X-klasse: verschil tussen versies

De X-klasse-onderzeeërs werden gebouwd in 1943 en 1944 en waren met name bestemd voor het uitvoeren van sabotage-acties tegen vijandelijke doelen. De naamgeving hing samen met de bij de Royal Navy gebruikelijke lettervolgorde van onderzeeërklassen. Eerst werden twee [[prototype]]s gebouwd. Daarna volgden twaalf exemplaren van het type ''X5'' (met een lengte van 15,72 meter en een [[waterverplaatsing]] van circa 30 ton) en 18 exemplaren van het licht afwijkende type ''XE'' (met een lengte van 16,15 meter en een waterverplaatsing van circa 34 ton).

De schepen hadden twee respectievelijk drie bemanningsleden en konden tevens plaats bieden aan twee [[Duiker (beroep)|duikers]]. De bewapening bestond uit twee explosieve ladingen die aan weerszijden van de romp werden meegevoerd. Deze moesten aanonder het doel bevestigdgelegd worden of in de nabijheid daarvan achtergelaten, waarna ze met een tijdontsteking tot ontploffing werden gebracht.

De geringe [[actieradius]] - in theorie 1300 [[zeemijl]]en (ruim 2400 km) boven water, doch slechts 80 zeemijlen (nog geen 150 km) onder water -zeewaardigheid maakte het noodzakelijk, de X-craft tot in de nabijheid van het aan te vallen doel te slepen. Ook de geringe zeewaardigheid van de X-craft vergrootte de inzetbaarheid niet.

In september 1943 werden zes X-crafts van het 12e flottielje ingezet bij [[Operatie Source]], een aanval op de Duitse [[slagschip|slagschepen]] [[Tirpitz (slagschip)|''Tirpitz'']] en ''[[Scharnhorst]]'' en de zware kruiser [[Deutschland (pantserschip)|''Lutzow'']] in de [[Kaa Fjord]] in [[Noorwegen]]. De aanval was een succes, aangezien de ''Tirpitz'' zwaar werd beschadigd en tot april 1944 buiten gevecht gesteld was. Alle X-crafts gingen echter verloren.<ref>Grove, pp. 123-131</ref>

Bij de voorbereiding van de [[Landing in Normandië|geallieerde landing]] in [[Normandië]] werden twee X-crafts ingezet bij de navigatie voor de geallieerde landingsvloot.

In De1945 bemanningwerd een aanval uitgevoerd op de Japanse zware kruisers ''Myoko'' en ''Takao'' te Singapore.<ref>Grove, p. 127</ref>

Bemanningen van de X-crafts werd voor de door hen betoonde moed onderscheiden met diverse medailles, waaronder (viermaal) het [[Victoria Cross]].

* {{CiteCiteer bookboek |titel=Sea Battles in close-up : World War 2 Volume 2 |achternaam=Grove |voornaam=Eric |url=https://archive.org/details/seabattlesinclos0000grov |taal=en |uitgever=Ian Allen ltd |datum=1993 |isbn=0-7110-2118-X}}