Wikipedia

133 v.Chr.: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Legobot (overleg | bijdragen)
68.680 bewerkingen
k Verplaatsing van 65 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q45469
k -lege kop / sortering
 
(8 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Zijbalk jaar|jaar=-133}}
'''133 v.Chr.''' is een jaartal volgens de [[christelijke jaartelling]].
 
== Gebeurtenissen ==
===Italië===
* [[Oude Rome|Rome]], wordt de eerste [[metropool (stad)|metropool]] met 1.000.000 inwoners. De stad heeft allerhande luxe, water wordt aangevoerd over acht [[Romeins aquaduct|aquaduct]]en. Voedsel en voorraden komen aan in de haven [[Ostia Antica|Ostia]], 20 kilometer stroomafwaarts aan de monding van de [[Tiber]].
* [[Tiberius Sempronius Gracchus III(tribunus plebis in 133 v.Chr.)|Triberius Sempronius Gracchus]] wordt door dehet ''[[Senaatconcilium (Rome)|Senaatplebis]] verkozen'' tot ''[[volkstribuuntribunus plebis]]'' verkozen. Hij voert een landhervorming in, om de kleine boeren in [[Etrurië]] te steunen met een ''[[lex agraria]]'' ("akkerwet") tegen grootgrondbezit. Gracchus streeft ernaar een groot deel van de grond onder de [[proletariaat|proletariërs]] te verdelen, met een [[perceel]] van ongeveer 125 [[hectare|ha]] per landeigenaar.▼
*[[Publius Cornelius Scipio Aemilianus Africanus]] verovert in [[Hispania (Romeinen)|Hispania]], na een beleg van acht maanden '''Numantia'''. De bevolking wordt bedreigt met [[hongersnood|uithongering]] en [[zelfmoord]]. Na de verwoesting van de stad, worden 4.000 overlevenden als [[Slavernij|slaaf]] afgevoerd naar Rome.▼
* Tiberius Sempronius Gracchus is een voorstander om de koningsschat van [[Pergamon]], te verdelen aan de boeren. Dit roept verzet en onrust op onder de [[Senaat (Rome)|senator]]en. Tijdens een volksvergadering op het [[Capitolijn|Capitool]], wordt hij en 300 politieke aanhangers door een gewapende straatbende onder [[Publius Cornelius Scipio Nasica Corculum|Scipio Nasica]] doodgeknuppeld en [[Lynchen|gelyncht]]. Gracchus wordt ervan beschuldigd zich met de steun van het volk, tot [[dictator (Rome)|dictator]] te willen laten uitroepen.▼
▲*[[Tiberius Sempronius Gracchus III]] wordt door de [[Senaat (Rome)|Senaat]] verkozen tot [[volkstribuun]]. Hij voert een landhervorming in, om de kleine boeren in [[Etrurië]] te steunen met een "akkerwet" tegen grootgrondbezit. Gracchus streeft ernaar een groot deel van de grond onder de [[proletariaat|proletariërs]] te verdelen, met een [[perceel]] van ongeveer 125 [[hectare|ha]] per landeigenaar.
▲*Tiberius Sempronius Gracchus is een voorstander om de koningsschat van [[Pergamon]], te verdelen aan de boeren. Dit roept verzet en onrust op onder de [[Senaat (Rome)|senator]]en. Tijdens een volksvergadering op het [[Capitolijn|Capitool]], wordt hij en 300 politieke aanhangers door een gewapende straatbende onder [[Publius Cornelius Scipio Nasica Corculum|Scipio Nasica]] doodgeknuppeld en [[Lynchen|gelyncht]]. Gracchus wordt ervan beschuldigd zich met de steun van het volk, tot [[dictator (Rome)|dictator]] te willen laten uitroepen.
 
===PalestinaSpanje===
▲* [[Publius Cornelius Scipio Aemilianus Africanus]] verovert in [[Hispania (Romeinen)|Hispania]] door een einde te maken aan het verzet van de [[Keltiberiers]], na een beleg van acht maanden van de stad '''[[Numantia]]'''. De bevolking wordt bedreigtbedreigd met [[hongersnood|uithongering]] en [[zelfmoord]]. Na de verwoesting van de stad, worden 4.000 overlevenden als [[Slavernij|slaaf]] afgevoerd naar Rome.
*[[Antiochus VII Euergetes Sidetes]], valt met het [[Seleuciden|Seleucidische]] leger [[Judea]] binnen en belegert Jeruzalem. Hij eist in een vredesvoorstel van [[Johannes Hyrkanus]], dat het Joodse vrijheidsleger alle wapens inlevert, een oorlogsschatting van 500 [[talent (geld)|talent]]en betaald en de stadsmuren gedeeltelijk afbreekt.▼
 
===Klein-AziëJudea===
▲* [[Antiochus VII Euergetes Sidetes]], valt met het [[Seleuciden|Seleucidische]] leger [[Judea]] binnen en belegert Jeruzalem. Hij eist in een vredesvoorstel van [[Johannes Hyrkanus]], dat het Joodse vrijheidsleger alle wapens inlevert, een oorlogsschatting van 500 [[talent (geld)|talent]]en betaaldbetaalt en de stadsmuren gedeeltelijk afbreekt.
*[[Attalus III van Pergamon|Attalus III Philometor Euergetes]] draagt na zijn overlijden per [[Testament (akte)|testament]] zijn koninkrijk over aan Rome. [[Eumenes III]] (133 - 129 v.Chr.) een [[buitenechtelijk kind|bastaardzoon]] van [[Eumenes II van Pergamon|Eumenes II]] weigert diens [[codicil|wilsbeschikking]] te erkennen en bestijgt de troon als laatste koning van Pergamon.▼
 
== Geboren =Klein-Azië===
▲* [[Attalus III van Pergamon|Attalus III Philometor Euergetes]] draagt na zijn overlijden per [[Testament (akte)|testament]] zijn koninkrijk over aan Rome. [[Eumenes III]] (133 - 129 v.Chr.) een [[buitenechtelijk kind|bastaardzoon]] van [[Eumenes II van Pergamon|Eumenes II]] weigert diens [[codicil|wilsbeschikking]] te erkennen en bestijgt de troon als laatste koning van Pergamon.
<!-- FAMILIENAAM OP ALFABETISCHE VOLGORDE, INDIEN OP DEZELFDE DAG GEBOREN -->
 
== Overleden ==
<!-- FAMILIENAAM OP ALFABETISCHE VOLGORDE, INDIEN OP DEZELFDE DAG OVERLEDEN -->
* [[Attalus III Philometor Euergetes]] (* ~[[171 v.Chr.]] - † ~133 v.Chr.), koning van [[Pergamon]] (38)
* [[Tiberius Sempronius Gracchus III(tribunus plebis in 133 v.Chr.)|Tiberius Sempronius Gracchus]] (* ~[[168 v.Chr.]] - † ~133 v.Chr.), Romeins [[consul (Rome)|consul]] en veldheer (35)
 
[[Categorie:Jaar in de 2e eeuw v.Chr.]]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/133_v.Chr."