Ronde van Frankrijk 1989

De 76e editie van de Ronde van Frankrijk ging op 1 juli 1989 van start in Luxemburg en voerde via Luik, Rennes, Bordeaux, de Pyreneeën, Marseille en de Franse Alpen tegen de klok in naar de Champs-Élysées in Parijs, waar de wielerwedstrijd op 23 juli 1989 eindigde.

Vlag van Frankrijk Ronde van Frankrijk 1989
Routekaart van de Ronde van Frankrijk 1989
Routekaart van de Ronde van Frankrijk 1989
Periode 1 t/m 23 juli 1989
Startplaats Vlag van Luxemburg Luxemburg
Finishplaats Parijs
Totale afstand 3285 km
Gem. snelheid 37,487 km/u
Deelnemers 198 (22 ploegen)
Eindklassementen
Gele trui Gele trui Greg LeMond
Groene trui Groene trui Sean Kelly
Bolletjestrui Bolletjestrui Gert-Jan Theunisse
Witte trui Witte trui Fabrice Philipot
Conbinatieklassement Combinatie Steven Rooks
Ploegen Ploegen PDM
Navigatie
Ronde van Frankrijk 1988     Ronde van Frankrijk 1990
Portaal  Portaalicoon   Wielersport

De editie van 1989 zou een van de spannendste ooit worden. Tweevoudig winnaar (1983 en 1984) Laurent Fignon en de winnaar van 1986, Greg LeMond, zetten elkaar tot de laatste dag in een secondespel onder druk, waarbij het verschil tussen de beide kemphanen nooit groter dan een minuut werd. De winnaar van 1988, Pedro Delgado, gooide in de eerste dagen van La Grande Boucle zijn eigen glazen in, door in de proloog te laat aan de start te verschijnen en in de ploegentijdrit met Reynolds-Banesto laatste te worden. Hij werd derde in het eindklassement op 3'34" van winnaar LeMond. Deze versloeg uiteindelijk op de laatste dag Fignon door in een tijdrit van Versailles naar Parijs een achterstand van 50 seconden om te buigen in een minimale voorsprong van acht seconden,[1] het kleinste verschil ooit tussen de nummers één en twee van de Ronde van Frankrijk.[2]

Ploegen

bewerken

De tourorganisatie nodigde 22 teams, met elk 9 renners uit voor de Tour.[3][4]

Verloop

bewerken

De winnaar van het voorgaande jaar en grote favoriet Pedro Delgado maakte figuurlijk een valse start door 2'40" te laat aan de proloog te beginnen. Hij verloor uiteindelijk 2'54" op de winnaar, het Nederlandse talent Erik Breukink die door goede resultaten in de Ronde van Italië en het winnen van de witte trui in de Ronde van Frankrijk 1988 tot de outsiders werd gerekend. Breukink won zes seconden op Laurent Fignon, Sean Kelly en Greg LeMond, die op de plaatsen 2, 3 en 4 eindigden. Een dag later was het echter de Portugees Acacio Da Silva die mee was in een ontsnapping en niet alleen de etappewinst pakte maar ook de gele trui.

In de ploegentijdrit was het het Franse Super U van Fignon dat won, voor de drie Nederlandse teams; Panasonic, Superconfex en PDM. ADR met kopman Lemond kwam op de vijfde plek, op 51 seconden van Super U. Voor Delgado leek de Tour al voorbij, zijn team Reynolds-Banesto eindigde op de 22e en laatste plek. Hij verloor 4'32" en stond al bijna tien minuten achter op Da Silva, die nog de ranglijst aanvoerde. Hij dacht aan opgeven, maar bleef in koers en zou zich bij de eerstvolgende serieuze krachtmeting eindelijk van een positieve kant laten zien. Hij werd tweede in de individuele tijdrit naar Rennes, achter winnaar LeMond maar voor onder andere Fignon, Thierry Marie en Breukink. LeMond nam de gele trui over van Da Silva en had nu vijf seconden voorsprong op Fignon.

