Brontekst bekijken van Atheneum

{{Zijbalk niveaus in het voortgezet onderwijs in Nederland}}
Het '''atheneum''' (vernoemd naar het door keizer [[Hadrianus]] in Rome gestichte [[Athenaeum (oude Rome)|Athenaeum]]) is in [[Nederland]] een vorm van [[Onderwijs#Voortgezet onderwijs|voortgezet onderwijs]] (voor 12- tot 18-jarigen). De zesjarige opleiding is een vorm van [[voorbereidend wetenschappelijk onderwijs]] (vwo) zonder de klassieke talen [[Grieks]] en [[Latijn]].

In [[Vlaanderen]] is het '''Koninklijk Atheneum''' (KA) een openbare school van het [[Gemeenschapsonderwijs]] (onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap) met [[algemeen secundair onderwijs]] (ASO), het '''Koninklijk Technisch Atheneum''' (KTA) met [[technisch secundair onderwijs]] (TSO). Naast het [[Gemeenschapsonderwijs]] bestaat ook het vrij onderwijs (niet-overheidsgerelateerd) en het officieel onderwijs van gemeenten en steden (Onderwijs van Vlaamse Steden en Gemeenten).

==Het atheneum in Nederland==
Met de invoering van de [[Mammoetwet]] in 1968 werd het atheneum met het gymnasium samengevoegd in het [[Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs|vwo]]. Het atheneum is hiermee de opvolger van de vroegere [[Hogere Burgerschool]] (HBS). De exameneisen zijn gelijk voor alle vwo-leerlingen, maar gymnasiasten doen ook [[eindexamen]] in ten minste één van de [[klassieke talen]].

Tot 2000 (veel scholen 2001) deden atheneumleerlingen eindexamen in de A (alfa)- of de B (bèta)-richting. A legde de nadruk op talen, B op de exacte vakken. Op de meeste scholen was de leerling echter redelijk vrij om een eigen pakket samen te stellen. De enige beperking was vaak wanneer vakken elkaar roostertechnisch overlapten. Hierdoor kwam het nogal eens voor dat leerlingen zogenaamde ''[[pretpakket]]ten'' samenstelden.

Sinds de nieuwe inrichting van de [[tweede fase]] (de laatste drie leerjaren) doet iedere leerling eindexamen in een of twee van de vier [[Nederland - Profielen Tweede Fase|profielen]]: [[Profiel cultuur en maatschappij|Cultuur & maatschappij]], [[Profiel economie en maatschappij|Economie & Maatschappij]], [[Profiel natuur en gezondheid|Natuur & Gezondheid]] en [[Profiel natuur en techniek|Natuur & Techniek]]. In 2007 werd de 2e fase herzien. De profielen blijven behouden, maar vakken die in meerdere vormen beschikbaar waren worden 1 vak, (bijvoorbeeld Frans-1 en Frans-1,2 of scheikunde-1 en scheikunde-1,2). Wiskunde blijft wel in verschillende vormen beschikbaar. De indeling voor de profielen veranderde ook, zo is bij Natuur en Gezondheid geen natuurkunde meer verplicht en mag er wiskunde A worden gekozen.

Veel athenea zijn met andere schooltypen verenigd in een [[scholengemeenschap]] of [[lyceum]]. Van de vwo-leerlingen volgt ongeveer 65% het atheneum en 35% het gymnasium.{{Bron?||2010|04|15}}

==Het Atheneum in Vlaanderen==
In Vlaanderen hebben scholieren de keuze tussen
# openbare scholen, georganiseerd door de Vlaamse Gemeenschap, het [[Gemeenschapsonderwijs]],
# openbare scholen, ingericht door steden en gemeenten
# openbare scholen, ingericht door de provincies of de [[Vlaamse Gemeenschapscommissie]]
# vrij onderwijs (grotendeels van katholieke signatuur, maar ook Joods en in een aantal gevallen niet geloofsgebonden)
Openbare scholen bieden vrije keuze van lessen niet-confessionele zedenleer of godsdienst (katholiek, protestants, [[jodendom|joods]], [[islam]], ...).<br />
Een '''Atheneum''' is een school van het GO! - Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap voor [[algemeen secundair onderwijs]] (ASO, voorheen ook ''humaniora'' genoemd). Een '''Technisch Atheneum''' (TA) is een school voor [[technisch secundair onderwijs]] (TSO) en/of [[beroepssecundair onderwijs]] (BSO). Een '''Kunsthumaniora''' biedt [[kunstsecundair onderwijs]] (KSO) aan.<br />
Sinds enkele jaren zijn Athenea, net als andere scholen, opgenomen in [[scholengemeenschap]]pen.
Vele (Technische) Athenea dragen nog de titel "Koninklijk" voor "Atheneum", dit stamt nog van in de tijd dat het onderwijs door het koninkrijk, en dus nog niet door de gemeenschappen, werd aangeboden. Sommigen stappen hiervan af, zoals het Atheneum van Diksmuide.
Met het woord Atheneum duidt men overigens ook het ''gebouw'' van zo'n school aan, sommige met architecturale waarde. Bekende athenea zijn: het Koninklijk Atheneum van [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], het [[Koninklijk Atheneum 1 Centrum Oostende]], het Koninklijk Atheneum van Veurne, het Koninklijk Atheneum van [[Gent]], het Koninklijk Atheneum van Denderleeuw e.a.

==Het atheneum in Suriname==
In [[Suriname]] zijn er twee athenea: het [[Vrije Atheneum]] dat het best vergelijkbaar is met het Nederlandse atheneum, en het [[Openbaar Atheneum]] dat een [[Hoger algemeen voortgezet onderwijs|havo]]-top is (klas 4 en 5).

[[Categorie:Voortgezet onderwijs]]
[[Categorie:Onderwijsvorm]]
[[Categorie:Onderwijs in Suriname]]