Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
k Ombouw ISBN naar sjabloon ivm uitschakeling magische link
(35 tussenliggende versies door 21 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
[[Bestand:X24 view from side.jpg|thumb|De enige bewaarde X24 in het [[Royal Navy Submarine Museum]]]]
{{wiu}}
[[Bestand:X-craft admiral boarding (IWM FL 021832).jpg|thumb|X-craft in de haven van [[Portsmouth (Engeland)|Portsmouth]]]]
Deze engelse mini onderzeers zijn in opdracht van Churchill zelf gemaakt. Churchill vond de aanwezigheid van het Slagschip de Tirpitz in de Kaalfjord dermate bedreigend dat hij hier een geheime operatie voor opzette.Operatie Bron ( SOURCE)
[[Bestand:X-craft engine room (IWM A 026933).jpg|thumb|[[Machinekamer (schip)|Machinekamer]] van de X-craft]]
De '''X-klasse''' ([[Engels]]: ''X class'' of ''X-craft'') was de aanduiding van een klasse [[onderzeeboot|mini-onderzeeboten]] van de [[Royal Navy|Britse marine]]. Het 12e flottielje had zijn thuisbasis in [[Loch Cairnbawn]] in het noordwesten van [[Schotland]].
 
== Beschrijving ==
In deze minionderzeer konden 3 bemanningsleden en een duiker
De X-klasse-onderzeeërs werden gebouwd in 1943 en 1944 en waren met name bestemd voor het uitvoeren van sabotage-acties tegen vijandelijke doelen. De naamgeving hing samen met de bij de Royal Navy gebruikelijke lettervolgorde van onderzeeërklassen. Eerst werden twee [[prototype]]s gebouwd. Daarna volgden twaalf exemplaren van het type ''X5'' (met een lengte van 15,72 meter en een [[waterverplaatsing]] van circa 30 ton) en 18 exemplaren van het licht afwijkende type ''XE'' (met een lengte van 16,15 meter en een waterverplaatsing van circa 34 ton).
 
De schepen hadden twee respectievelijk drie bemanningsleden en konden tevens plaats bieden aan twee [[Duiker (beroep)|duikers]]. De bewapening bestond uit twee explosieve ladingen die aan weerszijden van de romp werden meegevoerd. Deze moesten onder het doel gelegd worden, waarna ze met een tijdontsteking tot ontploffing werden gebracht.
 
De geringe [[actieradius]] en zeewaardigheid maakte het noodzakelijk, de X-craft tot in de nabijheid van het aan te vallen doel te slepen.
 
== Inzet ==
In september 1943 werden zes X-crafts van het 12e flottielje ingezet bij [[Operatie Source]], een aanval op de Duitse [[slagschip|slagschepen]] [[Tirpitz (slagschip)|''Tirpitz'']] en ''[[Scharnhorst]]'' en de zware kruiser [[Deutschland (pantserschip)|''Lutzow'']] in de [[Kaa Fjord]] in [[Noorwegen]]. De aanval was een succes, aangezien de ''Tirpitz'' zwaar werd beschadigd en tot april 1944 buiten gevecht gesteld was. Alle X-crafts gingen echter verloren.<ref>Grove, pp. 123-131</ref>
 
Bij de voorbereiding van de [[Landing in Normandië|geallieerde landing]] in [[Normandië]] werden twee X-crafts ingezet bij de navigatie voor de geallieerde landingsvloot.
 
In 1945 werd een aanval uitgevoerd op de Japanse zware kruisers ''Myoko'' en ''Takao'' te Singapore.<ref>Grove, p. 127</ref>
 
Bemanningen van de X-crafts werd voor de door hen betoonde moed onderscheiden met diverse medailles, waaronder (viermaal) het [[Victoria Cross]].
 
De ''X24'' is bewaard gebleven en is tentoongesteld in het [[Royal Navy Submarine Museum]] in [[Gosport (Hampshire)|Gosport]], [[Engeland]].
 
== Referenties ==
{{References}}
 
== Bronnen ==
* {{Aut|J Flack}}, ''100 Years of Royal Navy Submarines'', Shrewsbury 2002, {{ISBN|1 84037 300 8}}, pp. 132-139
* {{Citeer boek |titel=Sea Battles in close-up : World War 2 Volume 2 |achternaam=Grove |voornaam=Eric |url=https://archive.org/details/seabattlesinclos0000grov |taal=en |uitgever=Ian Allen ltd |datum=1993 |isbn=0-7110-2118-X}}
 
[[Categorie:Onderzeebootklasse]]
[[Categorie:Britse marine]]