Santa Bibiana
La Bibiana (Roma, 347 - Roma 361/363) l'è stada ona giovena cristiana romana, martira (segond la tradizzion) al temp de l'imperador Giulian.
L'è venerada 'me santa de la Gesa Catolega.
La vita
[Modifega | modifica 'l sorgent]La storia de la santa l'è involtiada in la legenda e l'è regordada per la prima voeulta in del Liber Pontificalis. In del capitol dedicaa a la biografia del papa Simplizzi (468-483) se cunta su che 'l papa «[...] l'ha consacrad ona basilega dedicada a la santa martira Bibiana, che la gh'ha dent el sò corp, arent al Palatium Lucianum».
I notizzi storegh in su la soa vita in realtà hinn proppi poch e magher. I unegh referiment de la soa storia je troeuvom in del test de la Passio Bibianae, fada su de 'n autor del VII secol, anca se poeudom minga fidàss. Per esempi se dis che la santa la saria morta sotta l'imperador Giulian (361-363), ma quest chì l'ha mai faa di persecuzzion a Roma, e donca l'è ona notizzia senza fondament. Semper segond el liber, la Bibiana l'era ona tosa nobela, che la vegniva de 'na fameja cristiana fin di temp del Costantin. La saria nassuda a Roma in del 347 del scior Flavian (prefett roman al temp di imperador Costantin e Costanz) e de la Dafrosa, discendenta de 'na fameja consolar. Anca chì poeudom minga fidàss, perchè l'unegh prefett roman ciamaa Flavian l'è menzonaa in de l'ann 311, intant che Costantin e Costanz eren imperador insemma in del 350-361. El test el ne cunta su che la Bibiana la gh'eva anca ona sorella che la se ciamava Demetria.
L'imperador Giulian, deventaa imperador, l'è tornaa a perseguità i cristian: inscì el Flavian el gh'ha 'vuu de lassà la soa carega de prefett, e l'ha passada al sò nemis pussee grand, el pagan Apronian. El Flavian, scopert a sotrà i corp de martir cristian, l'è staa impresonaa, menaa via a Aquas Taurinas e lilinscì l'è staa martirizaa in del dicember del 361.
La soa miee e i tosann alora s'hinn saraa dent in cà, cont el spettà el martiri. E infatti anca lor hinn staa impresonaa e lassà a morì de famm. Ma per miracol, segutaven a viv, inscì el prefett Apronian el gh'ha faa tajaa el coo a la mader. La Demetria, dopo avè professaa ancamò 'na voeulta la soa fed, l'è morta comè se la fuss stada ciappada de on'ansia ben forta.
La restava in vita apena la Bibiana, e l'Apronian l'ha deciduu de afidàlla a ona soa amisa rochettera ciamada Rufina. Ma nanca el penser de ona vita mondana el gh'ha 'vuu efett in su la giovena santa, che (fedela ai sò virtuu) l'è tornada a proclamà la soa fed. Inscì el prefett l'ha fada frustà con bacchett con scià di ballitt de piomb: dopo quatter dì la santa l'è morta, che la gh'eva quindes agn.
El corp de la Santa, semper segond la legenda, l'è staa lassaa de mangià per i can, ma quei là l'hann nanca toccaa. Donca el sò corp l'è staa tiraa su del prevet Giovann che j'ha portaa in del palazz del pader.
In de la tradizzion popolar
[Modifega | modifica 'l sorgent]La Bibiana, che l'è regordada el duu de dicember, l'è menzonada in d'on quai proverbi (minga domà lombard), per esempi:
- Se 'l fa sô a Santa Bibiana, farà bell per on dì e ona settemana.
- Se 'l pioeuv de Santa Bibiana, el pioeuv per 'na settemana.
Alter progett
[Modifega | modifica 'l sorgent]
Wikimedia Commons el gh'ha dent imagin o alter archivi su Santa Bibiana
