Прејди на содржината

Кримско Ханство: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
 
(Не се прикажани 16 меѓувремени преработки од 7 корисници)
Ред 2: Ред 2:
|native_name = قريم يورتى<br/> ''Qırım Hanlığı''
|native_name = قريم يورتى<br/> ''Qırım Hanlığı''
|conventional_long_name = Кримско ханство
|conventional_long_name = Кримско ханство
|common_name = Кримско ханство
|common_name = Кримско Ханство
|
|
|continent = Европа
|continent = Европа
|region = Црно Море
|region = Црно Море
|country = Украина/Русија
|country = Украина/Русија
|status = [[Вазални земји на Османлиската Империја|Вазал]] на [[Османлиската Империја]] (1478–1774)
|status = [[Вазални земји на Османлиското Царство|Вазал]] на [[Османлиското Царство]] (1478–1774)
|government_type = наследна монархија
|government_type = наследна монархија
|title_leader=[[Хан]]
|title_leader=[[Хан]]
Ред 19: Ред 19:
|event_start =
|event_start =
|date_start =
|date_start =
|event_end = анексирана од [[Руска империја|Русија]]
|event_end = анексирана од [[Руска Империја|Русија]]
|date_end =
|date_end =
|p1 = Златна орда
|p1 = Златна орда
|flag_p1 = Golden_Horde_flag_1339.svg
|flag_p1 = Golden_Horde_flag_1339.svg
|p2 = Кнежество Теодоро
|p2 = Кнежевство Теодоро
|s1 = Руска империја
|s1 = Руска Империја
|flag_s1 = Flag of Russia.svg
|flag_s1 = Flag of Russia.svg
|image_flag =
|image_flag =
|flag =
|flag =
|image_coat = Gerae-tamga.png
|image_coat = Coat of arms of Crimean Khanate.svg
|coa =
|coa =
|image_map = Crimean Khanate 1600.gif
|image_map = Crimean Khanate 1600.gif
|image_map_caption = Земјата во 1600
|image_map_caption = Земјата во 1600
|capital = [[Бахчисарај]]
|capital = [[Бахчисарај]]
|religion = [[ислам]]
|religion = [[Ислам]]
|common_languages = [[Кримскотатарски јазик|Кримскотатарски]], [[Отомански турски јазик|отомански]]
|common_languages = [[Кримскотатарски јазик|Кримскотатарски]], [[Отомански турски јазик|отомански]]
|today = {{flag|Ukraine}}<br>{{flag|Russia}}<br>{{flag|Moldova}}
|today = {{знаме|Ukraine}}<br>{{знаме|Russia}}<br>{{знаме|Moldova}}
}}
}}
'''Кримското ханство''' била држава на [[Кримски Татари|Кримските Татари]] која постоела во периодот од [[1449]] до [[1783]] година.
'''Кримско Ханство''' држава на [[Кримски Татари|Кримските Татари]] која постоела во периодот од [[1449]] до [[1783]] година.


== Историја ==
Државата била основана од страна на [[Бату хан]] - внук на [[Џингис Кан]]. Земјата се простирала на [[Кримски полуостров|Кримскиот полуостров]], териториите помеѓу [[Дунав]], Днепар и голем дел од денешниот [[Краснодарски крај]] на [[Русија]]. Од [[1478]] година официјално станала вазална држава на [[Отоманската империја]] до потпишувањето на [[Ќучуккајнарџиски договор|Ќучуккајнарџискиот договор]] во [[1774]] година, кога добила фиктивна независност. Во [[1783]] година била анексирана од [[Руската империја]].
Државата била основана од страна на [[Бату хан]] - внук на [[Џингис Кан]]. Земјата се простирала на [[Кримски полуостров|Кримскиот полуостров]], териториите помеѓу [[Дунав]], Днепар и голем дел од денешниот [[Краснодарски крај]] на [[Русија]]. Од [[1478]] година официјално станала вазална држава на [[Отоманското Царство]] до потпишувањето на [[Ќучуккајнарџиски договор|Ќучуккајнарџискиот договор]] во [[1774]] година, кога добила фиктивна независност. Во [[1783]] година била анексирана од [[Руската Империја]].


