Lihat sumber bagi Asoka

{{no footnotes|date=November 2018}}
{{Infobox monarch
|name =Asoka Agung
|title= Samrat [[Dinasti Maurya|Maurya]]
|image =[[Fail:Indian_relief_from_Amaravati,_Guntur._Preserved_in_Guimet_Museum.jpg|149px]]
|caption = Chakravatin (mungkin Asoka) abad ke-1 SM/SM. Andhra Pradesh, Amaravati. Dipeliharakan di Musee Guimet
|reign =273-232 SM
|coronation = 270 SM
|othertitles = Samrat. Gelaran lain termasuk Devanampriya Priyadarsi, Dhammarakhit, Dharmarajika, Dhammarajika, Dhammaradnya, Chakravartin, Samrat, Radnyashreshtha, Magadhrajshretha, Magadharajan, Bhupatin, Mauryaraja, Aryashok, Dharmashok, Dhammashok, Asokvadhhan , Ashokavardhan, Prajapita,Dhammanayak, Dharmanayak
|full name =Ashoka Bindusara Maurya
|religion = [[Agama Buddha]], [[Humanisme]]
|predecessor =[[Bindusara]]
|successor =[[Dasaratha Maurya]]
|queen = Maharani Devi
|spouse 1 = Rani [[Tishyaraksha]]
|spouse 2 = Rani [[Padmavati]]
|spouse 3 = Rani [[Kaurwaki]]
|spouse 4 =
|spouse 5 =
|issue=[[Mahendra]], [[Sanghamitra]],Teevala, Kunala
|royal house = [[Dinasti Maurya]]
|father =[[Bindusara]]
|mother =Rani Dharma atau Shubhadrangi
|brothers =[[Vitthashoka]], [[Susima]]
|date of birth = 304 SM
|place of birth = [[Pataliputra]], [[Patna]]
|date of death = 232 SM (usia 72 tahun)
|place of death = [[Pataliputra]], [[Patna]]
|date of burial = [[Pembakaran mayat|Mayat dibakar]], dalam kurang sehari selepas kemangkatan
|place of burial = Abu direndam ke dalam [[Sungai Gangga]], mungkin di [[Varanasi, Cantonment|Varanasi]]
|influenced by  = [[Buddha]] {{·}} [[Chandragupta Maurya]] {{·}}[[Bindusara]] {{·}} [[Chanakya]] {{·}}[[Mahavira]]{{·}}[[Alexander Agung]] {{·}}[[Seleucus I Nicator]] {{·}}[[Diodotus I]] {{·}}[[Antiochus I Soter]]  {{·}}
|influenced  = [[Kunal]] {{·}} [[Harsha]] {{·}}[[Samudragupta]] {{·}}[[Ramagupta]] {{·}}[[Chandragupta]] II [[Kumaragupta]] {{·}}[[Skandagupta]] {{·}}[[Purugupta]] [[Vishnugupta]]
}}

'''Asoka''' ([[Devanāgarī]]: अशोक, [[IAST]]: ''{{IAST|Aśoka}}'', {{IPA-hns|aˈɕoːkə|IPA}}, 304–232 SM), juga dikenali sebagai '''Ashoka''' dan '''Asoka Agung''', ialah [[maharaja]] yang memerintah [[Empayar Maurya|Dinasti Maurya]] di [[Subbenua India|India]] yang memerintah hampir seluruh [[subbenua India]] dari 269 SM hingga 232 SM. Salah satu maharaja India yang teragung, baginda memerintah hampir seluruh wilayah India kini selepas sebilangan kejayaan ketenteraan. Empayarnya terbentang dari [[Pakistan]] kini dan [[Afghanistan]] di barat sehingga [[Assam]] di timur, dan [[Kerala]] utara serta [[Andhra]] di selatan. Asoka juga menewaskan kerajaan [[Kalinga (India)|Kalinga]] yang tidak pernah ditewaskan oleh mana-mana satu maharaja dinastinya, mulai dari zaman [[Chandragupta Maurya]]. Pemerintahannya berpusat di [[Magadha]] ([[Bihar]] kini, India).<ref>Bagaimanapun, Ranajit Pal menunjukkan bahawa rujukan pertama kepada Magadha adalah dalam [[Edik Asoka]] yang terletak berhampiran wilayah barat daya, dengan Magadha awal itu merupakan Magan di [[Balochistan (wilayah)|Baluchistan]] (barat). Ketiadaan langsung tinggalan Maurya dan Nanda di kawasan Patna menunjukkan pula bahawa tempat ini mungkin bukan ibu kota Asoka. Lihat Ranajit Pal, "Non-Jonesian Indology and Alexander", New Delhi – 2002.</ref> 
[[File:Mauryan Empire 260 BCE.png|thumb|Ashoka Empire]]
Seorang penganut tradisi [[Agama Veda sejarah|Veda]], agama yang dianuti secara meluas sewaktu itu, Asoka kemudian memeluk [[agama Buddha]] selepas menyaksikan kematian besar-besaran dalam [[perang Kalinga]], suatu perang yang dimulakannya sendiri atas keinginan untuk mencapai penaklukan. Baginda seterusnya mengabdikan hidupnya dalam penyebaran agama Buddha ke seluruh [[Asia]] dan membina tugu peringatan untuk menandakan sebilangan tapak yang penting dalam kehidupan [[Gautama Buddha]]. Asoka mengamalkan [[ahimsa]] ([[ketakganasan]]), [[kasih sayang]], [[kebenaran]], [[toleransi]], dan [[vegetarianisme]], dan dikenangi dalam sejarah sebagai seorang pentadbir [[kedermawanan]]. Dalam [[sejarah India]], baginda digelar sebagai ''[[Samraat]] [[Chakravartin]] Asoka'', iaitu Maharaja antara Maharaja ''Asoka''.

