het noch van koninklijke kwaliteit noch zelfs opmerkelijk en alle ornamenten die het mogelijk bezat zijn reeds verdwenen in de oudheid.<ref>{{Aut|D.C. Forbes}}, ''Tombs, Treasures, Mummies: Seven Great Discoveries of Egyptian Archaeology'', Sebastopo, 1998, p. 614 (''non vidi'').</ref>

<span name="Ahhotep">[[Bestand:Jewels and Weapons of Queen Ahhotep.png|thumb|left|De ceremoniële juwelen en wapens van koningin [[Ahhotep]], waaronder een bijl waarvan het blad Ahmose I die een Hykossoldaat onderwerpt weergeeft, en de gouden vliegen toegekend aan de koningin voor haar steun tegen de Hyksos.]]</span>

Ahmose liet echter een groot aantal "getuigenissen" van zich na in de graftombes van zijn ouders, zodat we ons wel een beeld kunnen vormen van de pracht en praal waarmee hij was begraven geworden. Men vermeldt in het bijzonder de elementen van een massief gouden armband bestaande uit een [[Cartouche (Egypte)|cartouche]] geflankeerd door miniaturen van twee liggende leeuwen die de mummie van zijn broer en voorganger [[Kamose]] sierde (zie [[#Armband|afbeelding]]).<ref name="Stevenson Smith 125">{{Aut|W. Stevenson Smith}}, ''The Art and Architecture of Ancient Egypt'', Baltimore, 1958, p. 125.</ref> Het is een teken des tijds dat er ook wapens en sieraden met zijn naam werden gevonden in het graf van zijn moeder [[Ahhotep]] bij Dra Abu el-Naga (zie [[#Ahhotep|afbeelding]]).<ref name="Stevenson Smith 125"/>

Hij was blijkbaar verplaatst van zijn oorspronkelijke begraafplaats, die waarschijnlijk was ontwijd. Hij werd opnieuw omzwachteld door de priesters en in de cache van Deir el-Bahari bijgezet ten tijde van de regering van priester-koning [[Pinedjem II]] van de [[21e dynastie van Egypte|21e dynastie]], wiens naam is aangebracht op de windels van de mummie van Ahmose. Rond zijn nek was een krans van [[Ridderspoor (Delphinium)|ridderspoor]]bloemen aangebracht. Het lichaam vertoonde tekenen van een grafroof uit de oudheid, daar het hoofd was losgemaakt van zijn lichaam en zijn neus was gebroken.<ref>{{Aut|G.E. Smith}}, ''The Royal Mummies'', Londen, 2000 (= ''Catalogue of the Royal Mummies in the Museum of Cairo'', Cairo, 1912), pp. 15-17.</ref>

Het lichaam was 1,63 m lang. De mummie heeft een klein gelaat zonder onderscheidende trekken, maar heeft lichtjes vooruitstekende voortanden, een erfelijke eigenschap van de familie, want het wordt ook aantroffen bij sommige vrouwelijke mummies uit dezelfde familie, alsook bij de mummie van een van zijn nakomelingen, Thoetmosis II.
Een korte beschrijving van de mummie door Gaston Maspero werpt meer licht op de familiegelijkenissen:

<blockquote>
{{Cquote|...; he was of medium height, as his body when mummified measured only 5 feet 6 inches [1,68 m] in length, but the development of the neck and chest indicates extraordinary strength. The head is small in proportion to the bust, the forehead low and narrow, the cheek-bones project and the hair is thick and wavy. The face exactly resembles that of Tiûâcrai [Tao II Seqenenre] and the likeness alone would proclaim the affinity, even if we were ignorant of the close relationship which united these two Pharaohs.<ref>{{Aut|G. Maspero}} - ed. {{Aut|A.H. Sayce}} - trad. {{Aut|M.L. McClure}}, ''History Of Egypt, Chaldæa, Syria, Babylonia, and Assyria'', IV, Londen, 1903, p. [https://archive.org/stream/historyofegyptch04rappuoft#page/112/mode/1up 112].</ref>}}
</blockquote>

