Antipsychoticum

Cave: notitiae huius paginae nec praescriptiones nec consilia medica sunt.

Antipsychoticum seu neurolepticum velut in lingua Anglica tranquillans maior est medicamentum pharmaceuticum in symptomatibus psychosis cum delusionibus, paranoia tractandibus. Adhuc duo generationum dividitur antipsychoticorum, primi enim generationis ("typica") atque secundi ("atypica"). Varii effectus adversi, imprimis et prae et post partum, caveantur.

Etymologia

Vocabulum antipsychoticum a vocabulis Graecis ἀντί 'contra' + ψυχή 'anima', 'mens' derivatur. Neurolepticum a Graecis νεῦρον 'neuron' + λαμβάνω 'possīdere' componitur.

Classificatio antipsychoticorum

Substantiae antipsychoticae multipliciter excogitatae sunt, ideo multum est eas variis modis congregare, at adhuc eas secundum et structuram chemicam et effectus suos decerni utile erat.

In systemate classificationis Anatomicum Ordi Mundi Sanitarii (WHO) antipsychotica in capitulo N05A (de substantiis antipsychoticis) reperiuntur.

Classificatio secundum structuram chemicam

• Benzamida
• Butyrophenona
• Phenothiazina
• Piperazina
• Piperidina
• Thioxanthena

Piperazina

Piperazinum

Conferatur pagina principalis: Piperazinum.

Antipsychoticorum piperazinorum nominibus suffixum -azinum est.

• Cariprazinum
• Fluphenazinum

Classificatio secundum eorum effectus

Duae classificationum formae elucidatae sunt: secundum eorum potentia neuroleptica velut appositus secundum effectus atypicos ad substantias primi generationis ("antipsychoticum typicum") vel ad secundi generationis ("antipsychoticum atypicum").

Effectus antipsychoticorum

Ad schizophreniam tractandam effectus antipsychoticorum in cerebri lobem frontalem agere necessum est. Antipsychotica hodierna imprimis per receptoria dopaminergica D2 exercent, tamen aliae machinationes divisae sunt.

Traumata in pueritia effectus antipsychoticorum deminuere possunt.

Effectus adversi

Effectus antipsychoticorum adversi multipliciter possunt. Si adsunt, saepe non solum unum organismi systematum affectum est, sed plurium. Noti sunt effectus systematis nervosi centralis (→systema extrapyramidale), cardiales, metabolismi velut systematis nervosi autonomici. Interdum valores sanguinei mutati, reactio allergica, functio renalis minuta observantur. Periculosum cum usu antipsychoticorum sunt syndroma neuroleptica maligna atque syndroma serotonergica centralis.

Nexus interni

• Codex ATC N05A
• Psychiatria
• Psychopharmacologia
• Schizophrenia

Bibliographia

• Mørkved N., Johnsen E., Kroken R. A., Winje D., Larsen T. K., Thimm J. C., Rettenbacher M. A., Bartz Johannesen C. A., Løberg E.-M.: Impact of childhood trauma on antipsychotic effectiveness in schizophrenia spectrum disorders: A prospective, pragmatic, semi-randomized trial. Schizophrenia Research 2022, 246:49-59, doi:10.1016/j.schres.2022.05.022

Nexus externi

• Psychopharmacology Institute (2012): De antipsychoticis primi generationis. (Anglice)
• Collegium regale psychiatrum: De antipsychoticis. (Anglice)