Wikipedia

Greonterp: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Dagdeel (overleg | bijdragen)
11.222 bewerkingen
Geen bewerkingssamenvatting
Wikiwernerbot (overleg | bijdragen)
bots
463.791 bewerkingen
k Botverzoeken: 1 link gearchiveerd, toevoegen archieflinks en vervangen http:// door https://
 
(18 tussenliggende versies door 12 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox plaats in Nederland
| naam = Greonterp
| bestandsnaam vlag = Greonterp vlag.svg
| bestandsnaam wapen = Greonterp wapen.svg
| provincie ={{NL-vlag| [[Friesland}}]]
| gemeente ={{NL-vlag| [[Súdwest-Fryslân}}]]
| opp =
| inwoners =80
| datum inwoners =2018
| dichtheid =
| webpostcode = 8658
| lat_deg = 53
| lat_min = 0
Regel 16:
| lon_min = 31
| lon_sec = 9
| image = Greonterp plaatsnaambord.jpg
| caption =
| extra portaal = Súdwest-Fryslân
| woonplaatscode = 2406
}}
'''Greonterp''' {{IPA|'ɡrö.ɘntɛrp}} is een dorp in de gemeente [[Súdwest-Fryslân]], in de [[Nederland]]se provincie [[Friesland]]. Greonterp ligt ten zuiden van [[Bolsward]], tussen [[Blauwhuis (dorp)|Blauwhuis]] en [[Parrega]] aan de Opvaart, die naar de [[Workumertrekvaart]] loopt.
 
In {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Year}} telde het dorp {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|2406}} inwoners, waarvan 30 in de dorpskern wonen.
Het ligt ten zuiden van [[Bolsward]], ten zuidwesten van [[Blauwhuis (dorp)|Blauwhuis]] en ten noorden van [[Sandfirden]]. De dorpskern bestaat uit twee kernen. De hoofdkern ligt zuidoever van de Opvaart die van de [[Workumertrekvaart]] naar de Bloedsloot en [[Het Vliet (meer)|Het Vliet]] stroomt. De tweede kern ligt even noordelijker aan de Snakkepole.
 
In 2018 telde het dorp 80 inwoners, waarvan 30 in de dorpskern wonen. Onder het dorp valt ook de buurtschap [[Sandfirderrijp]].
 
==Geschiedenis==
Het dorp is in de vroege [[middeleeuwen]] ontstaan op een [[terp]]. HetGreonterp lag vantot oorsprongin vrijde 17e eeuw geïsoleerd tussen meren en poelen, intot even na 1633 het Sesmeer werd drooggemalen. DatGreonterp was eveneen navissersdorp. 1633Het nogwas steedswachten geval,tot toener aaneen deverbinding noordzijdeover land kwam - via een smal pad - met het Sesmeerlater werdontstane drooggemalenBlauwhuis. HetPas wasin welde een19e echteeuw vissersdorpwerd het dorp goed ontsloten.
 
In de 13e eeuw werd de plaats vermeld als ''Grewingdorp'', in 1440 als ''Greuendorp'', in 1448 als ''Greontrep'', 1482 als ''Grovendorp'', in 1482 Griantoix (te lezen als ''Grianterp''), in 1505 als ''Gronterp'', in 1511 als ''Grewingenterp'' en in 1718 als ''Grjonterp''.▼
Het was wachten tot een verbinden over het land, met de later ontstaande Blauwhuis via een smal pad. Pas in de 19e en vooral 20ste eeuw werd het dorp goed omsloten.
 