De negende etappe voerde het peloton de Pyreneeën in. Voor het eerst reed Miguel Indurain zich in de kijker. De knecht van Delgado ontsnapte in de afdaling van de eerste beklimming en soleerde naar een overwinning in Cauterets. Fignon en LeMond kwamen als zevende en achtste in dezelfde tijd over de finish, op 1'58" van Indurain. Breukink, voor de etappe vierde in het klassement, verloor ruim 13 minuten en zou vier dagen later opgeven. Stephen Roche, winnaar in 1987, verloor bijna een kwartier en zou een dag later niet meer starten. De Nederlanders Steven Rooks en Gert-Jan Theunisse lieten zich wel van voren zien. Met ploeggenoot Kelly kwam ze twee seconden voor Fignon en LeMond over de meet. De tweede Pyreneeënetappe was voor de Schotse klimmer Robert Millar, die samen met Delgado over de finish kwam. De Spanjaard pakte 3'26" terug op Fignon, die het moeilijk had maar wel met twaalf seconden voorsprong op LeMond eindigde, waardoor hij na de etappe de gele trui mocht aantrekken. Lemond stond op zeven seconden, Charly Mottet op 57 en Delgado was inmiddels opgeklommen naar een vierde plek, op minder dan drie minuten.

Na enkele vlakke etappes met onder meer winst voor de Nederlandse sprinter Mathieu Hermans en een tweede etappezege voor zijn landgenoot Jelle Nijdam ging het er in de vijftiende etappe, een klimtijdrit naar Orcières-Merlette, weer om spannen. Rooks won voor de Spanjaarden Marino Lejarreta, Indurain en Delgado. Belangrijk voor het klassement was echter dat LeMond 47 seconden voor Fignon eindigde, waarmee de Amerikaan de leiding weer in handen had. In de volgende etappe verloor Fignon nog eens dertien kostbare seconden. De Fransman leek te capituleren, maar wist zich in de etappe naar l'Alpe d'Huez te herpakken. Hij reed met Delgado in de laatste vier kilometer van de etappe weg van LeMond en kwam met 1'19" voorsprong over de finish, genoeg om de gele trui weer over te nemen. De ritwinst was echter voor Gert-Jan Theunisse, die naar de Tour was gekomen met twee doelen: de bolletjestrui en de etappe naar l'Alpe d'Huez. Hij ging al vroeg in de etappe in de aanval, kwam als eerste boven op de Col du Galibier en de Col de la Croix-de-Fer en reed 130 kilometer solo. De volgende bergetappe was voor Fignon, die gesterkt door zijn herwonnen gele trui de voorsprong op LeMond met 24 seconden uitbouwde. De PDM-ploeg was net als in de voorgaande dagen sterk van voren vertegenwoordigd, met Rooks, Theunisse, groenetruidrager Kelly en de Mexicaan Raúl Alcalá in de top-10 van de etappe en van het klassement. De laatste bergrit, die door het Chartreusegebergte voerde, was voor LeMond. Fignon eindigde echter in dezelfde tijd als tweede, waardoor het verschil voor de tijdrit op de laatste dag 50 seconden bleef.

De tijdrit werd een van de meest memorabele Touretappes. De afstand van Versailles naar de finish op de Avenue des Champs-Élysées was 'slechts' 24,5 kilometer, wat betekende dat LeMond per kilometer ruim twee seconden moest goedmaken op Fignon. Met een zogenaamd triathlonstuur ging de Amerikaan voortvarend van start. Na vijf kilometer had hij zes seconden voorsprong op Fignon, na tien kilometer 18 seconden, na 16 kilometer 29 seconden en na 23 kilometer, bij het opdraaien van de Champs-Élysées, was het verschil 49 seconden. Door de tijdrit met 58 seconden voorsprong te winnen, boog Lemond de achterstand om in een voorsprong van acht seconden, waarmee hij na Jean Robic in 1947 en Jan Janssen in 1968 de derde Tourwinnaar werd die pas op de laatste dag de eerste plek en daarmee de winst wist te grijpen.

Belgische & Nederlandse prestaties

bewerken

In totaal namen er 36 Belgen en 27 Nederlanders deel aan de Tour van 1989.

