Oude Statenzijl
Oude Statenzijl is een gehucht in de gemeente Oldambt, provincie Groningen (Nederland). Tot 1874 lag hier de afwateringssluis (in Groningen aangeduid als zijl ) van dit deel van het Oldambt. Na de aanleg van de Reiderwolderpolder werd die functie overgenomen door een nieuwe sluis bij Nieuwe Statenzijl. Bij de sluis bevond zich een zijlhuis annex herberg van de zijlwaarder.
Gehucht in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | Groningen | ||
| Gemeente | Oldambt | ||
| Coördinaten | 53° 12′ NB, 7° 12′ OL | ||
| |||
Na de aanleg van Nieuweschans in 1628 werd vlakbij de vesting een sluis gebouwd waarmee men zo nodig het omliggende land onder water kon zetten. Deze sluis te Oudezijl verloor al spoedig zijn betekenis door stormvloeden en nieuwe landaanwinning.
Een nieuwe sluis, destijds aangeduid als Statenzijl, werd in 1707 aangelegd in opdracht van de Staten van het gewest Stad en Lande. De sluis speelde een belangrijke rol in de verdediging van de oostgrens van de Republiek. Hij speelde een belangrijke rol bij het scheepvaartverkeer. In geval van oorlog konden de sluisdeuren geopend worden, zodat de vijand zich in het geïnundeerde land niet vrij kon bewegen. Na de Franse inval van 1795 wilden vluchtende Engelse troepen alsnog de sluizen openen, maar de zijlwaarder verhinderde dat, naar verluidt door de verantwoordelijke officieren dronken te voeren. Op de nabijgelegen dijk bevonden zich geschutsbatterijen.
Na de aanleg van de nieuwe sluis bij Nieuwe Statenzijl verloor de Oude Statenzijl evenzo zijn betekenis.
Bij Oude Statenzijl ligt tegenwoordig een in- en exportstation voor aardgas van de Gasunie.
