Jump to content

Quantum redactiones paginae "Amphitruo (Plautus)" differant

Latinitas bona
E Vicipaedia
Browse history interactively
← Differentia superior
Content deleted Content added
VisualWikitext
 
(45 intermediate revisions by 12 users not shown)
Linea 1: Linea 1:
{{titulus italicus}}{{L1}}
[[Fasciculus:Plautus, Amphitryon, Florence, Plut. 36.41.jpg|thumb|Plauti ''Amphitruo'' in manuscripto picto quindecimi saeculi incipit.]]
{{Videhom|Amphitruo}}
{{Videhom|Amphitruo}}
'''Amphitruo''' comoedia est quam [[Plautus]] saeculo III a.C.n. exeunte vel [[Saeculum 2 a.C.n.|II ineunte]] scripsit. Maior pars quarti actus deest, ita tamen ut lectio fabulae hac lacuna non multum corrumpatur. Ecce eius argumentum :
'''''Amphitruo''''' est [[comoedia]] quam [[Plautus]] [[saeculum 3 a.C.n.|saeculo III a.C.n.]] exeunte vel [[saeculum 2 a.C.n.|II ineunte]] scripsit ex archetypo Graeco hodie deperdito incerti auctoris. Maior pars quarti actus deest, ita tamen ut lectio [[fabula]]e hac lacuna non multum corrumpatur. Ecce eius argumentum e [[Mythologia Graeca|mythologia]] sumptum.


==Argumentum==
[[Iuppiter]] [[Alcmene|Alcumena]]m, uxorem [[Amphitruo|Amphitruonis]], ducis [[Thebae (Graecia)|Thebani]] victoris, amat. Se simili marito facto, ille deus cum Mercurio, qui se et ipse similem servo [[Sosia]]e reddidit, apud Alcmenam considit. Cum verus [[Sosia]], qui nuntium victoriae affert, tandem domum domini sui intrare parat, [[Mercurius]] eum comprehendit et, quanquam improbe ejus vultum et nomen furatus est, miserum servum verberat quod clamare pergit se verum Sosiam esse. Cum ipse Amphitruo a bello redit, quattuor personae, id est Iuppiter, Mercurius, Sosia, Amphitruo simul adsunt in scaena atque confusio e similitudinibus orta magnam vim comicam gignit, donec dii qui vere sint divulgant.
[[File:Prologus to Plautus Amphitruo.webm|thumb|Prologus Plauti Amphitruonis]] [[Iuppiter]] [[Alcmene|Alcumena]]m, uxorem [[Amphitruo|Amphitruonis]], ducis [[Thebae (Graecia)|Thebani]] victoris, amat. Se simili marito facto, ille deus cum [[Mercurius (deus)|Mercurio]], qui se et ipse similem servo [[Sosia]]e reddidit, apud Alcmenam considit. Cum verus [[Sosia]], qui nuntium victoriae affert, tandem domum domini sui intrare parat, Mercurius eum comprehendit et, quanquam improbe ejus vultum et nomen furatus est, miserum servum verberat quod clamare pergit se verum Sosiam esse. Cum ipse Amphitruo a bello redit, quattuor personae, id est Iuppiter, Mercurius, Sosia, Amphitruo simul adsunt in scaena atque confusio e similitudinibus orta magnam vim comicam gignit, donec dii qui vere sint divulgant.
⚫
==An prima tragicomoedia fuerit ?==

⚫
Primum in historia litterarum vocabulum [[tragicomoedia]] in prologo huius fabulae occurrit : nam postquam Mercurius tragoediam nuntiavit, frontem contrahentem populum sese videre simulat ac mutaturum sic promisit :
⚫
==An prima tragicomoedia fuerit?==
⚫
Primum in historia litterarum vocabulum [[tragicomoedia]] in prologo huius fabulae occurrit : nam postquam [[Mercurius (deus)|Mercurius]] tragoediam nuntiavit, frontem contrahentem populum sese videre simulat ac mutaturum sic promisit:
:"''Faciam ut commixta sit tragicomoedia''" (versus 59).
:"''Faciam ut commixta sit tragicomoedia''" (versus 59).
Etenim mos non erat heroes ac deos in comoediam inducere. Ut scripsit postea [[Beaumarchais]] omne theatrum semper constitit in civibus ridiculis (=[[comoedia]]) et regibus miseris (=[[tragoedia]]). Itaque sic pergit Mercurius :
Etenim mos non erat heroes ac deos in comoediam inducere: nam facile derideri non possunt. Quapropter octavo decimo saeculo [[Beaumarchais]] scripsit<ref>''Lettre sur la critique du Barbier de Séville''</ref> omne theatrum ad suam aetatem semper constitisse in civibus irridendis (=[[comoedia]]) et regibus miserandis (=[[tragoedia]]). Quam sententiam iam exprimebat Mercurius his verbis :
:''Nam me perpetuo facere ut sit comoedia''
:''Nam me perpetuo facere ut sit comoedia''
:''Reges quo veniant et di, non par arbitror''.
:''Reges quo veniant et di, non par arbitror''.
Nihilominus iudicio modernorum de mera comoedia agitur : recognovimus enim triadem comicam (cum caedes non fit!) -amantem, maritum, uxorem- bene notam et persona scurrilis [[Sosia]] additus est, quem ipse Mercurius imitatur. Sed Iuppiter et personae mythologicae scurriles non sunt, qua de causa Plautus ita iocatus est in prologo.
Nihilominus iudicio modernorum de mera comoedia hic agitur : recognovimus enim triadem comicam (cum caedes non fit!) bene notam -amantem, maritum, uxorem- et persona scurrilis [[Sosia]] additus est, quem ipse Mercurius imitatur. Sed Iuppiter et personae [[Mythologia Graeca|mythologicae]] minime scurriles sunt, qua de causa Plautus ita iocatus est in prologo.


