Jacob Burckhardt: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k + {{Bibliografische informatie}} |
k Botverzoeken: toevoegen archieflinks en vervangen http:// door https:// |
||
| (6 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Infobox hoogleraar
| naam =
| afbeelding = jacburc2.gif
| onderschrift = Jacob Burckhardt in 1892.
| volledige naam = Jacob Burckhardt
| geboortedatum = [[25 mei]] [[1818]]
| geboorteplaats = [[Bazel (Zwitserland)|Bazel]]
| overlijdensdatum = [[8 augustus]] [[1897]]
| overlijdensplaats = Bazel
| doodsoorzaak =
| nationaliteit = {{CH}}
| wetenschapsgebied = cultuur- en kunstgeschiedenis
| universiteit = [[Universiteit van Bazel]]<br />[[Universiteit Zürich|Zürich]]
| proefschrift =
| promotor =
| soort hoogleraar =
| beroep =
| religie =
| hobby =
| website =
| handtekening =
}}
'''Jacob Burckhardt''' ([[Bazel (Zwitserland)|Bazel]],
==
[[Bestand:CHF1000 8 front.jpg|miniatuur|Het portret van Jacob Burckhardt op een voormalig Zwitsers bankbiljet.]]
Burckhardt is een van de vooraanstaandste [[kunstgeschiedenis|kunsthistorici]] uit de beginperiode van de discipline. Hij studeerde aan de universiteiten van [[Bonn]] en [[Berlijn]]. In [[Berlijn]] bezocht hij tussen [[1839]] en [[1843]] lessen van onder andere [[Leopold von Ranke]], [[Johann Gustav Droysen]], [[August Boeckh]], [[Franz Theodor Kugler]] en [[Jacob Grimm]]. In [[Berlijn]] leerde Burckhardt ook [[Bettina von Arnim]] kennen. Hij doceerde aan de universiteiten van [[Bazel (Zwitserland)|Bazel]] en [[Zürich (stad)|Zürich]]. In [[1858]] keert hij vanuit Zürich terug naar Bazel, waar hij tot [[1893]] les gaf. Hij werd in dit jaar opgevolgd door [[Heinrich Wölfflin]], een van zijn studenten. Hij voerde onder andere met [[Friedrich Nietzsche]] een briefcorrespondentie.▼
▲Jacob Burckhardt is een van de vooraanstaandste [[kunstgeschiedenis|kunsthistorici]] uit de beginperiode van
Burckhardt is vooral bekend geworden met zijn werken over de cultuur van de [[renaissance]]. Zijn belangrijkste boek is: ''[[Die Kultur der Renaissance in Italien]]'' ([[1860]]), dat tot op de dag van vandaag een standaardwerk is. Daarnaast heeft hij ook werken geschreven over [[Peter Paul Rubens|Rubens]], de [[middeleeuwen]] en de [[klassieke oudheid]] (''Griechische Kulturgeschichte''). Zijn manier van schrijven wordt als zeer levendig omschreven en zijn werken worden vandaag de dag nog veel geciteerd.▼
Burckhardt doceerde aan de universiteiten van [[Universiteit van Bazel|Bazel]] en [[Universiteit Zürich|Zürich]]. In 1858 keert hij van Zürich terug naar Bazel, waar hij tot 1893 lesgaf. Hij werd in dit jaar opgevolgd door [[Heinrich Wölfflin]], een van zijn studenten.
▲Burckhardt is vooral bekend geworden met zijn werken over de cultuur van de [[renaissance]]. Zijn belangrijkste boek is
Hij voerde briefcorrespondentie met onder anderen [[Friedrich Nietzsche]], en vanaf 1852 ook met de Zwitserse schrijfster [[Emma Brenner-Kron]] (1823-1875), die hij in 1854 voor het eerst zou ontmoeten.<ref>{{fr}} ''[https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/012049/2008-11-04/ Emma Brenner-Kron]'' in het [[Historisch woordenboek van Zwitserland]]. [https://web.archive.org/web/20220616193835/https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/012049/2008-11-04/ Gearchiveerd] op 16 juni 2022.</ref> Sinds 1995 droeg het grootste bankbiljet van [[Zwitserland]], dat van 1.000 [[Zwitserse frank]], Burckhardts portret.
== Kritiek ==
Hedendaagse historici spreken Burckhardt steeds meer tegen. De manier waarop hij de
* De mediëvisten betoogden dat de echte renaissance al begonnen was in de [[12e eeuw]], ook
* Sociaal-economische historici onthulden dat die renaissance de gewone man onberoerd had gelaten en vooral een zaak van de elite was geweest. Ook economisch was het niet zonder meer een periode van [[hoogconjunctuur]] te noemen.
