Naar inhoud springen

Zèstiende iew

Van Wikipedia
(Doorverweze van 16e ièw)
vieftiende iew -- zèstiende iew -- zeventiende iew

De zèstiende iew vaan de westerse (christeleke) jaortèlling leep vaan 1501 tot en mèt 1600. Mèt dees iew liet me gemeinelek de Vreugmodernen Tied beginne, dee volg op de middeliewe. In dees iew gónge de oontdèkkingsreize vaan d'n iew deveur hel door; 't is in dezen tied tot de Europeaone mèt de ganse wereld in contak koume en tot me vaan wereldgesjiedenis kin goon spreke. In de Amerika's verleep de kinnesmaking mèt de Europeaone rechoet desastreus. Wes- en Midde-Europa zelf kraoge in dezen tied te make mèt kèrkhervörminge en dao-oet voortkoumende godsdeensoorloge, wie ouch mèt heksevervolginge. Oonderwijl kaom 't Osmaans Riek tot zien huugepunt; 't vereuverde zoeget gans de Balkan, 't Kortbij en Midde-Ooste en Noord-Afrika. In de kunste bleef de renaissance in volle bleuj stoon.

Groete gebäörtenisse

[bewirk | brón bewèrke]
'n Zeventienden-iewse veurstèlling vaan de val vaan Tenochtitlan.
De vereuvering vaan Siberië door Jermak, door Vasilij Soerikov.
Zieslaag tösse d'n Ingelse vloot en de Spaonsen Armada.

Wetensjap

[bewirk | brón bewèrke]

Oontdèkkingsreize

[bewirk | brón bewèrke]
Reis um de wereld vaan Magellaan en Elcano.

Alle oontdèkkinge zien vaanoet Europees perspectief.

Natuurwetensjappe en wiskunde

[bewirk | brón bewèrke]

Filosofie

[bewirk | brón bewèrke]
Martin Luther in Augsburg veur kardinaol Cajetan.
Zitting vaan 't Concilie vaan Trente, wat de contrarifformatie zouw inluie.

Persoenelekhede

[bewirk | brón bewèrke]
Staatsieportrèt vaan Hendrik VIII vaan Ingeland door Hans Holbein de Joongere.
William Shakespeare, Ingelsen diechter en buunsjriever.

Voorste en politici

[bewirk | brón bewèrke]

Wetensjappers en filosofe

[bewirk | brón bewèrke]

Kunstenere

[bewirk | brón bewèrke]
Jaore 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510
Jaore 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520
Jaore 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530
Jaore 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540
Jaore 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550
Jaore 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560
Jaore 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570
Jaore 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580
Jaore 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590
Jaore 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600