Wikipedia

Station Hasselt

spoorwegstation in België

Station Hasselt is een spoorwegstation op een knooppunt van spoorwegen in de stad Hasselt gelegen aan het Monseigneur Broekxplein. Vier spoorlijnen komen samen in het station van Hasselt:

Station Hasselt
Opening 8 december 1847
Telegrafische code FHS
Lijn(en) 21 - 21A - 34 - 35
Reizigerstellingen[1]
  •  Weekdag
  •  Zaterdag
  •  Zondag 		(2022)
6.103
3.099
3.527
Toegangen 2
Beheerder NMBS
Architectuur
Type Doorgangsstation
Constructie Maaiveld
Aantal sporen 9
Aantal perronsporen 9
Aantal perrons 5
Roltrappen 5
Liften 0
S-Net
Lijn Richting Volgend station
S 43 Hasselt Eindpunt
S 43 Maastricht Diepenbeek
Aansluitingen
Buslijn(en) 1 3 4 5 11 13 16 18a 20a 21a 22 23 35 35c 36 38 45 46 48 51 52 91 104 105 180 182 283 299 AL BP CP H01 H10 H11 H12 H13 H14 H15 H16 H17 H18 H19 H21 H31 H41 H51 H61 H71 H81 H91
Ligging
Gewest Vlaanderen
Provincie Limburg
Gemeente Hasselt
Plaats Hasselt
Coördinaten 50° 56′ NB, 5° 20′ OL
Externe link  Stationsinformatie NMBS
Station Hasselt (Belgisch spoorwegstation)
Station Hasselt
Portaal  Portaalicoon   Openbaar vervoer

Geschiedenis

bewerken

Eerste station

bewerken

Het eerste station werd gebouwd in 1847 en was een kopstation op de spoorlijn vanuit Landen. Het lag een stuk zuidoostelijker dan het huidige station, dicht bij de nieuwe weg van Hasselt naar Sint-Truiden die in 1836 aangelegd was. Het station lag op het oude tracé van deze weg zodat er geen toegangsweg diende aangelegd te worden.

Het was een houten stationsgebouw met een oppervlakte van 82 m². Er was geen goederenloods waardoor de goederen opgeslagen dienden te worden in gestationeerde wagons. In 1852 werd er wel een bijkomend uitwijkspoor aangelegd maar verdere investeringen in het te kleine station bleven uit. In 1853 kwam de telegraafverbinding tot stand.

Bijkomende halte

bewerken

Vanaf 1856 kwam een tweede spoorverbinding tot stand, namelijk deze naar Maastricht en Aken zodat het station hiermee zijn eerste rechtstreekse internationale verbinding had. Er kwam een bijkomende spoorweghalte Hasselt-Halte enkele honderden meters zuidoostelijker langs de weg naar Luik en op de nieuwe verbindingsbocht tussen de spoorlijnen naar Landen en Maastricht. De verbindingsbocht met ontdubbelingshalte was aangelegd om het kleine station te ontlasten en om te vermijden dat de rechtstreekse treinen tussen beide plaatsen veel tijd zouden verliezen bij het omkeren in het kopstation.

Tweede station

bewerken

In 1863 kwam verbinding naar Tongeren en in 1864 de verlenging tot Luik klaar. Beide kleine stations waren al vlug te klein voor het toenemende reizigersaantal. Toen in 1863 de bouw begon van de nieuwe spoorlijn Antwerpen-Hasselt via Diest en Aarschot ontstond al vlug de vraag naar een groot Centraal Station. Er werd gekozen voor een meer noordwestelijker inplantingsplaats, dichter bij de industrie die ontstaan was aan de pas gegraven kanaalkom. Op 6 december 1864 werd de aanleg van het station goedgekeurd. De werken startten begin 1865 en het nieuwe station werd in augustus 1866 in gebruik genomen, een maand na de opening van de lijn naar Eindhoven terwijl de lijn naar Antwerpen reeds in 1865 was opengegaan. Hierdoor was Hasselt geen kopstation meer. Het oude station en de ontdubbelingshalte werden gesloten.

Op 3 maart 1874 kwam de laatste verbinding, namelijk deze met Maaseik via Genk, tot stand. Het reizigersaantal groeide snel en ook de goederentrafiek nam snel toe na de aanleg van een industriële spoorlijn naar de kanaalkom. Het stationsplein werd uitgebreid en er werden goederenloodsen en een remise gebouwd. In 1896 werd een werkplaats voor locomotieven opgericht in een houten loods met zes werksporen. In 1899 werd naast de woning van de stationschef nog een dienstgebouw bijgebouwd.