Belgische etappezeges

bewerken

Nederlandse etappezeges

bewerken

Etappe-overzicht

bewerken
datum etappe route afstand winnaar gele trui
1 juli Proloog   Luxemburg (ITT) 7,8 km   Erik Breukink   Erik Breukink
2 juli 1   Luxemburg -   Luxemburg 135,5 km   Acacio Da Silva   Acacio Da Silva
2   Luxemburg -   Luxemburg (TTT) 46 km   Super U
3 juli 3   Luxemburg -   Spa-Francorchamps 241 km   Raúl Alcalá
4 juli 4   Luik - Wasquehal 255 km   Jelle Nijdam
5 juli Rustdag
6 juli 5 Dinard - Rennes (ITT) 73 km   Greg LeMond   Greg LeMond
7 juli 6 Rennes - Futuroscope 259 km   Joël Pelier
8 juli 7 Poitiers - Bordeaux 258,5 km   Etienne De Wilde
9 juli 8 Labastide-d'Armagnac - Pau 157 km   Martin Earley
10 juli 9 Pau - Cauterets 147 km   Miguel Indurain
11 juli 10 Cauterets - Luchon Superbagnères 136 km   Robert Millar   Laurent Fignon
12 juli 11 Bagnères-de-Luchon - Blagnac 158,5 km   Mathieu Hermans
13 juli 12 Toulouse - Montpellier 242 km   Valerio Tebaldi
14 juli 13 Montpellier - Marseille 179 km   Vincent Barteau
15 juli 14 Marseille - Gap 240 km   Jelle Nijdam
16 juli 15 Gap - Orcières-Merlette (ITT) 39 km   Steven Rooks   Greg LeMond
17 juli Rustdag
18 juli 16 Gap - Briançon 175 km   Pascal Richard   Greg LeMond
19 juli 17 Briançon - l'Alpe d'Huez 165 km   Gert-Jan Theunisse   Laurent Fignon
20 juli 18 Le Bourg-d'Oisans - Villard-de-Lans 91,5 km   Laurent Fignon
21 juli 19 Villard-de-Lans - Aix-les-Bains 125 km   Greg LeMond
22 juli 20 Aix-les-Bains - L'Isle-d'Abeau 130 km   Giovanni Fidanza
23 juli 21 Versailles - Parijs (ITT) 24,5 km   Greg LeMond   Greg LeMond

Eindklassementen

bewerken
Eindklassement
Algemeen klassement Greg LeMond 87u 38' 35"
Tweede Laurent Fignon + 0' 08"
Derde Pedro Delgado + 3' 34"
Vierde Gert-Jan Theunisse + 7' 30"
Vijfde Marino Lejarreta + 9' 39"
Zesde Charly Mottet + 10' 06"
Zevende Steven Rooks + 11' 10"
Achtste Raúl Alcalá + 14' 21"
Negende Sean Kelly + 18' 25"
Tiende Robert Millar + 18' 46"
Rode Lantaarn Mathieu Hermans (138e) + 3h 04' 01"
Puntenklassement Sean Kelly 277 punten
Tweede Etienne De Wilde 194 punten
Derde Steven Rooks 163 punten
Bergklassement Gert-Jan Theunisse 441 punten
Tweede Pedro Delgado 311 punten
Derde Steven Rooks 257 punten
Jongerenklassement Fabrice Philipot 88h 23' 18"
Tweede William Palacio + 0' 59"
Derde Gérard Rué + 18' 50"
Ploegenklassement PDM -
Tweede Reynolds -
Derde Z-Peugeot -

Bijzonderheden

bewerken
  • De Nederlandse PDM-ploeg leverde een opvallende prestatie. Ze wonnen de bolletjestrui (Theunisse), de groene en rode trui (Kelly), de lapjestrui (Rooks) en het ploegenklassement en eindigden met vier renners bij de eerste tien.
  • Van Kelme, met kopman Fabio Parra die bij de Ronde van Frankrijk 1988 nog als derde was geëindigd, kwam geen enkele renner aan in Parijs. De laatste twee, Parra en Jose Roncancio, gaven op in de elfde etappe.
  • De selectie van ploegen vond voor het eerst plaats op basis van de ranglijst van de Internationale Wielerunie. De eerste achttien ploegen van deze lijst werden uitgenodigd, daarbij had de Tourdirectie vier wildcards te verdelen.