* De [[Universiteit Leiden|Leidse]] historicus [[Johan Huizinga]] was van oordeel dat de renaissance wat [[Noord-Europa]] betrof niet zozeer het begin van iets nieuws was geweest, maar eerder het verdwijnen, 'wegslijten' van middeleeuwse culturele vormen. Johan Huizinga sprak zelfs over ''[[Herfsttij der Middeleeuwen]]'' uit
* De historicus [[Peter Burke]] stelt zich ook vragen over de waarde van renaissance als periodebegrip. In zijn boek ''The Renaissance'' uit
Als gevolg van deze 'revisionisten' dreigde de term 'renaissance' onder historici in onbruik te raken. Sommigen riepen op om een einde te maken aan het gebruik van de term, die zij zagen als een product van ''[[Presentisme (literaire en historische analyse)|presentisme]]'' - het [[Anachronisme|anachronistisch]] gebruik van de geschiedenis om moderne idealen te verheerlijken.<ref>''[https://web.archive.org/web/20100528150716/http://www.wsu.edu/~dee/REN/IDEA.HTM The Idea of the Renaissance'', Richard Hooker, website van Washington State University] (Archive.org)</ref> Voor zover zij de term 'Renaissance' gebruiken, bedoelen zij hiermee de overgangstijd van Middeleeuwen naar Nieuwe Tijd zonder de connotatie van een culturele bloeiperiode voor heel Europa. In dat geval worden in de regel zowel de vijftiende als een groot deel van de zestiende eeuw tot de
Binnen de Westerse [[kunstgeschiedenis]] was [[Erwin Panofsky]] (
▲Als gevolg van deze 'revisionisten' dreigde de term 'renaissance' onder historici in onbruik te raken. Sommigen riepen op om een einde te maken aan het gebruik van de term, die zij zagen als een product van ''[[Presentisme (literaire en historische analyse)|presentisme]]'' - het [[Anachronisme|anachronistisch]] gebruik van de geschiedenis om moderne idealen te verheerlijken.<ref>''[https://web.archive.org/web/20100528150716/http://www.wsu.edu/~dee/REN/IDEA.HTM The Idea of the Renaissance'', Richard Hooker, website van Washington State University] (Archive.org)</ref> Voor zover zij de term 'Renaissance' gebruiken, bedoelen zij hiermee de overgangstijd van Middeleeuwen naar Nieuwe Tijd zonder de connotatie van een culturele bloeiperiode voor heel Europa. In dat geval worden in de regel zowel de vijftiende als een groot deel van de zestiende eeuw tot de Renaissance gerekend.
== Werken ==
▲Binnen de Westerse [[kunstgeschiedenis]] was [[Erwin Panofsky]] ([[1892]]-[[1968]]) een voorstander van de periodisering zoals Burckhardt voorstaat. Hij verdedigt in zijn boek 'Renaissance and renascenses in western art' ([[1960]]) Burckhardts opvatting van de renaissance als een breukperiode met de voorafgaande Middeleeuwen. Meer en meer lijkt echter het standpunt terrein te winnen dat er geen sprake is geweest van een bruuske overgang van middeleeuwen naar renaissance. 'Middeleeuwse' figuren als [[Dante Alighieri]] (1265-1321), [[Francesco Petrarca]] (1304-1374) en [[Giovanni Boccaccio]] (1313-1375) zouden richtinggevend en inspirerend zijn geweest voor het ontstaan van een nieuw geestelijk klimaat en zo het pad hebben voorbereid.
[[Bestand:BaselJacobBurckhardt.jpg|
▲[[Bestand:BaselJacobBurckhardt.jpg|thumb|Buste van Jacob Burckhardt door [[Artur Volkmann]] (1899)]]
▲*''Carl Martell'' ([[1840]])
▲*''Kunstwerke der belgischen Städte'' ([[1842]])
▲*''Conrad von Hochstaden'' ([[1843]])
* {{de}} ''[[Die Kultur der Renaissance in Italien]]'', 1860.
▲*''Die Zeit Constantins des Großen'' ([[1853]])
* {{de}} ''Die Architektur der Renaissance Italiens''.▼
▲*''Cicerone'' ([[1855]])
▲*{{de}} [[Die Kultur der Renaissance in Italien]] ([[1860]])
▲*''Die Architektur der Renaissance Italiens''
Postuum uitgegeven:
* {{de}} ''Erinnerungen aus Rubens''.
*
* {{de}} ''Weltgeschichtliche Betrachtungen'',
== Literatuur ==
* {{de}} {{aut|Raupp, Werner}},
*
{{Appendix}}
{{Bibliografische informatie}}
{{Commonscat}}
{{DEFAULTSORT:Burckhardt, Jacob}}
[[Categorie:Zwitsers kunsthistoricus]]
[[Categorie:Zwitsers hoogleraar]]
| |||