Door de vondst van steenkool in de Limburgse ondergrond werd in 1911 een plan opgesteld om de lijn naar Genk en Maaseik aan te passen en te verdubbelen. Deze plannen werden uitgesteld door de Eerste Wereldoorlog. In 1914 werd een ondergrondse perronverbinding aangelegd. Na de oorlog werd het goederenstation uitgebreid om de toenemende kolentransporten op te vangen. Hierdoor werd Hasselt een belangrijk vormingsstation. In 1926 kwam een locomotievendepot en in 1930 waren de nieuwe werkplaatsen klaar. Dat jaar werd ook een nieuwe industrielijn aangelegd naar de nieuwe haven aan het in aanleg zijnde Albertkanaal.

Huidig station

bewerken

Door het toenemend aantal reizigers en de toenemende goederentrafiek werd het stationsgebouw al vlug te klein om alle diensten te huisvesten. De technische diensten waren in voorlopige gebouwen ondergebracht en sommige administratieve diensten dienden te verhuizen naar andere locaties in de stad. In 1938 stelde de NMBS het plan van het nieuwe station voor. De onderhandelingen hierover verliepen niet van een leien dakje omdat de NMBS eerst het probleem van de verbinding naar het ten zuiden van het station gelegen Runkst diende aan te pakken. Door de explosieve groei van de bevolking en het feit dat er slechts 2 spoorwegovergangen waren van Runkst naar het stadscentrum waren er grote wachttijden aan de overwegen. Ook de Tweede Wereldoorlog stelden de plannen voor een nieuw stationsgebouw uit. In 1943 leden de werkplaatsen en het vormingsstation zware schade op door bombardementen. Er vielen 33 doden en een honderdtal gewonden waaronder veel spoorwegpersoneel.

Door de nieuwe wet op de stedenbouw uit 1946 dienden de plannen herzien te worden en de NMBS stelde in 1947 een gewijzigd plan voor van een nieuw stationsgebouw. Dit plan werd echter niet goedgekeurd omdat er geen oplossing voorgesteld werd voor het probleem van de verbinding tussen Runkst en Hasselt. In 1948 werd een studiecommissie opgericht om een definitieve oplossing uit te werken voor dit probleem. Deze commissie werkte in haar eindverslag in 1951 drie voorstellen uit die allen afgewezen werden. In 1952 kwam er een nieuw voorstel van het stadsbestuur in samenspraak met de NMBS voor een 7 meter brede tunnel onder de spoorweg maar dit werd door de dienst Bruggen en Wegen afgewezen. Uiteindelijk werd een nieuw plan van Bruggen en Wegen, waarbij de weg naar Sint-Truiden de spoorweg zou overbruggen, in 1957 goedgekeurd.

In 1958 werd de bouw van een nieuw stationsgebouw goedgekeurd. Het ontwerp van het station was naar het voorbeeld van dat van Luik-Guillemins en kwam op dezelfde plaats als het vorige station. In augustus 1961 begonnen de afbraakwerken van het oude station en op 26 maart 1962 werd de eerste steen van het nieuwe station gelegd door minister van Verkeerswezen Bertrand. De inhuldiging vond plaats op 12 april 1964.

Ondertussen was Hasselt een belangrijk depot geworden voor diesellocomotieven omdat de elektrificatie van de spoorlijnen pas laat op gang kwam in Limburg. In 1967 werd de ondergrondse perronverbinding verbreed en werden de spoorbochten in het station breder om de treinen toe te laten om met hogere snelheid het station te passeren. Rond 1985 werd de aan de achterzijde van het station een groot parkeerterrein voor auto's aangelegd. Hiervoor werd de ondergrondse perronverbindinding doorgetrokken tot aan het parkeerterrein. Dit terrein moest in 2014 plaats maken voor onder meer een jeugdherberg en een stadspark (Vredespark).

Sinds mei 2008 is er ook een fietspunt ingericht.

Nabij het station ligt ook het Hendrik van Veldekegebouw, het Vlaams Administratief Centrum (VAC) van de Vlaamse overheid.

In juli 2020 werd gestart met vernieuwingswerken in het station. Zowel perrons, trappen, roltrappen, en liften worden vernieuwd. Men werkt hierbij in verschillende fasen. Op die manier zouden de perrons in 2024 allemaal op de nieuwe standaardhoogte van 76 cm gebracht moeten zijn, wat het comfort van de reiziger sterk moet verhogen.

