Vitamine: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
k ip |
||
| (17 tussenliggende versies door 12 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
Een '''vitamine''' is een [[micronutriënt]] dat in organismen zoals de [[mens]] wordt gebruikt in [[co-enzym]]en. Omdat vitamines niet worden verbruikt heeft de [[mens]] er maar heel weinig van nodig. Organismen kunnen niet of in onvoldoende mate zelf vitamines maken. Sommige vitamines kunnen door het lichaam zelf worden geproduceerd,
Aanvankelijk dacht men dat alle vitamines een [[amine]]-structuur hadden; de naam, die in 1912 bedacht werd door [[Casimir Funk]], was dan ook een samenstelling van ''vita(le)'' en ''amine''. Maar het idee dat het allemaal amines waren, bleek later onjuist.
Regel 75:
|-
| '''B<sub>15</sub>''' || [[dimethylglycine]] en [[trimethylglycine]], (pangaamzuur)
| helpt zuurstofabsorptie, [[Alkylgroep|methyldonor]] in [[methylatie|methyleringsreacties]]
| komt in alle [[Cel (biologie)|cellen]] voor. wordt daar geproduceerd als een tussenproduct van de omzetting van [[choline]] naar [[Glycine (aminozuur)|glycine]].
| Kan door het lichaam zelf worden gemaakt. De naam "vitamine B15" wordt daarom niet meer gebruikt
Regel 100:
| idem als D2
| voedingsmiddelen van [[dier]]lijke oorsprong, zoals vette [[vis (voeding)|vis]]
| is tevens de vorm die de [[huid]] produceert uit previtamine D3 ofwel precholecalciferol, onder invloed van [[Ultraviolet|ultraviolet licht]]; deficiëntie: [[spierkramp]]{{Bron?||2023|02|11}}, stuipen
|-
| '''E'''
Regel 117:
| '''K<sub>1</sub>'''<br />'''K<sub>3</sub>'''
| [[fytomenadion]] (naftochinon) [[1935]]<br />[[farnochinon]]
| onmisbaar voor synthese in de lever van [[trombinogeen]] en andere bloedstollingscomponenten
| K<sub>1</sub>:blad[[groente]]n (vooral [[Kool (plant)|kool]]), [[tomaat|tomaten]], [[tarwe]], [[ei (voeding)|eieren]], lever, vis<br />K<sub>2</sub>:product van de coli-bacteriën in de [[darm]]
| wordt in de eerste weken aan zuigelingen gegeven
|-
Regel 143:
Aan deze vitamines hebben alcoholisten nog weleens een tekort door een onvolwaardig dieet, wat tot ernstige ziekteverschijnselen (de gebreksziekte Beri-Beri die in Azië het meest voorkomt door het eenzijdig eten van witte rijst) kan leiden.
'''[[Ascorbinezuur|Vitamine C]]''' is een [[antioxidant]], dat wil zeggen een stof die voorkomt dat andere stoffen een verbinding met schadelijke vrije radicalen van [[Zuurstof (element)|zuurstof]] aangaan. Het wordt zelf makkelijk [[oxidatie|geoxideerd]] en vangt hierdoor de vrije radicalen weg. Het wordt ook aan levensmiddelen toegevoegd als [[conserveermiddel]], aan appelmoes bijvoorbeeld. Bij vitamine C denken de meeste mensen spontaan aan [[citrusvrucht]]en zoals citroenen en sinaasappelen, maar producten die veel meer vitamine C bevatten zijn paprika en spruitjes. Ook bessen en [[aardappel]]en bevatten vrij veel vitamine C.
'''[[Vitamine D]]''' kan door de mens vlak onder de huid gemaakt worden met behulp van [[zon]]licht. Vitamine D is een vetoplosbaar vitamine. Uit recent onderzoek is gebleken dat vitamine D eigenlijk geen vitamine<ref>[https://web.archive.org/web/20120203183827/http://www.circadian.nl/vitamine-d-hormoon/ Vitamine D geen vitamine maar prohormoon]</ref> is, maar een [[prohormoon]]. Dit verklaart ook
Tot recent dacht men dat voor alle wateroplosbare vitamines zoals B en C geldt dat er moeilijk te veel van opgenomen kan worden, omdat de overbodige extra hoeveelheid weer met de urine uitgescheiden wordt. Toch zijn in de literatuur verschillende artikelen te vinden waarbij
Van vitamine A en D is al langer bekend dat het mogelijk is te overdoseren, wat ziekteverschijnselen met zich kan meebrengen.
Zo kan vitamine A [[teratogeen]] zijn bij gebruik van meer dan 9 maal de [[Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid|adh]] per dag. Een veilige dagelijkse dosis voor zwangere vrouwen is maximaal 3 à 4 maal de adh (overeenkomend met ongeveer 2500 tot 3000
==Zie ook==
| |||