Bij de eerste bestudering van de mummie werd gedacht dat het om een man van ongeveer 40 jaar oud ging,<ref>{{Aut|G. Maspero}} - ed. {{Aut|A.H. Sayce}} - trad. {{Aut|M.L. McClure}}, ''History Of Egypt, Chaldæa, Syria, Babylonia, and Assyria'', IV, Londen, 1903, p. [https://archive.org/stream/historyofegyptch04rappuoft#page/110/mode/1up 110].</ref> maar latere onderzoeken hebben aangetoond dat het meer waarschijnlijk is dat hij ongeveer 35 jaar zou zijn geweest toen hij overleed.<ref name="BDAE 18"/> De identiteit van deze mummie (Cairo Museum Catalog nr. 61057) werd in [[1980]] weer ter discussie gesteld door de resultaten gepubliceerd door James Harris, hoogleraar [[orthodontie]], en egyptoloog [[Edward Wente]].<ref>{{Aut|J.E. Harris - E.F. Wente}}, ''An X-Ray Atlas of the Royal Mummies'', Chicago, 1980. (''non vidi'')</ref> Harris had toestemming gekregen om met [[Röntgenstraling|Röntgenstralen]] alle mummies, die werden gedacht tot de koninklijke familie te behoren, in het Egyptisch Museum in Caïro te analyseren. Hoewel onze bronnen erop lijken te wijzen dat Ahmose de zoon of misschien de kleinzoon van [[Ta'a II|Seqenenre Ta'a II]] was, is de craniofaciale morfologie (dit is het gelaat) van de aan respectievelijk Ahmose en Seqenenre Ta'a II toegeschreven mummies evenwel zeer verschillend.<ref>{{Aut|J.E. Harris - E.F. Wente}}, ''An X-Ray Atlas of the Royal Mummies'', Chicago, 1980, pp. 127-128 (''non vidi''). Vgl. {{Aut|S. Goodwin}}, ''Africa in Europe: Antiquity Into the Age of Global Expansion'', I, Totowa, 2009, p. [http://books.google.be/books?ei=b2tGU7TSA8bEOefxgagL&hl=nl&id=C9kVAQAAIAAJ&dq=craniofacial+morphology+Ahmose&focus=searchwithinvolume&q=%22Craniofacial+morphologies+of+Ahmose+and+Sequenenre+Tao%22 17].</ref> De aan Ahmose toegeschreven mummie verschilt ook met die van de vrouwelijke mummie die werd geïdentificeerd als [[Ahmose-Nefertari]] (die mogelijk zijn zus was). Deze inconsistenties en het feit dat bij deze mummie niet de armen kruislings over zijn borst waren gevouwen, zoals in die tijd de gewoonte was voor de mummies van mannen uit de koninklijke familie, deed Harris en Wente besluiten dat het waarschijnlijk niet om een koninklijke mummie gaat, waardoor de identificatie van de mummie van Ahmose voorlopig onzeker blijft.<ref>{{Aut|D.C. Forbes}}, ''Tombs, Treasures, Mummies: Seven Great Discoveries of Egyptian Archaeology'', Sebastopo, 1998, p. 699 (''non vidi'').</ref>

De mummie wordt nu bewaard en tentoongesteld in het [[Luxor Museum]] naast de mummie die wordt verondersteld die van [[Ramses I]] te zijn, als onderdeel van een permanente tentoonstelling genaamd "de gouden eeuw van het Egyptische leger".<ref>{{Aut|D. Bickerstaff}}, Examining the Mystery of the Niagara Falls Mummy, in ''Kmt'' 17 (2007), p. 31 (''non vidi'').</ref>