Waar de plaatsnaam vandaan komt is onduidelijk. Het eerste element kan wijzen in de richting van het woord groen, maar ook naar het Oudfriese woord ''Greva'', in het werkwoord graven. Het tweede element wijst op een terp of een dorp<ref>{{Citeer web |url=https://etymologiebank.nl/trefwoord/greonterp |titel=Greonterp |bezochtdatum=2023-04-21 |werk=etymologiebank.nl|archiefurl=https://web.archive.org/web/20230421122212/https://etymologiebank.nl/trefwoord/greonterp|archiefdatum=2023-04-21}}</ref>.
▲In de 13e eeuw werd de plaats vermeld als ''Grewingdorp'', in 1440 als ''Greuendorp'', in 1448 als ''Greontrep'', 1482 als ''Grovendorp'', in 1482 Griantoix (te lezen als ''Grianterp'', in 1505 als ''Gronterp'', in 1511 als ''Grewingenterp'' en in 1718 als ''Grjonterp''.
 
Tot 1984 vielbehoorde Greonterp tot de voormalige gemeente [[Wonseradeel]] en van 1984 tot 2011 lag het in de voormalige gemeente [[Wymbritseradeel (gemeente 1984-2010)|Wymbritseradeel]].▼
[[File:4420180817 Klokhuis Greonterp.jpg|{{largethumb}}|Het Klokhuis van Greonterp]]▼
Wat precies de plaatsnaam duidt is onduidelijk. Zo denkt men aan de kleur groen voor het eerste element, maar ook aan het Oudfriese woord ''Greva'', in het werkwoord graven, als in een turfgraverij in de middeleeuwen.
 
Het tweede element zou kunnen duiden op een dorp, maar zou ook een verwijzen naar het feit dat het dochternederzetting was van een ander dorp. Later is het gaan verwijzen naar de terp waarop het was gelegen.
 
▲Tot 1984 viel Greonterp tot de voormalige gemeente [[Wonseradeel]] en van 1984 tot 2011 lag het in de voormalige gemeente [[Wymbritseradeel (gemeente 1984-2010)|Wymbritseradeel]]
 
==Klokhuis==
In het dorp staat een [[Klokkenstoel|klokhuis]]. Dit is een vervanger van een oude kerk, die in de 18e eeuw in meerdere fases is afgebroken. Mogelijk was er destijds al sprake van klokhuiseen destijdsklokhuis, gebouwd van de afgebroken kerktoren. maar deHet huidige klokhuis stamt uit 1822. De toren is afgebeeld op verschillende schilderijen van [[Jacob Ydema]].
 
==Bekende (ex-)inwoners==
Het dorp kreeg enige bekendheid doordat de schrijver [[Gerard Reve]] er enkele jaren ([[1964]]-[[1971]]) woonde en werkte. Hij kwam vijf jaar nadat dichter [[Nico Verhoeven (dichter)|Nico Verhoeven]] in het dorp was komen wonen. Reve kwam te wonenwoonde in het huis dat bekend werd als [[Huize Het Gras]]. Naast Reve zelf woondewoonden ook [[Willem Bruno van Albada]] en [[Henk van Manen]] in het huis.
 
<gallery widths="200180" heights="200180">
Bestand:20180817 Kunstwerk op glas Reve Greonterp.jpg|Kunstwerk op glas met hek - Gerard Reve in Greonterp
Bestand:4620180817 Steen Reve Greonterp.jpg|Plaquette met de tekst "Hier was Reve, zeer korte tijd, bijna gelukkig"
Bestand:20180817 Huize Het Gras Greonterp.jpg|[[Huize Het Gras]], woonhuis van [[Gerard Reve|Reve]], [[Willem Bruno van Albada|Teigetje]] en [[Henk van Manen|Woelrat]]
▲[[FileBestand:4420180817 Klokhuis Greonterp.jpg|{{largethumb}}|Het Klokhuis van Greonterp]]
Bestand:Ydema zelfportr 30 jve (3).jpg|Zelfportret van [[Jacob Ydema]], zelfportret met het Klokhuis van Greonterp op de achtergrond
</gallery>
 
Regel 67 ⟶ 63:
{{References}}
}}
 
{{Commonscat|Greonterp}}
{{Navigatie gemeente Súdwest-Fryslân}}
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Greonterp"