Stenorhynchosaurus
Stenorhynchosaurus[1][2] is een geslacht van uitgestorven pliosauride plesiosauriërs dat leefde tijdens het Vroeg-Krijt in Zuid-Amerika. De type- en de enige bekende soort is Stenorhynchosaurus munozi.
| Stenorhynchosaurus Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Vroeg-Krijt | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||||||||||
| Stenorhynchosaurus munozi | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||
| Stenorhynchosaurus Páramo et al., 2016 | |||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||
| Stenorhynchosaurus munozi | |||||||||||||
| |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Stenorhynchosaurus op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Ontdekking en naamgeving
bewerkenFossielen van de voorkant van een snuit van een plesiosauriër werden in 2000 ontdekt op het terrein van Jorge Muñoz in Loma La Cabrera, in de buurt van Villa de Leyva in Boyacá, Colombia, op grond van mariene oorsprong die dateert uit het Laat-Barremien van het Krijt. Muñoz meldde de vondst aan de lokale autoriteiten, die op hun beurt de medewerkers van het Museo Geológico José Royo y Gómez, beheerd door de Servicio Geológico Colombiano in Bogotá, op de hoogte brachten. Vervolgens werd tussen 2004 en 2005 het bijna volledige skelet opgegraven, in samenwerking met de Fundación Colombiana de Geobiología, en de overblijfselen werden vervolgens overgebracht naar Bogotá, onder het toekennen van het catalogusnummer VL17052004-1, voor preparatie en studie.
De overblijfselen werden voornamelijk in verband aangetroffen in het segment C van de Arcillolitas Abigarradas, afzetting van de Paja-formatie, met kaolinitisch argilliet dat overeenkomt met een intergetijdengebied in de zee, met verschillende exemplaren van ammonieten of impressies hiervan in de rotsmatrix, waaronder één in de schedel. Deze ammonieten omvatten de soorten Gerhardtia galeatoides, Gerhardtia provincialis en het geslacht Heinzia, typisch voor het Barremien. De Duitse paleontoloog Oliver Hampe maakte in 2005 een eerste beschrijving van het exemplaar en classificeerde het als Brachauchenius sp., dus als het jongste bekende lid van de rhomaleosauride pliosauriërs na een onderbreking tussen het Berriasien en Hauterivien. In 2016 publiceerden María Páramo, Marcela Gómez-Pérez, Fernando Etayo en Leslie Noé een meer complete beschrijving en ze wezen VL17052004-1 aan als holotype van de soort Stenorhynchosaurus munozi.
De geslachtsnaam is afgeleid van de Griekse woorden stenos, 'smal'; rhynchos, 'snuit' en sauros, 'hagedis', terwijl de soortaanduiding munozi een erkenning is van Jorge Muñoz, die het fossiel ontdekte en rapporteerde.
Beschrijving
bewerkenHet holotype heeft een bewaarde lengte van 3,9 meter. Inclusief de hele staart kan de lengte rond de vijf à zes meter hebben gelegen.
Er werd één autapomorfie, unieke afgeleide eigenschap, vastgesteld. Het ploegschaarbeen heeft in onderaanzicht de voorrand achter de beennaad tussen de premaxillaire en maxillaire vleugels van het verhemelte liggen (op het niveau van de tweede maxillaire tandkas) en raakt onderaan de achterste tak van de praemaxilla richting verhemeltebeen ter hoogte van de derde maxillaire tandkas.
Fylogenie
bewerkenStenorynchosaurus werd in 2016 in de Pliosauridae geplaatst. Men onthield zich van een nauwere determinering.
Literatuur
- Hampe, O. 2005. Considerations on a Brachauchenius skeleton (Pliosauroidea) from the lower Paja Formation (late Barremian) of Villa de Leyva area (Colombia). Mitt. Mus. Nat.kd. Berl., Geowiss. Reihe 8, 37–51 / DOI 10.1002/mmng.200410003
- Páramo, María E.; Gómez-Pérez, Marcela; Noé, Leslie F.; Etayo, Fernando (2016-04-06). "Stenorhynchosaurus munozi, gen. et sp. nov. a new pliosaurid from the Upper Barremian (Lower Cretaceous) of Villa de Leiva, Colombia, South America". Revista de la Academia Colombiana de Ciencias Exactas, Físicas y Naturales. 40 (154): 84–103. doi:10.18257/raccefyn.239. ISSN 2382-4980.
- María E. Páramo-Fonseca; Cristian D. Benavides-Cabra; Ingry E. Gutiérrez (2019). "A new specimen of Stenorhynchosaurus munozi Páramo-Fonseca et al., 2016 (Plesiosauria, Pliosauridae), from the Barremian of Colombia: new morphological features and ontogenetic implications". Journal of Vertebrate Paleontology. 39 (4): e1663426. doi:10.1080/02724634.2019.1663426. S2CID 208561823
Noten
- ↑ Stenorhynchosaurus. www.prehistoric-wildlife.com. Geraadpleegd op 24-08-2022.
- ↑ Fossilworks: Stenorhynchosaurus. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 24-08-2022.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Stenorhynchosaurus op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.