== Vide etiam ==
==De posteritate litteraria==
Iam sedecimo saeculo fabula Plautina in linguam Hispanicam necnon Lusitanam versa atque acta fuerat. A septimo vero decimo saeculo nonnulli auctores dramatici notissimi sic Plautum imitati sunt ut novas aliquatenus fabulas de eodem argumento ederent. Inter alios memorandi sunt Iohannes [[Rotrou]] (''Les deux Sosies'', 1636), [[Molière]] (''Amphitryon'',1668), [[Ioannes Dryden|Iohannes Dryden]] (1690), [[Henricus von Kleist]] ''Amphitryon'' (1807), [[Iohannes Giraudoux]] (''Amphitryon 38'', 1929)...
⚫
* [[Index fabularum Plautinarum]]


== Nexus externi ==
== Notae ==
<references />

== Plura legere si cupis ==
*André Arcellaschi, "[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1997_num_148_1_988 Amphitryon trismégiste]", ''Vita Latina'', 1997: 10-22
*Jean Capart, "[https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1940_num_9_1_3106 L'amphitryon de Plaute d'après un thème égyptien]", ''L'Antiquité Classique'', 1940: 65-66
*Monique Crampon, "[https://www.persee.fr/doc/ista_0000-0000_1993_ant_491_1_1358 La dérision de la femme et le double visage d'Alcmène dans l'Amphitryon de Plaute]" in ''Mélanges Pierre Lévêque. Tome 7'', 1993: 41-55
*Lucienne Deschamps, "[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1998_num_149_1_999 Qui est Nocturnus ? (Plaute, Amphitryon, 272)]", ''Vita Latina'', 1998: 7-16
*Jean-Christian Dumont, "[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1998_num_150_1_1010 Amphitryon : actualité, intemporalité, immortalité]", ''Vita Latina'', 1998: 13-17
*Florence Dupont, "[https://www.persee.fr/doc/vita_0042-7306_1998_num_150_1_1009 Signification théâtrale du double dans l'Amphitryon de Plaute]", ''Vita Latina'', 1998: 2-12
*Walter E. Forehand, "[https://www.jstor.org/stable/292668 Irony in Plautus' Amphitruo]", ''The American Journal of Philology'', 1971: 633-651
*Léon Halkin, "[https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1948_num_17_1_2844 La parodie d'une demande de triomphe dans l'Amphitryon de Plaute]", ''L'Antiquité Classique'', 1948: 297-304
*Léon Herrmann, "[https://www.persee.fr/doc/antiq_0770-2817_1948_num_17_1_2846 L'actualité dans l'Amphitryon de Plaute]", ''L'Antiquité Classique'', 1948: 317-322
*Pierre Letessier, "[https://journals.openedition.org/mondesanciens/801 Différence et codification : Alcmène dans Amphitryon de Plaute]", ''Cahiers Mondes anciens'', 2012
*Jean Soubiran, "[https://www.persee.fr/doc/palla_0031-0387_1992_num_38_1_1262 Mythologie et astronomie : la longue nuit de Jupiter et d'Alcmène (Plaute, Amphitryon, 272-276)]", ''Pallas. Revue d'études antiques'', 1992: 345-358
{{NexInt}}
⚫
*[[Index fabularum Plautinarum]]