Во времето по смртта на Хаџи Гирај, земјата била воведена во граѓанска војна од страна на неговите синови кои се бореле за власта. Ова најмногу го искористиле османлиските власти кои го поставиле [[Менгли Гирај]] за хан. Неговата ќерка [[Ајше Хафса султан]] подоцна била омажена за [[Селим I]]. Во 1475 година, [[Османлии]]те на чело со [[Гедик Ахмед паша]] го освоиле грчкото кнежество Теодоро како и џеновските колонии, по кое земјата во тоа време станала протекторат на империјата.
Во времето по смртта на Хаџи Гирај, земјата била воведена во граѓанска војна од страна на неговите синови кои се бореле за власта. Ова најмногу го искористиле османлиските власти кои го поставиле [[Менгли Гирај]] за хан. Неговата ќерка [[Ајше Хафса султан]] подоцна била омажена за [[Селим I]]. Во 1475 година, [[Османлии]]те на чело со [[Гедик Ахмед паша]] го освоиле грчкото кнежевство Теодоро како и џеновските колонии, по кое земјата во тоа време станала протекторат на империјата.


Османлискиот султан го уживал правото на [[вето]] при избор на ханот од Крим. Во [[1475]] година Османлиите го затвориле Менгли Гирај поради откажувањето да се вклучи во воен поход, а по враќањето од заробеништво од [[Истанбул]] тој ги прифатил сите наложени услови од султанот. Сепак, хановите продолжиле да имаа независна надворешна политика од Османлиите, а освен тоа тие не биле обврзани да плаќааат данок и ги споменувале султаните во нивните петочни молитви.
Османлискиот султан го уживал правото на [[вето]] при избор на ханот од Крим. Во [[1475]] година Османлиите го затвориле Менгли Гирај поради откажувањето да се вклучи во воен поход, а по враќањето од заробеништво од [[Истанбул]] тој ги прифатил сите наложени услови од султанот. Сепак, хановите продолжиле да имаа независна надворешна политика од Османлиите, а освен тоа тие не биле обврзани да плаќааат данок и ги споменувале султаните во нивните петочни молитви.


Османлиите на Крим плаќале за квалификација на нивната коњаница, но ова се одржало до [[1523]] година кога на чело на земјата бил [[Мехмед I Гирај]]. По неговата смрт следните ханови биле избирани под силно влијание на султанот. Кримските сили учествувале во голем дел од европските и азиските освојувања на Османлиите. Освен тоа постојано тргувале и со робови, па според проценките околу 3 милиони луѓе биле продадени од кримските пазари за робиви кон османлиските земји. Како еден од најпознатите такви робови била и идната сопруга на Сулејман, [[Рокселана]].
Османлиите на Крим плаќале за квалификација на нивната коњаница, но ова се одржало до [[1523]] година кога на чело на земјата бил [[Мехмед I Гирај]]. По неговата смрт следните ханови биле избирани под силно влијание на султанот. Кримските сили учествувале во голем дел од европските и азиските освојувања на Османлиите. Освен тоа постојано тргувале и со робови, па според проценките околу 3 милиони луѓе биле продадени од кримските пазари за робиви кон османлиските земји. Како еден од најпознатите такви робови била и идната сопруга на Сулејман, [[Рокселана]].


