vork

[2] Een vork.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  vork    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• vork

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘getand werktuig’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	vork	vorken
verkleinwoord	vorkje	vorkjes

Zelfstandig naamwoord

de vork v / m

1. aftakking van een boomtak of van een weg
2. (gereedschap) (huishouden) voorwerp bestaande uit een greep en (meestal 3 of 4) tanden, waarmee vast voedsel wordt gegeten

   • Hij at zijn frietjes met een vork. 

3. (gereedschap) bepaald landbouwwerktuig (vergelijk met hooivork, mestvork)
4. (werktuigbouwkunde) fietsonderdeel waarin het wiel wordt bevestigd: telescopische vork, voorvork en achtervork
5. (schaak) situatie waarbij één eigen stuk tegelijkertijd twee of meer vijandelijke stukken aanvalt

Synoniemen

• [2] vreetijzer, prakijzer

Hyperoniemen

• [2] bestek, couvert

Hyponiemen

• [2] taartvork, visvork

   

aalvork aardappelvork aardvork achtervork adamsvork enkelvork fonduevork hooivork mestvork neptunusvork netvork pitchvork prijsvork ruitenvork spitvork stemvork taartvork telescoopvork tijdsvork trancheervork vleesvork voorvork wiedvork

Afgeleide begrippen

• vorkachtig, vorkbeen, vorkheftruck, vorkkaliber, vorklift, vorkschakeling, vorksgewijs, vorktracering, vorktruck, vorkuitzetter, vorkvormig

Verwante begrippen

• [2] lepel, mes

Uitdrukkingen en gezegden

• Te veel hooi op de vork nemen

meer willen doen dan je aankan, te veel werk op zich nemen, de hoeveelheid werk niet aankunnen

• Weten hoe de vork in de steel zit

precies weten wat er gebeurd is

Vertalingen

    1. aftakking van een boomtak of van een weg   

Baskisch: sardeska (eu) Catalaans: forquilla (ca) Duits: Astgabel (de) v Engels: fork (en) Esperanto: forko (eo) Fins: haarukka (fi) Frans: fourchette (fr) v Grieks: πηρούνι (el) o (piroúni) Ido: forketo (io) Indonesisch: garpu (id)

Italiaans: forchetta (it) Koerdisch: çetel (ku) v Nederlands: vork (nl) Papiaments: fòrki Portugees: garfo (pt) Russisch: вилка (ru) v (vílka) Turks: çatal (tr) Vietnamees: nĩa (vi) Zweeds: gaffel (sv)

    2. voorwerp bestaande uit een greep en (meestal 3 of 4) tanden, waarmee vast voedsel wordt gegeten   

Afrikaans: vurk (af) Arabisch: شوكة (ar) Aragonees: forqueta (an) Armeens: Պատառաքաղ (hy) Asturisch: tenedor (ast) Azeri: çəngəl (az) Baskisch: sardexka (eu) Bengaals: কাঁটা চামচ (bn) Bretons: fourchetez (br) Bulgaars: вилица (bg) v Catalaans: forquilla (ca) Chinees: 餐叉 (zh) Deens: gaffel (da) Dimli: çatale Duits: Gabel (de) v Engels: fork (en) Esperanto: forko (eo) Estisch: kahvel (et) Fins: haarukka (fi) Frans: fourchette (fr) v Galicisch: garfo (gl) Grieks: πιρούνι (el) Haïtiaans Creools: fouchèt Hebreeuws: מזלג (he) Hongaars: villa (hu) Ido: forketo (io) Iers: gabhlóg (ga) IJslands: gaffall (is) Indonesisch: garpu (id) Italiaans: forchetta (it) Japans: フォーク (ja) Javaans: garpu (jv) Kazachs: шанышқы (kk) Koerdisch: çatel (ku) Koreaans: 포크 (ko) Kroatisch: vilica (hr) Lets: dakšiņa (lv) Litouws: šakutė (lt)

Lombardisch: pirù (lmo) Luxemburgs: Forschett (lb) Macedonisch: вилушка (mk) Maleis: garpu (ms) Manado-Maleis: forok Noors: gaffel (no) m Nynorsk: gaffel (nn) m Occitaans: forqueta (oc) Oekraïens: виделка (uk) Pasjtoe: غاښۍ (ps) Perzisch: چنگال (fa) Pools: widelec (pl) Portugees: garfo (pt) Quechua: tinirur (qu) Roemeens: furculiță (ro) Russisch: вилка (ru) Sardisch: furchita (sc) Schots: fork (sco) Servisch: виљушка (sr) Servo-Kroatisch: viljuška (sh) Siciliaans: bruccetta (scn) Slowaaks: vidlička (sk) Spaans: tenedor (es) m Soendanees: garpu (su) Swahili: uma (sw) Tagalog: tinidor (tl) Tamil: முள்கரண்டி (ta) Thai: ส้อม (th) Tibetaans: ཁ་དབྲག (bo) Toevaans: серээ Tsjechisch: vidlička (cs) Turks: çatal (tr) Venetiaans: piron Vietnamees: dĩa (vi) Waals: fortchete (wa) West-Vlaams: fersjette (vls) Wit-Russisch: відэлец (be) Wolof: furset (wo) Zweeds: gaffel (sv)

    3. bepaald landbouwwerktuig (vergelijk met hooivork, mestvork)   

Bulgaars: вила (bg) v Duits: Gabel (de) v, Forke (de) v Noors: gaffel (no) m, greip (no) m v o

Nynorsk: gaffel (nn) m, greip (nn) m v o Spaans: horca (es) v

    4. fietsonderdeel waarin het wiel wordt bevestigd: telescopische vork, voorvork en achtervork)   

Duits: Gabel (de) v, Fahrradgabel (de) v Noors: gaffel (no) m

Nynorsk: gaffel (nn) m Spaans: horquilla (es) v

    5. (schaak) situatie waarbij één eigen stuk tegelijkertijd twee of meer vijandelijke stukken aanvalt)   

Duits: Gabel (de) v, Springergabel (de) v Noors: gaffel (no) m

Nynorsk: gaffel (nn) m

Gangbaarheid

• Het woord vork staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "vork" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.