==Zie ook==
* [[Lijst van farao's]]
* [[Piramide van Ahmose]]
* [[Stèle van de storm]]
* [[Stèle van Tetisheri]]
==Noten==
{{References|85%|2}}
==Referenties==
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=en|titel=Ahmose I|oldid=467606030|datum=20111225}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=fr|titel=Ahmôsis Ier|oldid=73504040|datum=20111225}}
* {{Aut|C. Barbotin}}, Un intercesseur dynastique à l'aube du Nouvel Empire. La statue du prince Iâhmès, in ''La revue du Louvre et des musées de France'' 4 (2005), pp. 19-28. (''non vidi'')
* {{Aut|C. Barbotin}}, ''Âhmosis et le début de la XVIIIe dynastie'', Parijs, 2008. (''non vidi'')
* {{Aut|D. Bickerstaff}}, Examining the Mystery of the Niagara Falls Mummy, in ''Kmt'' 17 (2007), pp. 26-34. (''non vidi'')
* {{Aut|J.H. Breasted}} (ed. trad.), ''Ancient Records of Egypt'', II, Chicago, 1906.
* {{Aut|M.R. Bunson}}, art. ‘Ahmose, in {{Aut|M.R. Bunson}}, ''Encyclopedia of Ancient Egypt'', New York, 2002<sup>2</sup>, pp. [http://books.google.be/books?id=-6EJ0G-4jyoC&pg=PA15 15]- [http://books.google.be/books?id=-6EJ0G-4jyoC&pg=PA16 16].
* {{Aut|J.D. Cooney}}, Glass Sculpture in Ancient Egypt, in ''Journal of Glass Studies'' 2 (1960), pp. 11-44.
* {{Aut|A. Dodson}}, Crown Prince Djhutmose and the Royal Sons of the Eighteenth Dynasty, in ''[[Journal of Egyptian Archaeology|JEA]]'' 76 (1990), pp. 87-96. (''non vidi'')
* {{Aut|A. Dodson - D. Hilton}}, ''The Complete Royal Families of Ancient Egypt'', Londen - New York, 2004. (''non vidi'')
* {{Aut|I.E.S. Edwards}} - {{Aut|C.J. Gadd}} - {{Aut|N.G.L. Hammond}} (edd.), ''The Cambridge Ancient History. II. Part 1. The Middle East and the Aegean Region. c.1800–1380 BC'', Cambridge, 1973³.
* {{Aut|D.C. Forbes}}, ''Tombs, Treasures, Mummies: Seven Great Discoveries of Egyptian Archaeology'', Sebastopo, 1998. (''non vidi'') {{ISBN|9781879388062}}
* {{Aut|R. Germer}}, ''Katalog der altägyptischen Pflanzenreste der Berliner Museen'' (''Ägyptologische Abhandlungen'' 47), Wiesbaden, 1988.
* {{Aut|S. Goodwin}}, ''Africa in Europe: Antiquity Into the Age of Global Expansion'', I, Totowa, 2009.
* {{Aut|A.H. Gordon}}, A Glass Bead of Ahmose and Amenhotep I, in ''[[Journal of Near Eastern Studies|JNES]]'' 41 (1982), pp. 295-298.
* {{Aut|N. Grimal}} - trad. {{Aut|I. Shaw}}, ''A History of Ancient Egypt'', Malden - Oxford - Victoria, 1992.
* {{Aut|J.E. Harris - E.F. Wente}}, ''An X-Ray Atlas of the Royal Mummies'', Chicago, 1980. (''non vidi'')
* {{Aut|S.P. Harvey}}, [http://oi.uchicago.edu/pdf/02-03_Abydos.pdf Abydos], in ''The Oriental Institute 2002–2003 Annual Report'', Chicago, 2003. (PDF; 484&nbsp;kB).
* {{Aut|S.P. Harvey}}, [http://www.rhodes.aegean.gr/tms/congress%20site/Abstracts.doc Pyramid Construction at Abydos], in ''Tenth International Congress of Egyptologists'', Rhodes, 2008, pp. 22–29. ([[Microsoft Word|MS Word]]; 2,3&nbsp;MB).
* {{Aut|E. Hornung - R. Krauss - D.A. Warburton}} (edd.), ''Ancient Egyptian Chronology'', Leiden - Boston, 2006.
* {{Aut|A.C. Mace}}, ''El Amrah and Abydos, 1899-1901'', Londen, 1902.
* [http://oi.uchicago.edu/pdf/saoc40.pdf {{Aut|W.J. Murnane}}, ''Ancient Egyptian Coregencies'', Chicago, 1977.]
* {{Aut|G. Maspero}} - ed. {{Aut|A.H. Sayce}} - trad. {{Aut|M.L. McClure}}, ''History Of Egypt, Chaldæa, Syria, Babylonia, and Assyria'', IV, Londen, 1903. ([https://archive.org/details/historyofegyptch04rappuoft Internet Archive])
* {{Aut|D. Redford}}, ''History and Chronology of the 18th Dynasty of Egypt: Seven Studies'', Toronto, 1967.