In april 2024 werd een bijkomend perronspoor A in gebruik genomen. [2]

Galerij

bewerken
  •  
    Het gerechtsgebouw in de achtergrond
  •  
    Zicht op perron 1 en 2
  •  
    Achteringang van het station
  •  
    Het vernieuwde perron 7

Treindienst

bewerken
Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
IC 03 Intercity (NMBS) Genk – Hasselt – Leuven – Brussel-Zuid – Gent-Sint-Pieters – Brugge – Blankenberge
IC 08 Intercity (NMBS) Antwerpen-Centraal – Mechelen – Brussels Airport-Zaventem – Hasselt
IC 09 Intercity (NMBS) Antwerpen-Centraal – Aarschot – [ Leuven – ] Hasselt – Luik-Guillemins Rijdt in het weekend Antwerpen-Centraal - Luik-Guillemins.
IC 20 Intercity (NMBS) Gent-Sint-Pieters – Aalst – Brussel-Zuid – [ Hasselt – Tongeren ] / [ Dendermonde – Lokeren ] Rijdt in het weekend Gent-Sint-Pieters - Lokeren.
L 2450 L-trein (NMBS) Leuven – Aarschot – Hasselt Rijdt niet in het weekend.
S 43 5300 S-trein Luik (NMBS) Maastricht – Wezet – Luik-Guillemins – Tongeren – Diepenbeek – Hasselt Rijdt in het weekend niet tussen Luik-Guillemins en Hasselt.
P 2350 Piekuurtrein (NMBS) Hasselt – Genk Rijdt alleen op werkdagen.
P 7210/8210 Piekuurtrein (NMBS) Hasselt – Antwerpen-Centraal Rijdt alleen op werkdagen.
P 7300/8300 Piekuurtrein (NMBS) Genk – Hasselt – Leuven – Brussel-Zuid Rijdt alleen op werkdagen.
P 7305/8305 Piekuurtrein (NMBS) Tongeren – Hasselt – Brussel-Zuid Rijdt alleen op werkdagen.
P 7310/8310 Piekuurtrein (NMBS) Leuven – Hasselt – Genk Rijdt alleen op werkdagen.
P 7360/8360 Piekuurtrein (NMBS) Leuven – Hasselt Rijdt niet in het weekend.
P 7370/8370 Piekuurtrein (NMBS) Genk – Hasselt Rijdt alleen op werkdagen.
P 8225 Piekuurtrein (NMBS) Tongeren – Hasselt – Leuven In het weekend in december en mei.
ICT 6800 Toeristentrein (NMBS) Tongeren – Hasselt – Brussel-Zuid – Gent-Sint-Pieters – Brugge – Oostende Rijdt in juli en augustus.

Reizigerstellingen

bewerken

De grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.[3]

Tabel: aantal instappende reizigers station Hasselt
Weekdag Zaterdag Zondag
1977 4 112 1 366 2 112
1978 4 161 1 298 2 389
1979 3 931 1 430 2 899
1980 3 938 1 213 2 029
1981 4 663 1 236 1 780
1982 4 528 1 107 1 537
1983 3 803 1 074 1 734
1984 3 944 1 373 2 121
1985 4 269 1 532 2 348
1986 4 205 1 366 2 065
1987 4 197 1 558 2 456
1988 5 089 2 044 2 905
1989 4 460 1 871 2 372
1990 4 057 1 824 2 868
1991 4 842 1 952 2 685
1992 5 205 1 919 2 716
1993 4 168 1 857 2 864
1994 4 550 1 737 2 279
1995 4 772 2 572 2 764
1996 5 070 2 681 2 738
1997 4 724 2 386 2 691
1998 5 842 2 765 3 248
1999 5 692 2 562 3 338
2000 5 226 3 136 2 942
2001 4 913 2 322 2 396
2002 4 962 2 616 3 310
2003 4 929 2 476 2 403
2004 4 886 2 502 2 526
2005 5 442 3 558 3 296
2006 5 444 3 442 3 807
2007 6 995 2 986 3 330
2008 - - -
2009 5 865 3 446 4 404
2010 - - -
2011 - - -
2012 7 395 2 897 3 265
2013 7 126 3 077 2 893
2014 6 977 3 206 3 831
2015 7 275 2 835 2 913
2016 7 353 2 592 3 349
2017 7 059 3 069 2 628
2018 7 226 2 925 2 682
2019 7 279 2 839 2 777
2020 4 226 3 304 4 055
2021
2022 6 103 3 099 3 527
2023 7 396 4 738 4 955

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Station_Hasselt&oldid=68121103"