=== Пад ===
[[Податотека:GierymskiMaksymilian.PotyczkaZTatarami.1867.ws.jpg|мини|лево|Борба со Татари, од Максимилијан Ѓермски]]
Незадоволството во земјата во односите со Османлиите станале ладни во времето кога империјата започнала со своите порази во [[Европа]]. Така, војниците се враќале без плен, а кримската коњаница имала голем број на жртви главно поради силните европски топови. Кон крајот на 17 век, Русија станала стабилна земја и по крајот на војните со Османлиите земјата станала најпрвин независна а подоцна паднала во границите на Русија.
Незадоволството во земјата во односите со Османлиите станале ладни во времето кога империјата започнала со своите порази во [[Европа]]. Така, војниците се враќале без плен, а кримската коњаница имала голем број на жртви главно поради силните европски топови. Кон крајот на 17 век, Русија станала стабилна земја и по крајот на војните со Османлиите земјата станала најпрвин независна а подоцна паднала во границите на Русија.

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Поранешни држави во Европа]]
[[Категорија:Кримски Татари]]
[[Категорија:Кримско ханство| ]]

Последна преработка од 14:25, 7 март 2024

Кримско ханство
قريم يورتى
Qırım Hanlığı
1449–1783
Coat of arms of Кримско Ханство
Coat of arms
Земјата во 1600
Земјата во 1600
СтатусВазал на Османлиското Царство (1478–1774)
Главен градБахчисарај
Говорени јазициКримскотатарски, отомански
Вероисповед
Ислам
Уредувањенаследна монархија
Хан 
• 1449-1466
Хаџи I Гирај (прв)
• 1777–1783
Шахин Гирај (последен)
Историја 
• Основана
1449
• анексирана од Русија
1783
Претходници
Наследници
Златна орда
Кнежевство Теодоро
Руска Империја
Денес дел од Украина
 Русија
 Молдавија

Кримско Ханство — држава на Кримските Татари која постоела во периодот од 1449 до 1783 година.

Историја

[уреди | уреди извор]

Државата била основана од страна на Бату хан - внук на Џингис Кан. Земјата се простирала на Кримскиот полуостров, териториите помеѓу Дунав, Днепар и голем дел од денешниот Краснодарски крај на Русија. Од 1478 година официјално станала вазална држава на Отоманското Царство до потпишувањето на Ќучуккајнарџискиот договор во 1774 година, кога добила фиктивна независност. Во 1783 година била анексирана од Руската Империја.

Во времето по смртта на Хаџи Гирај, земјата била воведена во граѓанска војна од страна на неговите синови кои се бореле за власта. Ова најмногу го искористиле османлиските власти кои го поставиле Менгли Гирај за хан. Неговата ќерка Ајше Хафса султан подоцна била омажена за Селим I. Во 1475 година, Османлиите на чело со Гедик Ахмед паша го освоиле грчкото кнежевство Теодоро како и џеновските колонии, по кое земјата во тоа време станала протекторат на империјата.

Османлискиот султан го уживал правото на вето при избор на ханот од Крим. Во 1475 година Османлиите го затвориле Менгли Гирај поради откажувањето да се вклучи во воен поход, а по враќањето од заробеништво од Истанбул тој ги прифатил сите наложени услови од султанот. Сепак, хановите продолжиле да имаа независна надворешна политика од Османлиите, а освен тоа тие не биле обврзани да плаќааат данок и ги споменувале султаните во нивните петочни молитви.

Османлиите на Крим плаќале за квалификација на нивната коњаница, но ова се одржало до 1523 година кога на чело на земјата бил Мехмед I Гирај. По неговата смрт следните ханови биле избирани под силно влијание на султанот. Кримските сили учествувале во голем дел од европските и азиските освојувања на Османлиите. Освен тоа постојано тргувале и со робови, па според проценките околу 3 милиони луѓе биле продадени од кримските пазари за робиви кон османлиските земји. Како еден од најпознатите такви робови била и идната сопруга на Сулејман, Рокселана.

Борба со Татари, од Максимилијан Ѓермски

Незадоволството во земјата во односите со Османлиите станале ладни во времето кога империјата започнала со своите порази во Европа. Така, војниците се враќале без плен, а кримската коњаница имала голем број на жртви главно поради силните европски топови. Кон крајот на 17 век, Русија станала стабилна земја и по крајот на војните со Османлиите земјата станала најпрвин независна а подоцна паднала во границите на Русија.