Lihat sumber bagi Sukumala Marasri

{{Infobox monarch|royal
| name      = Sukhumala Marasri
| title     = [[Dinasti Chakri|Permaisuri Siam]]
| image     = Queen Sukumalmarsri.jpg
| full name = 
| spouse    = [[Chulalongkorn]] {{small|(Rama V)}}
| issue     = Puteri [[Suddha Dibyaratana]]<br />Putera [[Paripatra|Paribatra Sukhumbhand]]
| house     = [[Dinasti Chakri]]
| father    = [[Mongkut]] {{small|(Rama IV)}}
| mother    = Samli Bunnag
| birth_date   = {{birth date|1861|5|10|df=y}}
| birth_place  = [[Istana Besar]], [[Bangkok]], [[Siam]]
| death_date   = {{death date and age|1927|7|9|1861|5|10|df=y}}
| death_place  = [[Bang Khun Phrom Palace]], [[Bangkok]], [[Siam]]
}}
'''Sukhumala Marasri''' ({{lang-th| สุขุมาลมารศรี}}; {{RTGS| Sukhumanmarasi}}; 10 Mei 1861 - 9 Julai 1927) ialah anak perempuan Raja Mongkut (Rama IV) dan gundiknya, Samli (เจ้าคุณจอมมารดาสำลี). Namanya yang diberikan ialah Puteri '''Sukhumala Marasri''' (พระองค์เจ้าสุขุมาลมารศรี). Beliau kemudian menjadi salah satu daripada empat isteri Raja Chulalongkorn (Rama V) dan juga adik tirinya itu.
{{Permaisuri Chakri}}
{{Isteri Chulalongkorn}}

==Kehidupan awal==

Sukumala dilahirkan di istana besar diraja pada 10 Mei 1861. Beliau merupakan anak ke-52 Raja Mongkut. Ibunya mendampingi Samli. Beliau mempunyai 5 orang adik beradik penuh, termasuk Puteri Napaborn yang terkenal, dan dari sisi ayahnya, beliau ialah adik tiri kepada Raja Chulalongkorn (kemudian suaminya), permaisuri Sunandha Savang Vadhana dan Saovabha.

Apabila beliau berusia sepuluh tahun, Raja Mongkut mangkat dan digantikan oleh saudara tiri Sukhumala Marasri, Putera Chulalongkorn.

==Kehidupan sebagai ratu==

Ketika pada berusia belasan tahun, Sukhumala menjadi isteri diraja kepada Raja Chulalongkorn. Perkahwinan itu menghasilkan dua kanak-kanak; Puteri Suddha Dibyaratana (kemudian Puteri Ratanakosin), yang juga Chao-Fah yang pertama masih hidup, seorang kanak-kanak yang berdaulat yang ibu mereka adalah isteri ratu atau puteri melalui darah, dan Putera Paribatra Sukhumbhand (kemudian Putera Nakorn Sawan.) Dalam pemerintahan suaminya, beliau berkhidmat sebagai setiausaha Raja dan dirujuk sebagai "puteri pasangan".

Selepas suaminya mangkat, beliau berpindah ke istana anaknya, Bang Khun Prom. Semasa pemerintahan Raja Vajiravudh, anak saudaranya, beliau secara rasmi dinamakan sebagai Permaisuri keempat bapanya, menjadikan gelaran rasmi beliau Baginda Ratu Sukhumala. Apabila Prajadhipok menaiki takhta, beliau memberikan kepada dua Permaisuri bapanya yang masih hidup, Savang Vadhana dan Sukhumala, gelaran "Ratu Ibu Saudara". Dalam gaya yang sama Sukhumala didahului oleh Savang Vadhana, mencerminkan hakikat bahawa Savang Vadhana telah dijadikan Permaisuri oleh Chulalongkorn sebelum Sukhumala.