* {{Aut|N. Reeves - R.H. Wilkinson}}, ''Das Tal der Könige'', Augsburg, 2002.
* {{Aut|R.K. Ritner - N. Moeller}}, The Ahmose ‘Tempest Stela’, Thera and Comparative Chronology, in ''JNES'' 73 (2014), pp. 1-19.
* {{Aut|E.R. Russmann - e.a}}, ''Eternal Egypt: Masterworks of Ancient Art from the British Museum'', Brooklyn - New York, 2001.
* {{Aut|E.R. Russmann}}, Art in Transition: The Rise of the Eighteenth Dynasty and the Emergence of the Thutmoside Style in Sculpture and Relief, in {{Aut|C. Roehrig}} (ed.), ''Hatshepsut: From Queen to Pharaoh'', New York, 2005, pp. 24-25.
* {{Aut|K.S.B. Ryholt}}, ''The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c. 1800-1550 B.C.'', Kopenhagen, 1997.
* {{Aut|T. Schneider}}, The Relative Chronology of the Middle Kingdom and the Hyksos Period (Dyns. 12–17), in {{Aut|E. Hornung - R. Krauss - D. Warburton}} (edd.), ''Ancient Egyptian Chronology'', Leiden, 2006, pp. 168-196.
* {{Aut|I. Shaw - P. Nicholson}}, ''The British Museum Dictionary of Ancient Egypt'', Londen, 1995.
* {{Aut|I. Shaw}} (ed.), ''The Oxford History of Ancient Egypt'', Oxford, 2000.
* {{Aut|I. Shaw}}, ''Exploring Ancient Egypt'', Oxford - New York, 2003. {{ISBN|9780195116786}}
* {{Aut|G.E. Smith}}, ''The Royal Mummies'', Londen, 2000 (= ''Catalogue of the Royal Mummies in the Museum of Cairo'', Cairo, 1912).
* {{Aut|A. Spalinger}}, Bespreking van {{Aut|K.S.B. Ryholt}}, ''The Political Situation in Egypt during the Second Intermediate Period c. 1800-1550 B.C.'', Kopenhagen, 1997, in ''[[JNES]]'' 60 (2001), pp. 296-300.
* {{Aut|A.J. Spalinger}}, ''War in Ancient Egypt. The New Kingdom'', Malden - Oxford - Carlton, 2005.
* {{Aut|W. Stevenson Smith}}, ''The Art and Architecture of Ancient Egypt'', Baltimore, 1958.
* {{Aut|E. Thomas}}, The ''ḳȝy'' of Queen Inḥapy, in ''[[Journal of the American Research Center in Egypt|JARCE]]'' 16 (1979), pp. 85-92.
* {{Aut|S. Thomas}}, ''Ahmose: Liberator of Egypt'', New York, 2003. {{ISBN|9780823935994}}
* {{Aut|J.A. Tyldesley}}, ''Hatchepsut. The Female Pharaoh'', Londen - New York - e.a., 1998.
* {{Aut|J.A. Tyldesley}}, ''The Private Lives of the Pharaohs'', New York, 2001. {{ISBN|9781575001548}}
* {{Aut|J.A. Tyldesley}}, ''Egypt's Golden Empire: The Age of the New Kingdom'', Londen, 2001. (''non vidi'')
* {{Aut|G.P.F. van den Boorn}}, ''The duties of the vizier: civil administration in the Early New Kingdom'', Londen - New York, 1988.
* {{Aut|C. Vandersleyen}}, Une stèle de l'an 18 d'Amosis à Hanovre, in ''[[Chronique d'Égypte|CdE]]'' 52 (1977), pp. 223-244. (''non vidi'')
* {{Aut|C. Vandersleyen}}, ''L'Égypte et la vallée du Nil'', II, Parijs, 1995. (''non vidi'')
* {{Aut|C. Vandersleyen}}, ''Iâhmès Sapaïr, fils de Séqénenrê Djéhouty-âa (XVIIe dynastie) et la statue du Louvre E 15 682'', Brussel, 2005. (''non vidi'')
* {{Aut|E.F. Wente}}, Thutmose III's Accession and the Beginning of the New Kingdom, in ''JNES'' 57 (1975), pp. 265–272. (''non vidi'')
* {{Aut|G. Wittmann}}, Was there a coregency of Ahmose with Amenophis I?, in ''JEA'' 60 (1974), pp. 250-251. (''non vidi'')
==Externe links==
{{Commonscatklein|Ahmose I}}
* {{en}} [http://www.touregypt.net/featurestories/ahmose1.htm {{Aut|J. Dunn}}, art. Egypt: Ahmose I, Founder of the 18th Dynasty and the New Kingdom of Ancient Egypt, TourEgypt.net (2013).]
* {{fr}} [http://www.thotweb.com/encyclopedie/roi_ahmosis.php {{Aut|R. de Spens}}, art. Ahmosis, Thotweb.com (2000-2005).] (incl. bibliografie!)
* {{fr}} [http://narmer.pl/dyn/18fr.htm#1 {{Aut|D. Sitek}}, art. Ahmose I, Narmer.pl (2000-2014).]