Rudolphe Kreutzer

Rudolphe Kreutzer
	Rudolphe Kreutzer
Algemene informatie
Volledige naam	Rudolphe Kreutzer
Geboren	15 november 1766
Geboorteplaats	Versailles
Overleden	6 januari 1831
Overlijdensplaats	Genève
Land	Frankrijk
Werk
Genre(s)	Klassiek
Beroep	Componist, violist, dirigent, muziekpedagoog
Instrument(en)	viool
	(en) Discogs-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Rudolphe (Rodolphe) Kreutzer (Versailles, Frankrijk, 15 november 1766 - Genève, Zwitserland, 6 januari 1831) was een Franse componist, violist, dirigent en muziekpedagoog.

Levensloop

Als zoon van een Duitse hofviolist kreeg hij zijn eerste muzieklessen van zijn vader. Hij was een leerling van Anton Stamitz. Later werd hij intensief beïnvloed door Giovanni Battista Viotti (1755-1824), bij wie hij eveneens studeerde. Op 16-jarige leeftijd werd hij, op aanvraag van koningin Marie Antoinette, eerste violist in het Koninklijke orkest van koning Lodewijk XVI in Versailles. In 1784 verzorgde hij een solo-optreden op de bekende Concerts Spirituels. Later was hij ook solo-violist in het orkest van het Italiaanse Theater in Parijs.

In 1798 ging hij naar Wenen, waar hij kennis maakte met Ludwig van Beethoven en zij spoedig vrienden werden. Beethoven heeft in een brief aan zijn uitgever Simrock geschreven: "Dieser Kreutzer ist ein guter, lieber Mensch, der mir bei seinem hiesigen Aufenthalte sehr viel Vergnügen gemacht, seine Anspruchslosigkeit und Natürlichkeit ist mir lieber als alles Extérieur und Intérieur der meisten Virtuosen". Beethoven heeft hem voor eeuwig beroemd gemaakt, doordat hij de Sonate No. 9 für Klavier und Violine A-Dur, op. 47 uit 1803, die als hulde aan zijn vriend Kreutzer Sonate genoemd werd en oorspronkelijk opgedragen was aan de mulattische violist George Augustus Polgreen Bridgetower (1779-1860). Maar de beroemde en virtuoze violist bestempelde het werk als onspeelbaar. Bekend is ook, dat Kreutzer een in 1727 gebouwde, originele Stradivarius-viool bespeelde, die in 1998 op een veiling in Londen werd aangeboden.

In 1793 werd hij leraar aan het Institut national de musique, de "voorloper" van het latere conservatorium. Aan het Parijse Conservatoire national supérieur de musique werd hij 1797 professor voor viool. Samen met zijn collega’s Pierre Rode (1774-1830) en Pierre Marie François Baillot (1771-1842) publiceerde hij de vioolmethode van het conservatorium in 1799. Rond 30 jaar tot 1827 heeft hij deze functie uitgeoefend. Tot zijn leerlingen behoren Lambert Joseph Massart (1811-1892), Charles-Philippe Lafont (1781-1839) en Antonio Joseph Bazzini (1818-1897).

In 1801 was hij soloviolist en lid van het orkest van consul Napoleon en in 1802 werd hij lid van het privé-orkest van keizer Napoleon.

Hij was ook dirigent van het Parijse operaorkest.

Als componist heeft hij negentien vioolconcerten en ongeveer 40 opera's geschreven. Ook is hij bekend als componist van werken voor de feesten van de Franse revolutie, meestal werken voor harmonieorkest. Vooral is hij bekend door zijn pedagogisch werk 42 études ou caprices uit 1796.

Hij is de broer van de violist en componist Jean Nicolas Auguste Kreutzer (1778-1832) en een oom van een muziekredacteur Léon Charles François Kreutzer (1817-1868).

Composities

Werken voor orkest

1783-1784: - Concert nr. 1 in G majeur voor viool en orkest, op. 1
1784-1785: - Concert nr. 2 in A majeur voor viool en orkest, op. 2
1785: - Concert nr. 3 in E majeur, voor viool en orkest, op. 3
1786: - Concert nr. 4 in C majeur, voor viool en orkest, op. 4
1787: - Concert nr. 5 in A majeur, voor viool en orkest, op. 5
1788: - Concert nr. 6 in e mineur, voor viool en orkest, op. 6
1790: - Concert nr. 7 in A majeur, voor viool en orkest, op. 7
1793: - Sinfonie Concertante nr. 1 in F majeur, voor 2 violen en orkest
1794: - Sinfonie Concertante nr. 2 in F majeur, voor 2 violen, cello en orkest
1795: - Concert nr. 8 in d mineur, voor viool en orkest, op. 8
1802: - Concert nr. 9 in e mineur, voor viool en orkest, op. 9
1802: - Concert nr. 10 in d mineur, voor viool en orkest, op. 10
1802: - Concert nr. 11 in C majeur, voor viool en orkest, op. 11
1802-1803: - Concert nr. 12 in A majeur, voor viool en orkest, op. 12
1803: - Concert nr. 13 in D majeur, voor viool en orkest, op. A
1803: - Sinfonie Concertante nr. 3 in E-groot, voor 2 violen en orkest
1803-1804: - Concert nr. 14 in E majeur, voor viool en orkest, op. B
1804: - Concert nr. 15 in A majeur, voor viool en orkest, op. C
1804: - Concert nr. 16 in e mineur over thema's van Joseph Haydn, voor viool en orkest, op. D
1805: - Concert nr. 17 in G majeur, voor viool en orkest, op. E
1805-1809: - Concert nr. 18 in e mineur, voor viool en orkest, op. F
1805-1810: - Concert nr. 19 in d mineur, voor viool en orkest, op. G
Concerto nr. 1 voor hobo en kamerorkest (2 hobo’s, 2 hoorns, 2 violen, altviool en contrabas)
Sinfonia in F-groot voor orkest