Nama baginda, "{{IAST|aśoka}}" bererti "tanpa kesedihan" dalam bahasa [[Sanskrit]] (''a'' = tiada/tanpa, ''soka'' = kesedihan atau kerisauan). Dalam [[Edik Asoka|ediknya]], Asoka digelar sebagai Devānāmpriya ([[Devanāgarī]]: देवानांप्रिय)/{{IAST|Devānaṃpiya}} atau "Yang Disayangi oleh Dewa-dewa", dan Priyadarśin ([[Devanāgarī]]: प्रियदर्शी)/{{IAST|Piyadassī}} atau "Dia yang menyayangi setiap orang". Satu lagi gelarannya ialah Dhamma ([[prakrit]]: धम्मः), "Sah, Warak, Salih".

[[H. G. Wells]], penulis dan [[pengkritik sosial]] [[United Kingdom|British]] yang terkenal, dalam ''[[The Outline of History]]'' (1920), karya dua jilidnya yang terlaris, menulis tentang maharaja Asoka:

{{quote|Dalam sejarah dunia, terdapat ribuan raja dan maharaja yang menggelar diri mereka sebagai 'Duli Yang Teramat Mulia,' 'Duli Yang Maha Mulia,' dan seterusnya. Mereka terserlah sebentar, lalu  hilang dengan secepatnya. Tetapi Asoka terserlah dan terserlah dengan jelas seperti bintang terang sehingga hari ini.}}

Selain daripada [[Edik Asoka]], legenda Asoka juga diceritakan dalam ''[[Ashokavadana|{{IAST|Aśokāvadāna}}]]'' ("''Naratif Asoka''") dan ''[[Divyavadana|{{IAST|Divyāvadāna}}]]'' ("''Naratif Ketuhanan''") akhir abad ke-2, serta teks [[Sri Lanka]] ''[[Mahavamsa]]'' ("''Babad Agung''").

Selepas dua ribu tahun, pengaruh Asia masih dapat dlihat di [[Asia]], terutamanya di [[subbenua India]]. Sebuah lambang yang digali dari empayarnya kini merupakan [[Lambang India]] kebangsaan. Dalam [[sejarah agama Buddha]], Asoka dianggap sebagai tokoh kedua terpenting selepas [[Gautama Buddha]].

== Rujukan ==
<references />

== Pautan luar ==
* {{dmoz|Society/History/By_Region/Asia/South_Asia/Personalities/Ashoka/|Ashoka}}
* {{Commonscat-inline|Ashoka}}
{{S-start}}
{{S-hou|[[Dinasti Maurya]]||304 SM||232 SM}}
{{S-bef|before=[[Bindusara]]}}
{{S-ttl|title=[[Empayar Maurya|Maharaja Maurya]]
|years=272–232 BCE}}
{{S-aft|after=[[Dasaratha Maurya|Dasaratha]]}}
{{s-end}}
{{tunas-bio}}
{{tunas-penguasa}}
{{tunas-Buddha}}
{{Daftar yang Agung}}
{{Buddhism topics}}
{{Authority control|VIAF=88883776|LCCN=n/50/002053}}
[[Kategori:Raja India]]
[[Kategori:Vegetarian India]]
[[Kategori:Kelahiran 304 SM]]
[[Kategori:Kematian 232 SM]]
[[Kategori:Dinasti Maurya]]
[[Kategori:Pemeluk agama Buddha]]
[[Kategori:Penganut agama Buddha Theravada India]]
[[Kategori:Orang dari Patna]]
[[Kategori:Mubaligh agama Buddha India]]
[[Kategori:Sejarah kuno Pakistan]]
[[Kategori:Raja abad ke-3 SM]]