==Nexus externi==
* [http://www.thelatinlibrary.com/plautus/amphitruo.shtml Textus] apud ''[[The Latin Library]]''
* [http://www.thelatinlibrary.com/plautus/amphitruo.shtml Textus] apud ''[[The Latin Library]]''
* [http://www.gutenberg.org/ebooks/search.html/?default_prefix=author_id&query=2406 Versio] {{Ling|Anglice}}
* [http://www.gutenberg.org/ebooks/search.html/?default_prefix=author_id&query=2406 Versio] {{Ling|Anglice}}
Linea 20: Linea 42:


[[Categoria:Comoediae]]
[[Categoria:Comoediae]]
⚫
[[Categoria:Scripta saeculo 2 a.C.n.]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Italiae scripta]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Rei Publicae]]
[[Categoria:Litterae Latinae aetatis Rei Publicae]]
[[Categoria:Plautus]]

⚫
[[Categoria:Scripta saeculo 2 a.C.n.]]
[[de:Amphitruo (Plautus)]]
[[en:Amphitryon (play)]]
[[es:Anfitrión (Plauto)]]
[[fr:Amphitryon (Plaute)]]
[[it:Anfitrione (Plauto)]]
[[nl:Amphitruo (Plautus)]]
[[ro:Amphitruo]]

Redactio novissime (die 29 Novembris 2024, hora 18:21) facta

Plauti Amphitruo in manuscripto picto quindecimi saeculi incipit.
Vide etiam paginam fere homonymam: Amphitruo.

Amphitruo est comoedia quam Plautus saeculo III a.C.n. exeunte vel II ineunte scripsit ex archetypo Graeco hodie deperdito incerti auctoris. Maior pars quarti actus deest, ita tamen ut lectio fabulae hac lacuna non multum corrumpatur. Ecce eius argumentum e mythologia sumptum.

Argumentum

[recensere | fontem recensere]
Prologus Plauti Amphitruonis

Iuppiter Alcumenam, uxorem Amphitruonis, ducis Thebani victoris, amat. Se simili marito facto, ille deus cum Mercurio, qui se et ipse similem servo Sosiae reddidit, apud Alcmenam considit. Cum verus Sosia, qui nuntium victoriae affert, tandem domum domini sui intrare parat, Mercurius eum comprehendit et, quanquam improbe ejus vultum et nomen furatus est, miserum servum verberat quod clamare pergit se verum Sosiam esse. Cum ipse Amphitruo a bello redit, quattuor personae, id est Iuppiter, Mercurius, Sosia, Amphitruo simul adsunt in scaena atque confusio e similitudinibus orta magnam vim comicam gignit, donec dii qui vere sint divulgant.

An prima tragicomoedia fuerit?

[recensere | fontem recensere]

Primum in historia litterarum vocabulum tragicomoedia in prologo huius fabulae occurrit : nam postquam Mercurius tragoediam nuntiavit, frontem contrahentem populum sese videre simulat ac mutaturum sic promisit:

"Faciam ut commixta sit tragicomoedia" (versus 59).

Etenim mos non erat heroes ac deos in comoediam inducere: nam facile derideri non possunt. Quapropter octavo decimo saeculo Beaumarchais scripsit[1] omne theatrum ad suam aetatem semper constitisse in civibus irridendis (=comoedia) et regibus miserandis (=tragoedia). Quam sententiam iam exprimebat Mercurius his verbis :

Nam me perpetuo facere ut sit comoedia
Reges quo veniant et di, non par arbitror.

Nihilominus iudicio modernorum de mera comoedia hic agitur : recognovimus enim triadem comicam (cum caedes non fit!) bene notam -amantem, maritum, uxorem- et persona scurrilis Sosia additus est, quem ipse Mercurius imitatur. Sed Iuppiter et personae mythologicae minime scurriles sunt, qua de causa Plautus ita iocatus est in prologo.

De posteritate litteraria

[recensere | fontem recensere]

Iam sedecimo saeculo fabula Plautina in linguam Hispanicam necnon Lusitanam versa atque acta fuerat. A septimo vero decimo saeculo nonnulli auctores dramatici notissimi sic Plautum imitati sunt ut novas aliquatenus fabulas de eodem argumento ederent. Inter alios memorandi sunt Iohannes Rotrou (Les deux Sosies, 1636), Molière (Amphitryon,1668), Iohannes Dryden (1690), Henricus von Kleist Amphitryon (1807), Iohannes Giraudoux (Amphitryon 38, 1929)...

Notae

[recensere | fontem recensere]
  1. ↑ Lettre sur la critique du Barbier de Séville

Plura legere si cupis

[recensere | fontem recensere]

Nexus interni

Nexus externi

[recensere | fontem recensere]
  • Textus apud The Latin Library
  • Versio (Anglice)
  • Versio (Theodisce)
Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Amphitruo_(Plautus)&oldid=3864540"