Permaisuri Sukhumala Marasri mangkat pada 9 Julai tahun 1927 pada usia 66 di Istana Bang Khun Prom (Istana Putera Paripatra Sukhumbhand). Satu-satunya anak beliau yang masih hidup, Putera Paripatra Sukhumbhand, dan adinda kandungnya, Puteri Napaborn, berada di sisi katil beliau.

== Kejadian selepas ==
Untuk mengingati beliau, sebuah daerah dinamakan "Rajdhevi" sempena Sukumala.

Apabila Prahadhipok turun takhta dan digantikan oleh anak saudaranya, Ananda Mahidol pada tahun 1935, Sukumala bukan lagi ibu saudara kepada raja yang baru, sekaligus beliau hanya digelar sebagai Baginda Ratu Sukumala Marasri. Tidak seperti adinda bongsu tirinya, Savang Vadhana, yang dijadikan "Nenda Ratu".

Puteranya, Putera Paripatra Sukhumbhand ialah tokoh yang terkenal dalam politik Siam semasa bahagian akhir pemerintahan beraja mutlak, sering dikaitkan sebagai orang di belakang takhta Raja Prajadhipok. Putera ini berkhidmat sebagai Menteri Dalam Negeri pada masa revolusi Siam 1932, beliau telah ditangkap oleh Khana Ratsadon (Parti Rakyat) dan diletakkan di bawah tahanan. Prajadhipok menerima permintaan pemberontak dan menjadi raja berperlembagaan. Putera Paripatra, bagaimanapun telah dibuang dari Siam. Beliau akhirnya menetap dan mangkat di Indonesia, beliau tidak pernah kembali ke tanah airnya. Mom Rajawongse Sukhumbhand Paribatra, ahli politik dan Gabenor Bangkok ialah salah satu cucunya.

Adinda Sukumala, Puteri Napaborn mangkat pada usia 94.

== Gelaran dan gaya panggilan ==
* 1861-1881: ''Yang Teramat Mulia'' Puteri Sukhumala Marasri
* 1881-1910: ''Yang Teramat Mulia'' Puteri Sukhumala Marasri, isteri puteri
* 1910-1925: ''Baginda'' Ratu Sukhumala Marasri, Permaisuri Diraja Baginda Raja Chulalongkorn
* 1925-1927: ''Baginda'' Ratu Ibu Saudara

== Pingat Diraja Thai ==
* [[File:Order of the Royal House of Chakri (Thailand) ribbon.svg|80px]] [[Darjah Termasyhur Kerabat Diraja Chakri]]
* [[File:Order of the Nine Gems (Thailand) ribbon.svg|80px]] [[Darjah Sembilan Permata]] yang Silam dan Bertuah
* [[File:Order of Chula Chom Klao - 1st Class (Thailand) ribbon.svg|80px]] Dame Palang Besar (Kelas Pertama) [[Darjah Chula Chom Klao]] Termasyhur
* [[File:King Rama IV Royal Cypher Medal (Thailand) ribbon.svg|80px]] Pingat Sifer Diraja Raja Rama IV (Kelas Pertama)
* [[File:King Rama V Royal Cypher Medal (Thailand) ribbon.svg|80px]] Pingat Sifer Diraja Raja Rama V (Kelas Pertama)
* [[File:King Rama VI Royal Cypher Medal (Thailand) ribbon.svg|80px]] Pingat Sifer Diraja Raja Rama VI (Kelas Pertama)
* [[File:King Rama VII Royal Cypher Medal (Thailand) ribbon.svg|80px]] Pingat Sifer Diraja Raja Rama VII (Kelas Pertama)

{{DEFAULTSORT:Marasri, Sukhumala}}
{{lifetime|1861|1927|}}
{{Authority control}}
{{Puteri Thailand}}
[[Kategori:Permaisuri Thailand]]
[[Kategori:Dinasti Chakri]]
[[Kategori:Orang Thai]]
[[Kategori:Orang Bangkok]]