Werken voor harmonieorkest

1794: - Ouverture "Journée de Marathon", voor harmonieorkest

Muziektheater

Opera's

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1790	Jeanne d'Arc à Orléans	3 aktes	10 mei 1790, Parijs, Comédie-Italienne	Desforges, pseudoniem voor Pierre-Jean-Baptiste Choudard
1790-1791	Paul et Virginie	3 aktes	15 januari 1791, Parijs, Comédie-Italienne	Edmond Guillaume François de Favières
1791-1792	Charlotte et Werther	1 akte	1 februari 1792, Parijs, Comédie-Italienne	Jean-Élie Bédéno Déjaure
1792	Lodoïska ou Les Tartares	3 aktes	1 augustus 1792, Parijs, Comédie-Italienne	Jean-Élie Bédéno Déjaure
1792	Le Siège de Lille	1 akte	14 november 1792, Parijs, Théâtre Feydeau	Auguste-Louis Bertin d'Antilly
1794	Encore un victoire ou Les Déserteurs liégois	1 akte	30 oktober 1794, Parijs, Opéra Comique	Auguste-Louis Bertin d'Antilly
1795	Le Brigand	3 aktes	25 juli 1795, Parijs, Opéra-Comique	François-Benoît Hoffman
1795	La Journée du 10 août 1792 ou La Chute du dernier tyran	4 aktes	10 augustus 1795, Opéra Garnier	Guillaume Saulnier en Darrieux
1800	Le Petit Page ou La Prison d'état; gecomponeerd in samenwerking met Nicolas Isouard	1 akte	14 februari 1800, Parijs, Théâtre Feydeau	René-Charles Guilbert de Pixérécourt en L.-T. Lambert
1801	Astianax	3 aktes	1801, Parijs, Opéra Garnier
1801	Flaminius à Corinthe; gecomponeerd in samenwerking met: Nicolas Isouard	1 akte	27 februari 1801, Parijs, Opéra Garnier	René-Charles Guilbert de Pixérécourt en L.-T. Lambert
1808	Jadis et aujourd'hui	1 akte	29 oktober 1808, Parijs, Opéra-Comique	Sewrin, pseudoniem voor: Charles-Augustin de Bassompierre
1808	Aristippe	2 aktes	1808, Parijs, Opéra-Comique
1810 rev. 1823	Abel; rev. als: La Mort d'Abel,	3 aktes; rev. 2 aktes	23 maart 1810, Parijs, Opéra Garnier; rev. 17 maart 1823	François-Benoît Hoffman
1811	Le Triomphe du mois de mars	1 akte	27 maart 1811, Parijs, Opéra Garnier	Emmanuel Dupaty
1811-1812	L'Homme sans façon ou Les Contrariétés	3 aktes	7 januari 1812, Parijs, Opéra-Comique	Sewrin, pseudoniem voor: Charles-Augustin de Bassompierre
1814	L'Oriflamme; gecomponeerd in samenwerking met: Henri Montan Berton, Étienne Nicolas Méhul en Ferdinando Paër	1 akte	1 februari 1814, Parijs, Opéra Garnier	Charles Guillaume Étienne en Pierre-Marie François Baour-Lormian
1821	Blanche de Provence ou La Cour des fées; gecomponeerd in samenwerking met: Henri Montan Berton, François Adrien Boieldieu, Luigi Cherubini en Ferdinando Paër	1 akte	1 mei 1821, Parijs, Opéra Garnier	Marie-Emmanuel-Guillaume-Marguerite Théaulon de Lambert en de Rancé

Balletten

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1806	Paul et Virginie		12 juni 1806, Hof théatre Saint-Cloud	Pierre Gabriel Gardel
1808	Les Amours d'Antoine et Cléopâtre		8 maart 1808, Parijs, Opéra Garnier	Jean-Louise Aumer
1816	Carnaval de Venise, ou la Constance à l'Epreuve; in samenwerking met Louis-Luc Loiseau de Persuis	2 aktes	1816 Paris, Opéra Garnier
1820	Clari ou La Promesse de mariage		19 juni 1820, Parijs, Opéra Garnier	Louis Milon

Kamermuziek

1790-1799: - 3 Sonates, voor viool en basso continuo, op. 1
1790-1799: - 3 Sonates, voor viool en basso continuo, op. B
1790: - Trios d'Airs Variés voor hobo, altviool en fagot
1799: - Grande Sonate voor piano en viool
1803: - Trio voor hobo, altviool en fagot
1806: - 3me Quintetto en pot-pourri voor hobo, 2 violen, altviool en cello
Grand Quintet in C-groot voor hobo en strijkkwartet
1. Allegro moderato - Andantino - Allegro moderato
2. Adagio
3. Presto non troppo
Six duo dialogues voor viool en altviool, op. 2
Trio voor fluit, altviool en gitaar, op.16

Pedagogische werken

1796: - 42 Etudes ou Caprices voor viool, op. 20
1815: - 19 Etudes ou Caprices voor viool
Douce etudes voor viool

Bibliografie

Richard Macnutt: Early Acquisitions for the Paris Conservatoire Library: Rudolphe Kreuzer's Role in Obtaining Materials from Italy, 1796-1802.

Externe links

Bladmuziek van Rudolphe Kreutzer op de website van het International Music Score Library Project

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Encyclopedie Gallica

[1] Encyclopedie Gallica

[1]