Vaolserberg
- Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Völzer, es te dit dialek sjpriks.
De Vaolserberg (plaatselik Volserberg), dae vreuger Hubertusberg hètde, is 't hoagste natuurlike puntj van Nederland mèt 'n heuëgde van 322,4 maeter baove NAP. De berg ligk in 't meis zujelike deil van Nederland, in Zuud-Limburg de plaatsj Vaols. De top van de berg sjteit bekènd es Drielanjepuntj, ómdat Nederland, Belsj en Duutsjlandj hiej aanein grenze. Op de top sjtaon tweë oetkiektaores; aan de Nederlandse kantj de Wilhelminataore en aan de Belsje kantj de Keuning Boudewijntaore. ’t Heuëgdeversjil tösje de voot en de top van de berg is 110 maeter. De lengde van de toegangswaeg vanoet Vaols is 2600 maeter en ’t sjteigingspercentaag is 4,2 %.
In 1830 is tiedelik ein veerlanjepuntj óntsjtaon, de Veergrenzewaeg in Vaols herinnert nog hiejaan. Dit veerlanjepuntj bleef besjtaon pès 1919. 't Veerde landj waas Neutraal Moresnet dat toen opgóng in Belsj. De grenze tösje Belsj, Duutsjlandj en Nederland zint op de Vaolserberg nog ummer visueel herkènbaar. Normaal gesjpraoke is ein landjkaart neuëdig óm grenze zichbaar te make. Op 't Drielanjepuntj is de grens aevel nog ummer zichbaar door de parallel aan de waeg gelaege euverbliefsele van de landjwaer. Deze landjwaer is in 1388 aangelag es grensmarkering róndjóm 't riek van de vrieje riekssjtad Aoke en deende daonaeve es verdedigingswerk taenge plunjeraers en veëdeve.
De sjmókkelhanjel haet völ jaore welig getierd róndj de Vaolserberg. Vaolsenaere woorte ouch waal Grensule geneump. Dit ómdat me 's nachs (wie ouch de ule) op paad góng óm ziene kos te vergare mèt sjmókkele van en nao Belsj en Duutsjlandj.
-
De Gemmenichertunnel of Botzelaertunnel -
De nuuj Wilhelminataore -
De Keuning Boudewijntaore
Bienao rech ónger 't drielanjepuntj ligk op óngeveër 60 maeter deepte 'ne sjpaortunnel, de Gemmenichertunnel geneump of de Botzelaertunnel zoa-es dae in Belsj bekènd sjteit. Door deze tunnel löp 'n gojeretreinverbènjing tösje Antwerpe en 't Ruhrgebeed.
In wirkelikheid is de Vaolserberg neet 't hoagste puntj van Nederland, mèr de top van Gerbrandytaore, de zendmas van Lopik. Dae top ligk op 367 m baove NAP.
Es in 2010 de nuuj sjtaotkundige verhawwinge bènne 't Koninkrijk der Nederlanden zint ingeveurd, zal Saba ein biezunjere gemeinte van Nederland waere. Vanaaf dat memènt zal de Mount Scenery 't hoagste natuurlike puntj van Nederlandj waere, en de Vaolserberg häöre sjtatus es hoagste berg van Nederlandj verlere.
De helling is meërdere keëre opgenómme in de wielerklassieker Amstel Gold Race. De klöm wirt dan eine keër bedwónge aan de Nederlandse kantj de (oaskantj), es èlfde klöm nao de Camerig en veur de Gemmenicherwaeg. In de Amstel Gold Race wirt de helling aangeduud es Drielanjepuntj.
-
Vaolserberg, Drielanjepuntj mèt de Duutsj-Nederlandse grenspaol nr. 193 en Belsj-Nederlandse grenspaol nr.1. Op de achtergróndj de Boudewijntaore wo zich 't echte drielanjepuntj bevundj. -
't Echte drielanjepunt. De grieze brikke markere Duutsjlandj, de roaj 't Belsj en de gele Nederlandj. -
Oetzich vanaaf de Keuning Boudewijntaore op 't labyrinth. -
Oetzich nao 't Belsj. -
Oetzich nao Duutsjlandj
