Bahai
Et bahá'i-gelöyv is en gelöyv wat untstån is in de 19. eywe. Vöärnaamste leyring van de baha'í is dat alle gelöyve der to doot un alle lüde lyk sint. Et untstünd in Iran un andere deylen van et Middenousten en is upericht döär de Bahá'u'lláh. Al van anvang an wörden de anhangers vervolgd. Når skatting sint der wearldwyd sou'n 5 töt 8 miljoon lüde anhangers van et gelöyv.
Bahá'í hevt dree vöärname figuren. Den eyrsten was de Báb (1819–1850), den as ümmebracht wör vöär ketterye. Hee meynden at der rap nen profeet solde kummen den as sou as Jesus un Mohammed solde weasen. Den tweyden was Baháʼu'lláh (1817–1892), den as seade at hee den profeet was. In 1863 wör hee verbannen un vastesat. Syn söäne Abdu'l-Bahá (1844–1921) tröäk döär Europa un de Vereynigde Ståten nå at hee in 1908 vryelåten wör. Nå at 'Abdu'l-Bahá in 1921 uut de tyd küm wör synen kleinsöäne Shoghi Effendi (1897-1957) leider.
Bahá'is keset alle jåren lokale, regionale un nationale Spirituäle Vergåringen wårup gelöyvssaken eregeld wordet. Alle vyv jåren sint der verkesingen vöär et Universäle Gerechtshuus. Dårin sittet neagen leden wat et spül wearldwyd an et draien an holdet. Se holdet sitting in Haifa in Israel, by de Skryne van de Báb.
Volgens de bahá'í verskynt God in verskillende Gedöäntes dee as de wearldgodsdeenste uperichted hebbet, sou as Buddha, Jesus un Mohammed. Ouk Báb un Bahá'u'lláh sint der vöärbealden van. De weardgelöyve, meynet de bahá'í, sint in öär deepste weasen verbünden ümdat se etselvde dool hebbet, mär wyket se af van mekander in de wysen wårup as et gelöyv uutedraegen wördt. Et bahá'í-gelöyv benådrükket de verbündenheid van alle lüde. Dårümme verwarpet et ideen oaver racisme, seksisme un nationalisme. In deepsten wil et bahá'í-gelöyv ne verbündene wearld maken, wårin alle volker, landen un klassen et good hebbet.
Breve un tekste van Bahá'u'lláh en skryvsels un tospråken van syn söäne 'Abdu'l-Bahá sint ebündeld in de kanonike bahá'í-geskrivten. Ouk wark van de Báb, Bahá'u'lláh synen wegbereider, sittet der by in. Vöärname baha'i-warken sint et Kitáb-i-Aqdas, Kitáb-i-Íqán, En Paar Beantwoorde Vrågen, un Breakers van den Dageråd.